Marka Logolarının Marka Özgünlüğü Üzerindeki Etkileri

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 749 - 761, 25.11.2020

Emel Yıldız , Ahmet Kırmızıbiber

https://doi.org/10.48146/odusobiad.735226

Cited By: 1

Öz

Ürün veya hizmet satın alırken görsel unsurlar karar vermeden önce tüketiciler için önemli bir yer edinmektedir.
Ürünleri birbirlerinden ayırt etmede oldukça başarılı olan ve dolayısıyla markaların özgünlüğüne katkı sağlayan,
tüketicileri için ürün ve marka hakkında çeşitli bilgiler veren, tüketicilere ürün veya hizmet hakkında fikir
oluşturmasına yardımcı olan tipografik şekiller ve unsurlardan meydana gelen logolar, satın alma kararı sürecinde
fark oluşturan bir değişkendir. Bu araştırmanın amacı, marka logolarının öneminin anlaşılması, hangi faktörlerden
oluştuğunun belirtilmesi ve bu faktörlerin marka özgünlüğü oluşturmada etkili olduğunun ortaya çıkarılmasıdır.
Araştırmanın ana kütlesini Erzurum ilinde yaşayan beyaz eşya sahibi tüketiciler oluşturmaktadır. Katılımcılardan
anket sorularını kullandıkları beyaz eşya markasının logosunu düşünerek cevaplandırmaları istenmiştir. Örnekleme
yöntemi olarak tesadüfi olmayan örnekleme yöntemlerinden kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Toplam 500
anket uygulanmış; eksik, yanlış ve hatalı anketlerin elenmesi sonucu 434 anket değerlemeye alınmıştır. Yapılan
anket neticesinde elde edilen araştırma verileri, yapısal eşitlik modeli ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre,
marka logosunu oluşturan; renk, sadelik, görsel çekicilik ve kendine özgü olma ile marka özgünlüğü arasında pozitif
yönde anlamlı ilişkiler belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Marka Logosu, Marka Özgünlüğü, Logo Alt Boyutları

