A review on the decisions of the Supreme Court of Appeals regarding the crime of forest burning in Türkiye

Yıl 2023, , 90 - 104, 30.06.2023

İlknur Cesur , Alper Bulut

https://doi.org/10.17568/ogmoad.1194840

Öz

The crime of burning forests and the sanctions to be applied are regulated in Forest Law No. 6831. The importance of the regulations in the law regarding forest fires is increasing, due to the fact that the effects of climate change have been felt more intensely in recent years and the act of setting fires for terrorist purposes in Türkiye is also a frequently resorted crime. Forest fires, which are caused by the combination of combustible, caustic and igniting elements necessary for the start of the fire, can spread to very large areas in a short time with the effect of drought and wind. Only 2% of forest fires in Türkiye occur naturally, such as lightning strikes. It is known that the human factor is effective in the remaining 98%.
In this study, first of all, the crime of causing a forest fire in accordance with the Forest Law and its elements, the crime of causing a fire in the Turkish Penal Code, the crime of causing a forest fire by negligence and intention, and the relevant provisions of the Turkish Code of Obligations will be evaluated together. Then, by examining the Judicial decisions regarding the disputes arising in the form of causing forest fires, the judicial process regarding the disputes arising after the forest fires will be analyzed.

Anahtar Kelimeler

forest fire, judicial review, causing forest fire, forest crime

Orman yakma suçuna ilişkin Yargıtay kararları üzerine bir inceleme

Öz

Orman yakma suçu ve uygulanacak yaptırımlar, 6831 sayılı Orman Kanunu’nda düzenlenmiştir. Özellikle son yıllarda iklim değişikliğinden kaynaklanan etkilerin daha yoğun hissedilmesi ve Türkiye’de terör amaçlı yangın çıkarma eylemi de sıklıkla başvurulan bir suç olmasından dolayı orman yangınlarına ilişkin kanundaki düzenlemelerin önemi gittikçe artmaktadır. Yangının başlaması için gerekli olan yanıcı, yakıcı ve tutuşturucu unsurların bir araya gelmesiyle ortaya çıkan orman yangınları, kuraklık ve rüzgârın etkisiyle kısa sürede çok geniş alanlara yayılabilmektedir. Türkiye’de yaşanan orman yangınlarının yalnızca %2’si yıldırım düşmesi gibi doğal yollarla meydana gelmektedir. Geriye kalan %98’lik kısmında, insan faktörünün etkili olduğu bilinmektedir.
Bu çalışmada, öncelikle Orman Kanunu uyarınca orman yakma suçu ve unsurları ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK)’ndaki yangına sebebiyet verme suçu, taksir ve kasıt ile işlenen orman yakma suçu ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)’nun ilgili hükümleri bir arada değerlendirilecektir. Ardından orman yangınlarına sebebiyet verme şeklinde ortaya çıkan uyuşmazlıklara ilişkin yargı kararları incelenerek, orman yangınlarının ardından ortaya çıkan uyuşmazlıklara ilişkin yargısal süreç analiz edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

