Türkiye’de yayılış gösteren Meşelerin seçilen farklı parametrelere göre alansal dağılımı

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: Özel Sayı - II. Uluslararası Meşe Çalıştayı, 130 - 139, 01.12.2023

Lionel Constantin Fosso , Uzay Karahalil

https://doi.org/10.17568/ogmoad.1286914

Cited By: 1

Öz

Son dönemde hazırlanan orman amenajman planları dikkate alındığında, önceden tek rumuz ile temsil edilen Meşelerin, günümüzde tür bazında ayrıldığı görülmektedir. Halen uygulamada olan eski rumuzların kullanıldığı planlar bulunmakla birlikte, süresi biten ve yenilenen planlarda tür bazında ayrımı yapılmış olan halihazırda 13 farklı Meşe türüne ilişkin; alansal dağılım, karışım durumu, ilgili meşcerelerin yaş, bonitet ve kapalılık sınıflarına dağılımı konularında güncel bilgiler sunan bir çalışma bulunmamaktadır. Ancak bu tür çalışmalar; sektörel planlamadan, bal veriminin ortaya konmasına kadar farklı seviyelerde kullanılabilecek yararlı bilgiler sunmaktadır. Gerçekleştirilen çalışmada, Orman Genel Müdürlüğünden temin edilen konumsal veri tabanı kullanılarak, Meşelerin yukarıda bahsedilen farklı parametrelere göre alansal dağılımı irdelenmiştir. Öznitelik verilerinin sorgulanması; tablo ve şekil olarak sunulmasında ArcGIS 10.8TM Coğrafi Bilgi Sistemleri yazılımı kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; toplam 9,05 milyon hektar Meşe meşceresi olduğu, bunun 6.116.992,7 ha’ının (%67,6) saf ya da Meşelerin kendi içinde karışık, 2.928.775,9 ha’ının (%34,4) ise diğer türlerle karışık olarak yayılış gösterdiği belirlenmiştir. Meşelerin saf ya da kendi içinde karışım yaptığı meşçerelerin 2.075.508,4 ha’ı verimli (%33,9) ve 4.041.484,3 ha ise boşluklu kapalıdır (%66,1). Meşçerelerin 4.986.288,1 ha’ının koru (%81,5) ve 1.130.704,6 ha’ının (%18,5) baltalık olarak işletildiği, gelişme çağları düşünüldüğünde ise boşluklu kapalılar hariç %94,5’ünün çapının 20 cm’den az olduğu ve %44,1’sinin kapalılığının ise %70’in üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Sonuçta, ormancılık istatistikleri yayınlanırken bahsedilen parametrelerin sunulmasının yararlı olacağı önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Meşe, orman amenajman planı, yaş sınıfları, bonitet, kapalılık, Quercus

Spatial area distribution of Oaks according to different selected parameters in Türkiye

Öz

Considering the recently prepared forest management plans, Oaks, which were previously represented by a single nickname (Quercus spp), are now separated based on their species. Although there are still forest management plans that are using old pseudonyms, the plans that have expired are being renewed while taking into account the distinction between Oak species. There is no study that provides up-to-date information on the spatial distribution, mixture status, and stands’ distribution according to age, site and canopy classes. However, such studies provide valuable information at various levels, ranging from sectorial planning to revealing honey production efficiencies.This study examines the spatial distribution of Oaks across different parameters mentioned above by using the spatial database obtained from the General Directorate of Forestry. ArcGIS 10.8TM software was used to query the attribute data and present it in tables and figures. According to the results obtained, there are a total of 9.05 million ha of Oak stands, of which, 6,116,992.7 ha (67.6%) are pure or mixed within Oak species, and 2,928,775.9 ha (32.4%) are mixed. Pure and mixed stands within Oak species have 2,075,508.4 ha of productive (33.9%) and 4,041,484.3 ha degraded (66.1%). Moreover, 4,986,288.1 ha (81.5%) are managed as high forest and 1,130,704.6 ha (18.5%) are managed as coppice. Considering their developmental stage and crown closure (excluding degraded stands), 94.5% of those were less than 20 cm in dbh (diameter at breast height), with 44.1% of them having more than 70% of the cover. In conclusion, it is recommended that the parameters mentioned above be considered when publishing forestry statistics for Oaks.

Anahtar Kelimeler

Oak, forest management plan, age class distribution, site, canopy, Quercus

Teşekkür

We would like to highly thank the General Directorate of Forestry (OGM) for giving the opportunity to access all digital stand type maps of Oaks used in this study. This study has been orally presented and its abstract was published at the “II. International Oak Workshop” held between 10-12 May 2022. Nevertheless, significant changes were made on this version.

