Ortaçağ Avrupa’sında Eczacılığın Gelişimi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 161 - 169, 26.12.2021

Tolgahan Karaimamoğlu

https://doi.org/10.48120/oad.990456

Cited By: 3

Öz

Tıbbın ayrılmaz bir parçası olan eczacılığın tarihsel gelişiminde ortaçağ dönemi önemli bir zaman dilimini kapsar. Ortaçağın başlamasıyla birlikte Avrupa’da manastır çevresinde şekillenmeye başlayan eczacılık faaliyetleri uzun bir süre din ve şifacıların faaliyet alanı olmuştur. Ancak on ikinci yüzyılla birlikte “Manastır Tıbbı” devrinin resmen bitmesi, din adamlarının hekimlik ve eczacılık yapma usulünü yavaş yavaş terk etmeleri eczacılığın da kaderini derinden etkilemiştir. Zira bu gelişmeler üzerine Avrupa’da 13. yüzyılla birlikte “Apothicaire” denilen bir esnaf grubu güç kazanmaya başlamıştır. Bu esnaflar ilaç yapımında kullanılan drogları satmanın yanında reçeteler de hazırlamışlardır. Ardından II. Frederick’in eczacılığı ayrı bir alan olarak tanımlayan yasaları ve Fransa’da çıkarılan regülasyonlar Avrupa’da eczacılığı ayrı bir alan olarak tanımlanmasını sağlamıştır. On üç ve on dördüncü yüzyıllarda ise Avrupa genelinde halk ve özel eczanelerin açılması ve bunların lonca teşkilatlanmalarına bağlanmaları ise artık yeni bir süreci başlatmıştır. Ortaçağın son döneminde doktorların eczacılarla başlayan yakın işbirliği içinde Avrupa eczaneleri hizmet vermeye başlamıştır. Avrupa'da bu süreçle birlikte kurulmaya başlayan yeni eczacılık fakülteleriyle de günümüzdeki modern eczacılığın temelleri atılmıştır. Bu çalışmada, Avrupa eczacılığının gelişiminde önemli bir zaman dilimi olan ortaçağda yaşanan gelişmeler ve yenilikler açıklanmaya çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ortaçağ, Avrupa, Eczacılık, Tıp

