The First Doctor Saints Of Early Christianity: Zenais, Philonella, Hermoine

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 1951 - 1966, 30.11.2022

Esra Gündogdu

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1134408

Öz

The Holy persons (saints), who have an important place for Byzantine Art and Christianity, have been kept alive in depictions, religious buildings, temples and churches in Anatolia and Europe since early times. The fact that the information about the lives of these saints/saints, who are described as God's representatives on earth and their servants, is incomplete and few in the Turkish literature has been influential in recent studies in this field. Although there are studies on doctor saints, reaching very little data about the three female saints mentioned in this study is an important shortcoming for those who work in Byzantine medicine and saint lives. With this study, data on the lives of doctor saints were compiled and new information was brought to the literature by evaluating their lives, lifestyles and the location of their graves. The study was supported with new records and finds, and a suggestion was made about the school where the saints were educated. It has been tried to determine the place of the saints in the Christian world by discussing the accuracy of some claims. Although the data on the three saints, who are considered to be the "Mothers of Medicine", are scarce, it is considered worthy to be researched and introduced with their leading figures, exemplary experiences and aspects. Knowing the places where the saints lived in the Anatolian geography and their traces by the Christian communities will contribute both to the continuation of the cults of the saints and to faith tourism.

Anahtar Kelimeler

Christianity, Healing, History of Medicine, Doctor Saints.

Erken Dönem Hristiyanlığın İlk Doktor Azizeleri: Zenais, Philonella, Hermoine

Öz

Bizans Sanatı ve Hristiyanlık için önemli bir yere sahip olan kutsal kişiler (aziz,azize) erken dönemlerden itibaren Anadolu ve Avrupa coğrafyasında tasvirlerde, dinî yapılarda, tapınak ve kiliselerde yaşatılmaya devam etmektedir. Tanrı’nın yeryüzündeki temsilcileri, hizmetkârları olarak nitelendirilen bu aziz/azizelerin yaşamları ile ilgili bilgilerin Türkçe literatürde eksik ve az sayıda kaynakta bulunması, son zamanlarda bu alanda çalışmalar yapılmasında etkili olmuştur. Doktor azizler üzerine yapılmış çalışmalar mevcut olmakla birlikte, bu çalışmada bahsedilen üç kadın azize hakkında çok az veriye ulaşılması, Bizans tıbbı ve aziz hayatları çalışanlar için önemli bir eksikliktir. Bu çalışma ile, doktor azizelerin yaşamlarına dair veriler derlenerek hayatları, yaşayışları ve mezarlarının yeri ile ilgili tespitler değerlendirilerek literatüre yeni bilgiler kazandırılmıştır. Yeni kayıtlar ve buluntularla çalışma desteklenmiş, azizelerin eğitim aldıkları okul hakkında da bir öneri sunulmuştur. Bazı iddiaların doğruluğu üzerine tartışılarak azizelerin Hristiyan dünyasındaki yeri belirlenmeye çalışılmıştır. ‘‘Tıbbın Anneleri’’ olarak kabul edilen üç azize ile ilgili veriler az olsa da önde gelen kişiler olmaları, örnek yaşantı ve yönleriyle araştırılmaya ve tanıtılmaya değer görülmektedir. Azizelerin, Anadolu coğrafyasında yaşadığı yerlerin ve onlara ait izlerin Hristiyan topluluklar tarafından bilinmesi, hem azizelerin kültlerinin devam ettirilmesine hem de inanç turizmine katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hıristiyanlık, Şifa, Tıp Tarihi, Doktor Aziz/azize.

