Examination of Speaking Activities in Turkish and Turkish Culture Textbooks

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 2027 - 2052, 24.07.2023

Nilüfer Serin , Nazmi Arslan

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1192252

Cited By: 1

Öz

The aim of this study is to examine the speaking activities in Turkish and Turkish Culture textbooks prepared for Turkish children living abroad with regards to various variables. Speaking skill was preferred because Turkish children living abroad have problems. Examining the speaking activities in the books is important in terms of identifying the missing aspects and drawing a general framework about speaking. The research is a qualitative case study and “jumbled single case” pattern was applied. The study object of the research consists of the Turkish and Turkish Culture textbooks (level 1-8), published by the Republic of Türkiye Ministry of National Education in 2019. The speaking activities in these books were examined under nine different categories as theme, genre, achievement, relationship with other skills, interaction type, location, visual-textual support, method-technique, subject and content analysis technique was used in the analysis of the data obtained. As a result of the research, totally 278 speaking activities were determined in eight books. It can be said that the books are partially sufficient regarding the number of activities, the type of activities, and the topics covered. When speaking activities are examined in terms of method and technique, it can be said that the books are weak concerning the number. The activities in the book are usually found after or before the text, and are supported by visuals or text. When the compatibility of the activities with the achievements in the program is examined, it has been determined that most of the achievements are included, but there is no balanced distribution among the achievements.

Anahtar Kelimeler

Speaking skill, Speaking activities, Bilingualism, Turkish and Turkish Culture, Textbooks

Türkçe ve Türk Kültürü Ders Kitaplarındaki Konuşma Etkinliklerinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı yurt dışında yaşayan Türk çocukları için hazırlanan Türkçe ve Türk Kültürü ders kitaplarındaki konuşma etkinliklerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının sorun yaşadığı bir beceri olması sebebiyle konuşma becerisi tercih edilmiştir. Kitaplardaki konuşma etkinliklerinin incelenmesi, eksik yönlerin tespit edilmesi ve konuşmayla ilgili genel bir çerçeve çizilmesi açısından önemlidir. Bu amaca göre hazırlanan çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden iç içe geçmiş tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırmanın inceleme nesnesini Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2019 yılında yayımlanan Türkçe ve Türk Kültürü ders kitapları (1-8. seviye) oluşturmaktadır. Bu kitaplarda yer alan konuşma etkinlikleri tema, tür, kazanım, diğer becerilerle ilişki, etkileşim şekli, bulunduğu yer, görsel-metinsel destek, yöntem-teknik, konu olmak üzere dokuz farklı kategori altında incelenmiş, elde edilen verilerin analizinde içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda sekiz kitapta toplam 278 konuşma etkinliği tespit edilmiştir. Etkinlik sayısı, etkinlik türü, ele alınan konular açısından kitapların kısmen yeterli olduğu söylenebilir. Yöntem ve teknik sayısı bakımından ise kitapların zayıf olduğu söylenebilir. Kitapta etkinlikler genellikle metin sonrasında veya öncesinde bulunmakta, görselle veya metinle desteklenmektedir. Etkinliklerin programda yer alan kazanımlara uyumluğu incelendiğinde kazanımların çoğuna yer verildiği ama kazanımlar arasında dengeli bir dağılım olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Konuşma becerisi, Konuşma etkinlikleri, İki dillilik, Türkçe ve Türk kültürü, Ders Kitapları