orman yangını, yargısal denetim, orman yangınına sebebiyet verme, orman suçu

Kaynakça

• Abram, N. J., Henley, B.J., Sen Gupta, A., Lipmann, T. J. R., Clarke, H., Dowdy, A. J., & Boer, M. M., 2021. Connections of climate change and variability to large and extreme forest fires in southeast Australia. Commun Earth Environ 2, 8.
• Avcı, M., Korkmaz, M., 2021.Türkiye’de orman yangını sorunu: Güncel bazı konular üzerine değerlendirmeler. Türkiye Ormancılık Dergisi 2021, 22(3), 229-240.
• Ayanoğlu, S., Güneş, Y. & Aydın, A., 1993. Ormanı işgal ve faydalanma suçu. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 43 (3-4), 95-104.
• Beckage, B., Osborne, B., Gavin, G. D., Pucko, C., Siccama, T.,& Perkins, T., 2008. A rapid upward shift of a forest ecotone during 40 years of warming in the Green Mountains of Vermont. PNAS (11), 4197–4202.
• Birben, Ü., Ünal, H. E. & İmal, U., 2019. Orman Suçlarında Toplumsal Algı: Kırıkkale İl Merkezi Örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi 21(2), 495-505.
• Borazan, M. A., Görücü, Ö., 2017. Adıyaman Orman İşletme Müdürlüğünde Orman Suçlarının Ormancılık Hukuku Açısından İncelenmesi. Turkish Journal of Forest Science 1(2), 112-133.
• Bozok, M., Bozok, N., 2022. Ormanlara, Sıcaklara ve Yangınlara Dair: 2021 Köyceğiz Orman Yangınlarının Sosyolojik İzdüşümleri. Vira Verita E-Dergi: Disiplinler arası Karşılaşmalar 15,77-104.
• Cui, L., Luo, C., Yao, C., Zou, Z., Wu, G., Li, Q. & Wang, X., 2022. The Influence of Climate Change on Forest Fires in Yunnan Province, Southwest China Detected by GRACE Satellites. Remote Sens, 2022(14), 712.
• Dağoğlu, Y., 2015. Taksirli Suçlarda Şahsi Cezasızlık Sebebi/Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebep. İzmir Barosu Dergisi, 2, 141-173.
• Demirdal, M. B., 2018. Uluslararası İnsan Hakları Hukukunda Ölüm Cezasının Kaldırılması ve Türkiye’deki Süreç. Politik Ekonomik Kuram 2018, 2(1), 57-72.
• Elvan, O. D., 2021. Orman Yangınlarının Hukuksal Analizi. Orman Yangınları; Sebepleri, Etkileri, İzlenmesi, Alınması Gereken Önlemler ve Rehabilitasyon Faaliyetleri. Türkiye Bilimler Akademisi, Ankara, ss. 365-399.
• Elvan, O.D., Birben, Ü., Özkan, U.Y., Yıldırım, H.T., & Türker, Y.Ö. 2021. Forest fire and law: an analysis of Turkish forest fire legislation based on Food and Agriculture Organization criteria. Fire Ecology, 17(1), 1-15.
• Erdinç, B., 2012. İdari Yaptırımların Kavramsal Çerçevesi ve Cezai Yaptırımlarla Karşılaştırılması. Ankara Barosu Dergisi 2012/2, 241-276.
• Gillett, N. P., Weaver, A. J., Zwiers, F. W., & Flannigan, M. D., 2004. Detecting the effect of climate change on Canadian forest fires. Geophysical Research Letters 31, L18211.
• Gökalp Alıca, S. S., 2019. İdari Yargı Kararları Kapsamında Çevresel Etki Değerlendirmesi; Mevzuat ve Uygulamaya İlişkin Sorunlar ile Çözüm Önerileri. Adalet Yayınevi, Ankara.
• Güloğlu, Y., Belkayalı, N. & Akchabaiev, S., 2018. Contribution of Compensation for Wild Animal Attacks to Wild Life Conservation. Indian Journal of Science and Technology 11(48).
• Güloğlu, Y., Belkayalı, N., & Bulut, A., 2017. Is it legally possible to set forest fires for scientific purposes . Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 17(3), 491–501.
• Güloğlu, Y., Bulut, A., Altunel, A. O. & Bayram, M. M., 2021. The effect of population shift on land cover change and illegal forest activities. Environ Monit Assess 193, 99.
• Güloğlu, Y., Suran, S., 2021. Maden İdari Para Cezaları ve Yargısal Denetimi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (2), 24-48.
• Gümüş, C., 1992. Amasya Orman Bölge Müdürlüğünde Orman Suçlarının Nedenleri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon.
• Güneş, Y., 2004. Orman Suçlarının Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 54(1), 143-164. Karakehya, H., Usluadam, A. K., 2015. Türk Ceza Hukuku Öğretisinde Suçun Manevi Unsuru Bağlamında Suç Genel Teorisine İlişkin Görüşler. Journal of Penal Law and Criminology 3(2), 1-24. OGM. 2021. Ormancılık İstatistikleri 2021. https://www.ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane/resmi-istatistikler (Ziyaret Tarihi: 10.09.2022).
• TDK. 2022. https://sozluk.gov.tr/ (Ziyaret Tarihi: 10.10.2022).
• Yenisey, F., 2007. Mukayeseli Hukuk Açısından Ceza Sorumluluğu Yaşı ve Ceza Sorumluluğu Olmayan Çocuklar ve Gençler için Ceza Hukukunda Uygulanan Alternatif Yaptırımlar. https://cocukhaklari.barobirlik.org.tr/dokuman/egitimbasvuru_basvuru/mukayeselihukukta.pdf (Ziyaret Tarihi: 10.10.2022).
• Yüksel, B., Akbulut, S., İpek, A. & Baysal, İ., 2009. Türkiye'de Orman Kaçakçılık Suçları ve Kaçakçı Profilinin Değerlendirilmesi: Akyazı ve Hendek Örneği. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 59(1), 1-14.
• Wotton, M., & Flannigan, M., 1993. Length of the fire season in a changing climate. Apriliavril 1993, 69, 2.