Beden Eğitimi Dersine Yönelik Durumsal Güdülenme, Tutum ve İçsel Konuşma Arasındaki İlişki

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 4, 53 - 66, 26.10.2020

Elif Nilay (daşdan) Ada , Nikos Comoutos , Sunacan İlke Bal , Zekai Pehlevan

Öz

Bu çalışmada, durumsal güdülenme, içsel konuşma (İK) ve tutumun, öğrencilerin diğer algıları (Beden Eğitimi Dersini Sevme-SEV, Beden Eğitimi Dersine Kişinin Verdiği Önem-KVÖ ve Ailenin Beden Eğitimi Dersine Verdiği Önemi Algılama-AVÖ) ile arasındaki ilişkisi ile değişkenlerin yaşa ve cinsiyete göre karşılaştırılması yaşları 11-14 (X=12.80, SS=.87) arasında toplam 698 (n(erkek)=368) öğrenci ile yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre güdülenmenin tüm boyutlarında ve tutum değişkeninde kızların ortalamaları daha yüksek çıkmıştır. İK’de ise yalnızca endişe duyma boyutunda erkeklerin ortalamaları daha yüksek bulunmuştur. Cinsiyet açısından ise, SEV ve KVÖ’de kızların; AVÖ’de ise erkeklerin ortalamaları daha yüksek bulunmuştur. Yaş arttıkça SEV, KVÖ, AVÖ, İG, ÖD ve tutumun azaldığı, bedensel yorgunluğun arttığı; ayrıca SEV, KVÖ ve AVÖ’nün diğer pozitif içerikli değişkenlerle pozitif, negatif içerikli değişkenlerle negatif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca İG ve ÖD boyutları, tutum ve pozitif İK boyutları ile pozitif; dışsal düzenleme ve güdülenmeme boyutları ise tutum ile negatif iken; negatif İK boyutları ile pozitif ilişkili bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Durumsal Güdülenme, İçsel Konuşma, Tutum, Beden Eğitimi, Algı

Kaynakça

• Ada, E.N., Comoutos, N., Karamitrou, A., and Kazak, Z., (2019). Relationships Between Dispositional Flow, Motivational Climate, and Self-Talk in Physical Education Classes, The Physical Educator, 76, 357-384.
• Anderson, A., (1997). Learning Strategies in Physical Education: Self-Talk, Imagery, and Goal-Setting, Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 68(1):30-35.
• Arabacı, R., (2009). Attitudes Toward Physical Education and Class Preferences of Turkish Secondary and High School Students. [Online], Elementary Education Online. 8(1):2-8.
• Aras, Ö., (2013). İlköğretim Kurumlan İkinci Kademede Öğrenim Gören Öğrenci ve Görev Yapan Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Görüş ve Tutumlarının İncelenmesi (Kars İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aronson, E., Wilson, T.D. ve Akert, R.M., (2012). Sosyal Psikoloji, Çev. Okan Gündüz, 1. Basım, İstanbul, Kaknüs Yayınları.
• Babkes, M.L. and Weiss, M.R., (1999). Parental Influence on Cognitive and Affective Responses in Children’s Competitive Soccer Participation. Pediatric Exercise Science, 11, 44-62.
• Bahar, H.H., (2010). The Effects of Gender, Perceived Social Support and Sociometric Status on Academic Success, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2(2):3801-3805.
• Balyan, M., Yerlikaya Balyan, K. ve Kiremitçi, O., (2012). Farklı Sportif Etkinliklerin İlköğretim 2. Kademe Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutum, Sosyal Beceri ve Öz Yeterlik Düzeylerine Etkileri, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(2):196-201.
• Bois, J.E., Sarrazin, P.G., Brustad, R., Trouilloud, D., and Cury, F., (2002). Mothers’ Expectancies and Young Adolescents’ Perceived Physical Competence: A Yearlong Study, Journal of Early Adolescence, 22, 384-206.
• Bozdoğan, A.E. ve Yalçın, N., (2005). İlköğretim 6., 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilgisi Derslerindeki Fizik Konularına Karşı Tutumları. Gazi Üniversitesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 6(1).
• Chatterjee, S., (2013). Attitudes toward Physical Education of Schools Going Adolescents in West Bengal. International Journal of Engineering Science and Technology, 2(11):6068-6073.
