An Analysis of Policy Networks Approach: Vocational and Technical Education Policies in Türkiye After 2000

Yıl 2025, Cilt: 20 Sayı: 1, 89 - 111

Bülent Savaş Furat , Abdullah Uzun

Öz

This study analyzes the "vocational and technical education policies" implemented in Turkey after 2000 by using the dialectical model within the policy networks approach. The theoretical aim of the study is to contribute to the discussion on the power of policy networks to explain policy change. The practical aim is to explain the change in vocational and technical education policies in the context of policy networks. In the study, it was observed that the network structure significantly constrained actors, actors developed discourses and solution alternatives to change the network structure, and the most important contextual factor that forced the network to change was political influence. Based on these findings, it is concluded that the policy network approach can be used as an analytical framework to explain policy changes in multi-actor, fragmented and complex policy spaces.

Anahtar Kelimeler

Policy Analysis, Vocational and Technical Education Policies, Policy Networks, Dialectical Model

Proje Numarası

8154

Bir Politika Ağ Yaklaşımı Analizi: 2000 Yılı Sonrası Türkiye’de Mesleki ve Teknik Eğitim Politikaları

Öz

Bu çalışmada, politika ağları yaklaşımı dahilindeki diyalektik model kullanılarak Türkiye'de 2000 yılı sonrasında uygulanan "mesleki ve teknik eğitim politikaları" analiz edilmiştir. Çalışmanın teorik amacı, politika ağlarının politika değişimini açıklama gücünü tartışmaya katkıda bulunmaktır. Pratik amacı ise, mesleki ve teknik eğitim politikalarındaki değişimi politika ağları bağlamında açıklamaktır. Araştırmada, ağ yapısının aktörleri önemli ölçüde kısıtladığı, aktörlerin ağ yapısını değiştirmeye yönelik söylemler ve çözüm alternatifleri geliştirdiği; ağı değişime zorlayan en önemli bağlamsal faktörün politik etki olduğu gözlemlenmiştir. Tüm bu bulgular temelinde, politika ağları yaklaşımının, çok aktörlü, parçalı ve karmaşık politika alanlarında politika değişikliklerini açıklamak için analitik bir çerçeve olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Politika Analizi, Mesleki ve Teknik Eğitim Politikaları, Politika Ağları, Diyalektik Model

Etik Beyan

Bu çalışma (27.02.2019 tarih ve 82554930-400/615 sayılı Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurul Onay Belgesi ile) bilimsel araştırma ve yayın etiği kurallarına uygun olarak hazırlanmıştır.

