MUSTAFA ŞEREF AND HIS ARTICLE OF “PUBLIC LAW ACCORDING TO FUKAHA” (Evaluation, Simplification And Transcription)

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 117 - 141, 15.12.2017

Nizamettin Karataş

Öz

Islamic law include a peculiar originality according
to other laws in terms of contents, and classification because Islamic law is
based on revelation. The classical fiqh literature does not discriminate
between the realand the judicialpersons, it does build the system based on the
duty-based, not the rights-based. Inthisrespect, there is no distinction between
public law and private law in the classical of fiqh.It has been debated why
classical fiqh literature is not classified as publiclaw since the 19th
century. One of the jurists who participated in this debate is Mr.
MustafaSeref, a lates cholarands tatesmen.This article willbriefly be mentione
dabout the science of fiqh and then a short article of Mr. Mustafa Şeref will
be simplified and transcribed.

Anahtar Kelimeler

Fiqh, rights, duty, publiclaw, Mustafa Şeref

MUSTAFA ŞEREF VE “FUKAHÂYA GÖRE HUKÛK-I ÂMME” BAŞLIKLI MAKALESİ (Değerlendirme, Sadeleştirme ve Transkript)

Öz

İslâm hukuku,temelinin vahye dayanması dolayısıyla
içeriği, kavramları ve tasnifi itibariyle diğer hukuklara göre kendine özgü bir
mahiyet taşır. Klasik fıkıh literatürü hakiki veya hükmi şahıs ayrımı yapmadığı
gibi sistemini de hak temelli değil vazife temelli inşa etmiştir. Bu itibarla
fıkıh ilminin klasik tasnifinde kamu hukuku özel hukuk ayrımı bulunmamaktadır.
Klasik fıkıh literatüründe niçin kamu hukuku tasnifine gidilmediği 19.
yüzyıldan beri tartışılmaktadır. Bu tartışmalara katılan hukukçulardan biri de
son dönem ilim ve devlet adamlarından Mustafa Şeref beydir. Bu çalışmada kısaca
fıkhın tasnifinden bahsedilecek sonra da Mustafa Şeref Bey'in kısa bir makalesi
sadeleştirilip transkripti yapılacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Fıkıh, hak, vazife, kamu hukuku, Mustafa Şeref

Kaynakça

• Âmidî, Seyfuddîn, el- el-İhkâm fi Usûli’l-Ahkâm, (Tahkîk: Seyyid el-Cemîlî), Dâru’l-Kitabi’l-Arabiyye, Beyrût: 1404/1984. Atıf Bey, Mecelle-i Ahkamı Adliye Şerhi, Evkafı İslamiyye matbaası, 1339. Bilge, Necip Hukukun Başlangıcı, Hukukun Temel Kavramları ve Kurumları, Ankara, Turhan Kitabevi, 2000. Bilmen, Ömer Nasuhi,Hukuku İslamiyye ve IstılahatıFıkhıyye Kamusu, Bilmen Yayınevi, İstanbul,1985. Gözler, Kemal, Hukuka Giriş, Bursa, Ekin Kitapevi Yayınları, 1998. Hallaf, Abdülvehhab,ilmuUsûlü'l-Fıkh, Daru'l- Hadis, Kahire, 2003. Karaman, Hayreddin, Mukayeseli İslam Hukuku (3cilt), Nesil yayınları, İstanbul, 1996. -------------------, "Fıkıh" mad.,DİA, İstanbul, 1996, XIII, s. 1-14. Kahraman, Abdullah,Fıkıh usûlü, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2012. Koşum, Adnan İslam Kamu Hukuku Alanına İlişkin Klasik Literatürün Azlığı Üzerine Mülahazalar, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2008, sayı: 18 Köksal, Asım Cüneyd, Fıkıh ve Siyaset, Klasik yayınları, İstanbul, 2016. Köse, Saffet, İslam Hukukuna Giriş, Hikmet Yayınları, İstanbul, 2016. Muhammed FuadAbdülbâkî, el-Mu'cem. Mustafa Şeref, Hukuk-u İdare Notları, Kader Matbaası, 1927. -------------------,Hukuk-u İdare-i Vilayet, Hukuk Matbaası, Dersaadet, 1329. -------------------, "İctimâîUsûl-i Fıkh Nasıl Te’sis Eder?", İslâm Mecmuası,cilt: I, sayı: 6, sayfa: 162-166, İstanbul, 1330. -------------------, "Saltanatın Tarihi Safhaları ve Klasik Mektebe Göre Hâl-i Hâzırı",Türk Bilgi Derneği, İstanbul,Kanunuevvel 1329: [1913/1914].
• -------------------, "Fukahâya Göre Hukûk-ı Âmme",İslâm Mecmuası,yıl:1, sayı:3, sayfa:80-84, İstanbul: Halim Sabit, 1329.
• Sadru'ş-şeria, Ubeydullah b. Mesud, et-Tavzih fî halli gavamizi't-Tenkih( Teftâzanî, et-Telvih içinde) Kahire, ts. Şabudak,Özcan,Unutulmuş Bir Devletçi İktisat Veklili: Mustafa Şeref Özkan, Libra Yayınları, İstanbul, 2009. Tehânevî, Keşşâf, Ahmed Cevdet neşri, İkdam matbaası, Daru'l- Hilafeti'l-âliye 1317 h. Ürgüplü,Münib Hayri,Mustafa Şeref Özkan ve Eserleri, Ankara, 1939. Yazır, Elmalılı M. Hamdi, İrşadü'l-Ahlâf fî Ahkami'l-Evkâf, İstanbul, 1330. Zabunoğlu, Yahya Kazım, Kamu Hukukuna Giriş, Sevinç matbaası, Ankara, 1933. Wensinck,Arent J.,el-Mu'cem. İnternet Kaynakları https://www.tbmm.gov.tr. http://filozof.net/Turkce/tarih/tarihi-kisilikler-sahsiyetler. http://portreler.fisek.org.tr.;http://www.pandora.com.tr.