Accounting of Carbon Costs: Cement Sector Application
Yıl 2020,
Cilt: 15 Sayı: 1, 267 - 294, 01.04.2020
Hakan Aliusta
,
Baki Yılmaz
Öz
The existence of humankind is dependent on the environment where it live and nowadays, one of environment threats is the air pollution which has occurred due to the increase of greenhouse gases. Businesses are considered as the main actors of pollution due to this greenhouse gases they emit into the atmosphere during their production. The aim of study is to determine the carbon footprints of the firms and to supply application offer to consider not only goods and service costs but also environmental costs during the accounting processes. This study especially provides to make carbon costs which are related to greenhouse gas emissions within total production costs more clearly visible and to be easily reported, and it also provides data for managers to use in their decisions during the cost reducing process. The research was carried out in cement sector where greenhouse gas emissions occur most and the results were explained.
Kaynakça
- Alagöz, Ali ve Yılmaz, Baki (2001), “Çevre Muhasebesi ve Çevresel Maliyetler”, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, C.1,S.1-2:147-158
- Arıöz, Ömer ve Yıldırım, Kemal (2012), “Türkiye’de Çimento Sektöründeki Belirsizlikler ve Türk Çimento Sektörünün Swot Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.2, S.32:173-190
- Bekiroğlu, Ozan (2011), “Sürdürülebilir Kalkınmanın Yeni Kuralı: Karbon Ayak İzi”, II. Elektrik Tesisat Ulusal Kongresi Bildirisi, Elektrik Mühendisleri Odası
- Can, Ahmet Vecdi (1998), Çevre Muhasebesi, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
- Can, Ahmet Vecdi (2006), “Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Açısından Çevresel Maliyetler”, Türkiye Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Sempozyumu I, Kocaeli
- Cembureau (1997), “Alternative Fuel in Cement Manufacture: Technical And Environmental Review”, The European Cement Association, Brussels
- Çalış, Y. Ercan (2013), “Çevresel Maliyetlerin Muhasebeleştirilmesi”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.34, S.1:175-190
- ÇSGB (2006), Çimento Fabrikalarında İş Sağlığı ve Güvenliği Denetim Projesi Genel Değerlendirme Raporu (Yayın No:12), Ankara: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
- Erdoğan, Asaf (2008), İklim Değişikliği İle Mücadele Faaliyetlerinin Türk Çimento Sanayiine Etkileri (Yayın No:2765), Uzmanlık Tezi, Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü
- Ergin, Hüseyin ve Okutmuş, Ercüment (2007), “Çevre Muhasebesi: Çevre Maliyetleri ve Çevre Raporlaması”, Yönetim Bilimleri Dergisi, C.5, S.1:144-169
- Fidan, Meral E. (2009), Atık Yönetimi ve Muhasebesi: Sakarya İlindeki İşletmeler Üzerinde Bir Araştırma. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
- Haftacı, Vasfi ve Soylu, Kamuran (2008), “Çevresel Bilgilerin Muhasebesi ve Raporlanması”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.15:92-113
- Hendriks, Chris, Worrell, Ernst, De Jager, David, Kornelis, Blok ve Riemer, Piers (2004), “Emission Reduction of Greenhouse Gases from the Cement Industry”, IEA Greenhouse Gas R & D Programme, Greenhouse Gas Control Technologies Conference Paper
- Kırlıoğlu, Hilmi ve Can, Ahmet Vecdi (1998), Çevre Muhasebesi, Adapazarı: Değişim Yayınları
- Mccaffrey, Robert (2001), Climate Change and the Cement Industry. Environmental Overview, GCL Magazine. http://www.ecocem.fr/bibliotheque/bibliographie/ecologie/33_le_changement_climatique_et_l_industrie_du_ciment_royaume_uni_en.pdf, (Erişim:29.03.2013)
- Ratnatunga, Janek ve Balachandran, Kashi (2009), “Carbon Business Accoun¬ting: The Impact of Global Warming on the Cost and Management Acco¬unting Profession”, Journal of Accounting, Auditing and Finance, C.24, S.2:333-355
- TÜİK (2012), Haber Bülteni: Seragazı Emisyon Envanteri 1990-2010. Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=10829, (Erişim: 03.12.2012)
- TÜİK (2019), Sektörlere Göre Toplam Sera Gazı Emisyonları, Türkiye İstatistik Kurumu, http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1019, (Erişim: 03.03.2019)
- Worrel, Ernst, Price, Lynn, Martin, Nathan, Hendriks, Chris ve Meida, Leticia Ozawa (2001), “Carbon Dioxide Emissions From The Global Cement Industry”, Annual Reviews Energy and the Environment, S.26:303-329
- Goodier, Chris (2010), Carbon footprint, (Eds. Cohen, N. and Robbins, P.), Green Cities: An A-to-Z Guide, London: SAGE Publications: 49 - 53.
