The Effect of Intellectual Capital Elements on the Job Performance of Employees Working in the Food and Beverage Industry: An Application in Konya Province

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 2705 - 2722, 30.11.2022

Yeliz Pekerşen , Eray Turpcu , Emre Sarıtaş

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1136375

Öz

The brain power and knowledge have replaced physical power because of the rapid change in the world. The value of enterprises is not only measured with financial assets, but also has been already initiated to be assessed by intellectual capital factors such as information, qualified work power and experience. The aim of the study is to determine the relationship between the intellectual capital perceptions and job performance of the employees working in the food and beverage sector in Konya. In this study, in which quantitative research methods were used, a total of 470 questionnaire forms were distributed to the employees who could represent the universe in Konya, suitable for the purpose of the research, and 390 valid questionnaires were used in the evaluation of the data. With the questionnaire applied, the demographic characteristics of the employees were determined, and the intellectual capital scale and job performance scale were used to determine their intellectual capital perceptions. As a result of the research, the perceptions of the demographic characteristics of the employees regarding the intellectual capital elements and their job performance were determined, and the significant and insignificant differences were evaluated with the help of t-test and variance analysis. When the relations between the scales are examined, it has been determined that the intellectual capital perceptions of the employees have a moderately positive effect on the job performance and this effect is % 29.7 as a result of the regression analysis.

Anahtar Kelimeler

Intellectual capital, job performance, food and beverage industry, tourism

Entelektüel Sermayenin Yiyecek-İçecek Sektöründe Çalışan İşgörenlerin İş Performansına Etkisi: Konya İlinde Bir Uygulama

Öz

Beyin gücü ve bilgi dünyada yaşanan hızlı değişim süreci sonucunda fiziki gücün yerini almıştır. İşletmelerin sahip olduğu değer sadece finansal varlıklarla ölçülmeyip, bilgi, kalifiye işgücü ve tecrübe gibi entelektüel sermaye unsurlarıyla da değerlendirilmeye başlanmıştır. Çalışmanın amacı, Konya ilinde yiyecek-içecek sektöründe çalışan işgörenlerin entelektüel sermaye algıları ve iş performansı arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Nicel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışmada, araştırmanın amacına uygun Konya ilinde evreni temsil edebilecek işgörenlere toplam 470 adet anket formu dağıtılmış olup, geçerli 390 adet anket formu verilerin değerlendirilmesinde kullanılmıştır. Uygulanan anket ile beraber işgörenlerin demografik özellikleri belirlenmiş, entelektüel sermaye algılarını belirlemek için entelektüel sermaye ölçeği ve iş performansı ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, çalışan işgörenlerin demografik özelliklerinin entelektüel sermaye unsurlarına ait algıları ve iş performansı tespit edilmiş, anlamlı ve anlamsız çıkan farklılıklar t-testi ve varyans analizi yardımıyla değerlendirilmiştir. Ölçekler arası ilişkiler incelendiğinde ise, çalışan işgörenlerin entelektüel sermaye algılarının iş performansını orta düzeyde pozitif yönde etkilediği ve bu etkinin yapılan regresyon analizi sonucunda % 29,7 olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Entelektüel sermaye, iş performansı, yiyecek-içecek sektörü, turizm, Konya İli

