Tedarik Zinciri Riskleri’nin Lojistik Performans Üzerindeki Etkisinin Yapısal Eşitlik Modellemesi ile Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 1, 67 - 82, 29.04.2019

Mert Özgüner , Zeynep Özgüner

https://doi.org/10.17153/oguiibf.437166

Cited By: 2

Öz

Teknoloji
ve telekomünikasyon alanında meydana gelen hızlı değişim, bilgi ve veri
paylaşımının artan önemi, ekonomik gelişmeler, iş ve sosyal yaşamda meydana
gelen değişiklikler, pazarda meydana gelen hızlı değişim belirsizlikleri
artırmakta ve işletmelerin daha fazla riskle karşı karşıya kalmalarına neden
olmaktadır. İşletmelerin de içerisinde bulunduğu tedarik zincirlerinde
karşılaşılacak muhtemel riskler, zincirin tüm halkalarını olumsuz
etkileyebilmekte ve işletmelerin performanslarının düşmesine yol
açabilmektedir. Bu çalışmada işletmelerin karşılaşabileceği muhtemel tedarik
zinciri risklerinin lojistik performans üzerindeki etkileri Yapısal Eşitlik
Modeli ile test edilmiştir. Bu kapsamda hazırlanan anket Gaziantep Organize
Sanayi Bölgeleri’nde faaliyet gösteren üretim işletmeleri üzerinde uygulanmıştır.
Elde edilen bulgular işletmelerin tedarik zinciri risklerine ait bazı alt
boyutların lojistik performans üzerinde negatif ve anlamlı bir etkisinin olduğu
sonucunu ortaya koymaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Tedarik Zinciri Riskleri, Lojistik Performans, Yapısal Eşitlik Modeli

Determining The Effect of Supply Chain Risks on Logistic Performance with Structural Equation Modeling

Öz

Rapid change
in the field of technology and telecommunications, increasing importance of
information and data sharing, economic developments, changes in business and
social life, the rapid change in the market increases the uncertainties and
causes businesses to face more risks. Possible risks to be encountered in the
supply chains in which the enterprises are located may adversely affect all the
chains of the chain and may cause the performance of the enterprises to
decrease. In this study, the effects on the logistic performance of potential
supply chain risks that businesses may encounter have been tested with the
Structural Equation Model. In this context, the prepared questionnaire has been
tested on the production enterprises operating in Gaziantep Organized
Industrial Zones. The findings reveal that some sub-dimensions of supply chain
risks of businesses have a negative and significant effect on logistic
performance.