Kaynakça

• Carrero, C., Jerome, D., Beckman, E., Byrne, A., Coombes, A. J., Deng, M., González-Rodríguez, A., Hoang, V. S., Khoo, E., Nguyen, N., Robiansyah, I., Rodríguez-Correa, H., Sang, J., Song, Y-G., Strijk, J. S., Sugau, J., Sun, W. B., Valencia-Ávalos, S., Westwood, M. 2020. The Red List of Oaks 2020. The Morton Arboretum. ISBN: 978-0-9992656-2-8.
• Ertaş, A., 1996. Quercus hartwissiana steven (Istranca meşesi)’nin Silvikültürel Özellikleri Üzerine Araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• Faussett, J.G., 2021. Oak trees: kings of biodiversity. One earth, 2021. https://www.oneearth.org/Oak-trees-kings-of-biodiversity. (Accessed on 03.05.2022).
• Fosso, L.C., Karahalil, U., 2020. Some important parameters to display the effects of climate change on forest: a case study in Cerle planning unit, Antalya, Turkey. Artvin Çoruh University Journal of Forestry Faculty, 21 (1): 45-58. doi: 10.17474/artvinofd.527802
• Fosso, L.C., 2021. Integration of Climate Change to Forest Management Practices: An Analysis of Future Tree Species Distribution, Ecosystem Services and Perception of Forestry Professionals. Karadeniz Technical University, Graduate School of Natural and Applied Sciences, PhD Thesis, Trabzon.
• Fosso, L.C., Karahalil, U., 2021. Climate change perception and adaptation strategies elaborated by forestry professionals in Turkey, International Journal of Global Warming, 23 (1): 11-29. doi:10.1504/ijgw.2021.10034742
• HGM, 1926. Harita Genel Md. (harita.gov.tr). Türkiye Cumhuriyeti Ormanları Haritası. Harita Müdüriyeti Umumiyesi Matbaası, Ankara.
• Hipp, A. L., Manos, P.S., Hahn, M., Avishai, M., Bodénès, C., Cavender-Bares, J., Crowl, A.A., Deng, M., Denk, T., Fitz-Gibbon, S., Gailing, O., Gonzalez-Elizondo, M.S., González-Rodríguez, A., Grimm, G., Jiang, X.L., Kremer, A., Lesur, I., McVay, J., Plomion, C., Rodríguez-Correa, H., Schulze, E.D., Simeone, M., Sork, Valencia-Ávalos, S. 2020. Genomic landscape of the global Oak phylogeny. New Phytologist 226 (4): 1198-1212. doi:10.1111/nph.16162
• IUCN, 2020. “Fagaceae”. The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2020-2. https://www.iucnredlist.org. Accessed on 16 May 2022.
• Jansson, N., Avcı, M., Bergner, A., Kayis, T., Coskun, M., Abacıgil, T.Ö., Varlı, S.V., Tezcan, S., Aytar, F., Niklasson, M., Westerberg, L., Milberg P. 2017. Turkey’s Oak Forests are Important for Biodiversity. In: Proceedings of International Symposium on New Horizons in Forestry. Isparta-Turkey, 18-20 October, pp. 218.
• Menitsky, Y.L., 2005. Oaks of Asia [Translated from Russian]. Science Publishers, Inc., Enfield (NH), USA and Plymouth, UK. ISBN: 1‐57808‐229‐3
• Mert, A., Özkan, K., Şentürk, Ö., Negiz, M.G. 2016. Changing the Potential Distribution of Turkey Oak (Quercus cerris L.) under Climate Change in Turkey. Polish Journal of Environmental Studies, 25 (4): 1633-1638. doi:/10.15244/pjoes/62230
• Mirzaei, M., Bonyad, E., Aziz, J. 2016. Assessing impact of physiographic factors on spatial distribution patterns of Oak trees in Iran. Journal of Forest Research, 5 (4). doi:10.4172/2168-9776.1000190
• Nixon, K.C., 2006. Global and Neotropical Distribution and Diversity of Oak (genus Quercus) and Oak Forests. In: Kappelle M., (Eds.), Ecology and Conservation of Neotropical Montane Oak Forests. Berlin/Heidelberg, Germany: Springer Verlag, pp. 3-13.
• OGM, 1980. Directorate General of Forestry (ogm.gov.tr), Turkish Forest Inventory, Ankara.
• OGM, 2012. Türkiye Orman Varlığı, OGM Orman İdaresi ve Planlama Dairesi Başkanlığı Yayın No: 85, Envanter Serisi No: 12, Ankara
• OGM, 2015. OGM, 2015. OGM Ormancılık İstatistikleri 2015, ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane/resmi-istatistikler (Accessed on 02.05.2022).
• OGM, 2018. General Directorate of Forestry Strategic Plan (2019-2023). (Accessed on 02.05.2022).
• OGM, 2020. OGM Ormancılık İstatistikleri 2020, ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane/resmi-istatistikler (Accessed on 01.05.2022).
• Paaver, U., Matto, V., Raal, A., 2010. Total tannin content in distinct Quercus robur L. Galls. Journal of Medicinal Plants Research, 4 (8): 702-705.
• Sauti, R., Karahalil, U., 2022. Integrating the spatiotemporal changes of land use/ land cover and its implications for ecosystem services between 1972 and 2015 in Yuvacık. Environmental Monitoring and Assessment, 194 (311). doi:10.1007/s10661-022-09912-x
• Şahin, A., Şahin, N., Çalışkan, A., Ertaş, A., 2013. Trakya’daki Meşe (Quercus sp.) Koruya Tahvil Meşcerelerindeki Uygulamaların Orman Amenajmanı ve Hasılatı ile Silvikültürel Esaslar Açısından İncelenmesi, Ormancılıkta Sektörel Planlamanın 50. Yılı Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 26-28 Kasım, Antalya, pp. 548-561
• Soykan, B., 1969. 1963 Yılında Geçerli Olan Orman Amenajmanı Planlarına Göre Orman Varlığımız. Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No: 39, Ankara
• Valencia-Avalos, S. 2004. Diversidad del género Quercus (Fagaceae) en México. Boletín de la Sociedad Botánica de México, 75: 33-53. doi:10.17129/botsci.169