• Christodoulidis, T., Papaioannou, A., and Digelidis, N., (2001). Motivational Climate and Attitudes Towards Exercise in GREEK SENİOR HİGH SCHOOL: A Year-long Intervention. European Journal of Sport Science, 1(4):1-12.
• Çağlar, E. and Aşçı, F.H., (2010). Motivational Cluster Profiles of Young Athletes: An Examination of Differences in Physical-Self Perception. Journal of Sports Science & Medicine, 9(2):231-238.
• Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Büyüköztürk, Ş. ve Demirel, F., (2008). İlköğretim İkinci Kademe ve Lise Öğrencilerinin Ders ve Sınıf Düzeylerine Göre Öğrenme Stratejileri Ve Güdülenme Düzeylerinin Belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. [Bağlantıda]. 5(1): Erişim: http://www.insanbilimleri.com.
• Çelik, Z. ve Pulur, A., (2011). Ortaöğretim Öğrencilerinin Beden Eğitimi ve Spora İlişkin Tutumları. Ulusal Beden Eğitimi ve Spor Öğrt. Kongresi 25-27 Mayıs 2011, VAN/YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi Özel Sayısı, 115-121.
• Daşdan Ada, E.N., Aşçı F.H., Kazak Çetinkalp, F.Z. ve Altıparmak, M.E., (2012). Durumsal Güdülenme Ölçeği’nin (DGÖ) Beden Eğitimi Ders Ortamı İçin Geçerlik ve Güvenirliği. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(1):7-12.
• Daşdan Ada, E.N., Zourbanos, Z., Papaioannou, A., and Kazak Çetinkalp, F.Z., (2014a). A Preliminary Validation of The Turkish Version of The Automatic Self-Talk Questionnaire for Physical Education. 13th International Sports Sciences Congress, Proceedings book, p.155, Selçuk University, 9-11 November.
• Daşdan Ada, E.N., Zourbanos, Z., Kazak Çetinkalp, F.Z., and Papaioannou, A., (2014b). The Relationship Between Dispositional Flow, Motivational Climate, and Self-Talk in Physical Education Classes. 13th International Sports Sciences Congress, Proceedings book, p.164-165, Selçuk University, 9-11 November.
• Deci, E.L. and Ryan, R.M., (1985). Intrinsic Motivation and Self-Determination in Human Behavior. Springer. New York: Plenum Press.
• Deci, E.L. and Ryan, R.M., (1991). A Motivational Approach to Self: Integration in Personality. In R. Dienstbier (Ed.), Nebraska Symposium on Motivation: Vol. 38. Perspectives on motivation (pp:237-288). Lincoln, NE: University of Nebraska Press.
• Deci, E.L. and Ryan, R.M., (2004). Overview of Self-Determination Theory: An Organismic Dialectical Perspective. In E. L. Deci, & R. M. Ryan (Eds.), Handbook of self-determination research (pp:3-33). Rochester, NY: The University of Rochester Press.
• Demirhan, G. and Koca, C., (2004). An Examination of High School Students’ Attitudes Toward Physical Education With Regard to Sex and Sport Participation. Perceptual and Motor Skills 98, 754-758.
• Demirtaş, H. ve Özer, N., (2007). Öğretmen Adaylarının Zaman Yönetimi Becerileri İle Akademik Başarısı Arasındaki İlişkisi. Eğitimde Politika Analizleri ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 2(1).
• Dinç, Z.F., Uluöz, E. ve Sevimli, D., (2011). Ailelerin Çocuklarını Spor ve Fiziksel Aktiviteye Yönlendirmelerine İlişkin Görüşleri. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(2):93-102.
• Fortier, M.S., Vallerand, R.J., Briere, N.M., and Provencher, P., (1995). Competitive and Recreational Sport Structures and Gender: A Test of Their Relationship With Sport Motivation. International Journal of Sport Psychology, 26, 24-39.
• Fredricks, J.A. and Eccles, J.S., (2005). Family Socialization, Gender, and Sport Motivation and Involvement, Journal of Sport & Exercise Psychology, 27, 3-31.
• Gömleksiz, M.N. ve Kan, A.Ü., (2012). Eğitimde Duyuşsal Boyut ve Duyuşsal Öğrenme. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(1):1159-1177.
• Guay, F., Vallerand, R.J., and Blanchard, C.M., (2000). ”On The Assessment of Situational İntrinsic and Extrinsic Motivation: The Situational Motivation Scale (SIMS)”. Motivation and Emotion, 24, 175-213.