Kaynakça

• Arıcı, B., & Kırkkılıç, H. A. (2017). Yurt dışında görev yapan Türkçe ve Türk kültürü öğretmenlerinin Türkçe ve Türk Kültürü derslerine ilişkin görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(41), 480-500.
• Arslan, M., & Şaşmaz, A. (2016). Yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının ana dili kullanımı ve kültür açısından karşılaştıkları sorunlar. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 4(1), 180-195.
• Ateşal, Z. (2014). 8-10. sınıf Türkçe ve Türk Kültürü ders kitabının hedef yaş düzeyine uygunluğu. Turkophone, 1(1), 62-73.
• Aykaç, N. (2018). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Baker, C. (2000). A parents’ and teachers’ guide to bilingualism (2nd ed.). Clevedon: Multilingual Matters.
• Bayrak-Cömert, Ö. (2017). 2017 Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan ortaokul düzeyindeki (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) konuşma becerisi kazanımlarına yönelik bir çalışma. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3), 1331-1344.
• Benzer, A., & Ünsal, F. (2019). Konuşma öğretiminin program ve ders kitabı ekseninde uygulamaya yansıması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(3), 647-662.
• Butcher, J., Hooley, J., & Mineka, S. (2013). Abnormal psychology. New York: Pearson.
• Büyükikiz, K. K., Güler-Yıldız, A., & Kızdırıcı, F. (2020). 1-8 seviyeleri Türkçe ve Türk Kültürü Ders Kitapları’ndaki etkinliklerin Milli Eğitim Bakanlığı programındaki kazanımlara göre değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 655-669.
• Canpolat, H. A., & Arıner, H. O. (2012). Küresel göç ve Avrupa Birliği ile Türkiye’nin göç politikalarının gelişimi. Orsam Rapor No 123. http://madde14.org/images/3/3a/Orsamkureselgoc2012.pdf
• Ceran, D. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma eğitimi dersine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 337-358.
• Creswell, J.W. (2012). Educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative research. Boston: Pearson Education Inc.
• Çakır, M. (2002). Almanya’daki çok kültürlü ortamlarda Türkçenin anadili olarak kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 39-57.
• Çelik, N. (2017). Yurt dışındaki̇ Türk çocuklarına Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitapları üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi, 2(1), 21-33.
• Çelik, Y., & Gülcü, İ. (2016). Yurtdışında kullanılan Türkçe ve Türk Kültürü ders kitaplarına yönelik öğretmen görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 287-296.
• Çınar, İ., & İnce, B. (2015). Türkçe ve Türk Kültürü ders kitaplarındaki söz varlığına derlem temelli bir bakış. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 3(1), 198-209.
• Demirbaş, H. (2014). Eğitim-kültür açısından Avrupa’daki Türk çocukları sorunlar ve çözümler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Doğan, Y. (2009). Konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik etkinlik önerileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 185-204.
• Ekmekçi, V., & Karadüz, A. (2015). Yurt dışında yaşayan iki dilli çocuklar için hazırlanan Türkçe ve Türk kültürü ders kitabına eleştirel bir bakış. Turkish Studies, 10(15), 361-378.
• Ercan-Güven, A., & Gürbüz-Us, R. (2020). Türkçe ve Türk kültürü kitaplarındaki dinleme becerisine yönelik etkinliklerin incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi ESTÜDAM Eğitim Dergisi [ESTUDAM Journal of Education], 5(2), 1-23.
• Ergüt, S. E. (2021). Türkçe ve Türk kültürü dersi alan yurt dışındaki iki dilli Türk çocuklarının miras dil konuşma kaygılarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ergüt, S. E., & Baş, B. (2021). Yurt dışındaki iki dilli Türk öğrencilere yönelik miras dil konuşma kaygısı ölçeği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(4), 1285-1315.
• Günay, V. (2016). İki ya da çok dillilik ve Avrupa toplumu. Turkophone, 2(1), 68-72.
• Güzel, A. (2010). İki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğretimi (Almanya örneği) (2. bs.). Ankara: Öncü Kitap.
• Güzel, A., Baş B., Karadağ Ö., Esgin A., & Demir S. B. (2017). Türkçe/Türk kültürü dersi mevcut durum analizi. Kalkınma için Uluslararası İşbirliği Altyapısının Geliştirilmesi Programı. Ankara.