- Koroneos, Christopher, Roumbas, George ve Moussiopoulos, Nicolas. “Exergy Analysis of Cement Production”, International Journal of Exergy, C.2, S.1:55-68
- TÜİK (2012), National Greenhouse Gas Inventory Report 1990-2012: Annual Report Submission Under The Framework Convention on Climate Change, Türkiye İstatistik Kurumu, https://webdosya.csb.gov.tr/db/iklim/editordosya/NIR_TUR_2012.pdf, (Erişim:14.03.2019)
- AKÇANSA, 2013, 2012 - 2013 Sürdürülebilirlik Raporu, http://www.akcansa.com.tr/downloads/surdurebilirlik/surdurebilirlik_2014_tr.pdf, (Erişim:14.03.2019)
- ÇİMSA, 2013, Sürdürülebilirlik Raporu-2013, https://www.cimsa.com.tr/ca/docs/4FE58AA58E3A4B7B85FA9E4EE011A8/A91AF70B800B4FD0AF5DA989D7A39534.pdf, (Erişim:14.03.2019)
- BSTB, 2015, Çimento Sektörü Raporu (2015/1), Bilim, Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü- Sektörel Raporlar ve Analizler Serisi
Karbon Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi: Çimento Sektörü Uygulaması
Yıl 2020,
Cilt: 15 Sayı: 1, 267 - 294, 01.04.2020
Hakan Aliusta
,
Baki Yılmaz
Öz
İnsanoğlunun varlığı içinde bulunduğu çevreye bağımlıdır ve günümüzdeki çevresel tehditlerin birisi de sera gazlarının artışına bağlı olarak meydana gelen hava kirliliğidir. İşletmeler üretimleri sürecinde atmosfere saldıkları bu sera gazları nedeniyle kirliliğin baş aktörü olarak değerlendirilmektedir. Çalışmanın amacı, işletmelerin karbon ayak izlerini belirlemeleri ve muhasebe süreçlerinde sadece mamul ve hizmet maliyetlerini değil, çevresel maliyetleri de dikkate almalarına yönelik uygulama önerisi sağlamaktır. Çalışma özellikle sera gazı emisyonlarına bağlı karbon maliyetlerinin toplam üretim maliyeti içerisinde daha net görülür hale getirilmesi ve raporlanmasını, ayrıca bu maliyetlerin azaltılması sürecinde yöneticilere kararlarında kullanacakları veri sağlamaktadır. Araştırma sera gazı salınımının en çok gerçekleştiği çimento sektöründe yapılmış ve sonuçlar açıklanmıştır
Kaynakça
- Alagöz, Ali ve Yılmaz, Baki (2001), “Çevre Muhasebesi ve Çevresel Maliyetler”, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, C.1,S.1-2:147-158
- Arıöz, Ömer ve Yıldırım, Kemal (2012), “Türkiye’de Çimento Sektöründeki Belirsizlikler ve Türk Çimento Sektörünün Swot Analizi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.2, S.32:173-190
- Bekiroğlu, Ozan (2011), “Sürdürülebilir Kalkınmanın Yeni Kuralı: Karbon Ayak İzi”, II. Elektrik Tesisat Ulusal Kongresi Bildirisi, Elektrik Mühendisleri Odası
- Can, Ahmet Vecdi (1998), Çevre Muhasebesi, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
- Can, Ahmet Vecdi (2006), “Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Açısından Çevresel Maliyetler”, Türkiye Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Sempozyumu I, Kocaeli
- Cembureau (1997), “Alternative Fuel in Cement Manufacture: Technical And Environmental Review”, The European Cement Association, Brussels
- Çalış, Y. Ercan (2013), “Çevresel Maliyetlerin Muhasebeleştirilmesi”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.34, S.1:175-190