Destekleyen Kurum

Karadeniz Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

8154

Kaynakça

• Alkan, C. (1980. Mesleki ve teknik eğitimin prensipleri. Alkım Yayınevi.
• Bakioğlu, A. & Korumaz, M. (2019). Eğitim politikasının temel kavramları ve süreçler. A. Bakioğlu & M. Korumaz (Ed.), Eğitim politikaları: kuramlar, yöntemler, göstergeler, etkiler ve uygulamalar içinde (ss. 3-15), Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bevir, M & Rhodes, R.A.W. (2011). Interpreting British governance. Routledge.
• Birkland, T. A. (2011). Policy process: Theories, concepts, and models of public policy making, 3rd Ed., M.E. Sharpe.
• Börzel, T. A. (1998). Organizing babylon-on the different conceptions of policy networks. Public Administration, 76(2), 253-273. https://doi.org/10.1111/1467-9299.00100
• Bursahaber. (2018, 9 Ekim). Palandöken: Mesleki eğitim daha fazla güçlendirilmeli. https://www.bursahaber.com/genel/palandoken-mesleki-egitim-daha-fazla-guclendirilmeli-h1365846.html
• Carlsson, L. (2000). Policy networks as collective action. Policy Studies Journal, 28(3), 502-520. https://doi.org/10.1111/j.1541-0072.2000.tb02045.x
• Creswell, J. W. (2020), Nitel araştırma yöntemleri, beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni, M. Bütün & S. B. Demir (Çev.). Siyasal Kitabevi.
• Dowding, K. (1995). Model or metaphor? A critical review of the policy network approach. Political Studies, 43(1), 136–58. https://doi.org/10.1111/j.1467-9248.1995.tb01705.x
• Eğitim-Bir-Sen. (2019). Mesleki ve Teknik Eğitime Bakış. https://www.ebs.org.tr/ebs_files/files/yayinlarimiz/Odak_Analiz_4_Mesleki_Ve_Teknik_Egitime_Bakis.pdf
• Erridge, A.& Greer, J. (2000), Policy network analysis of UK central government civil procurement. Public Policy and Administration, 15(4), 25-49. https://doi.org/10.1177/095207670001500403
• Evans, M. (2001). Understanding dialectics in policy network analysis. Political Studies, 49, 542-550. https://doi.org/10.1111/1467-9248.00326
• Greer, A. (2002). Policy networks and policy change in organic agriculture: A comparative analysis of the UK and Ireland. Public Administration, 80(3), 453-474. https://doi.org/10.1111/1467-9299.00313
• Gül, H. (2015). Kamu politikası analiz yöntem ve teknikleri. Yasama Dergisi, 29, 5-31. https://doi.org/10.4135/9781412973533.d29
• Gültekin, S. (2014). Understanding policy process: Is there a single best way. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(2), 43-74.
• Heclo, H. (1978). Issue networks and the executive establishment. In A. King (Ed.), The New American Political System (pp. 87-107), American Enterprise Institute.
• Howlett, M. (2002). Do networks matter? Linking policy network structure to policy outcomes: Evidence from four Canadian policy sectors 1990-2000. Canadian Political Science Association, 35, 235-267. https://doi.org/10.1017/S0008423902778232
• Hürriyet. (2022, 22 Mayıs). Meslek liseliler her işe koşuyor: Mahallenin ‘acil yardım’ı, https://www.hurriyet.com.tr/egitim/meslek-liseliler-her-ise-kosuyor-mahallenin-acil-yardimi-42056555,
• Katzenstein, P. (1976). International relations and domestic structures: Foreign economic policies of advanced industrial states. International Organization, 30(1), 1-45. https://doi.org/10.1017/S0020818300003726
• Kisby, B. (2007). Analysing policy networks. Policy Studies, 28(1), 71-90. https://doi.org/10.1080/01442870601121502 Marsh, D. & Smith, M. (2000). Understanding policy networks: Towards a dialectical Approach. Political Studies, 48, 4-21. https://doi.org/10.1111/1467-9248.00247
• MEB, (2019). Geçmişten günümüze fotoğraflarla mesleki ve teknik eğitim. (T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi, No: 5.) https://mtegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_05/30125511_30093130_mesleki_teknik_egitim_kitap.pdf
• MEB. (2018). MEB 2023 eğitim vizyonu, https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/2023_E%C4%9Fitim%20Vizyonu.pdf
• METEST, (2014). Mesleki ve teknik eğitim strateji belgesi ve eylem planı 2014‐2018, (T.C. Resmî Gazete, No: 29024). Moschitz, H. & Stolze, M. (2010). The influence of policy networks on policy output. A comparison of organic farming policy in the Czech Republic and Poland. Food Policy, 35(3), 247-255. https://doi.org/10.1016/j.foodpol.2009.12.009
• MTEGM. (2019, 19 Şubat). Mesleki ve teknik eğitim yoluyla sosyal ve ekonomik uyum projesi. https://mtegm.meb.gov.tr/www/mesleki-ve-teknik-egitim-yoluyla-sosyal-ve-ekonomik-uyum-projesi/icerik/2309
• Nakamura, R. T. (1987). “The textbook policy process and implementation research. Policy Studies Review, 7(1), 142-154. https://doi.org/10.1111/j.1541-1338.1987.tb00034.x
