Gürcistan Kavakçılığını Geliştirme Projesi Fidanlık Aşaması Sonuçları

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 194 - 205, 15.12.2022

Selda Akgül , Margalita Bachilava , Ercan Velioğlu , Emrah Özdemir , Nana Goginashvili

https://doi.org/10.17568/ogmoad.1098736

Öz

Türkiye-Gürcistan işbirliği kapsamında, ‘‘Gürcistan Kavakçılığını Geliştirme’’ projesi hazırlanarak, uygulamaya geçirilmiştir. Projenin ilk aşamasını oluşturan fidanlık denemeleri için Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne ait klon bankasından 20 adet kavak klonu seçilmiştir. Kontrol klonu olarak Gürcistan’ın doğal kavak türleri (Populus alba ve Populus pyramidalis) kullanılmıştır. Gürcistan’ın Gori ve Jighaura fidanlıklarında iki deneme alanı tesis edilmiştir. Varyans analizi sonuçlarına göre, klonların çap ve boy büyümeleri ile yaşama oranları açısından hem bölgeler (Gori ve Jighaura) hem de bölgelerde klonlar arasında farklılık olduğu belirlenmiştir. Genel olarak denenen klonlar, kontrol materyallerinden daha başarılı olmakla birlikte Gori bölgesinde İzmit ile 89M044, Jighaura bölgesinde ise 89M060 ile 89M061 klonları en iyi büyüme performansını göstermişlerdir. Her iki deneme alanın birlikte değerlendirilmesi sonucunda ise, 89M044 klonu en başarılı klon olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kavak, klon, Gürcistan, oryantasyon populetumu

Destekleyen Kurum

Orman Genel Müdürlüğü

Teşekkür

Bu çalışma, Kavak ve Hızlı gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ile Gürcistan LEPL Merkez Araştırma Enstitüsü tarafından ikili ilişkiler kapsamında yürütülen ‘‘Gürcistan Kavakçılığını Geliştirme’’ adlı projenin, fidanlık aşaması sonuçlarını içermektedir. Çalışmada Kavak ve Hızlı gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Islah Bölüm Başmühendisi Cihan ATMACA’ya, materyal teminindeki, Osman ÖZDİL’e materyallerin hazırlanmasındaki katkılarından dolayı teşekkür ederiz

Georgia Poplar Development Project Nursery Stage Results

Öz

Within the scope of Turkey- Georgian cooperation, the “Development of Poplar Farming in Georgia” project was prepared and put into practice. Twenty poplar clones were selected from the Poplar and Fast Growing Forest Trees Research Institute’s clone bank for the nursery experiments, which constitute the first stage of the project. Georgian natural poplar species (Populus alba and Populus pyramidalis) were used as control clones. Two experimental areas were established at the Gori ve Jighaura nurseries in Georgia. According to the results of variance analysis, it was determined that there were differences between both the regions (Gori and Jighaura) and the clones in the regions in terms of diameter and height growth and survival rates of the clones. Better results were obtained in Gori in terms of growth performance of the clones and Jighaura in terms of survival rates. In general, the tried clones were more successful than the local poplar species, and the clones from İzmit and 89M044 in the Gori region, and 89M060 and 89M061 clones in the Jighaura region showed the best growth performance. As a result of the evaluation of both trial areas together, the 89M044 clone was the most successful.