- ÇSGB (2006), Çimento Fabrikalarında İş Sağlığı ve Güvenliği Denetim Projesi Genel Değerlendirme Raporu (Yayın No:12), Ankara: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
- Erdoğan, Asaf (2008), İklim Değişikliği İle Mücadele Faaliyetlerinin Türk Çimento Sanayiine Etkileri (Yayın No:2765), Uzmanlık Tezi, Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü
- Ergin, Hüseyin ve Okutmuş, Ercüment (2007), “Çevre Muhasebesi: Çevre Maliyetleri ve Çevre Raporlaması”, Yönetim Bilimleri Dergisi, C.5, S.1:144-169
- Fidan, Meral E. (2009), Atık Yönetimi ve Muhasebesi: Sakarya İlindeki İşletmeler Üzerinde Bir Araştırma. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
- Haftacı, Vasfi ve Soylu, Kamuran (2008), “Çevresel Bilgilerin Muhasebesi ve Raporlanması”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.15:92-113
- Hendriks, Chris, Worrell, Ernst, De Jager, David, Kornelis, Blok ve Riemer, Piers (2004), “Emission Reduction of Greenhouse Gases from the Cement Industry”, IEA Greenhouse Gas R & D Programme, Greenhouse Gas Control Technologies Conference Paper
- Kırlıoğlu, Hilmi ve Can, Ahmet Vecdi (1998), Çevre Muhasebesi, Adapazarı: Değişim Yayınları
- Mccaffrey, Robert (2001), Climate Change and the Cement Industry. Environmental Overview, GCL Magazine. http://www.ecocem.fr/bibliotheque/bibliographie/ecologie/33_le_changement_climatique_et_l_industrie_du_ciment_royaume_uni_en.pdf, (Erişim:29.03.2013)
- Ratnatunga, Janek ve Balachandran, Kashi (2009), “Carbon Business Accoun¬ting: The Impact of Global Warming on the Cost and Management Acco¬unting Profession”, Journal of Accounting, Auditing and Finance, C.24, S.2:333-355
- TÜİK (2012), Haber Bülteni: Seragazı Emisyon Envanteri 1990-2010. Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=10829, (Erişim: 03.12.2012)
- TÜİK (2019), Sektörlere Göre Toplam Sera Gazı Emisyonları, Türkiye İstatistik Kurumu, http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1019, (Erişim: 03.03.2019)
- Worrel, Ernst, Price, Lynn, Martin, Nathan, Hendriks, Chris ve Meida, Leticia Ozawa (2001), “Carbon Dioxide Emissions From The Global Cement Industry”, Annual Reviews Energy and the Environment, S.26:303-329
- Goodier, Chris (2010), Carbon footprint, (Eds. Cohen, N. and Robbins, P.), Green Cities: An A-to-Z Guide, London: SAGE Publications: 49 - 53.
- Koroneos, Christopher, Roumbas, George ve Moussiopoulos, Nicolas. “Exergy Analysis of Cement Production”, International Journal of Exergy, C.2, S.1:55-68
- TÜİK (2012), National Greenhouse Gas Inventory Report 1990-2012: Annual Report Submission Under The Framework Convention on Climate Change, Türkiye İstatistik Kurumu, https://webdosya.csb.gov.tr/db/iklim/editordosya/NIR_TUR_2012.pdf, (Erişim:14.03.2019)
- AKÇANSA, 2013, 2012 - 2013 Sürdürülebilirlik Raporu, http://www.akcansa.com.tr/downloads/surdurebilirlik/surdurebilirlik_2014_tr.pdf, (Erişim:14.03.2019)
- ÇİMSA, 2013, Sürdürülebilirlik Raporu-2013, https://www.cimsa.com.tr/ca/docs/4FE58AA58E3A4B7B85FA9E4EE011A8/A91AF70B800B4FD0AF5DA989D7A39534.pdf, (Erişim:14.03.2019)
- BSTB, 2015, Çimento Sektörü Raporu (2015/1), Bilim, Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü- Sektörel Raporlar ve Analizler Serisi