Örgütsel Başarısızlık: İşletme Fonksiyonları Açısından Bir Değerlendirme

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 3, 1035 - 1052, 25.11.2021

Rabia Kübra Tünel , Yasemin Hancıoğlu , Derya Öztürk

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1001564

Öz

Küreselleşmenin artması, iletişim ve bilişim teknolojilerindeki gelişmeler, inovasyonun öneminin artması günümüzdeki rekabet anlayışını değiştirmektedir. İşletmeler değişen bu rekabet anlayışıyla birlikte yeni arayışlara doğru yönelmektedir. İşletmelerin geleneksel amaçlarından biri olan kar elde etmektir. Bununla birlikte, değişen rekabet anlayışına uyum sağlayarak topluma hizmet etmesi ve yaşamını sürdürmesi gerekmektedir. Birden fazla amaca aynı anda etkili ve verimli bir şekilde ulaşmaya çalışan işletmelerin, hem örgütsel hem de çevresel faktörlerden dolayı başarısızlıkla karşılaşma ihtimalleri vardır. Bu başarısızlığı tespit edebilmek, yönetebilmek ve ortadan kaldırabilmek üst düzey yöneticiler ve departman (fonksiyon) yöneticilerinin sorumluluğundadır. Her yönetici başarısızlıkla karşı karşıya kalma riskinin bilincinde olmalı ve başarısızlığı ortadan kaldırmada etkin rol oynamalıdır. Çalışmada örgütsel başarısızlığa neden olabilecek faktörler işletme fonksiyonları açısından ayrı ayrı ele alınmaktadır. Tüm fonksiyonlar açısından bir değerlendirmenin yapılmasının nedeni ise, her bir fonksiyonun işletmenin amaçlarına ulaşmasında katkıda bulunmasıdır. Örgütsel başarısızlık ancak bütüncül bir bakış açısıyla tam olarak anlaşılabilecektir. Çalışmada ayrıca bütüncül bir değerlendirme yapılarak başarısızlık faktörlerinin nasıl başarı faktörlerine dönüştürülebileceği, fonksiyon yöneticilerinin hangi sorumlulukları alması gerektiği tartışılmaktadır. Yapılan teorik değerlendirme sonucunda, işletme fonksiyonlarından kaynaklanan bazı başarısızlık faktörlerinin birbirleriyle ilişkili olduğu ve işletmenin etkililiğini olumsuz yönde etkilediği söylenebilir. Bu olumsuz etkiyi azaltmak ya da ortadan kaldırmak disiplinler arası holistik bakış açısı ile mümkün olabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel başarısızlık, Yönetim, Pazarlama, Üretim, Muhasebe ve Finans Fonksiyonları

Organizational Failure: An Evaluation in Terms of Business Functions

Öz

Increasing globalization, developments in communication and information technologies, increasing the importance of innovation change today's understanding of competition. Businesses are heading towards new searches with this changing understanding of competition. One of the traditional goals of businesses is to make profit. However, it needs to serve the society and survive by adapting to the changing understanding of competition. Businesses trying to achieve multiple goals effectively and efficiently at the same time are likely to encounter failure due to both organizational and environmental factors. It is the responsibility of senior managers and department (function) managers to detect, manage and eliminate this failure. Every manager should be aware of the risk of facing failure and play an active role in eliminating failure. In the study, factors that can cause organizational failure are discussed separately in terms of business functions. The reason for making an evaluation in terms of all functions is that each function contributes to the achievement of the goals of the business. Organizational failure can only be fully understood from a holistic perspective. The study also discusses how failure factors can be transformed into success factors by making a holistic evaluation, and what responsibilities function managers should take. As a result of the theoretical evaluation, it can be said that some failure factors arising from business functions are related to each other and negatively affect the efficiency of the business. It will be possible to reduce or eliminate this negative effect with an interdisciplinary holistic perspective.

Anahtar Kelimeler

Organizational failure, Administration, Marketing, Production, Accounting and Finance Functions