Kaynakça

• Alagöz, A. ve Özpeynirci, R. (2007). Bilgi toplumunda entelektüel varlıklar ve raporlanması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 167-184.
• Büyükakgül, Ü. C. ve Argan, M. (2019). Spor örgütlerinde örgütsel öğrenme yeteneği, entelektüel sermaye ve iş tatmini ilişkisi. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism Recreation and Sports Sciences, 2(1), 34-53.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Canman, D. A. (1993). Personelin Değerlendirilmesinde Çağdaş Yaklaşımlar ve Türkiye’de Kamu Personelinin Değerlendirilmesi, No:252, Ankara: Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları.
• Chaharbaghi, K. & Cripps, S. (2006). Intellectual capital: direction, not blind faith. Journal of Intellectual Capital, 7(1), 29-42. https://doi.org/10.1108/14691930610639750
• Chang, P. & Chen, W. (2002). The effect of human resource management practices on firm performance: Empirical evidence from high-tech firms in Taiwan. International Journal of Management, 19, 622-631. https://doi.org/10.2307/256741
• Chen, M., Cheng, S. & Hwang, Y. (2005). An empirical investigation of the relationship between intellectual capital and firms’ market value and financial performance, Journal of Intellectual Capital, 6(2), 159-176. https://doi.org/10.1108/14691930510592771
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansi üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 35-46.
• Edvinsson, L. & Malone, S. M. (1997). Intellectual capital: Realizing your firm’s true value by finding its hidden brainpower. New York: Harper Collins Publishers.
• Firer, S. & Mitchell Williams, S. (2003). Intellectual capital and traditional measures of corporate performance. Journal of Intellectual Capital, 4(3), 348-360. https://doi.org/10.1108/14691930310487806
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kamath, G. B. (2008). Intellectual capital and corporate performance in Indian pharmaceutical industry. Journal of Intellectual Capital, 9 (4), 684-704.
• Kirkman, B. L. & Rosen, B. (1999). Beyond self-management: Antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal, 42(1), 58–74. https://doi.org/10.2307/256874
• Lev, B. (2001). Intangibles: management, measurement, and reporting. Washington: Brookings Institution Press.
• Li, J., Pike, R. & Haniffa, R. (2008). Intellectual capital disclosure and corporate governance structure in UK Firms. Accounting and Business Research, 38(2), 137-159. DOI:10.1080/00014788.2008.9663326
• Marr, B., Oliver, G., Stephen, P. & Göran R. (2003). Intellectual capital and knowledge management effectiveness. Management Decision, 41(8), 771-781.
• Miraglia, M., Alessandri, G. & Borgogni, L. (2015). Trajectory classes of job performance, Career Development International, 20(4), 424-442.
• Muda, I., Rafiki, A. & Harahap, M. R. (2014). Factors Influencing Employees' Performance: A Study on the Islamic Banks in Indonesia. International Journal of Business and Social Science, 5(2), 73-80.
• Mura, M. & Longo, M. (2013). Developing a tool for intellectual capital assessment: an individual‐level perspective. Expert Systems, 30(5), 436-450. https://doi.org/10.1111/j.1468-0394.2012.00650.x
• Özdamar, K. (2003). Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Peña, I. (2002). Intellectual capital and business start‐up success. Journal of Intellectual Capital, 3(2), 180-198. https://doi.org/10.1108/14691930210424761
• Rexhepi, G., Ibraimi S., & Veseli, N. (2013). Role of intellectual capital in creating enterprise strategy. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 75(1), 44-51. DOI:10.1016/j.sbspro.2013.04.006
• Roos, G. & Roos, J. (1997). Measuring your company’s ıntellectual performance. Long Range Planning, 30(3), 413-426. DOI:10.1016/S0024-6301(97)90260-0
• Saengchan, S., (2008), The role of intellectual capital in creating value in the (Thai) banking industry, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.570.8066&rep=rep1&type=pdf (Erişim Tarihi: 30.05.2022).
• Senge, P. (1998). Beşinci Disiplin. (Çev.: A. İldeniz, A. Doğukan ve B. Pala). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Sharabati, A. A. A., Nour, A. N. I., & Shamari, N. S. (2013). The impact of intellectual capital on Jordanian telecommunication companies' business performance. American Academic & Scholarly Research Journal, 5 (3 special issue), 32-46.
• Sigler, T. H. & Pearson, C. M. (2000). Creating an empowering culture: examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of Quality Management, 5(1), 27-52.
• Stewart, T. A. (1997). Entelektüel sermaye: Kuruluşların yeni zenginliği. (Çev: N. Elhüseyni ve Z. Dicleli). İstanbul: Mess Yayınları.
• Şamiloğlu, F. (2002). Entelektüel Sermaye. (1.baskı). Gazi Kitabevi: Ankara.
• Turunç, Ö. (2010), Organizasyonlarda Kontrol Algılamalarının Örgütsel Özdeşleşme ve İş Performansına Etkisi, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 251-269.
• Wu, A. (2005). The integration between balanced scorecard and intellectual capital, Journal of Intellectual Capital, 6 (2), 267-284. DOI:10.1108/14691930510592843
• Yıldız, S. M. (2015). Lider-üye etkileşimi, işyerinde mobbing ve mesleki tükenmişlik ilişkisi. Ankara: Detay Yayıncılık. Yüksek, G. K. (2009). Entelektüel sermayenin organizasyonların performansına etkisi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.