HEALTHY LIFESTYLE BEHAVIORS AND ASSOCIATED FACTORS OF UNIVERSITY STUDENTS

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 1, 11 - 21, 31.01.2019

Filiz Adana , Gülengün Türk , Belgin Yıldırım , Duygu Yeşilfidan

Öz

      This is a
cross-sectional study that aims to identify healthy lifestyles of university
students and associated factors. The study sample consists of 1640 students who
were studying at a university in 2017-2018 academic year and consented to
participate in the study. Data were collected using the "Healthy Lifestyle
Behaviour-II Scale (HLBS)” and a questionnaire form developed based on a review
of the literature. Ethics Committee permission and other permissions were
obtained before the study. Descriptive statistical analysis, Student T test,
One way Anove and correlation analysis tests were used to analyze the data.
67.6% of the students participated in the study were female and 32.4% were male
and the mean age of the students was 21.61±1.86. The average of the total score
of the students in the HLBS II scale was 128.79±20.61. The scores in sub-dimensions
were in the range of 17.57±5.28-26.13±4.79. A difference was found between
students' age, gender, place of residence, economic status, chronic diseases,
meal skipping behaviour, participation in sports, body image and healthy
lifestyle behaviours. Based on the study findings, it can be concluded that
university students have moderate level of healthy lifestyle behaviours and
personal variables play a determinant role on such behaviours. In this respect,
activities that promote healthy lifestyle can be developed taking into
consideration characteristics of young people. 

Anahtar Kelimeler

Student, Health, Healthy Lifestyle, Nutrition, Stress Management

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER

Öz

    Bu çalışma üniversite
öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilişkili faktörlerini
saptamak amacıyla yapılmış kesitsel tipte bir araştırmadır. Araştırmanın
örneklemi 2017-2018 yılında bir üniversitede öğrenim gören ve araştırmaya
katılmayı kabul eden 1640 öğrenciyi kapsamaktadır. Verilerin toplanması
aşamasında alanyazın taraması sonucu oluşturulan anket formu ve Sağlıklı Yaşam
Biçimi Davranışları Ölçeği II kullanılmıştır. Çalışma öncesi etik kurul izni ve
diğer izinler alınmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel
analizler, Student T test, One Way Anova ve korelasyon analizi testleri
kullanılmıştır. Araştırma kapsamındaki öğrencilerin %67.6’sı kadın, %32.4’ü
erkek olup yaş ortalamaları 21.61±.86’dır. Öğrencilerin SYBDÖ II Toplam puan
ortalaması 128.79±20.61’dir. Alt Faktörlerden alınan puanlar 17.57±5.28-26.13±4.79
arasında değişmektedir. Öğrencilerin yaş, cinsiyet, yaşanılan yer, ekonomik
durum, kronik hastalık, öğün atlama, spor yapma ve beden memnuniyeti ile
sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur.
Çalışmada üniversite öğrencilerinin orta düzeyde sağlıklı yaşam biçimi
davranışlarına sahip olduğu kişisel değişkenlerin bu davranışlar üzerinde
belirleyici olduğu söylenebilir. Bu bağlamda özellikle gençlik döneminde
bireylerin özellikleri de dikkate alınarak, sağlıklı yaşam biçimi
aktivitelerini geliştirici uygulamalar geliştirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci, Sağlık, Sağlıklı Yaşam Tarzı, Beslenme, Stres Yönetimi