Anahtar Kelimeler

Poplar, clone, Georgia, comparison populeta

Kaynakça

• Akgül, S., 2015. İzmit yöresindeki kavak ağaçlandırmalarında kullanılan dikim materyallerinin irdelenmesi, Ormancılık Araştırma Dergisi, Cilt:1, Sayı: 2A, Ankara, 1-6s.
• Akgül S., Memiş, S., Karahan, F.A., Özyürek, E., 2016. Karakavakta anaçlık yöntemiyle sırık çeliği üretim tekniğinin belirlenmesi, Ormancılık Araştırma Dergisi, Cilt:1, Sayı: 4A, Ankara, 100-113s .
• Akkılıç, H., 2019. Farklı bölgelerde, farklı dikim aralıkları ile tesis edilmiş bazı kavak klonlarının teknolojik özellikleri. TMMK IX. Genel Kurul Toplantısı, 17 – 18 Nisan 2019, Afyon.
• Anonim, 1994. Türkiye’de Kavakçılık, Kavak ve Hızlı Gelişen Tür Orman Ağaçları Araştırma Müdürlüğü, İzmit.
• Anonymous, 2006. Meeting the Needs of a Growing World through Poplar and Willow Science: Combining Traditional and Novel Approaches in the Genomic Era, The Fourth International Poplar Symposium (IPS-IV), Nanjing, China.
• Anonymous, 2015. Ministry of Agriculture of Georgia, 2015. Strategy for Agricultural Development in Georgia 2015–2020; Ministry of Agriculture of Georgia,Tbilisi, Georgia
• Atmaca, C., 2018. Çeşitli kavak klonlarının ilk yıllardaki performansı, Düzce Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 31-32 s.
• Atmaca, C., Taştan, Y., Uzan Eken, B., Bostancı, Y.S., Akbaş, C., 2021. Kitlesel odun üretimine yönelik kavak (Melez Kavak: P.xeuramericana, Amerikan Karakavağı: Populus deltoides) klonlarının tespiti, İZT-382(1604) 2012-2019-2020 sonuç raporu.
• Birler A.S. 2010. Türkiye’de Kavak Yetiştirme (Fidanlık Ağaçlandırma Koruma Hasılat Ekonomi Odun Özellikleri). Kavak ve Hızlı Gel. Orman Ağaçları Araştırma Müd., Çeşitli yayınlar serisi no: 22, İzmit.
• Christersson, L., 2010. Wood production potential in poplar plantations in Sweden, Biomass and Bioenergy, 34(9):1289-1299.
• Covarelli, L., Beccari, G., Tosi, L., Fabre B., Frey, P., 2013. Three year investigations on Leaf rust of poplar cultivated for biomass production in Umbria central Italy, Biomass and Bioenergy, 49: 315-322.
• Dickmann, D.I., 2006. Silviculture and biology of short-rotation woody crops in temperate regions: then and now, Biomass and Bioenergy 30, 696–705. Ellis, B., Jansson, S., Strauss, S. H., Tuskan, G. A. 2010. Why and how Populus became a “model tree”, In Genetics and Genomics of Populus, 3-14, Springer, New York.
• Goginashvili, N., Bobokashvili, Z., Shavliashvili, Z., Tsigriashvili, L., 2016. Poplars (Populus spp.) in wild /rural landscapes and their use in windbreak strips of Georgia, Formation of Urban Green Area, 1 (13), 90-98, Georgia.
• Isebrands, J.G., Richardson, J., 2014. Poplar and Willows Trees for Soiety and the Environment, Chapter, 3, FAO and CABI, 93-95s.
• Jansson, S., Douglas, C. J. 2007. Populus: a model system for plant biology, Annual Review Plant Biology, 58: 435-458.
• Kandelaki T. Bachilava M., 2011. Energy Forestry: Goals and objectives, Forest bulletin, 4: 13-17.
• Kılıçarslan H., Zoralioğlu T., Uludağ S., Karabulut S. 2005. Kavak Fidanlıklarında Anaçlık Yöntemiyle Bir ve İki Yaşlı Sırık Çeliği Yetiştirme Standart Metodunun Tespit Edilmesi ve Ağaçlandırmalardaki Başarısı Üzerine Araştırmalar. Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No: 201, İzmit.
• Koçer, S., Kara, M.S., 2021. Dar dikim aralıklarında kurulan kavak (P.x euramericana ve P. deltoides klonları) ağaçlandırmalarının ekonomisi, Turkish Journal of Forestry, 22(3): 257-270.
• Margvelashvili, M.; Getiashvili, R., 2016. Eliminating the Forest Energy Crisis by Sustainable Use of Biomass, Eastern Partnership Civil Society Forum, Brussels, Belgium.