• Guzmán, J.F. and Kingston, K., (2012). Prospective Study of Sport Dropout: A motivational Analysis As a Function of Age and Gender, European Journal of Sport Science, 12:5, 431-442.
• Gürbüz, A. ve Özkan, H., (2012). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Beden Eğitimi Ve Spor Dersine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi (Muğla İl Örneği). Pamukkale Journal of Sport Sciences, 3(2):78-89.
• Hardy, J., Oliver, E., and Tod, D., (2009). A framework for The Study and Application of Self-talk in Sport. In S.D. Mellalieu & S. Hanton (Eds.), Advances in applied sport psychology: A review (pp:37-74). London: Routledge.
• Hatzigeorgiadis, A., Galanis, E., Zourbanos, N., and Theodorakis, Y., (2014). Self-talk and Competitive Sport Performance, Journal of Applied Sport Psychology, 26(1):82-95.
• Highlen, P.S. and Bennett, B.B., (1983). Elite Divers and Wrestlers: A comparison Between Open and Closed-Skill Athletes. Journal of Sport Psychology, 5, 390-409.
• Horn, T.S., (2008). Advances in Sport Psychology. T. Horn, eds. 3rd ed.Human Kinetics, 499 p., Ohio.
• Hutzler, Y., Meier, S., Reuker, S., and Zitomer, M., (2019). Attitudes and Self-Efficacy of Physical Education Teachers Toward Inclusion of Children With Disabilities: A Narrative Review of International Literature, Physical Education and Sport Pedagogy, 24(3):249-266.
• Hünük, D., (2006). Ankara İli Merkez İlçelerindeki İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine İlişkin Tutumlarının Sınıf Düzeyi. Öğrenci Cinsiyeti, Öğretmen Cinsiyeti ve Spora Aktif Katılımları Açısından Karşılaştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri ve Teknolojisi Programı. Ankara.
• Jaakkola, T. and Sepponen, K., (1997). The Associations Between Goal Orientations, Motivational Climate, and Intrinsic Motivation in Physical Education. Unpublished master thesis. University of Jyvaskyla, Filand.
• Jacobs, J.E. and Eccles, J.S., (2000). Parents, Task Values, and Real-Life Achievement Related Choices. In C. Sansone & J.M. Harackiewicz (Eds.), Intrinsic and Extrinsic Motivation: The Search For Optimal Motivation and Performance (pp:405-439). San Diego: Academic Press.
• Kazak Çetinkalp, F.Z., (2010). Durumsal Güdülenme Ölçeği (Situational Motivation Scale- SIMS)’nin Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri (Psychometric Properties of the Turkish version of The Situational Motivation Scale – SIMS). Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 2(2):86-94.
• Kağıtçıbaşı, Ç. ve Cemalcılar, Z., (2016). Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş. 18. Basım, Evrim Yayınevi.
• Kılıç, T. ve Çimen, P., (2018). Ortaokul ve Lise Öğrencilerinin Beden Eğitimi ve Spor Dersine Karşı Tutumlarının İncelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 1(1):1-13 .
• Kimiecik, J.C. and Horn, T.S., (1998). Parental Beliefs and Children’s Moderate-To-Vigorous Physical Activity. Research Quarterly for Exercise & Sport, 69:163-175.
• Koca, C., Aşçı, H., and Demirhan, G., (2004). Attitudes Toward Physical Education and Class Preferences of Turkish Adolescents In Terms Of School Gender Composition. Perceptual & Motor Skills, 98(3):367-375.
• Kolovelonis, A., (2007). Grade and Gender Differences in Students’ Self-Determination for Participating in Physical Education. Georgian Electronic Scientific Jurnal: Education Science and Psychology, 2(11):23-30.
• Koruç, Z., (2002). Sporda Self Determinasyon Kuramı. 7. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri. 27-29 Ekim Antalya.
• Lepper, M.R., Corpus, J.H., and Iyengar, S.S., (2005). Intrinsic and Extrinsic Motivational Orientations in The Classroom: Age Differences and Academic Correlates. Journal of Educational Psychology, 97(2):184–196.
