TÜRKİYE’DE ENFLASYON-İŞSİZLİK-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: EKONOMETRİK BİR ANALİZ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 130 - 141, 29.12.2023

Fındık Özlem Alper , Mine Kök

https://doi.org/10.56574/nohusosbil.1320149

Öz

Enflasyondaki ve işsizlikteki istikrarsızlık, sürdürülebilir ekonomik büyümenin ve makroekonomik istikrarın sağlanmasının önündeki en önemli engellerdir. Bu nedenle de işsizliğin ve enflasyonun diğer makroekonomik değişkenler ile nasıl bir ilişki içerisinde olduğu politika yapıcılar tarafından dikkatle incelenmektedir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de işsizlik ve enflasyonun ekonomik büyüme üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğunu 1988-2020 dönemi için test etmektir. Bu amaca ulaşabilmek için gecikmesi dağıtılmış otoregresif (ARDL) sınır testi yaklaşımı kullanılmıştır. Elde edilen ampirik bulgular işsizlik, enflasyon ve ekonomik büyüme arasında uzun dönemli bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Uzun dönem katsayıların tahmini için ise tam modifiye edilmiş en küçük kareler (FMOLS) ve dinamik en küçük kareler (DOLS) yöntemleri kullanılmıştır. Her iki tahminciden elde edilen sonuçlar birbirini destekler niteliktedir. Elde edilen katsayılara göre uzun dönemde enflasyon ile ekonomik büyüme arasında negatif ilişki; işsizlik ile ekonomik büyüme arasında ise pozitif ilişki saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Enflasyon, İşsizlik, Ekonomik Büyüme, ARDL

