NİĞDE HALKEVİ’NİN ÇALIŞMA RAPORU (1935)

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 62 - 78, 01.07.2024

Çağlar Öngel

https://doi.org/10.56574/nohusosbil.1484264

Öz

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla birlikte 1932 yıllına kadar yapılan inkılapların yoğunlukta olduğu görülmektedir. Bu inkılapların ülkenin her yerine yayılması ve vatandaşların bilinçlendirilmesi adına bazı girişimlerde bulunulmuştur. Bu çerçevede Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ilk önce 1928 yılında Millet Mektepleri, ardından ise 1931 yılından Halkevleri kurulmuştur. İlk olarak 14 adet kurulan Halkevleri zamanla artarak devam etmiştir. Bunlardan birisi olan Niğde Halkevi ise 1933 yılında kurulmuş ve 1951 yılında Halkevleri kapanana kadar faaliyet göstermiştir. Bu çalışma Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nde 1 Ocak 1938 tarihinde, Niğde ili ve kazalarındaki halkevlerinin çalışma raporları incelenmiştir. Bu incelemeler neticesinde Niğde Halkevi’nin 1935 yılına ait çalışma raporu tespit edilmiş ve bu konu üzerine çalışma yürütülmüştür. Araştırma, Devlet Arşivleri, Resmi Niğde Gazetesi, Akpınar Dergisi ve tetkik eserler doğrultusunda ele alınacak ve Niğde Halkevi’nin 1935 yılına ait çalışma raporu ilk defa değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Niğde, Halkevi, Akpınar, Resmi Niğde Gazetesi, Şube.

Teşekkür

İlginiz için teşekkür ederim. Saygılar.

WORKİNG REPORT OF NİĞDE COMMUNİTY CENTER (1935)

Öz

It is seen that the reforms made between the establishment of the Republic of Turkey and 1932 were intense. Some initiatives have been taken to spread these reforms all over the country and raise awareness among citizens. In this context, the first National Schools were established within the borders of the Republic of Turkey in 1928, and then Community Centers were established in 1931. Firstly, 14 Community Centers were established, and this continued to increase over time. One of these, the Niğde Community Center, was established in 1933 and operated until the Community Centers were closed in 1951. In this study, the working reports of the community centers in Niğde province and its districts were examined in the Prime Ministry Republic Archive on January 1, 1938. As a result of these examinations, the working report of Niğde Community Center for 1935 was determined, and a study was conducted on this subject. The research will be handled in line with the State Archives, Official Niğde Newspaper, Akpınar Magazine, and research works, and the working report of Niğde Community Center for 1935 will be evaluated for the first time.