• Özer, M. (2020). Mesleki eğitimde paradigma değişimi Türkiye’nin mesleki eğitim ile imtihanı. Maltepe Üniversitesi Yayınları. https://doi.org/10.17152/gefad.752523
• Raab, C. D. (2001). Understanding policy networks: A comment on Marsh and Smith. Political Studies, 49(1), 551-556. https://doi.org/10.1111/1467-9248.00327
• Rhodes, R.A.W. & Marsh, D. (1992). New directions in the study of policy networks. European Journal of Political Research, 21(1-2), 181-205. https://doi.org/10.1111/j.1475-6765.1992.tb00294.x
• Rhodes, R. A. W. (2017). Network governance and the differentiated polity selected essays volume 1, Oxforf University Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780198786108.001.0001
• Rhodes, R. A. W. (1990). Policy networks: A British perspective. Journal of Theoretical Politics, 2(3), 293-317. https://doi.org/10.1177/0951692890002003003
• Rhodes, R. A. W. (2006). Policy networks analysis. In M. Moran (Ed.). The Oxford Handbook of Public Policy (pp. 425-447), Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199548453.003.0020
• Sabatier, P. A. (1999). Theories of the policy process: Theoretical lenses on public Policy. Westview Press.
• Saçlı, F. (2011). Understanding the interdependence between policy networks and policy outcomes. (Unpublished Doctoral Dissertation), Erasmus University, Rotterdam.
• Shearer, J. C., Abelson, J., Kouyate, B., Lavis, J.N., & Walt, J. (2016). Why do policies change? Institutions, interests, ideas and networks in three cases of policy reform. Health Policy and Planning, 31(9), 1200-1211. https://doi.org/10.1093/heapol/czw052
• Smith, A. (2000). Policy networks and advocacy coalitions: Explaining policy change and stability in UK industrial pollution policy?. Environment and Planning C: Government and Policy, 18(1), 95-114. https://doi.org/10.1068/c9810j
• Sobacı, M. Z. (2015). Politika ağları: Aktörler arası ilişkiler üzerinden kamu politikalarını anlamak. M. Yıldız ve M. Z. Sobacı (ed.), Kamu Politikası: Kuram ve Uygulama içinde (ss. 130-147), 2. Baskı, Adres yayınları.
• Star. (2022, 01 Mart). Bakan Özer: 28 Şubat en büyük zararı eğitime verdi. https://www.star.com.tr/egitim/bakan-ozer-28-subat-en-buyuk-zarari-egitime-verdi-haber-1694212/
• Strauss, A. L. & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research grounded theory procedures and techniques. Sage Publication.
• TOBB. (2019). Millî Eğitim Bakanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi arasında mesleki eğitim işbirliği protokolü. https://zonguldakeml.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/67/01/270216/dosyalar/2020_09/30114811_03093117_TOBB_ETY_protokol.pdf
• Toke, D. & Marsh, D. (2003). Policy networks and the GM Crops issue: Assessing the utility of a dialectical model of policy networks. Public Administration, 81(2), 229-251. https://doi.org/10.1111/1467-9299.00344
• Üstüner, Y. (2003). Siyasa oluşturma sürecinde ağ yönetişimi kuramı. Amme İdaresi Dergisi, 36(3), 49-65.
• Wu, C. & Knoke, D. (2013). Policy network models. In E. Araral, S. Fritzen, M. Howlett, M. Ramesh, & X, Wu (Eds.) Routledge Handbook of Public Policy (pp. 153-165), Routledge.
• Yenisafak (2013, 29 Eylül). Katsayıyı kaldırma algıyı kıramadı. https://www.yenisafak.com/gundem/katsayiyi-kaldirma-algiyi-kiramadi-569354
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016) Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, 10. Baskı, Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, M. & Sobacı, M. Z. (2015). Kamu politikası ve kamu politikası analizi genel bir çerçeve. M. Yıldız & M. Z. Sobacı (Ed.), Kamu Politikası Kuram ve Uygulama içinde (ss. 16-42), 2. Baskı, Adres Yayınları.
• Yin, R. K. (2017). Durum çalışması araştırması, İ. Günbayı (Çev.), 3. Baskı. Nobel Yayınları.
• 4702 Sayılı Yükseköğretim Kanunu, Çıraklık Ve Meslek Eğitimi Kanunu, İlköğretim Ve Eğitim Kanunu, Millî Eğitim Temel Kanunu, Çıraklık Ve Meslek Eğitimi Kanunu, Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât Ve Görevleri Hakkında Kanun İle 24.3.1988 Tarihli Ve 3418 Sayılı Kanunda Değişiklik Yapılması Ve Bazı Kâğıt Ve İşlemlerden Eğitime Katkı Payı Alınması Hakkında Kanun İle Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât Ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. (2001). (T.C. Resmî Gazete, No: 24458).
• 6111 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. (2011). (T.C. Resmî Gazete, No: 27857).
• 6764 Sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. (2016), (T.C. Resmî Gazete, No: 29913).