• Hasırcı, S. (2019). Yabancılara Türkçe öğretimine yönelik ders kitaplarının konuşma becerisi açısından karşılaştırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(2), 1068-1098.
• Hutchinson, T., & Torres, E. (1994). The textbook as agent of change. ELT Journal, 48(4), 315-328.
• İçduygu, A., Erder, S., & Gençkaya, Ö. F. (2014). Türkiye’nin uluslararası göç politikaları, 1923-2023: Ulus-devlet oluşumundan ulus-ötesi dönüşümlere. MiReKoç Proje Raporları 1/2014. https://mirekoc.ku.edu.tr/wp-content/uploads/2017/01/Tu%CC%88rkiyenin-Uluslararas%C4%B1-Go%CC%88c%CC%A7-Politikalar%C4%B1-1923-2023_-.pdf
• İnce, B. (2013). Ders araç ve gereçlerine ilişkin durum ve saptamalar. (İ. Güleç & B. İnce Ed.) I. Avrupalı Türkler Anadili Eğitimi Çalıştayı Sorunlar ve Çözüm Önerileri içinde (s. 51-100). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınları.
• Karadağ, Ö., & Baş, B. (2019). Türkçe ve Türk kültürü dersine dair ihtiyaç analizi. Sakarya University Journal of Education, 9(3), 434-454.
• Kavruk, H., & Yıldırım, N. (2021). Türkçe öğretim programındaki konuşma kazanımlarının ortaokul Türkçe ders kitabı (5, 6, 7 ve 8. sınıf) etkinliklerine yansıması. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 9 (2), 159-174.
• Kuru, O. (2018). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin konuşma kaygılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 2193-2206.
• Mackay, I. (1997). Dinleme becerisi. (A. Bora & O. Cankoçak Çev.). Ankara: İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri.
• Maden, S., & Önal, A. (2020). Türkçe ve İngilizce ders kitapları üzerine karşılaştırmalı bir analiz: 7. sınıf örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 732-752.
• Marangoz, M. M. (2014). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında konuşma eğitimi uygulamaları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• MEB (2018). Yurt dışındaki Türk çocukları için Türkçe ve Türk kültürü dersi öğretim programı (1-8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. California: Jossey-Bass.
• Özcan, E. (2011). 6.-7. sınıf Türkçe ve Türk Kültürü ders kitabının okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu: Fransa örneği. Sakarya University Journal of Education (SUJE), 11, 16-24.
• Purcell, J., Lee, M., & Biffin, J. (2007). Supporting bilingual children in early childhood. Learning Links News, 2, 1-5.
• Şen, Ü. (2016a). İki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğretiminde öğretmen yetiştirme sorunu ve üniversitelerdeki mevcut durumun değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 518-529.
• Şen, Ü. (2016b). İki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğretimi: ilk öğretmenler ve ilk Türkçe dersi öğretim programı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 1023-1036.
• Temur, N. (2016). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde iletişimsel ve tematik yaklaşım. (H. Develi, Ş. Aktaş vd. Ed.). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yöntem ve uygulamalar içinde (s. 87-103). Ankara: Yunus Emre Enstitüsü.
• Turan, K. (1997). Almanya’da Türk olmak. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
• Tutkun, C. (2020). Erken çocukluk döneminde ikinci dil/iki dillilik. (Z. Seçer, Z. Dere & C. Tutkun Ed.). Bilişsel ve dil gelişimi. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• Uçgun, D. (2018). 1-5. sınıf “Türkçe ve Türk Kültürü Çalışma Kitapları”ndaki Türkçe dersi etkinliklerinin programdaki kazanımlara göre değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2), 1148-1160.
• Yağmur, K. (2007). İki dilli çocukların dil becerilerinin ölçümü ve eşik kuramı. Dil Dergisi, (135), 60-76.
• Yalçın, A. (2002). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, I. (2016). Belçika’da Türkçe öğretiminin sorunları ve Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarına eleştirel bir yaklaşım. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6/12, 301-312
• Yılmaz, M. Y. (2014). İki dillilik olgusu ve Almanya’daki Türklerin iki dilli eğitim sorunu. Turkish Studies, 9(3), 1641-1651.