Kaynakça

• Altunok, O. (2015), Türkiye’deki Devlet Kurumlarının Amblem ve Logolarının Toplum Üzerinde Uyandırdığı Algı (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
• Anders, R. (2000), Defining, Mapping and Designing the Design Process. Design Management Journal, Summer, s.29-37.
• Başer, A. (2015), Logo-Marka İlişkisinde Form ve Renk Anlayışının Göstergebilimsel Açıdan İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Beverland, M. B. (2005), Crafting Brand Authenticity: The Case of Luxury Wines. Journal of Management Studies, 42(5), s.1003-1029.
• Becer, E. (2009), İletişim ve Grafik Tasarımı. Ankara: Dost Kitabevi.
• Bruhn, M., Schoenmüller, V., Schäfer, D. ve Heinrich, D. (2012), Brand Authenticity: Towards a Deeper Understanding of Its Conceptualization and Measurement. Advances in Consumer Research, 40, s.567-576.
• Çeken, B., Akengin, G. ve Yıldız, E. (2016), Logo Değişiminin Kurumsal Kimlikle Bağlantısı: 2015 Yılında Kimlik Tazeleyen Marka Yörsan Örneği. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 5(25), s.1401-1411.
• Demir, H. (2013), Mersin’de Kentsel Kimlik Göstergeleri Olarak Kullanılan Logolara İlişkin bir Değerlendirme. Sanat Dergisi, 22, s.115-122.
• Demir, Ş. Ş. ve Tür, E. (2019), What does the hotel logo say? And what do consumers perceive? Journal of Tourism Theory and Research, 5(1), s.50-64.
• Eggers, F., O’Dwyer, M., Kraus, S., Vallaster, C. ve Güldenberg, S. (2013), The Impact of Brand Authenticity on Brand Trust and SME Growth: A CEO Perspective. Journal of World Business, 48, s.340-348.
• Fine, G. A. (2003), Crafting Authenticity: The Validation of Identity in Self-Taught Art. Theory and Society, 32(2), s.153-180.
• Grayson, K. ve Martinec, R. (2004), Consumer Perceptions of Iconicity and Indexicality and Their Influence on Assessments of Authentic Market Offerings. Journal of Consumer Research, 31. s.296 – 312.
• Gümüştekin, N., K. (1999), Grafik Sanatlarda İletişim Elemanı Olarak Renk ve Biçimin Farklı Toplumlarda Algılanma ve Etkileşimleri (Sanatta Yeterlilik Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Holtzschue, L. (2009), Rengi Anlamak Tasarımcılar İçin Kılavuz Kitap, (Çev.: Fuat Akdenizli), İzmir: Duvar Yayınları.
• Horvath, D. (2009), Difference Between the Logo Design and Brand Design. https://ezinearticles.com/?Difference-Between-the-Logo-Design-and-Brand-Design&id=2154043. (Erişim Tarihi: 03.10.2019).
• https://www.unicodigital.com/marka-bilinirliginin-renkler-ile-ilgisi/. (Erişim Tarihi: 30.09.2019).
• Hynes, N. (2009), Colour and Meaning in Corporte Logos: An Emprical Study. Journal of Brand Management, 16(8), s.545-555.
• İslamoğlu, H. (2000), Pazarlama Yönetimi, İstanbul: Beta Basım A.Ş.
• Kanat, A. (2001), Renk ve Duyu Psikolojisi, İzmir: İlya Matbaası.
• Kandinsky, W. (2015), Sanatta Ruhsallık Üzerine, (Çev.: Gülin Ekinci), İstanbul: Altıkırkbeş Yayıncılık.
• Kurtuluş, K. (2004), Pazarlama Araştırmaları. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Lee, S., Rodriguez, L. ve Sar, S. (2012), The Influence of Logo Design on Country Image and Willingness to Visit: A Study of Country Logos For Tourism. Public Relations Review. 38, s.584-591.
• Mejia, A. (2011), Relationship Between Gender Brand Personality and Design Elements: Study of Graphic Logos. (PhD Thesis). Oklahoma State University, Oklahoma.
• Meyers, M. ve Lubliner, M. (2003), Başarılı Ambalaj, Başarılı Pazarlama. (Z. Üsdiken, Çev.). İstanbul: Rota Yayıncılık.
• Odabaşı, Y. ve Oyman, M. (2002), Pazarlama İletişimi Yönetimi, İstanbul: Mediacat Yayıncılık.
• Odabaşı, Y. ve Barış, G. (2012), Tüketici Davranışı, İstanbul: Mediacat Yayıncılık.
• Onurlubaş, E. ve Öztürk, D. (2018), Y Kuşağındaki Kişilerin Marka Logolarıyla İlgili Görüşlerinin Belirlenmesi: Spor Ayakkabı Örneği. Kesit Akademi Dergisi, 4(17), s.85-108.
• Özer, A. (2015), Logo Tasarımında Marka Algısı (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
• Özsoy, S., A., Tuncay, B. ve Uğur, E. (2017), Yeni Kurulan Üniversitelerin Amblem ve Logolarının Grafik Tasarım Yönünden Analizi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(16), s.1643-1661. Park, C. W., Eisingerich, A. B., Pol, G. ve Park J. W. (2013), The Role of Brand Logos in Firm Performance. Journal of Business Research, 66, s.180-187.
• Ries, A. ve Ries, L. (2005), The 22 İmmutable Laws of Branding. İstanbul: MediaCat Yayınları.
• Ries, L. (2013), Görsel Çekiç, (Çev.: Dilan Sarıoğlu), İstanbul: MediaCat Yayınları.
• Ridgway, J. L. (2011), Brand Personality: Consumer’s Perceptions of Color Used in Brand Logos. (PhD Thesis). University of Missouri. Columbia.
• Schmitt, B. ve Simonson, A. (2000), Pazarlama Estetiği. (Çev. Z. Ayman). İstanbul: Sistem Yayıncılık. Selvi, S., (2008), Marka Oluşumunda Kimlik ve Kültürün Etkisi. ”Goldaş” Markası Üzerine Bir İnceleme. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Sevildi, İ. (2014), Tipografi ve Logo Tasarımındaki Önemi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi. İstanbul.
• Stafford, M. R., Carolyn, T. ve Carol, C. B. (2004), The Influence of Advertising Logo Characteristics on Audience Perceptions of a Nonprofit Theatrical Organization. Journal of Current Issues & Research in Advertising, 26(1), s.37-45. Teker, U. (2002), Grafik Tasarım ve Reklam, İzmir: Dokuz Eylül Yayıncılık.
• Ustaoğlu, F., D. (2012), Kurum Kimliği Çerçevesinde Logo Tasarımını ve Rengini Anlamlandırmaya Yönelik Bir Çalışma (Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi. Eskişehir.
• Yamankaradeniz, K. (2007), Marka Olma Sanatı, İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Yıldız, S. ve Avcı, İ. (2019), Tüketici Temelli Marka Değerinin Taklit Markalı Ürün Algısı Üzerindeki Etkisi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), s.189-214.
• Yılmaz, Ü. (1991), Renk Psikolojisi (Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi. Eskişehir.
• Yılmaz, V., Çelik, H. E. ve Ekiz, E. H. (2006), “Investigation of the Factors Affecting Loyalty to Organization Through the Structural Equation Modeling: Example From Private and Public Banks.” Anadolu University Journal of Marketing Studies, 2(2), s.171-184.