Kaynakça

• 1. Ay, F.A., (2008). Temel Hemşirelik Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar. İstanbul: Medikal Yayıncılık.
• 2. Hosseini, M., Ashktorab, T., Taghdisi, M.H., Vardanjani, A.E., and Rafiei, H., (2015). Health Promoting Behaviors and Their Association with Certain Demographic Characteristics of Nursing Students of Tehran City in 2013. Global Journal of Health Science, Cilt:7, Sayı:2, ss:264-272.
• 3. WHO Health Definition. Cenevre, http://www.who.int/about/mission/en/. Erişim Tarihi: 20.07. 2018.
• 4. Pender, N.J., Murdaugh, L.C. ve Parsons, A.M., (2006). Health Promotion in Nursing Practice. Fifth Edition. USA: Prentce Hall.
• 5. Pender, N.J., (2011). Heath Promotion Model Manual. [Elektronik Sürüm]. Loyola University Chicago: https://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/handle/2027.42/85350/HEALTH_PROMOTION_MANUAL_Rev_5-2011.pdf. Erişim tarihi: 18.07.2018
• 6. Cihangiroğlu, Z. ve Deveci, S.E., (2011). Fırat Üniversitesi Elazığ Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Fırat Tıp Dergisi, Cilt:16, Sayı:2, ss:78–83.
• 7. Hacıhasanoğlu, R., Yıldırım, A., Karakurt, P. ve Sağlam, R. (2011). Healthy Lifestyle Behaviour in University Students and Influential Factors in Eastern Turkey. International Journal of Nursing Practice, Cilt:17, Sayı:1, ss: 43–51.
• 8. Wang, D., Xing, X.H. ve Wu, X.B., (2013). Healthy Lifestyles of University Students in China and Influential Factors. The Scientific World Journal, ss: 1-10.
• 9. Beydağ, K.D., Uğur, E., Sonakın, C. ve Yürügen, B. (2014). Sağlık ve Yaşam Dersinin Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt:3, Sayı:1, ss:599-609.
• 10. Mehri, A., Solhi, M., Garmaroudi, G., Nadrian, H. ve Sighaldeh, SS. (2016). Health Promoting Lifestyle and its Determinants among University Students in Sabzevar, Iran. International Journal of Preventive Medicine, Cilt:7, Sayı:65, ss:1-6.
• 11. Bhuiyan, M., Sheng J.W.K., Ghazalı, F.H.B., Mughasbi, F.G.G.A., Arnous, M.K., Maziz, M.N.H., Appalanaidu, V.A.P., Jashamy, K.A. ve Kadir, S.Y.B.A., (2017). Health-Promoting Lifestyle Habits among Preclinical Medical Students. Pakistan Journal of Medical and Health Sciences, Cilt:11, Sayı:2, ss: 490-495.
• 12. Bahar, Z., Beşer, A., Gördes, N., Ersin, F. ve Kıssal, A., (2008). Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II’nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt:12, Sayı:1, ss:1-13.
• 13. Şimşek, H., Öztoprak, D., İkizoğlu E., Safalı, F., Yavuz, Ö., Onur, Ö., Tekel, Ş. ve Çiftçi, Ş., (2012). Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve İlişkili Etmenler. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Cilt:26, Sayı:3, ss: 151–157.
• 14. Aksoy, T. ve Uçar, H., (2014). Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, ss:53- 67.
• 15. Tol, A., Tavassoli, E., Shariferad, G.R. ve Shojaeezadeh, D., (2013). Health Promoting Lifestyle and Quality of Life among Undergraduate Students at School of Health Isfahan University of Medical Sciences. Journal of Education Health Promotion, Cilt:2 ss: 29-32.
• 16. Nacar, M., Baykan, Z., Çetinkaya, F., Arslantaş, D., Özer, A., Coşkun, Ö., Bati, H., Karaoğlu, N., Elmalı, F. ve Yılmazer, G., (2014). Health Promoting Lifestyle Behaviour in Medical Students: a Multicentre Study from Turkey. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, Cilt:15, Sayı:20, ss:8969–8974.
• 17. Dağdevire, Z. ve Şimşek, Z., (2013). Şanlıurfa İl Merkezindeki Lise Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışları ve İlişkili Faktörler. TAF Preventive Medicine Bulletin, Cilt:12, Sayı:2, ss:135–142.
• 18. Yalçınkaya, M., Özer, F.G. ve Karamanoğlu, A.Y., (2007). Sağlık Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, Cilt:6, Sayı:6, ss: 409-420.
• 19. Lin, Y.H., Tsai, E.M., Chan, T.F., Chou, F.H. ve Lin, Y.L., (2009). Health Promoting Lifestyles and Related Factors in Pregnant Women. Chang Gung Medical Journal, Cilt:6, Sayı:32, ss: 650-661.
• 20. Vural, P.I. ve Bakır, N., (2015). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt:1, Sayı:6, ss: 36-42.
• 21. Genç, F., Yeşilyurt, G., Eroğlu, G., Altıparmak, A., Polat, A. ve Soğüt, D., (2015). Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışlarının Belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, ss: 15-27.
• 22. Dil, S., Şentürk, S.G., Aykanat ve Girgin, B., (2015). Çankırı İlinde Ergenlerin Benlik Saygısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Riskli Sağlık Davranışları ve Bazı Sosyo-demografik Özelliklerle İlişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, Cilt:16, ss: 51-59.
• 23. Biddle, S.J.H., Whitehead, S.H., O'Donovan, T.M. ve Nevill, M.E. (2005). Correlates of Participation in Physical Activity for Adolescent Girls: A Systematic Review of Recent Literature. Journal of Physical Activity and Health, Cilt:2, ss: 423-434.
• 24. Yeşilfidan, D., (2016). Obezite Açısından Riskli Ergenlere Verilen Olumlu Sağlık Davranışları Geliştirme Eğitiminin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Fiziksel Aktivite Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 25. Karadamar, M., Yiğit, R. ve Sungur, M.A., (2014). Ergenlerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt: 17 Sayı:3, ss:131–139. 26. Yetgin, M.K. ve Agopyan, A., (2017). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Spormetre, Cilt:15, Sayı:3, ss: 177–184.
• 27. Alkhawaldeh, O., (2013). Health Promoting Lifestyles of Jordanian University Students." International Journal of Advanced Nursing Studies, Cilt:3, Sayı:1, ss:27-31.
• 28. Wei, C.N, Harada., K., Ueda, K., Fukumota, K., Minamota, K. ve Ueda, A., (2012). Assessment of Health-Promoting Lifestyle Profile in Japanese University Students. Environmental Health Preventive Medicine, Cilt:17, Sayı:3, ss: 222– 227.
• 29. Dhiman, S. ve Chawla, G.K. (2017). A Study on Health Promoting Lifestyle of University Students. International Journal of Research in Engineering and Applied Sciences, Cilt:7, Sayı:6, ss: 142-151.
• 30. Yıldırım, N., (2005). Üniversite Öğrencilerinin Bazı Sosyo-Demografik Özelliklerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 31. Ertop, N.G, Yılmaz, A. ve Erdem, Y., (2012). Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimleri. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Cilt:14, Sayı:2, ss:1-7.
• 32. Demir, Z., Korkmaz, N.H. ve Sevil, Ü., (2015). Spor Yapan ve Yapmayan Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının İncelenmesi. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, Cilt:14, Sayı:5, ss:96-109.