Anahtar Kelimeler

Supply Chain Risks, Logistic Performance, Structural Equation Model

Kaynakça

• Akkan, Erdem (2014), “Tedarik Zincirinde Risk Kaynakları Algıları, Risk Yönetim Faaliyetleri Ve Performans İlişkisi: Mersin’de Faaliyet Gösteren Perakende İşletmeler Üzerine Bir Araştırma”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Ayyıldız, Hasan. ve Cengiz, Ekrem (2006), “Pazarlama Modellerinin Testinde Kullanılabilecek Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. C.11, S. 1, 63-84.
• Bakan, İsmail. ve Şekkeli, Zümrüt (2015),”Lojistik Koordinasyon Yeteneği, Lojistik İnovasyon Yeteneği Ve Müşteri İlişkileri (MİY) Yeteneği İle Rekabet Avantajı Ve Lojistik Performans Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması”, Karamanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.5, S. 2, 39-68.
• Bayraktutan, Yusuf ve Özbilgin, Mehmet (2015), “Lojistik Maliyetler Ve Lojistik Performans Ölçütleri”, Maliye Araştırmaları Dergisi, C.1, S. 2, 95-112.Büyüközkan, Gülçin (2008), “Tedarik Zincirinde Risk Yönetimi”, Lojistik Dergisi, No.8, 1-21.
• Chatzidimitriou, Kyriakos, Symeonidis, Andreas, Kontogounis, oannis. and Mitkas, Pericles (2008), “Agent Mertacor: A Robust Design For Dealing With Uncertainty And Variation İn SCM Environments”, Expert Systems with Applications, No. 35. 591-603.
• Dağlı, Abidin (2015), “Örgütsel Muhalefet Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlilik Ve Güvenirlik Çalışması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C.14, S.53, 198-218.
• Demirkol, İsa, Ünğan, Mustafa Cahit ve Ayanoğlu, Murat (2015), “Tedarik Zinciri Risklerinin İşletme Performansına Etkisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama”, İşletme Bilimi Dergisi. C.3, s. 1, 20-37.
• Derici, Onur, Tüysüz, Zekeriya ve Sarı, Aydın (2007), “Kurumsal Risk Yönetimi Ve Sayıştay Uygulaması”, Sayıştay Dergisi, Sayı 65, 151-172.
• Ellis, Scott , Henry, Raymond and Shockley, Jeff (2010), “Buyer Perceptions Of Supply Disruption Risk: A Behavioral View And Empirical Assessment”, Journal of Operations Management, No.28, 34-46.
• Eriksson, Kent, Jonsson, Sara, Lindberg, Jessica and Lindstrand, Angelika (2014), “Modeling Firm Specific İnternationalization Risk: An Application To Banks’ Risk Assessment İn Lending To Firms That Do International Business”, International Business Review, Vol. 23, No. 6, 1074- 1085.
• Fitrianto, Achmad Room and Hadi, Suryadi (2012), “Supply Chain Risk Management İn Shrimp Industry Before And During Mud Volcano Disaster: An İnitial Concept”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 65, 427-435.
• Ghagde, Abhijeet., Dani, Samir and Kalawsky, Roy (2012), “Supply Chain Risk Management: Present And Future Scope”, Inretnational Journal of Logistics Management, Vol.23, No.3, 313-339.
• Gürbüz, Sait ve Şahin, Faruk (2016), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin Yayınevi.Helvacı, Mehmet Akif (2012), “Performans Yönetimi Sürecinde Performans Değerlendirmenin Önemi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, C.35, S.1-2, 155-169.
• IshtiaqIshaq, Muhammad, Khaliq, Waseem, Hussain, Nazia. and Waqas, Muhammad (2012), “A Review on Triple-a Supply Chain Performance”, School of Doctoral Studies (European Union) Journal, 89-94.
• İpek Yolu Kalkınma Ajansı, https://www.ika.org.tr/Sanayi-icerik-65.html, Erişim Tarihi: 10.01.2018
• Jüttner, Uta, Peck, Helen and Christopher, Martin (2003), “Supply Chain Risk Management: Outlining An Agenda For Future Research”, International Journal of Logistics : Research & Applications, Vol. 6, No. 4, 197-210.
• Kalaycı, Şeref (2008), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 3. Baskı, Ankara: Asil Yayınevi.
• Kayabaşı, Aydın. ve Özdemir, Ali (2008), “Üretim İşletmelerinde Lojistik Yönetimi Faaliyetlerinde Performans Yönetimine Bakış: Beklenti-Fayda Farkı Analizi Uygulaması”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.22, S.1, 195-209.
• Kırılmaz, Oğuzhan (2014) “Tedarik Zinciri Şebekesinde Risk Yönetimi: Otomotiv Endüstrisinde Bir Uygulama”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Meydan, Cem Harun ve Şeşen, Harun (2015), Yapısal Eşitlik Modellemesi: AMOS Uygulamaları, 2.Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Narasimhan, Ram and Talluri, Sirinivas (2009), “Perspectives On Risk Management In Supply Chains”, Journal of Operations Management, Vol. 27, No. 2, 114-118.
• Özgüner, Zeynep (2017), “Lojistik Faaliyetlerin Süreçsel Etkinliğinde Rol Oynayan Değişkenlerin İşletme Performansına Etkisinde Lojistik Performansın Aracılık (Mediatör) Rolü”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Paksoy, Turan , Güleş, Hasan.Kürşat, Altıparmak, F., (2003), “Tedarik Zinciri Yönetiminde Dağıtım Ağlarının Tasarımı ve Eniyilemesi: Çok Aşamalı Karma Tam Sayılı Bir Doğrusal Programlama Modeli”, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, C. 4, S. 2, 1-25.
• Salkın, Sultan Ceren (2014), “Geleneksel Ve E-Ticaret Tedarik Zinciri Risk Yönetiminin Sistem Dinamiği Yaklaşımıyla Modellenmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Sekaran, Uma (1992), Research Methods For Business: A Skill Building Approach. Second Edition. John Wiley & Sons.
• Sezen, Bülent, Yılmaz, C. ve Gezgin, G. (2002), “Lojistik İşlevinin Pazarlama Ve Üretim Birimleri Arasındaki Bağlayıcı Rolü Ve İşletme Performansı Üzerindeki Etkileri” Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.17, S. 2, 133-146.
• Wagner, Stephan and Neshat, Nikrouz (2010), “Assessing The Vulnerability Of Supply Chains Using Graph Theory”, International Journal of Production Economics, No. 26. 121-129.
• World Economic Forum. (2012). New Models For Addressing Supply Chain And Transport Risk.
• Zsidisin, George and Wagner, Stephan (2008), “Supply Risk Perceptions And Practices: An Exploratory Comparison Of German And US Supply Management Professionals”, International Journal of Technology, Policy and Management, Vol.8, No.4, 401-419.