• Murcia, J.A.M., Cervelló Gimeno, E., and González-Cutre Coll, D., (2008). Relationships Among Goal Orientations, Motivational Climate and Flow in Adolescent Athletes: Differences By Gender. The Spanish Journal of Psychology, 11(1):181-191.
• Nicholls, J.G., (1992). The General and The Specific In The Development And Expression Of Achievement Motivation. In G.C. Roberts (Ed.), Motivation in sport and exercise. (31-54), Champaign, IL: Human Kinetics.
• Ntoumanis, N., (2001). A Self-Determination Approach to The Understanding of Motivation in Physical Education. British Journal of Educational Psychology, 71, 225-242 .
• Oliver, E.J., Markland, D., Hardy, J., and Petherick, C.M. (2008). The Effects of Autonomy-Supportive Versus Controlling Environments on Self-Talk. Motiv Emot, 32:200–212.
• Osterlie, O., Løhre, A., and Haugan, G., (2019). The Situational Motivational Scale (SİMS) in Physical Education: A Validation Study Among Norwegian Adolescents, Cogent Education, 6:1-15.
• Papaioannou, A. and Kouli, O., (1999). The Effects of Task Structure, Perceived Motivational Climate, and Goal Orientation On Students’ Task İnvolvement And Anxiety. Journal of Applied Sport Psychology, 11, 51–71. https://doi.org/10.1080/10413209908402950.
• Pehlivan, Z., (1998). Beden Eğitimi Dersi Tutum Ölçeği. 5. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, ‘5-7 Kasım 1998’, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Bildiri Özetleri Kitabı.
• Rhodes, E.R., McEwan, D., and Rebar, A.L., (2019). Theories of Physical Activity Behaviour Change: A History and Synthesis of Approaches, Psychology of Sport and Exercise, 42: 100-109, ISSN 1469-0292.
• Ryan, R.M. and Deci, E.L., (2000). Intrinsic and Extrinsic Motivations: Classic Definitions and New Directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54-67.
• Shropshire, J., Carroll, B., and Yim, S., (1997). Primary School Children's Attitudes to Physical Education: Gender Differences, European Journal of Physical Education, 2(1):23-38.
• Taşkın, C., (2018). Ortaokul Beden Eğitimi ve Spor Dersi Öğretim Programı Hakkında Öğrenci ve Öğretmen Görüşleri. Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Çanakkale.
• Uluışık, V., (2015). Ortaöğretim Öğrecilerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutumlarının Sınıf Ve Cinsiyet Değişkenlerine Göre İnclenmesi. Uluslararası Multidisipliner Akademik Araştırmalar Dergisi. Eylül- Aralık, 2(3):45-53.
• Vallerand, R.J. and Bissonnette, R., (1992). Intrinsic, Extrinsic and Amotivational Styles as Predictors of Behavior: A Prospective Study. Journal of Personality, 60, 599-620.
• Van Raalte, J.L., Cornelius, A.E., Brewer, B.W., and Hatten, S.J., (2000). The Antecedents and Consequences of Self-Talk in Competitive Tennis. Journal of Sport & Exercise Psychology, 22, 345-356.
• Wang, C.K.J., Chatzisarantis, N.L.D., Spray, C.M., and Biddle, S.J.H., (2002). Achievement Goal Profiles in School Physical Education: Differences in Self-Determination, Sport Ability Beliefs, and Physical Activity. British Journal of Educational Psychology 72, 433–445.
• Zeng, H., (2011). Attitudes of High School Students Toward Physical Education and Their Sport Activity Preferences. Journal of Social Sciences, 7(4):529-537.
• Zourbanos, N., Hatzigeorgiadis, A., Chroni, S., Theodorakis, Y., and Papaioannou, A., (2009). Automatic Self Talk Questionnaire for Sports (ASTQS): Development and Preliminary Validity of A Measure İdentifying The Structure Of Athletes’ Self-Talk, The Sport Psychologist, 23:233-251.
• Zourbanos, N., Hatzigeorgiadis, A., Bardas, D., and Theodorakis, Y., (2013). The Effects of Self-Talk on Dominant and Non Dominant Arm Performance on A Handball Task in Primary Physical Education Students, The Sport Psychologist, 27, 171-176.
• Zourbanos, N., Papaioannou, A., Argyropoulou, E., and Hatzigeorgiadis, A., (2014). Achievement Goals and Self Talk in Physical Education: The moderating Role Of Perceived Competence. Motivation Emotion, 38:235–251.