KLASİK KEMENÇE EĞİTİMİNDE KULLANILAN SAZ SEMAİLERİNİN III. HANELERİNE YÖNELİK HAZIRLANAN ALIŞTIRMALARIN ÖĞRENCİ BAŞARI DÜZEYLERİNE ETKİSİ

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 4, 249 - 271, 20.10.2017

Gamze Nevra Köroğlu , Sema Sevinç

Öz

Araştırmanın genel amacı, klasik kemençe eğitiminde kullanılan saz
semailerinin III. hanelerinin icrasına yönelik alıştırmalar oluşturarak bu
alıştırmaların klasik kemençe eğitiminde uygulanabilirliğini sınamaktır.
Araştırmada nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Öncelikle klasik kemençe
alanında uzman üç kişi ile birlikte uygulamada kullanılacak olan saz semaileri
belirlenmiş ve bu saz semailerinin III. hanelerine yönelik alıştırmalar
hazırlanmıştır. Sonrasında, araştırmada lisans 3. ve lisans 4. sınıflarda
öğrenim görmekte olan altı klasik kemençe öğrencisine, kontrol grupsuz ön
test-son test deney modeli uygulanmıştır. Öğrencilerin icradaki başarı
düzeylerini değerlendirme aşamasında, araştırmacı tarafından hazırlanan
Performans Dereceleme Ölçeği kullanılmıştır. Öğrencilerin yapmış oldukları
icralar, hazırlanan bu ölçeğe göre klasik kemençe alanında uzman üç öğretim
elemanı ile birlikte puanlanmıştır. Elde edilen veriler Wilcoxon işaretli
sıralar testi ile sınanmıştır. İstatistiksel bulgular, tablolar kullanılarak
yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda; saz semailerinin III. hanelerinin
icrasında karşılaşılan başlıca güçlüklerin makam/çeşni geçişleri ve pozisyon
geçişlerinden kaynaklandığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Teknik Güçlükler, Saz Semaisi, Türk Müziği Eğitimi Klasik Kemençe Eğitimi, Klasik Kemençe Eğitiminde Alıştırma, Müzik

Kaynakça

• 1. Aydıner, M., (2008). Piyano Eğitiminde Makamsal Yapıdaki Eserlerin Seslendirilmesinde Karşılaşılan Teknik Güçlükler ve Model Önerileri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 2. Aydıner Uygun, M. ve Kılınçer, Ö., (2012). Piyano Repertuvarının Öğrenilmesinde Öğrenme Stratejilerinin Kullanılma Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi: Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9, 1, ss:965-992.
• 3. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F., (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları. Ankara.
• 4. Doğanay, M., (2011). Türkiye’de Müzik Öğretmeni Yetiştiren Kurumlardaki Bireysel Çalgı(Keman) Eğitiminde Etüt Ve Eser Seçimine İlişkin Öğretim Elemanı Görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• 5. Ekinci, H., (2004). Eğitim Fakülteleri Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Piyano Derslerinde Karşılaşılan Teknik Alıştırmalar Sorunu: Hedefe Uygun Teknik Alıştırma Örnekleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. 6. Kahyaoğlu, Y., (2011). Kanun Sazı Öğretiminde Klasik Türk Müziği Saz Eseri Formlarının Fonksiyonlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Müzik Anabilim Dalı.
• 7. Karahan, S., (2008). Çağdaş Türk Müziği Piyano Eserlerine Hazırlık Amacıyla Yazılan Etütlerin Öğrencilerin Eserleri Çalma Düzeylerine Etkisinin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 8. Karakaya, F., (2005). Türk Müziği Ustaları, Kemençe Audio CD. Kalan Müzik, FRS Matbaacılık. İstanbul.
• 9. Kaya, F., (2012). Dört Telli Klasik Kemençe Eğitiminde Usta İcracılığa Yönelik Dağar Ve Çalma Önerileri. Yayımlanmamış sanatta yeterlik tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• 10. Özalp, M.N., (2000). Türk Musikisi Tarihi I-II. MEB Yayınevi. İstanbul.
• 11. Özdek, A., (2013).Gitar Eğitiminde Makamsal Nitelikli Eserlerin Seslendirilmesine Yönelik Hazırlanan Alıştırmaların Performansa Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Erciyes Üniversitesi/Güzel Sanatlar Enstitüsü, Kayseri.
• 12. Öztuna, Y., (1969). Türk Musikisi Ansiklopedisi. Milli Eğitim Basımevi. İstanbul.
• 13. Parasız, G., (2009). Keman Öğretiminde Kullanılmakta Olan Çağdaş Türk Müziği Eserlerinin Seslendirilmesine Yönelik Olarak Oluşturulan Hazırlayıcı Alıştırmaların İşgörüsellik ve Etkililik Yönünden İncelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 14. Sezer, S., (2005). Öğrencinin Akademik Başarısının Belirlenmesinde Tamamlayıcı Değerlendirme Aracı Olarak Rubrik Kullanımı Üzerinde Bir Araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, ss:61-69.
• 15. Tuncel, E., (2008). Klasik Kemençe Sazında Pozisyon ve Yay Bağlarının İncelenmesi (Saz Semaisi, Peşrev ve Zeybek Formları Üzerinde Parmak Pozisyonları ve Yay Bağları Uygulanarak Bu Çalışmanın Klasik Kemençe Sazına Getireceği Faydaların Belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.