Kaynakça

• Akdağ, M. (2001). Halkla İlişkiler ve Kriz Yönetimi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Aktaş, R., Doğanay, M. ve Yıldız, B. (2003). Mali Başarısızlığın Öngörülmesi: İstatistiksel Yöntemler ve Yapay Sinir Ağı Karşılaştırması, Ankara Üniversitesi S.B.F. Dergisi, 58(4), 1-24.
• Altman, E. I. ve Hotchkiss, E. (2006), Corporate Financial Distress and Bankruptcy: Predict and Avoid Bankruptcy, Analyze and Invest In Distressed Debt, 3rd Edition, New Jersey: John Wiley&Sons.
• Altunışık, R., Özdemir, Ş. ve Torlak, Ö. (2016). Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Atilla, İ. (2016). Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma ve Kurumsal Yönetim Uygulamaları, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Aydın, S. (2020). Örgütsel Yabancılaşma, (Ed: M. Avı ve E. Kara), Örgütsel Davranışta Güncel Konular, 163-177, İstanbul: Hiper Yayın.
• Baydaş, A., Bakan, İ. ve Özyılmaz, A. (2015). Kriz ve Kriz Yönetimi, (Ed: İ. Bakan), Çağdaş Yönetim Yaklaşımları: İlkeler, Kavramlar ve Yaklaşımlar, İstanbul: Beta Basım.
• Bayın Donar, G. (2019). Örgütsel Sessizlik, (Ed: Y. Demir Uslu, Y. Hancıoğlu, G. Yeşilaydın, N. Oral Kara), Örgütsel Yaklaşımlar-I, 276-296, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Beheshtifar, M. ve Zare, E. (2013). Interpersonel Conflict: A Substantial Factor to Organizational Failure, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(5), 400-407.
• Brigham; E. F. ve Gapenski L. C. (1994). Financial Management: Theory and Practice, 7.Edition, The Dryden Press.
• Brown, A. D. ve Starkey, K. (2000). Organizational Identity and Learning: A Psychodynamic Perspective, Academy of Management Review, 25(1), 102-120.
• Burnes, B. ve Jackson, P. (2011). Success and Failure in Organizational Change: An Exploration of the Role of Values, Journal of Change Management, 11(2), 133-162.
• Can, H., Kavuncubaşı, Ş. ve Yıldırım, S. (2012). Kamu ve Özel Kesimde İnsan Kaynakları Yönetimi, 7.Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Cezlan, E. Ç. (2020). Örgütsel İntikam, (Ed: Y. Demir Uslu, Y. Hancıoğlu, G. Yeşilaydın), Örgütsel Yaklaşımlar-II, 171-186, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Çivici, T., Kale, S. (2009). İnşaat Firmalarının Kurumsal Çevrelerine Stratejik Tepkileri, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11 (2), 94-109.
• Dağlı, H. (1994). İşletme Başarısızlıkları ve Alınması Gerekli Önlemler, Verimlilik Dergisi, Sayı: 1, Ankara: MPM Yayınları.
• De Bono, E. (2000). Rekabet Üstü (Sur/Petition), (Çev: O. Özel), 2. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Eren, E. (2008). Yönetim ve Organizasyon (Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar), 8.Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Ertan, A. S., Ersan, Ö. (2018). Finansal Başarısızlığı Belirleyen Etkenler: Türkiye İmalat Sektörü Örneği, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 40(2), 181-207.
• Ferrell, O. C., Hirt, G. A., Ferrell, L. (2017). İşletme, (Çeviri ed: U. Akküçük), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (Business (4th edition) orijinal çalışma basım tarihi 2013).
• Gel, O. (2007). CRM Yolculuğu. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Genç, N. (2004). Yönetim Organizasyon-Çağdaş Sistemler ve Yaklaşımlar, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gillespie, N., Dietz, G. (2009). Trust Repair after Organizational-Level Failure, Academy of Management Review, 34(1), 127-145.
• Gökalp, Y., Demir Uslu, Y. (2020). Örgütsel Sahtekarlık, (Ed: Y. Demir Uslu, Y. Hancıoğlu, G. Yeşilaydın), Örgütsel Yaklaşımlar-II, 255-269, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Habersang, S., Küberling-Jost, J., Reihlen, M., Seckler, C. (2019). A Process Perspective on Organizational Failure: A Qualitative Meta-Analysis, Journal of Management Studies, 56(1), 19-56.
• Hancıoğlu, Y., Türkoğlu, S. (2017). Değişen Rekabet Anlayışı ve Sürdürülebilirliğin İşletmeler Üzerindeki Etkileri BIST Sürdürülebilirlik Endeksi’ndeki İşletmelerin Etkinliğinin Araştırılması, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 16. UİK özel sayısı, 237-252.
• İçerli, M. Y., Akkaya, G. C. (2006). Finansal Açıdan Başarılı Olan İşletmelerle Başarısız Olan İşletmeler Arasında Finansal Oranlar Yardımıyla Farklılıkların Tespiti, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 413-421.
• İlyasoğlu, E. (1983). Üretim Sistemlerinin Yönetimi, 2.Baskı, İstanbul: Venüs Ofset.
• İslamoğlu, A. H. Altunışık, R. (2017). Tüketici Davranışları, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Karabulut, A. T. (2020). Kurumsal Yönetim ve Yönetim Kurulları, (Ed: P. Başar, D. Celayir), Kurumsal Yönetim ve Risk Yönetimi, 141-149, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Koçel, T. (2015). İşletme Yöneticiliği,16. Baskı, İstanbul: Beta Basım A. Ş.
