Muğla Orman Bölge Müdürlüğü’nde orman yangını riskinin çok kriterli analizi ve haritalandırılması

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 11, 30.06.2021

Uğur Baltacı , Feriha Yıldırım

https://doi.org/10.17568/ogmoad.708385

Cited By: 2

Öz

Orman yangın riskinin CBS temelli ve çok kriterli analizi; orman yangını riskini etkileyen en önemli kriterlerin tanımlanması, değer aralıklarının ve risk sınıflarının belirlenmesi, kriterlerin karşılaştırılması ve sonuç olarak risk endeksi ve risk haritasının üretilmesi aşamalarından oluşmaktadır. Bu çalışmada, Muğla Orman Bölge Müdürlüğü’nde (OBM) orman yangını riskinin hesaplanabilmesi için son 10 yılda (2010-2019) meydana gelen orman yangınları CBS ile analiz edilmiş, bu analizler arazi çalışmaları ile desteklenmiş ve özgün bir risk kriterleri tablosu düzenlenmiştir. Sonuç olarak Muğla OBM için risk endeksi hesaplanarak bir orman yangını risk haritası oluşturulmuştur. Çalışmanın esas hedefi, Muğla OBM baz alınarak, Türkiye’de orman yangını riskinin analizinde daha doğru sonuçlar alınmasını sağlamak amacıyla ve arazi ölçümlerinin de yardımıyla mümkün olduğu kadar objektif kriter değerlendirmeleri yapılması konusunda bir model oluşturmaktır.

Anahtar Kelimeler

Muğla Orman Bölge Müdürlüğü, Orman yangını çıkma riski, Çok kriterli analiz, Haritalandırma, AHP

Destekleyen Kurum

Orman Genel Müdürlüğü

Teşekkür

Bu çalışmanın gerçekleştirilmesinde, arazi ve büro çalışmalarında, her tür katkıyı ve imkanı sağlayan kurumum Orman Genel Müdürlüğü yöentimine ve orman yangınlarıyla mücadelede canı pahasına çalışan meslektaşlarıma sonsuz teşekkürlerimi sunarım.

Multi-criteria analysis and mapping of forest fire risk in Muğla Regional Directorate of Forestry

Öz

GIS-based and multi-criteria analysis of forest fire risk consists of defining the most important criteria affecting the risk of forest fire, determining the value ranges and risk classes, comparing the criteria and consequently producing the risk index and risk map. In this study, forest fires that occurred in the last 10 years (2010-2019) were analyzed with GIS in order to calculate forest fire risk in Muğla Regional Directorate of Forestry (RDF), these analyzes were supported by field studies and a specific risk criteria table was prepared. As a result, a forest fire risk map was created by calculating the risk index for the Muğla RDF. The main target of the study is to analyze the risk of forest fires in Turkey in order to provide more accurate results and help of the field studies to be done is to create a model for assessment of objective criteria as much as possible, based on Muğla RDF.

Anahtar Kelimeler

Muğla Forest Region Directorate, forest fire occurence risk, multi-criteria analysis, mapping, AHP

Kaynakça

• Akbulak, C., Tatli, H., Aygün, G., & Sağlam, B. (2018). Forest fire risk analysis via integration of GIS, RS and AHP: The Case of Çanakkale, Turkey, Journal of Human Sciences, 15(4), 2127-2143.
• Anonim, 2019a, “2018 Yılı Orman Yangınları İle Mücadele Harcamaları”, Orman Yangınları Değerlendirme Raporu-2018, Orman Yangınlarıyla Mücadele Daire Başkanlığı, S 64.
• Anonim, 2019b, " Yangınlara Hassas Orman Bölge Müdürlüklerinde Ortalama İlk Müdahale Sürelerinin Yıllara Göre Dağılımı", Orman Yangınları Değerlendirme Raporu-2018, Orman Yangınlarıyla Mücadele Daire Başkanlığı, S 16.
• Anonim, 2019c, " Son 81 Yılda (1937-2018) Çıkan Orman Yangınlarının Yıllara Göre Sayısal Dağılımı ", Orman Yangınları Değerlendirme Raporu-2018, Orman Yangınlarıyla Mücadele Daire Başkanlığı, S 22-23.
• Anonim, 2019d, “Türkiye’de son 10 yılda meydana gelen orman yangınlarının bölge müdürlüklerine sayısal dağılımı”, Orman Yangınları Değerlendirme Raporu-2018, Orman Yangınlarıyla Mücadele Daire Başkanlığı, S 30.
• Anonim, 2019e, “Türkiye’de son 10 yılda meydana gelen orman yangınlarının bölge müdürlüklerine sayısal ve alan olarak dağılımı”, Orman Yangınları Değerlendirme Raporu-2018, Orman Yangınlarıyla Mücadele Daire Başkanlığı, S 30-33.
• Başaran, M., Sarıbaşak, H., Cengiz, Y. (2004). Yangın Söndürme Planı Temel Esaslarının Belirlenmesi (Manavgat örneği). Batı Akd. Orm. Arş. Müdürlüğü Teknik Bülten, No:18.
• Erten, E., Kurgun, V., ve Musaoğlu, N. (2005). Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Kullanarak Orman Yangını Bilgi Sisteminin Kurulması, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı-2005, Ankara.
• Jaiswal, K., Mukherjee, S., Mukherjee, K. D. ve Saxena, R. (2002). Forest Fire Risk Zone Mapping From Satellite Imagery and GIS, International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 4, pp.1-10.
• Joaquim, G. S., Bahaaeddin, A., ve E Josep, R. C. (2007). Remote Sensing Analysis to Detect Fire Risk Locations, GéoCongrès-2007, Québec, Canada.
• Karabulut, M., Karakoç, A., Gürbüz, M., Kızılelma, Y. (2013). Coğrafi Bilgi Sistemleri Kullanarak Başkonuş Dağında (Kahramanmaraş) Orman Yangını Risk Alanlarının Belirlenmesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 24, 2013.
• Özşahin, Emre., (2014). CBS ve AHS Kullanılarak Orman Yangını Duyarlılık Analizi: Antakya Orman İşletme Müdürlüğü Örneği. Route Educational and Social Science Journal. 1. 50-71. 10.17121/ressjournal.106.
• Saaty, T.L., Wind, Y. (1980). Marketing Applications of the Analytic Hierarchy Process, McGraw Hill International, Vol 26, No 7, pp.641-658.
• Sharma, D., Hoa, V., Cuong, V., Tuyen, T. ve Sharma, N. (2009). Forest Fire Risk Zonation for Jammu District Forest Division, Using Remote Sensing and GIS, 7th FIG Regional Conference-2009, Hanoi, Vietnam.
• Stocks, B. J., Lynham, T. J., Lawson, B. D., Alexander, M. E., Van Wagner, C. E., McAlpine, R. S. and Dubé, D. E. (1989). Canadian Forest Fire Danger Rating System: An Overview. Canadian Forest Service Publications, 65(4): 258-265.
• URL-1: Muğla Orman Bölge Müdürlüğü genel bilgiler. https://muglaobm.ogm.gov.tr/ Sayfalar/ Kurulusumuz/GenelBilgiler.aspx (Erişim tarihi: 24/03/2020)
• URL-2: Muğla Orman Bölge Müdürlüğü orman varlığı. https://muglaobm.ogm.gov.tr/ Sayfalar/ Ormanlarimiz/OrmanVarligi.aspx (Erişim tarihi: 24/03/2020)
• URL-3: İllere göre Nüfus ve Demografi. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim tarihi: 24/03/2020)