Kaynakça

• Ademola, A. ve Badiru, A. (2016). The Impact of Unemployment and Inflation on Economic Growth in Nigeria (1981–2014). International Journal of Business and Economic Sciences Applied Research, 9(1), 47-55.
• Ak, Ö. K. (2021). Türkiye’deki Ekonomik Büyüme, Enflasyon Ve İşsizlik Arasındaki İlişkinin ARDL Sınır Testi Yaklaşımıyla Analizi. Pearson Journal, 6(15), 299-312.
• Alam, I. ve Quazi, R. (2003). Determinants of Capital Flight: An Econometric Case Study of Bangladesh. International Review of Applied Economics, 17(1), 85-103.
• Altunöz, U. (2015). Reel Büyüme ve İşsizlik Bağlamında Türkiye için Okun Yasası Analizi. İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 14(1), 29-44.
• Atay Polat, M. ve Sancar, C. (2022). Enflasyon ile İşsizliğin Ekonomik Büyümeye Etkileri: Türkiye'nin Düzey 2 Bölgeleri İçin Bir Uygulama. Turkish Journal of Social Research/Turkiye Sosyal Arastirmalar Dergisi, 26(2), 381-398.
• Demiral, E. ve Celem, A. S. (2020). Türkiye'de İstihdam Yaratmayan Büyüme Olgusunun Dinamik Analizi. Business and Economics Research Journal, 11(1), 63-76.
• Dorothy, P., Impin, A. ve Kok, S. C. (2021). The Effect of Inflation Rate, Interest Rate and Unemployment Rate on The Economic Growth Of Malaysia. Malaysian Journal of Business and Economics (MJBE), 8(1), 125-140.
• Barışık, S., Çevik, E. İ. ve Çevik, N. K. (2010). Türkiye’de Okun Yasası, Asimetri İlişkisi ve İstihdam Yaratmayan Büyüme: Markov-Switching Yaklaşımı. Maliye Dergisi, 159(2), 88-102.
• Barro, R. J. (1996). Determinants of Economic Growth: A Cross-Country Empirical Study, NBER Working Paper Series, 5698, 1-118.
• Barro, R.J. (1995). Inflation and Economic Growth, NBER Working Paper Series, 5326, 1-36.
• Berber, M. (2017). İktisadi Büyüme ve Kalkınma, Trabzon: Celepler Matbaacılık Yayın ve Dağıtım.
• Berber, M. ve Artan, S. (2004). Türkiye'de Enflasyon - Ekonomik Büyüme İlişkisi: Teori, Literatür ve Uygulama, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,18(3-4), 103-117.
• Bölükbaş, M. (2019). Türkiye’de Ekonomik Büyümenin Enflasyon ve İşsizlik ile İlişkisi: Bölgeler Düzeyinde Bir Araştırma. TESAM Akademi Dergisi, 6, 185-211.
• Bruno, M. ve Easterly, W. (1995). Inflation Crises and Long-run Growth. NBER Working Paper Series, 5209, 1-49.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366a), 427-431.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1057-1072.
• Dotsey, M. ve Sarte, P. D. G. (1997). Inflation Uncertainty and Growth in a Simple Monetary Model, Working Paper Series, 97-05, 1-32.
• Evans, Y. (2022). The Effect of External Debt, Unemployment Rate, and Inflation on Economic Growth in Ghana. Journal of Empirical Studies, 9(2), 24-34.
• Fischer, S. (1993). The Role of Macroeconomic Factors in Growth. NBER Working Paper Series, 4565, 1-36.
• Friedman, M. (1968). The Role of Monetary Policy, The American Economic Review, 58(1), 1-17.
• Fung, Y. V. ve Nga, J. L. (2022). An Investigation of Economic Growth, Youth Unemployment and Inflation In ASEAN Countries. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 12(1), 1731-1755.
• Idris, M. (2021). Effect of Unemployment and Inflation on Economic Growth in Nigeria. Global Journal of Applied, Management and Social Sciences (GOJAMSS), 21, 254-266.
• Karaçor, Z., Özer, H. ve Saraç, B.T. (2011). Enflasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Ekonometrik bir Uygulama (1988-2007). Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 29-44.
• Korkulu, A. ve Yılmaz, B. (2017). Türkiye’de Büyüme-Enflasyon İlişkisi: Granger Nedensellik Analizi (1939-2013). International Journal of Academic Value Studies, 3(13), 85-93.
• Kwiatkowski, D., Phillips, P. C., Schmidt, P. ve Shin, Y. (1992). Testing The Null Hypothesis of Stationarity Against the Alternative of a Unit Root: How Sure Are We That Economic Time Series Have a Unit Root?. Journal of econometrics, 54(1-3), 159-178.
• Lubbock, K. J., Merin, M. ve Gonzalez, A. (2022). The Impact of Inflation, Unemployment, and Population Growth on Philippine Economic Growth. Journal of Economics, Finance and Accounting Studies, 4(2), 55-64. Mehmood, B. ve Shahid, A. (2014). Aviation Demand and Economic Growth in the Czech Republic: Cointegration Estimation and Causality Analysis. Statistika: Statistics & Economy Journal, 94(1), 54-63.
• Mohseni, M. ve Jouzaryan, F. (2016). Examining the Effects Of Inflation and Unemployment on Economic Growth in Iran (1996-2012). Procedia Economics and Finance, 36, 381-389.
• Mundell, R. (1963). Inflation and Real Interest. Journal of Political Economy, 71(3), 280-283.
• Nkoro, E. ve Uko, A. K. (2016). Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Cointegration Technique: Application and Interpretation. Journal of Statistical and Econometric Methods, 5(4), 63-91.
• Özçelik, Ö. ve Uslu, N. (2017). Ekonomik Büyüme, İşsizlik ve Enflasyon Arasındaki İlişkinin VAR Modeli ile Analizi: Türkiye Örneği (2007-2014). Ekev Akademi Dergisi, 69, 31-51.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Phillips, P. C. ve Hansen, B. E. (1990). Statistical Inference in Instrumental Variables Regression with I (1) Processes. The Review of Economic Studies, 57(1), 99-125.
• Phillips, P. C. ve Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
• Sekwati, D. ve Dagume, M. A. (2023). Effect of Unemployment and Inflation on Economic Growth in South Africa. International Journal of Economics and Financial Issues, 13(1), 35-45.
• Shahid, M. (2014). Effect of Inflation and Unemployment on Economic Growth in Pakistan. Journal of Economics and Sustainable Development, 5(15), 103-106.
• Stock, J. H. ve Watson, M. W. (1993). A Simple Estimator of Cointegrating Vectors in Higher Order Integrated Systems. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 61(4), 783-820.
• Şentürk, M. ve Akbaş, Y. (2014). İşsizlik-Enflasyon ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Karşılıklı İlişkinin Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 9(34), 5820-5832.
• Ünsal, E.M. (2017). Makro İktisat, Ankara: Murat Yayınları.
• Tobin, J. (1965). Money and Economic Growth. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 33(4), 671-684.
• Yapraklı, S. (2017). Enflasyon ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye için Eş-Bütünleşme ve Nedensellik Analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 287-301.
• Yıldırım, K., Karaman, D. ve Taşdemir, M. (2014). Makro Ekonomi, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüksel, S. (2016). Rusya Ekonomisinde Büyüme, İşsizlik ve Enflasyon Arasındaki Nedensellik İlişkileri. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 53(614), 43-57.