Bizans İmparatorluğu’nun Venedik’e Verdiği Ticari İmtiyazlar (Chrysobullar); Komnenos Hanedanı Devri

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 424 - 434, 26.12.2020

Ömer Özdemir

https://doi.org/10.48120/oad.792709

Cited By: 1

Öz

Ortaçağın büyük bir bölümünde dünyanın süper gücü olarak kabul edilen Bizans İmparatorluğu zamanla maruz kaldığı iç ve özellikle dış etkenler sebebiyle hâkimiyetini yitirmiştir. Sınırlarını korumakta her gün biraz daha fazla zorlanan imparatorluk, yüzyıllar boyunca hem doğu hem de batı da amansız mücadeleler vermiştir. Ancak XI. yüzyılda Güney İtalya’ya yerleşip gözünü İstanbul’a diken Normanların ve Anadolu’yu kendi yurtları haline getiren Türklerin varlığı, Bizans İmparatorluğu için kırılma noktası olmuştur. İşte bu ahvalde tahta oturan Aleksios çıkış yolu bulmak amacıyla kendisine bir müttefik aramış ve neticesinde Venedik’e olağanüstü imtiyazlar (chrysobull) tanıyarak onu kendi safına çekmiştir.
Bizans İmparatorluğu’nun Venedik’e verdiği ilk imtiyaz aslında II. Basileios devrine tekabül eder. Ancak Aleksios Komnenos’un vermiş olduğu imtiyazlar çok daha geniş kapsamlı olup süreklilik arz etmektedir ve nihayetinde bu durum Bizans ekonomisinin zaman içerisinde Venediklilerin tekeline girmesine sebebiyet vermiştir. Zamansal aralığı çok daha uzun bir dönemi kapsamakla beraber bu makalede Komnenoslar döneminde verilen imtiyazlar ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

bizans imparatorluğu, venedik, chrysobull, ticaret, imtiyaz

Trade Privileges (Chrysobulls) of Byzantine Empire to Venice; Era of Komnenos Dynasty

Öz

The Byzantine Empire, which considered the superpower of the world in much of the Middle Ages, has lost its dominance over time due to the internal and most particularly external factors it has been exposed to. The empire, which struggles a little more every day in protecting its borders, has fought relentlessly in both the east and the west for centuries. In XI. century, the existence of Turkish settlement in Anatolia and the intendment of the Normans to invade Istanbul, has been tremendous breaking point for the Byzantine Empire. Thereby, Alexios, who ascended the throne, searched for an ally in order to find a way out, and as a result he gave extraordinary privileges (chrysobull) to Venice and won over them.
The first concession of the Byzantine Empire to Venice actually corresponds to the Basil II. period. However, the privileges given by Alexios I. Komnenos are much more extensive and continued. This eventually caused the Byzantine economy to enter the monopoly of the Venetians over time. Although the temporal interval covers a much longer period, this article deals with the privileges given during the Komnenos period.

Anahtar Kelimeler

Byzantine Empire, Venice, Chrysobull, Trade, Privilege.

Kaynakça

• Brown, Horatio F., “Venetians and Venetian Quarter in Constantinople to the Close of the Twelf Century”, The Journal of Hellenic Studies Vol 40, 1920, s. 68-88.
• Anna Komnena, Aleksiad, Malazgirt’in Sonrası, çev. Bilge Umar, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 1996.
• Frankopan, Peter, “Byzantine Trade Privileges to Venice in the Eleventh Century: The Chrysobull of 1092”, Journal of Medieval History 30, 2004, s. 135-160
• Heyd, William, Yakındoğu Ticaret Tarihi, çev. Enver Ziya Karal, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2000.
• Jacoby, David, “The Chrysobull of Alexius I Comnenus to the Venetians; the Date and Debate”, Journal of Medieval History 28, 2002, s. 199-204.
• Madden, Thomas F., “The Chrysobull of Alexius I Comnenus to the Venetians; the Date and Debate”, Journal of Medieval History 28, 2002, s. 23-41.
• Nicol, Donald M., Bizans ve Venedik; Diplomatik ve Kültürel İlişkiler Üzerine, çev. Gül Çağalı Güven, Sabancı Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2000.