An Evaluation on the Organization Income and Expenses of Darülaceze

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 2, 793 - 810, 01.08.2020

Büşra Karataşer

https://doi.org/10.17153/oguiibf.544249

Cited By: 1

Öz

In the 19th century, political, military and cultural changes took place worldwide. The Ottoman stept up with this change of order and the social assistance applications that were already in progress in the society have accelerated. In the period of Abdulhamid II, modernization activities also showed itself in the field of social assistance. This article will focus on the estab-lishment in come expenses of Darülaceze, a social assistance institution. This assistance institution, which was established differently from the classical Ottoman assistance institutions, should be placed on a ground in the context of modernization / innovation. Darülaceze, founded in the period of Sultan Abdülhamid II as a social assistance institution in a modern sense, appears to have emerged with the aim of achieving a social and Standard level. The Ottoman State wanted to make the issue of social assistance more standardized as a re-quirement of the modern state. Based on this, we will examine which individuals or institutions provided financial support in the establishment of Darülaceze, the reasons of these supports and in what fields the institution has expenses. With this article, it is aimed to reach the reasons behind the implementation of an important institution such as Darülaceze in a short time.

Darülaceze’nin Kuruluş Gelir Giderleri Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

19. yüzyılda dünya genelinde siyasi, askeri ve kültürel değişmeler yaşanmıştır. Osmanlılar bu düzen değişikliğine ayak uydurmuş ve toplumda zaten süre gelen sosyal yardım uygulamaları hızlanmıştır. II. Abdülhamid döneminde modernleşme faaliyetleri sosyal yardım alanında da kendisini göstermiştir. Bu makale bir sosyal yardım kuruluşu olan Darülaceze’nin kuruluş gelir giderleri üzerine eğilecektir. Klasik Osmanlı yardım kurumlarından farklı olarak tesis edilmiş olan bu yardım kuruluşunu, modernleşme/yenileşme bağlamında bir zemine oturtmak gerekir. Modern anlamda bir sosyal yardımlaşma kurumu olarak Sultan II. Abdülhamid döneminde kurulan Darülaceze, sosyal ve standart bir seviye yakalama amacıyla ortaya çıkmış görünmektedir. Osmanlı Devleti, sosyal yardım konusunu da modern devletin gereği olarak daha standart bir hale getirtmek istemekteydi. Bundan hareketle oluşturulan Darülaceze’nin kuruluşunda hangi kişi veya kurumlar tarafından finansal destek sağlandığı, bu desteklerin sebepleri, kurumun hangi alanlarda giderlerinin olduğunu inceleyeceğiz. Bu makale ile Darülaceze gibi önemli bir kurumun kısa sürede hayata geçmesinin altındaki nedenlere böylece ulaşmak hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

19. Yüzyıl, II. Abdülhamid

Kaynakça

• BOA, A.MKT-MHM 703-1/6-2BOA, A.MKT-MHM 703-1/8-1BOA, A.MKT-MHM 703-1/8-2BOA, A.MKT-MHM 703-1/34-2BOA, A.MKT-MHM 703-1/36-2BOA,A.MKT-MHM 703-1/40-01BOA,A.MKT-MHM 703-1-42-01BOA,A.MKT-MHM 703-1-44-01BOA,A.MKT-MHM 703-1-46-01BOA, A.MKT.MHM 703-1/10-02BOA,A.MKT.MHM 703-1/18-01BOA, A.MKT.MHM 703-1/16-01BOA,A.MKT.MHM 703-1/24-02BOA, A.MKT.MHM 703-1/10-02BOA,A.MKT.MHM 703-1/26-01BOA,A.MKT.MHM 703-1/28-01BOA,A.MKT.MHM 703-1/30-01BOA,A.MKT.MHM 703-1/32-01BOA, A.MKT.MHM.703-1/34-02BOA,A.MKT.MHM 703-1/36-01BOA,A.MKT.MHM 703-1/38-01
• Akyol, Esra Demirci (Temmuz-Aralık 2013), “Sultan II. Abdülhamid Döneminde Sosyal Politika Uygulamaları” Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, Yıl 13, S.31,:34-54.Aytekin, Hakan (2006), 1914-1924 Yılları Arasında Korunmaya Muhtaç Çocuklar ve Eğitimleri, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.Demirel, Fatmagül (2011)Sultan II. Abdülhamid’in Mirası, İstanbul’da Kamu Binaları, İstanbul:İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No 2011-11.Nuhoğlu,Hidayet (1993),‘Darülaceze’, Diyanet İslam Ansiklopedisi, Ankara :Türkiye Diyanet Vakfı, C.8.Şenyurt, Oya (Spring 2010),II. Abdülhamit Döneminde İki Ünlü Saray Mimarının Siyasi İlişkileri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Vol. 3,No.11:540-560.Yıldırım, Nuran (1996),İstanbul Darülaceze Müeessesi Tarihi, Darülaceze Yayınları.Birol, Nurettin (2017), II. Abdülhamid Dönemi Hayır kurumlarından Darülaceze’nin Yapımı ve Halil Rıfat Paşa’nın Çalışmaları, Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi,C.5,S.13:33-53.Özbek, Nadir (2002),Osmanlı İmparatorluğunda Sosyal Devlet Siyaset, İktidar ve Meşruiyet (1876-1914), İstanbul: İletişim Yayınları.Özkaya, Nevzat (2014),Sultan II. Abdülhamid Han’ın Hayır Kurumlarından Darülaceze, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.Özen, İmdat (2001), II. Meşrutiyete Kadar Islahhaneler ve Darülaceze, Ankara Üniversitesi SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Koçu, Reşat Ekrem (1974),Darülaceze(1895-1974), İstanbul:Darülaceze Yardım Derneği.Özbek, Nadir (2009), “Osmanlı İmparatorluğunda Dilencilere Yönelik Devlet Politikaları ve Kamusal Söylemin Değişimi, Bir Kent Sorunu Dilencilik Sorunlar ve Çözüm Yolları”,İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığı,17-44.Yazıcı, Nesim (2007), Osmanlılarda Yetimlerin Korunması Üzerine Bazı Değerlendirmeler, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.1:1-46.