Tortullardaki Toplam Şeker Miktarının Emmerıch-A Yöntemiyle Tayini Ve Jeolojideki Önemi

Yıl 2005, Cilt: 18 Sayı: 1, 32 - 43, 30.06.2005

Gültekin Kavuşan , Ahmet Orhan

Öz

Güncel çökel ortamlarında, organik materyalin ayrışmasıyla ortaya çıkan şekerlerin bir kısmı, diyajenez ile uzaklaştırılırken, bir kısmı da mono, di ve polisakkarit olarak kalır. Bu kalıntılar toplam şeker olarak, %0-0.025 arasında duyarlı olan Emmerich-A metoduyla invert şekere dönüştürülerek kromatografik esasa göre miktarı tayin edilebilir. Bu metotta, örnekte bulunan şekerler sıcak suda çözüldükten sonra, 3,6-dinitrofitalik asit ve alkali çözeltileri ilave edilerek, azot gazı ortamında, portakal renkli azo bileşiklerine dönüştürülerek 450 nm’de fotometrik metotla invert şeker içeriği ppm olarak tayin esasına dayanır.Toplam şeker içeriği, jeolojik çalışmalarda önemli bir biyomarker olup, basenin diyajenetik özelliklerinin belirlenmesinde kullanılan bir parametredir. Örnek olarak incelenen 2 adet Karamık gölü taban çamuru (S1-4, S2-4) numunelerinin invert şeker içerikleri, sırasıyla 11,424 ve 7,038 ppm dir. Bu farklı invert şeker değerleri, gölün değişik yerlerinde mikroorganizma aktivitesinin farklı olduğunu göstermektedir. İnvert şeker değeri yüksek olan lokasyonda mikroorganizmaların organik maddeyi parçalama aktivitesinin daha yüksek, invert şeker değeri düşük olan lokasyonda ise mikroorganizmaların organik maddeyi parçalama aktivitesinin daha az olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Emmerich-A Metodu, invert şeker, toplam şeker, sedimanlarda şeker, Karamık Gölü

Determination Of Total Sugar Content In Sediments By Emmerich-A Method And Its Importance In Geology

Öz

Some part of saccarites forming by decomposition of organic materials in the modern enviroments might be free through the diagenesis process, but the rest of them are remained as mono, di and polysaccarite. By coverting them to invert sugar by the Emmerich-A method, these relicts could be analyzed as total sugar by the chromatography technique with a detection limit of %0-0.025. In the first part of method, sugar is dissolved in hot water. By adding of 3,6-dinitrofitalic acid and alkali solutions it is transformed to the orange colored azo-compounds in nitrogen medium Finally, invert sugar content is determined in 450 nm by the photometric method. The total sugar content is one of the important parameter as biomarker, which indicates the diagenetic evolution of basin, in geological researchs. As an example, the inverted sugar content of 2 bottom sediments (S1-4, S2-4) from Karamık Lake are 11,424 and 7,038 ppm, respectively. The variation of invert sugar values indicate that, the activities of microorganisms in diffent parts of the lake is variable. It can be concluded that, high activities of microorganisms resulted production of high amount of invert sugar due to the decaying processes of organic matter and vice versa.

Anahtar Kelimeler

Emmerich-A Method, invert sugar, total sugar, sugar in sediments, Karamık Lake

Kaynakça

• [1] S. Akoğlu, “17-20 Mayıs 1982 Laboratuvar şefleri simpozyumunda işlenen konular ve alınan kararlarla ilgili analiz föyleri”, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Şeker Enstitüsü, Ankara, 1982.
• [2] S. Akoğlu, “Şeker fabrikasyonu kimyasal kontrolü- Şeker dışı maddeler- İnvert şeker”, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Şeker Enstitüsü, 29 s, Ankara, 1985.
• [3] S. Bourdon, F. Laggoun-Defarge, J. R. Disnar, O. Maman, B. Guillet, S. Derenne, C. Largeau, “Organic matter sources and early diagenetic degradation in a tropical peaty marsh (Tritrivakely, Madagascar). Implications for environmental reconstruction during the Sub-Atlantic”, Organic Geochemistry, Vol. 31, pp. 421- 438, Elsevier, 2000.
• [4] D. J. Burdige, “Dissolved organic matter in Chesapeake Bay sediment pore waters”, Organic Geochemistry, Vol. 32 , pp. 487-505, Elsevier, 2001.
• [5] D. J. Cram, G. S. Hammond, “Carbonhydrates and phenolic plant products” Organic Geochemistry, 846 p, New York, 1964.
• [6] E. T. Degens, “Geochemie der Sedimente”, Friedrich Enke Verlag, ss. 180-189, Stuttgart, 1968.
• [7] H. Hart, R .D. Schuetz, “Organic Chemistry”, Michigan State Universty, 500 p, Michigan, 1972.
• [8] G. Kavuşan, “Kömürlerin jeokimyasal özellikleri ve organik maddenin kömürleşme sürecindeki dönüşümü”, Editör: O. Kural, Kömür, özellikleri, teknolojisi ve çevre ilişkileri, ss. 87-113, Özgün Ofset ve Matbaacılık A.Ş. İstanbul, 1998.
• [9] S. D. Killops, V. J. Killops, “An introduction to organic geochemistry”, Longman Publications, 265 p, England, 1993.
• [10] M. E. C. Moers, J. W. De Leeuw, M. Baas “Origin and diagenesis of carbohydrates in ancient sediments”, Organic Geochemistry, Vol. 21, pp. 1093- 1106, Elsevier, 1994.
• [11] S. Opsahl, R. Benner “Characterization of carbohydrates during early diagenesis of five vascular plant tissues”, Organic Geochemistry, Vol. 30, pp. 83-94, Elsevier, 1999.
• [12] A. Orhan, “Afyon-Karamık ve Bolu-Yeniçağa turbalarında şeker içeriklerinin incelenmesi”, Yüks. Lisans Tezi, 77 s, Ankara Üniv, Fen Bil. Enstitüsü, Ankara, 1998.
• [13] J. S. Sinninghe-Damste, B. E. van Dongen, W. I. C Rijpstra, S. Schouten, J. K. Volkman, J. A. J. Geenevasen, “Novel intact glycolipids in sediments from an Antarctic lake (Ace Lake)”, Organic Geochemistry, Vol. 32, pp. 321-332, Elsevier, 2001.