EXPROPRIATION BY BARTER

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 87 - 112, 31.05.2022

Füsun Ceren Küçük

https://doi.org/10.51562/nkuhukuk.2022314

Öz

İdarelerin tek yanlı iradeleri ile özel mülkiyette bulunan taşınmazları kamulaştırmaları karşılığında taşınmaz sahiplerine kural olarak taşınmazların bedellerini nakden ve peşin olarak ödemeleri gerekmektedir. Ancak taşınmaz sahiplerinin kabul etmesi halinde trampa yolu ile kamulaştırma yapılması da mümkündür. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 26. maddesinde trampa yolu ile kamulaştırma için gereken şartlar sayılmıştır. Buna göre idarenin vereceği taşınmaz malın değeri, kamulaştırma bedelinin yüzde yüz yirmisini aşamayacaktır. Buna rağmen kamulaştırma bedelinin, idarenin vereceği taşınmaz mal değerinden ne kadar fazla olması gerektiğine dair Kanun’da açık bir belirmeye yer verilmemiştir. Trampa yolu ile kamulaştırma açısından tartışmaya değer bir başka konu ise, trampa yolu ile kamulaştırma sonucunda idarenin kamulaştırma devir ve amacına uygun hiçbir işlem, tesisat yapmaması veya taşınmaz malı olduğu gibi bırakması hallerinde mal sahibinin taşınmazını geri alması için gereken şartların neler olduğu hususudur. Kanunda geri alma konusunda trampa yolu ile kamulaştırma özelinde bir düzenlemeye yer verilmemesinin uygulamada farklı sonuçlara yol açabileceği düşüncesinden hareketle bu konuda ihtimaller dahilinde değerlendirme yapılması gerekir. Bu doğrultuda trampa yolu ile kamulaştırma öğretiden görüşler ve yargı kararları ışığında ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Barter, Expropriation, Transfer of Development Right, Set Off, Property Right

TRAMPA YOLU İLE KAMULAŞTIRMA

Öz

İdarelerin tek yanlı iradeleri ile özel mülkiyette bulunan taşınmazları kamulaştırmaları karşılığında taşınmaz sahiplerine kural olarak taşınmazların bedellerini nakden ve peşin olarak ödemeleri gerekmektedir. Ancak taşınmaz sahiplerinin kabul etmesi halinde trampa yolu ile kamulaştırma yapılması da mümkündür. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 26. maddesinde trampa yolu ile kamulaştırma için gereken şartlar sayılmıştır. Buna göre idarenin vereceği taşınmaz malın değeri, kamulaştırma bedelinin yüzde yüz yirmisini aşamayacaktır. Buna rağmen kamulaştırma bedelinin, idarenin vereceği taşınmaz mal değerinden ne kadar fazla olması gerektiğine dair Kanun’da açık bir belirmeye yer verilmemiştir. Trampa yolu ile kamulaştırma açısından tartışmaya değer bir başka konu ise, trampa yolu ile kamulaştırma sonucunda idarenin kamulaştırma devir ve amacına uygun hiçbir işlem, tesisat yapmaması veya taşınmaz malı olduğu gibi bırakması hallerinde mal sahibinin taşınmazını geri alması için gereken şartların neler olduğu hususudur. Kanunda geri alma konusunda trampa yolu ile kamulaştırma özelinde bir düzenlemeye yer verilmemesinin uygulamada farklı sonuçlara yol açabileceği düşüncesinden hareketle bu konuda ihtimaller dahilinde değerlendirme yapılması gerekir. Bu doğrultuda trampa yolu ile kamulaştırma öğretiden görüşler ve yargı kararları ışığında ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Trampa, Kamulaştırma, İmar Hakkı Transferi, Takas, Mülkiyet Hakkı

Kaynakça

• 5226 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ile Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Gerekçesi <https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss641m.htm> Erişim Tarihi 23.5.2020
• Akyılmaz B, Sezginer M ve Kaya C, Türk İdare Hukuku (12. Baskı, Savaş Yayınevi 2020)
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı& İlbank, İmar Hakkı Transferi Çalıştayı Sonuç Raporu (2014)
• Çınar T, Kamulaştırma Davaları (Genişletilmiş ve Güncellenmiş 4. Baskı, Adalet Yayınevi 2019)
• Develioğlu HM, Takas (Vedat Kitapçılık 2012)
• Dündar S, ‘İmar Hakkı Aktarımı İstanbul Üzerine Bir İnceleme’ (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, 2010)
• Ergün Ö, Borçlar Hukuku (Özel Hükümler) Ders Notları (Seçkin 2018)
• Gölcüklü MA, Kamulaştırma Kanunu Şerhi: Fiili ve Hukuki El Atma Davaları (Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, Seçkin 2018)
• Gözler K, İdare Hukuku C. II (Güncellenmiş 3. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım 2019)
• Günday M, İdare Hukuku (11. Baskı, İmaj Yayınevi 2017)
• İstanbul Üniversitesi İdare Hukuku Ders Notları (2015-2016) <http://cdn.istanbul.edu.tr/FileHandler2.ashx?f=2015-2016-idare-hukuku-ders-notlari-teskilat-haric.pdf> Erişim Tarihi 15.04.2020
• Kardeş S, Milli Emlak (5. Baskı, Adalet Yayınevi 2019)
• Kutlu Gürsel M, Kamulaştırma Hukuku (Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, Seçkin 2019)
• Milli Güvenlik Konseyi Tutanak Dergisi C. 11, 180 inci Birleşim, 4 Kasım 1983 Cuma <https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/MGK_/d01/c011/mgk_01011180.pdf> Erişim Tarihi 14.05.2020
• Pulak TM, ‘Kamulaştırma Kanununda 4650 Sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklikler Üzerine Düşünceler’ (2001) 25 (228) Mülkiye Dergisi, 187-216, <https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/339> Erişim Tarihi 13.05.2021
• Taner S, ‘Vergi Hukukunda Takas’ (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2016)
• Türk Dil Kurumu, Büyük Türkçe Sözlük <www.tdk.gov.tr> Erişim Tarihi 20.04.2020
• Ünal N ve Erol M, Gelir Getirici İşlemlerde İhale Usulü Devlet İhale Kanunu (Güncellenmiş 2. Baskı, Seçkin 2016)
• Ünsal AF, ‘İmar Hakkı Aktarımı (Transferi)’ (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2016)
• Yavuz N, Borçlar Hukuku El Kitabı (Adalet Yayınevi 2018)