Kaynakça

• Amundsen, D. W. “Medieval Canon Law On Medical And Surgical Practice By The Clergy”, Bulletin of the History of Medicine, C. 52 (1), 1978, ss. 22-44.
• Amundsen, D. W. Medicine, Society, and Faith in the Ancient and Medieval Worlds, Johns Hopkins University Press, Baltimore, 1996.
• Anderson, S. Making Medicines: A Brief History of Pharmacy and Pharmaceuticals, Pharmaceutical Press, Londra, 2005.
• Arnald of Vilanova, Arnaldi de Villanova Opera Medica Omnia, C. 2, Michael R. McVaugh (edit.) Seminarium Historiae Medicae Granatensis, Barcelona, 1975.
• Asil, E. “Dünden Bugüne Eczacılık”, Meslek İçi Sürekli Eğitim Dergisi, 2000, ss. 4-19.
• Baylav, N. Eczacılık Tarihi, Yörük Matbaası, İstanbul, 1968.
• Baytop, T. Türk Eczacılık Tarihi, İstanbul Üniversitesi Yayınları No.3358, Eczacılık Fakültesi 78, İstanbul, 2001.
• Bender, G. A. Great Moments in Pharmacy: The Stories and Paintings in the Series, A History of Pharmacy in Pictures, Northwood Institute Press, Midland, 1966.
• Borchardt, J. K. “The Beginnings of Drug Therapy: Ancient Mesopotamian Medicine”, Drug News & Perspectives, C.15 (3), 2002, ss. 187–192.
• Bouvet, M. Histoire de la pharmacie en France: des origines à nos jours, Editions Occitania, Paris, 1937.
• Burlage, H. M. Orientation to Pharmacy, McGraw-Hill, Blakiston Division, New York, 1959.
• Campbell, D. Arabian Medicine And Its Influence on The Middle Ages, C.I., Trubner, Londra, 1926.
• Castiglioni, A., A History of Medicine, Ajonson, New York, 1975.
• Cowen, D. ve Helfand, W. Pharmacy: an illustrated history, Harry N. Abrams, New York, 1990.
• Crone, H. D. Paracelsus: The Man who Defied Medicine : His Real Contribution to Medicine and Science, The Albarello Press, Melbourne, 2004.
• Demaitre, L. E. Doctor Bernard de Gordon: professor and practitioner, Pontifical Institute of Mediaeval Studies, Toronto, 1980.
• Demirhan, A. Kısa Tıp Tarihi, Bursa Üniversitesi Basımevi, Bursa, 1982.
• Dousset, J. C. Histoire des médicaments: des origines à nos jours, Payot, Paris, 1985.
• Ellis, L. Archaeological Method and Theory An Encyclopedia, Taylor & Francis, Oxfordshire, 2000.
• Fabbri, C. N., “Treating Medieval Plague: The Wonderful Virtues of Theriac”, Early Science and Medicine, C. 12 (3), 2007, ss. 247-283.
• Farag, F. R. “Why Europe Responded to the Muslims Medical Achievements in the Middle Ages”, Arabica, C. 25 (3), 1978, ss. 292-309.
• Gani, M. “Les sciences pharmaceutiques arabes médiévales et leurs applications en obstétrique”, Histoire des Sciences Médicales, ss. 50-55.
• Hadzovic, S. “Pharmacy and the great contribution of Arab-Islamic science to its development”, Medicinski Arhiv, C. 51 (1-2) 1997, ss. 47-50.
• Han, B. H. Therapy of Social Medicine, Springer, Londra, 2016.
• Haskins, C. H. “Science at the Court of the Emperor Frederick II”, The American Historical Review, C. 27 (4), 1922, ss. 669-694.
• Jacquart, D. ve Thomasset, C A., Sexuality and Medicine in the Middle Ages, Cambrigde Press, Londra, 1988.
• Karaimamoğlu, T., Ortaçağ Avrupa’sında Salgın Hastalıklar, Selenge, İstanbul, 2021.
• Kelly, K. The Middle Ages 500-1450, Facts On File, New York, 2009.
• Kletter, C., “Austrian Pharmacy in the 18th and 19th Century”, Sci Pharm, C. 78 (3), 2010, ss. 397–409.
• Kramer, N. Tarih Sümer’de Başlar, Çev. H. Koyukan, İstanbul, 1998.
• Kremers, E. ve Urdang, G., History of Pharmacy: A Guide and a Survey, J. B. Lippincott Company, Philadelphia, 1946.
• Lespinasse, R. Les métiers et corporations de la ville de Paris XIV-XVIII siècle, C. I, Imprimerie Nationale, Paris, 1886.
• London: The Society of Apothecaries, 1748. https://wellcomecollection.org/works/qsy6krrf (18.07.2021).
• Moutih, S. Histoire de la rédaction biomédicale arabo-musulmane médiévale, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Université Cadi Ayyad, Marakeş, 2016.
• Porter, R. The Greatest Benefit to Mankind: A Medical History of Humanity from Antiquity to the Present, Fontana Press, Londra, 1999.
• Saroya, A. S. Reverse Pharmacology: Phytocannabinoids, Banned and Restricted Herbals, CRC Press, Boca Raton, 2018.
• Serdar, M. “Orta Çağ Avrupası’nda Bir Tıp Okulu: Montpellier”, Ortaçağ Araştırmaları Dergisi, C.3 (1), 2020, ss. 90-103.
• Steward, K. A. Galen's Theory of Black Bile:Hippocratic Tradition, Manipulation, Innovation, Brill, Leiden, 2018.
• Şehsuvaroğlu, B. N. Eczacılık Tarihi Dersleri, Hüsnütabiat Matbaası İstanbul, 1970.
• Tewari, A. ve Tiwari, S. Synthesis of Medicinal Agents from Plants, Elsevier, Oxford, 2018.
• Uzluk, F. N. Genel Tıp Tarihi-I, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları, Sayı 68, Ankara, 1959.
• Ülgen, P. Orta Çağ Avrupa Tarihi, Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2020.
• Ünal, A. Hititler Devrinde Anadolu 2, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 2003.
• Ünver, S. Tıp Tarihi: Tarihten Evvelki Zamandan İslam Tababetine Kadar, Matbaai Ebüzziya, ,İstanbul, 1938.
• Vos, P. “The Past and Future of Early Modern Pharmacy History”, Pharmacy in History, C. 61 (3-4), 2019, ss. 154-159.
• Warolin, C. “The foundation of the School of Pharmacy in Paris”, Rev Hist Pharm, C. 51 (339), 2003, ss. 453-474.
• Wootton, A. C. Chronicles Of Pharmacy, C. I, Macmillan, Londra, 1910.
• Yıldırım, R. V. Dioskorides’in Materia Medica’sı ve Türk-İslam Tababeti, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2002, s. 24-48.
• Zebroski, B. A Brief History of Pharmacy: Humanity's Search for Wellness, Routledge, New York-Londra, 2016.
• Zunic, L. “Historical Contribution of Pharmaceutics to Botany and Pharmacognosy Development”, Mater Sociomed, C. 29 (4), 2017, ss. 291-300.