Alpak Akış Ölçeği Geliştirme ve Doğu Batı Üniversitelerinin Karşılaştırılması

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 1, 1 - 16, 31.01.2020

Mehmet Onur Ak , Aytekin Alpullu

Öz

Bu çalışma iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada serbest zamanda
yapılan etkinliklerin bireyde hissettirdiklerini ortaya çıkarmak maksadıyla bir
ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Aktiviteden haz alınması temelindeki Akış
Kuramı boyutunda yapılan araştırmada katılış, sıkılma, kaygı, akış olarak
toplam 4 alt boyuttan oluşan Alpak Akış Ölçeği geliştirilmiştir. Ölçümleri
beklentileri karşılayan ve 20 maddelik yapıdan oluşan ölçeğin toplam varyansa
yaptığı katkı %58.642, Cronbach Alpha Güvenirlik katsayısı (α) ise .807 olarak bulunmuştur. Çalışmanın ikinci
aşamasında ise doğu ve batıda yer alan Gaziantep
Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu ile Marmara Üniversitesi Spor
Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin serbest zamanlarında tercih ettikleri etkinliklerin
onlarda hissettirdikleri Alpak Akış Ölçeğiyle incelenmiştir. Verilerin
normal dağılıma uygun olduğu görülmüştür. Parametrik testlerden Bağımsız
Örneklem T Testi sonucunda, serbest zaman etkinliklerinin kişiler üzerindeki hissiyatının
tespitinde, doğu ve batı bölgelerindeki üniversitelerde eğitim gören öğrenciler
ve cinsiyetler arasında anlamlı farklılık bulunmadığı, bunun yanında bu bölgelerdeki
üniversiteler arasında tanışma ve akış boyutlarında anlamlı farklılık bulunduğu
tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Alpak Akış Ölçeği, Akış Kuramı, Spor Bilimleri, Serbest Zaman, Öğrenci