Anahtar Kelimeler

Niğde, Community Center, Akpınar, Official Niğde Newspaper, Branch

Kaynakça

• A. Devlet Arşivleri Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
• Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA), (Başbakanlık Muamelat Genel Müdürlüğü) 30-10-0-0/(Klasör-Dosya-Belge) 117 - 817 – 4 - 2.
• Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi BCA, 5. Büro, Cumhuriyet Halk Partisi (490-1-0-0)/1005-880-2-15.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-82.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-83.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-84.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-85.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-86.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-87.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-88.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-89.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-90.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-91.
• BCA, 5. Büro, 490-1-0-0/990-831-1-94.
• B. Araştırma ve İncelemeler
• C.H.F. Halkevi Talimatnamesi, (1932). Ankara, Halkevi Milliye Matbaası.
• C.H.F. Halkevleri Talimatnamesi, (1932). TBMM Kütüphanesi, Hakimiyeti Milliye Matbaası.
• C.H.P. 25. Yıl, (1948). Ankara, Ulus Basımevi.
• C.H.P. Dördüncü Büyük Kurultayı Görüşmeleri Tutalgası 9-16 Mayıs 1935, (1935). Ankara, Ulus Basımevi.
• Ceylan, H. (2011). Niğde Halkevi ve Akpınar Dergisi’nin Halk Bilimi Açısından Değerlendirilmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
• CHP Halkevleri Halkodaları 1932-1942, TBMM Kütüphanesi.
• Çakmak, Fevzi, Türk İdman Cemiyetleri (Türk Spor Kurumu), https://ataturkansiklopedisi.gov.tr.
• Doğaner, Yasemin., Halkevleri, https://ataturkansiklopedisi.gov.tr.
• Karpat, K. H. (2010). Türk Demokrasi Tarihi Sosyal, Kültürel, Ekonomik Temeller, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Olgun, K. (2019). Türkiye’de Halkevleri Gerçeği Teftiş Raporları Işığında Birinci yılında Halkevleri (Halkevleri ve Kocaeli Halkevi Örneği), Ankara: İksad Yayınevi.
• Oral, Z. (1939). Niğde Tarihi Tetkiklerinden Hudavend Hatun Türbesi ve Hayatı, Niğde Halkevi Yayınları.
• Sürme, E. (2009). Niğde Halkevi (1933-1951), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Şahin, A. G. (2015). İzmir Millî Kütüphane’de 1923-1938 Yılları Arası Yayın Hayatında Olan Edebiyat, Fikir, Kültür Süreli Yayınları. Cbü Sosyal Bilimler Dergisi, C. 13, S. 3, 355-376.
• Şakiroğlu, M. H. (1996). Halkevi Dergileri ve Neşriyatı. KEBİKEÇ İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, S. 3, Yıl:2, 131-142.
• Topal, N. (2013). Niğde Basın Tarihinde Bir Kesit (1924-1931). Turkish Studies, 8/5, 797-813.
• Topal, U. ve Koçak, A. (2019). İstanbul Sözlü Kültür Ortamlarında Karagöz Oyunu. Kültür Araştırmalar Dergisi, C. 1, S. 2, 104-122.
• Yılmaz, K. ( 2021). Resmi Niğde Gazetesi’ne Göre Niğde’nin Sosyal, Kültürel ve Ekonomik Yapısı (1932-1933, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde.
• C. Süreli Yayınlar
• “4. Büyük Kurultay için her şey hazır”, Ulus Gazetesi, (7 Mayıs 1935), 1.
• “Cumhuriyet Bayramı Şehrimizde Büyük ve Eşsiz Törenle Kutlandı”, Resmi Niğde Gazetesi, (4 Kasım 1935), 1.
• “Fırka Vilayet Kongresi Açıldı”, Resmi Niğde Gazetesi, (14 Ocak 1935), 2.
• “Kalevi Başkanlığından” Resmi Niğde Gazetesi, (11 Şubat 1935), 3.
• “Nüfus Sayımı”, Ülkü Halkevleri Mecmuası, C. 6, S. 31, (1 Kasım 1935), 209-210.
• “Saylavlarımız İttifakla Seçildi”, Resmi Niğde Gazetesi, (11 Şubat 1935), 1.
• Akpınar Dergisi, S. 1, (Temmuz 1934).
• Ata, Üçhisarlı Tahir, “Aksaray Gençleri Niğde”, Resmi Niğde Gazetesi, (13 Mayıs 1935), 1.
• Ata, Üçhisarlı Tahir, “Kıymetli Bir Gezinti”, Resmi Niğde Gazetesi, (13 Mayıs 1935), 1.
• İdil, Cevat, “Cumhuriyet Halk Partisinin Dördüncü Kurultayını Kutla!..Alkışla!..” Akpınar Dergisi, S. 9, (9 Mayıs 1935), 1-4.
• İsmet İnönü, “Yeni Halkevlerini Açma Nutku”, Ülkü Halkevleri Mecmuası, C. 5, S. 25, (1 Mart 1935), 1-3.
• Koçak, Halit, “Meyvecilik Bakımından Niğde” Akpınar Dergisi, S. 10, (Haziran 1935), 1-2.
• Koçak, Halit, “Meyvecilik Bakımından Niğde” Akpınar Dergisi, S. 11, (Ekim 1935), 14-16.
• Necib Ali Küçüka, “Halkevleri Yıldönümü Nutku”, Ülkü Halkevleri Mecmuası, C. 5, S. 25, (1 Mart 1935), 4-7.
• Oral, M. Zeki, “Selçukilerin Aslı Niğdenin Selçukilere Geçmişi”, Akpınar Dergisi, S. 7, (Ocak 1935), 5-7.
• Recep, “Halkevleri Açılma Nutku”, Ülkü Halkevleri Mecmuası, C.1, S. 1, (1 Şubat 1933), 4-6.
• Soysal, Baha, “Zabıta Memurlarına Adli Bilgilerini Çoğaltmak İçin Konferanslar”, Akpınar Dergisi, S. 8, (Şubat 1935), 10-14.
• Ulusoy, H., “Niğde Halkevi Futbol ve Musiki Komitesinin Aksaray Seyahatleri”, Resmi Niğde Gazetesi, (4 Mart 1935), 1.
• Zehra Cemal, “Halkevinde Kış Sporları” Ülkü Halkevleri Mecmuası, C. 6, S. 31, (1 Aralık 1935), 311-313