• Maghlakelidze, E., Bobokashvili, Z. and Maghradze, D., 2017. Biological and Agronomical Characteristics of Local and Introduced Plum (Prunus domestica L.) Cultivars in Georgia, International Journal of Horticultural Science and Technology, 4(2), pp.157-166.
• Nielsen, U. B., Madsen, P., Hansen, J. K., Nord-Larsen, T., Nielsen, A. T., 2014. Production potential of 36 poplar clones grown atmedium length rotation in Denmark, Biomass and Bioenergy, 64: 99-109.
• Niemczyk, M., Bachilava, M., Wróbel, M., Jewiarz, M., Kavtaradze, G. and Goginashvili, N., 2021. Productivity and biomass properties of poplar clones managed in short-rotation culture as a potential fuelwood source in Georgia, Energies, 14-11, Georgia.
• Oliveira, N., Sixto, H., Cañellas, I., Rodríguez-Soalleiro, R., Pérez-Cruzado, C., 2015. Productivity model and reference diagram for short rotation biomass crops of poplar grown in Mediterranean environments, Biomass and Bioenergy, 72: 309-320.
• URL, 2020. Ormancılık İstatistikleri 2020, Ağaç türlerine göre üretim miktarları. https://www.ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane/resmi-istatistikler (Ziyaret tarihi: 04.04.2022).
• Taylor, G. 2002. Populus: arabdopsis for foresty. Do we need a model tree, Annals of Botany, 90 (6), 681-689.
• Tunçtaner, K., Tulukcu, M., 1992. Biokitle Üretimine Uygun Kavak Klonlarının Seçimi Üzerine Araştırmalar. Kavak ve Hızlı Gelişen Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Teknik Bülten No: 158, İzmit.
• Tunçtaner, K., Tulukçu, M., Toplu, F. 1992-2. Kavaklarda Yapay Melezleme Çalışmaları (1987-1990). Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü. Teknik Bülten No: 156, İzmit.
• Tunçtaner, K., 1993. Türkiye’de kavak ve söğütlerde gen kaynaklarının korunması ve değerlendirilmesi, Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Çeşitli Yayınlar Serisi No:3, İzmit.
• Tunçtaner, K., Tulukçu, M., Toplu, F. 1994. Bazı Kavak Klonlarının Büyümeleri ve Teknolojik Özellikleri Üzerine Araştırmalar, Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No: 170, İzmi.
• Tunçtaner, K., Tulukçu, M., Toplu F., Durcan, E., 1998a. Marmara ve Orta Anadolu bölgeleri Oryantasyon Populetumları Araştırma Sonuçları, Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Teknik Bülten No.185, İzmit.
• Tunçtaner, K., Tulukçu, M., Toplu F., Durcan, E., 1998b. Marmara ve Orta Anadolu Bölgeleri Mukayese Populetumları Araştırma Sonuçları, Kavak ve Hızlı Gelişen Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No: 184, İzmit.
• Tunçtaner, K., 2008. Kavaklarda Genetik Islah ve Seleksiyon, Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, 19. Baskı, İzmit.
• Velioğlu, E., Akgül, S., 2016. Poplars and Willows in Turkey: Country Progress Report of the National Poplar Commision. Time period: 2012-2015, Poplar and Fast Growing Forest Trees Research Institute, İzmit/Turkey.
• Velioğlu, E., Bostancı, Y. S., Akgül, S. 2020. Poplars, Willows, and Other Fast-Growing Trees in Turkey: Country Progress Report for the International Poplar Commission, Time Period: 2016–2019, Poplar and Fast-Growing Forest Trees Research Institute, İzmit/Turkey.
• Verlinden, M. S., Broeckx, L. S., Van den Bulcke, J., Van Acker J., Ceulemans, R., 2013. Comparative study of biomass determinants of 12 poplar genotypes in a high-density short-rotation culture, Forest Ecology and Management, 307:101-111.
• Verlinden, M. S., Broeckx, L. S., Ceulemans, R., 2014. First vs. second rotation of a poplar short rotation coppice: Above-ground biomass productivity and shoot Dynamics, Biomass and Bioenergy, 73: 174-185.