Kaynakça

• [1] Akbaş, U., Aydoğdu, Ş. ve Büyüköztürk, Ş., (2019). Farklı Ortamlarda Uygulanan Likert Tipi Ölçek ile Metrik Ölçeğin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-26.
• [2] Aşçı, H., vd., (2007). Durumluk ve Sürekli Optimal Performans Duygu Durum-2 Ölçekleri’nin Uyarlama Çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 18(4):182-196.
• [3] Ayazlar, R., (2015). Akış Deneyiminin Yamaç Paraşütü Deneyim Doyumu ve Yaşam Doyumuna Etkileri. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Aydın.
• [4] Aymankuy, Y. ve Aymankuy, Ş., (2013). Turizm İşletmeciliği Eğitimi Alan Öğrencilerin Turizm Sektöründeki İstihdamla İlgili Görüşleri ve Sektördeki Kariyer Beklentileri (Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Örneği). Akademik Bakış Dergisi, (35):1-21.
• [5] Baş, T., (2013). Anket, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 13.
• [6] Büyüköztürk, Ş., (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Ankara, Pegem Yayıncılık.
• [7] Büyüköztürk, Ş., (2014). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (Genişletilmiş 19. Baskı). Ankara, Pegem Yayıncılık.
• [8] Carter, L., River, B., and Sachs, M.L., (2013). Flow in Sport, Exercise, and Performance: A Review with Implications for Future Research. Journal of Multidisciplinary Research, 5(3):17-31.
• [9] Cohen, R.J. and Swerdlik, M.E., (2010). Psychological Testing And Assessment, Boston: McGraw-Hill Companies.
• [10] Coşkun, R., ve ark., (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya Kitabevi, Sakarya, 176.
• [11] Csikszenfmihalyi, M. and LeFevre, J., (1989). Optimal Experience in Work and Leisure. Journal of Personality and Social Psychology, 56(5):815-822.
• [12] Csikszenfmihalyi, M., (1990). The Psychology of Optimal Experience. New York, Harpers Perennial.
• [13] Csikszenfmihalyi, M., (2005). Akış Üst Düzey Yaşantının Psikolojisi. HYB Yayıncılık, Ankara.
• [14] Csikszentmihalyi, M. and Jackson, S., (1999). Flow in Sports, Human Kinetics. United States.
• [15] Çelik, H.E. ve Yılmaz, V., (2013). LISREL 9.1 ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. Ani Yayıncılık, Ankara, 39.
• [16] Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş., (2012). Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Pegem Akademi, Ankara, 272.
• [17] Engeser, S., (2012). Advances in FlowResearch, Springer Science Businnes Media, New York, USA.
• [18] Erkuş, A., (2012). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme-1: Temel Kavramlar ve İşlemler. Ankara: Pegem Akademi.
• [19] Ersöz G, Egzersize Katılım Güdüsü, Sürekli Optimal Performans Duygu Durumu ve Sosyal Fizik Kaygı Düzeyinin Egzersiz Davranış Basamağına ve Fiziksel Aktivite Düzeyine Göre İrdelenmesi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2011, İzmir, Sayfa 98.
• [20] George, D. and Mallery, P., (2003). SPSS for Windows Step Bystep: A Simple Guide and Reference 11.0 Update. Boston: Allynand Bacon.
• [21] Gürbüz, S. ve Şahin F., (2016). “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Seçkin yayıncılık, Ankara, 325.
• [22] Hsu, C.L. and Lu, H.P., (2004). Why Do People Play On-Line Games? An Extended TAM with Social Influences and Flow Experience. Information & Management, 41, 853-868.
• [23] Jackson, S.A. and Eklund, R.C., (2002). Assessing Flow in Physical Activity: The Flow State Scale–2 and Dispositional Flow Scale–2, Journal of Sport Exercise Psychology, 24(2):133-150.
• [24] Jackson, S.A. and Marsh, H.W., (1996). Development and Validation of A Scaleto Measure Optimal Experience: The Flow State Scale, Journal of Sportand Exercise Psychology, 18, 17-35.
• [25] Karagöz, Y., (2016). SPSS ve AMOS 23 Uygulamalı İstatiksel Analizler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 880.
• [26] Kaya, B., Metin, T. ve Kozak, M.A., (2015). Kapalı Rekreasyon Tesislerinde Kullanıcıların Akış Deneyimi, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(2):6-25.
• [27] Korzaan, M.L., (2003). Going with the Flow: Predicting Online Purchase Intentions. Journal of Computer Information Systems, 43(4):25-31.
• [28] Leech, N.L., Barrett, K.C., and Morgan, G.A., (2005). SPSS for Intermediate Statistics: Use and Interpretation (2nd ed). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• [29] Magyarodi, T., vd., (2013). Psychometric Properties of a Newly Established Flow State Questionnaire, The Journal of Happiness&Well-Being, 1(2):85-96.
• [30] Moneta, G.B., (2004). The Flow Experıence Across Cultures, Journal Of Happiness Studies, 5(2):115–121.
• [31] Nakamura, J. and Csikszentmihalyi, M., (2009). Flow The Oryand Research, Oxford Library of Psychology, Oxford University Press, New York, United States, 195-206.
• [32] Nakip, M., (2006). Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar, 2. Basım, Ankara: Seçkin Yayınları.
• [33] Novak, T., vd., (2000). Measuringthe Customer Experience in Online Environments: A Structural Modeling Approach, Marketting Science, 19(1):22-44.
• [34] Özkara, B. ve Özmen, M., (2016). Akış Deneyimine İlişkin Kavramsal Bir Model Önerisi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İibf Dergisi, 11(3):71-100.
• [35] Raykov, T. and Marcoulides, G.A., (2006). A First Course in Structural Equation Modelling, Lawrence Erlbaum Associations, New Jersey, 144.
• [36] SE-GE, (2011). Sosyo Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
• [37] Stevens, J., (2009). Applied Multivariate Statistics for the Social Sciences. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• [38] Şeker, H. ve Gençdoğan, B., (2006). Psikolojide ve Eğitimde Ölçme Aracı Geliştirme. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
• [39] Teng, C.I. and Huang, H.C., (2012). More Than Flow: Revisiting the Theory of Four Channels of Flow. International Journal of Computer Games Technology, 1-9.
• [40] Tezbaşaran, A., (2008). Likert Tipi Ölçek Hazırlama Kılavuzu. Ankara, Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• [41] Yeşiltaş, M. ve Ekici, E., (2017). İş Akış Deneyiminin Kişilik Özellikleri Ve İş Stresi İle İlişkisi: Akademik Personel Üzerine Bir Araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(1):1-11.