Üniversite Hizmet Personelinde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi
Yıl 2021,
Cilt: 16 Sayı: 2, 30 - 37, 28.04.2021
Feyza Dereli
,
Belgin Yıldırım
,
Safiye Ozvurmaz
,
Filiz Adana
Öz
Bir üniversitede hizmet personeli olarak çalışanların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma tanımlayıcı tipte olup örneklem seçimine gidilmemiş üniversite kampüs alanında çalışan tüm hizmet personeli (N:142) dahil edilmiştir. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” ve “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II (SYBD)” kullanılmıştır. Araştırma için etik kurul izni, kurumdan yazılı ve kişilerden sözlü onay alınmıştır. Çalışanların Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları puan ortalaması 131.07±21.12’dir. Katılımcıların cinsiyet, yaş, medeni durum, hizmet yılı, genel sağlık algısı, iş sağlığı eğitimi alma durumu ile SYBD ölçeği toplam puanı arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05). Çalışanların Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları orta düzeydedir. Sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının geliştirilmesi için kurum ve sağlık personeli tarafından çalışanlara destek verilmesi önerilebilir.
Teşekkür
Yazarlar üniversitede çalışan hizmet personeline katılımlarından dolayı teşekkür eder.
Kaynakça
- Pender, N.J., Barkauskas, V.H., Hayman, L., Rice, V.H., and Anderson, E.T., (1992). Health promotion and disease prevention: Toward excellence in nursing practice and education. Nursing Outlook, 40(3):106-112.
- Gall, S.L., Jamrozik, K., Blizzard, L., Dwyer, T., and Venn, A., (2009). Healthy lifestyles and cardiovascular risk profiles in young australian adults: the childhood determinants of adult health study. European Journal of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation, 16(6):684-689.
- Cirhinlioğlu, Z., (2001). Sağlık sosyolojisi. Ankara: Nobel Kitabevi.
- Rogers, B., Kono, K., Marziale, M.H.P., Peurala, M., Radford, J., and Staun, J., (2014). International survey of occupational health nurses’ roles in multidisciplinary teamwork in occupational health services. Workplace Health Saf., 62(7):274-281. doi:https://doi.org/10.3928/21650799-20140617-03.
- Duran, Ü., Öğüt, S., Asgarpour, H. ve Kunter, D., (2018). Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(3):138-147.
- Bahar, Z. ve Bayık, A., (1998). Sağlığın geliştirilmesi ve sağlık eğitimi (1. Baskı) Hemşirelikte Eğitim Materyali. Ankara: Sağlık Bakanlığı Matbaası.
- Zülfünaz, Ö., Teke, N. ve Turan, B.G., (2020). Bir üniversitede çalışan personellerin hipertansiyon hakkındaki bilgi tutum ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 7(2):160-166.
- Walker, S.N. and Hill-Polerecky, D.M., (1996). Psychometric evaluation of the health promoting lifestyle profile II. Univer of Nebraska Medical Center. Erişim Tarihi: 11.09.2020.
http://app1.unmc.edu/Nursing/conweb/HPLPII_Abstract_Dimensions.pdf.
- Bahar, Z., Beşer, A., Gördes, N., Ersin, F. ve Kıssal, A., (2008). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. J of Cumhuriyet Univer School of Nurs, 12(1):1-12.
- Yılmazel, G., Naçar, M. ve Çetinkaya, F., (2015). Bir sanayi kuruluşunda çalışan işçilerin sağlığı geliştirme davranışları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 14(2).
- Beser, A., Bahar, Z., and Buyukkaya, D., (2007). Health promoting behaviors and factors related to lifestyle among Turkish workers and occupational health nurses’ responsibilities in their health promoting activities. Ind Health, 45:151-155.
- Karadağ, G., Koçak, H.S., Aydın, N., Parlar Kılıç, S., and Kul, S., (2013). Determination of some nutritional habits and healthy life- style behaviours of workers. International Journal of Caring Sciences, 6(3):485-493.
- Ardic, C., Yavuz, E., and Ozturk, G.Z., (2018). Factors affecting healthy life style behaviors in workers working at a tea factory. Family Practice and Palliative Care, 3(1):45-51.
- Zhang, S.C., Wei, C.N., Fukumoto, K., Harada, K., Ueda, K., Minamoto, K., and Ueda, A., (2011). A comparative study of health-promoting lifestyles in agricultural and non-agricultural workers in Japan. Environmental Health and Preventive Medicine, 16(2):80-89.
- Huang, S.L., Li, R.H., and Tang, F.C., (2010). Comparing disparities in the health-promoting lifestyles of taiwanese workers in various occupations. Industrial Health, 48:256–264.
- Arslan, C. ve Ceviz, D., (2007). Ev hanımı ve çalışan kadınların obezite prevalansı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 21(5):211-220.
- Tsai, Y.C. and Liu, C.H., (2012). Factors and symptoms associated with work stress and health-promoting lifesytles among hospital staff: a pilot study in Taiwan. Health Services Res., 12:199. doi: https://doi.org/10.1186/1472-6963-12-199.
- Bolton, K.L. and Rodriguez, E., (2009). Smoking, drinking and body weight after reemployment: does unemployment experience and compensation make a difference? BMC Public Health, 9:77. doi: https://doi.org/10.1186/1471-2458-9-77.
- Bozhüyük, A., Özcan, S., Kurdak, H., Akpınar, E., Saatçi, E. ve Bozdemir, N., (2012). Sağlıklı yaşam biçimi ve aile hekimliği. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 6(1).
- Huang, J.H., Huang, S.L., Li, R.H., Wang, L.H., Chen, Y.L., and Tang, F.C., (2014). Effects of nutrition and exercise health behaviors on predicted risk of cardiovascular disease among workerswith different body mass index levels. Int J of Env Res and Public Health, 11(5):4664-4675. http://www.mdpi.com/1660-4601/11/5/4664/htm.
- Yeşilay, (2020). https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik Erişim Tarihi:25.11.2020.
- Kolaç, N., Balcı, A.S., Şişman, F.N., Ataçer, B.E. ve Dinçer, S., (2018). Fabrika çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışı ve sağlık algısı. Bakırköy Tıp Dergisi, 14:267-274.
- Esin, M.N. ve Aktaş, E., (2012). Çalışanların sağlık davranışları ve etkileyen faktörler: Sistematik inceleme. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 20:166-76.