• Kotler, P., Armstrong, G. (1997). Principles of Marketing, 7th Edition, New Jersey: Prentice Hall.
• Köksal, K. (2007). Yükseköğretimde Örgüt Kültürü ve Alan Araştırması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Limon, S. (2020). Örgütsel Dedikodu, (Ed: Y. Demir Uslu, Y. Hancıoğlu, G. Yeşilaydın), Örgütsel Yaklaşımlar-II, 108-118, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Longenecker, C. O., Simonetti, J. L., Sharkey, T. W. (1999). Why Organizational Fail: the View from The Front-Line, Management Decision, 37(6), 503-513.
• Marangoz, M. (2016). Girişimcilik, 3.Baskı, İstanbul: Beta Basım.
• McMillan, C. J., Overall, J. S. (2017). Crossing The Chasm and over The Abyss: Perspectives on Organizational Failure, Academy of Management Perspectives, 31(4), 271-287.
• Mellahi, K., Wilkinson, A. (2004). Organizational Failure: A Critique of Recent Research and A Proposed Integrative Framework, International Journal of Management Reviews, 5/6(1), 21-41.
• Mellahi, K., Wilkinson, A. (2010). Managing and Coping with Organizational Failure: Introduction to the Special Issue, Group & Organization Management, 35(5), 531-541.
• Meydan, C. H. (2010),Kaynak Bağımlılığı, İşlem Maliyetleri, Örgütsel Ağ Ve Yeni-Kurumsal Kuram ile Örgütlerin İttifak Oluşturma Sebepleri Üzerine Bir İnceleme, Savunma Bilimleri Dergisi, 9 (2), 17-40.
• Miner, A. S., Kim, J. Y., Holzinger, I. W., Haunschild, P. (1996). Fruits of Failure: Organizational Failures and Population-Level Learning, (Ed: In J. B. Keys, L. N. Dosier.), 239-244, Academy of Management Best Paper Proceedings.
• Nutt, P. C. (2002). Why Decisions Fail: Avoiding the Blunders and Traps that Lead to Debacles, San Francisco: Berrett-Koehler Publishers.
• Okka,O.(2009). Finansal Yönetim Örnek Olayları ve Örnek Çözümler, 2. Baskı, İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özalp, İ., Besler, S., Tonus, Z. (2006). Örgütsel Başarısızlık (Organizational Failure): Başarılı İşletmelerin Bakış Açısından Örgütsel Başarısızlık Nedenleri ve Çözüm Yolları, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 21(249), 121-134.
• Özkalp, E., Kırel, Ç. (2005). Örgütsel Davranış, Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı, Yayın No: 149.
• Poyraz, E. (2008). Açıklamalı Örneklerle Finansal Yönetim, Bursa: Ekin Kitabevi.
• Pfeffer, J., Gerald R. S. (1978), The External Control of Organizations: A Resource Dependence Perspective, New York: Harper and Row.
• Sayılgan, G. (2017). Soru ve Yanıtlarıyla İşletme Finansmanı, 7.Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Seeger, M. W., Ulmer, R. R., Novak, J. M., Sellnow, T. (2005). Post-crisis Discourse and Organizational Change, Failure and Renewal, Journal of Organizational Change Management, 18(1), 78-95.
• Sheppard, J.P. (1995). A Resource Dependence Approach to Organizational Failure, Social Science Research, 24, 28-62.
• Taşdöven, H. (2015). İç Güvenlik Teşkilatlarında Örgütsel Başarısızlığın Belirleyicileri, Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 6 (12), 421-439.
• Taşpınar Cengiz, D., Turanlı, M., Bağdatlı Kalkan, S., Köse, İ. (2015). Türkiyedeki İşletmelerin Finansal Başarısızlığının Faktör Analizi ve Diskriminant Analizi ile İncelenmesi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 23, 62-79.
• Taştan, S. (2020). Kurumsal Yönetim Çerçevesinde Etik Sorumluluk ve Kurumsal Vatandaşlık, (Ed: P. Başar, D. Celayir), Kurumsal Yönetim ve Risk Yönetimi, 117-139, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Tekin, E. (2020). Örgütsel Mağduriyet, (Ed: Y. Demir Uslu, Y. Hancıoğlu, G. Yeşilaydın), Örgütsel Yaklaşımlar-II, 210-227, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Tekin, M. (2012). Üretim Yönetimi, 8. Baskı,. Konya: Günay Yayınevi.
• Thornhill, S., Amit, R. (2003). Learning from Failure: Organizational Mortality and The Resource-based View, Analytical Studies Branch Research Paper Series, Canada: Micro-Economic Analysis Division.
• Üreten, S. (2006). Üretim/İşlemler Yönetimi: Stratejik Kararlar ve Karar Modelleri, Gözden Geçirilmiş 5. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Varol, A. (2019). Tüm Boyutlarıyla Kurumsal Sosyal Sorumluluk, İstanbul: Cinius Yayınları.
• Yeşilaydın, G. (2019). Örgütsel Sinizm, (Ed: Y. Demir Uslu, Y. Hancıoğlu, G. Yeşilaydın, N. Oral Kara), Örgütsel Yaklaşımlar-I, 297-311, Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Yıldırım, E. (2012). Müşteri İlişkileri Yönetiminde Bilgi Yönetimi ve Teknoloji Desteği İle CRM Analizi (Yüksek Lisans Tezi), Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.