Kaynakça

• Referans1 Abbey, A. (1921). The Book of Saints: A Dictionary of Servants of God Canonized by The Catholic Church. London.
• Referans2 Baring Gould, S. (1914). The Lives of The Saints. Edinburgh: Ballantyne Broadcasts.
• Referans3 Berk, F. M. (2016). Iconiumlu Azizler. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Referans4 Daki Kalamara, E. (2015). ΗAγία Ερμιόνη. Ερμιόνη Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού.
• Referans5 Davis, S. (2008). The Cult of St Thecla. New York: Oxford University Press.
• Referans6 Dunbar, A. (1905). A Dictionary of Saintly Women. London: George Bell and Sons.
• Referans7 Eftychiadis, A. (1996). The sisters Zenais and Philonilla (1st cent.) The First Women Doctors Friends of Peace. 35th' International Symposium on the History of Medicine, Cos, 2-8 September, (s. 284-291).
• Referans8 Eliade, M. (2002). Babil Simyası ve Kozmolojisi. (M. Özcan, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Referans9 Englebert, O. (1994). Lives of the Saints. New York: Barnes and Noble Books.
• Referans10 Erten, R. (2004). Hıristiyanlık'ta ve İslamiyet'te Şifa. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Referans11 Eyice, S. (1962). Aya Thekla Efsanesi ve Sanat Tarihinde Aya Thekla. Anıt Dergisi(30), 1-24.
• Referans12 Ferngren, G. (2005). Medicine and Miracle in Early ChristianityI. 38. Uluslararası Tıp Tarihi Kongresi (1-6 Eylül 2002) Bildiri Kitabı . 1, s. 155-158. Ankara: TTK Yayınları.
• Referans13 Goa, D., Distad, L., & Wangler, M. (2000). Anno Domini: Jesus Through the Centuries. Canada: The Provincial Museum of Alberta, Edmonton, Alberta.
• Referans14 Göymen, N. E. (2019). Kappadokia Bölgesi Bizans Dönemi Duvar Resimlerinde Anargyroi Hekim Aziz Tasvirleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Referans15 Harnack, A. (1904). The Expansion of Christianity in the First Three Centuries. New York: G.P. Puntam’s Sons.
• Referans16 Herbermann, C. (1912). The Catholic Encylopedia (Cilt 14). New York.
• Referans17 Johnson, S. F. (2006). The Life and Miracles of Thekla a Literary Study. England: Distributed by Harvard University Press.
• Referans18 Kazhdan, A., & Sevcenko, N. P. (1991). Anargyroi. Oxford Dictionary of Byzantium (Cilt 1, s. 85). içinde New York.
• Referans19 Khoury, D. (2008). Bir Tanık Bulutu: Kutsal Topraklardan Azizler ve Şehitler. Indiana: Bloomington.
• Referans20 Martindale, L. (1922). The Women Doctor and Her Future. London: Mills & Boon, Limited.
• Referans21 Mimiroğlu, İ. M. (2010). Azize Thekla. Konya Ansiklopedisi (s. 376-377). içinde Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.
• Referans22 Miszczak, I. (2020). The Secrets of Ephesus. İngiltere: Aslan Publishing House.
• Referans23 National Church Ministries. (2006). A Movement for God: An Introduction to the History and Thought of the Christian and Missionary Alliance. Colorado: Colorado Springs.
• Referans24 Paçacı, M. (2001). Kutsal Kitaplarda Ölüm Ötesi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
• Referans25 Polat, K. (2008). Katolik Hıristiyanlık’ta Azizlik ve Azizler. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi.
• Referans26 Puhalo, L. (1974). The Impact of Orthodox Christian Thought on Medicine. Canada: Synaxis Press.
• Referans27 Starodubcev, T. (2018). Holy Physicians. Belgrade: Cult and Representation in the Eastern Orthodox Medieval World.
• Referans28 Strati, A. (2015). Kastoria’daki Anargyroi’yi Onurlandırmak. Hayat Kısa Sanat Uzun Bizans’ta Şifa Sanatı (s. 218-227). içinde İstanbul: Pera Müzesi.
• Referans29 Torun, E. (2018). Bizans Sanatında Doktor Azizler ve Şifa. ayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Referans30 Türk Dil Kurumu. (1998). Türkçe Sözlük (Cilt 2). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basım Evi.
• Referans31 Ulutürk, M. (2011). Lystra’da İlk Hıristiyanlar ve Lystra’nın Hıristiyanlıktaki Yeri. Uluslararası Hatunsaray (Lystra) ve Çevresi, Tarih, Kültür ve Turizm Sempozyumu (2-4 Ekim 2011), (s. 1-12). Konya.
• Referans32 Yerinde, A. (2010). Şifa. TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 39, s. 129). içinde Ankara.
• Referans33 Zebrun, C. K., & Stefanar, J. (2018). Saints Who Were Physicians & Healers. Amerika.