Sınıf Öğretmenlerinin ve Anne-Babaların Gözünden Okul Aile İşbirliği

Yıl 2019, , 525 - 558, 05.04.2019

Zeynep Kılıç

https://doi.org/10.17494/ogusbd.548531

Öz

Okul-aile işbirliği çocukların sağlıklı gelişimlerini
sürdürebilmeleri ve okula hazırlanması amacı ile düzenlenen eğitim
etkinliklerini gerçekleştirmek için okulun ve ailelerin birlikte çalışmasını
ifade eder. Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmenlerinin ve ilkokulda çocuğu
bulunan anne-babaların okul-aile işbirliğine yönelik algılarını ortaya
çıkarmaktır. Bu araştırmada temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır.
Araştırmaya 140 sınıf öğretmeni ve 110 anne-baba katılmıştır. Araştırmanın
verileri, “Okul-aile işbirliği…..gibidir, çünkü………”cümlesinin yer aldığı açık
uçlu anket formu ile toplanmıştır. Bu kapsamda, sınıf öğretmenlerinin ve
anne-babaların okul-aile işbirliği kavramına yönelik algıları metafor yoluyla
belirlenmiştir. Verilerin analizinde tematik analiz kullanılmıştır. Elde edilen
bulgulara göre sınıf öğretmenlerinin ürettikleri metaforlardan 14 kategori;
anne-babaların ürettikleri metaforlardan ise 13 kategori oluşturulmuştur. Sınıf
öğretmenleri ve anne-babalar, okul-aile işbirliğine yönelik köprü, anahtar,
zincir, hava, kanal gibi metaforları üretmişlerdir.  

 

Anahtar Kelimeler

Okul-Aile İşbirliği, Metafor, Anne-Baba

Kaynakça

• Akkaya, E. (2012). Ortaöğretim öğrenci ve öğretmenlerinin okul ve ideal okul algılarının metafor yoluyla analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Arslan, M. M. & Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eği-tim-öğretim açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 171, 100-108. Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. Balkar, B. (2009). Okul-aile işbirliği sürecine ilişkin veli ve öğretmen görüşleri üzerine nitel bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 103 (36), 105-123. Ben-Peretz, M. Mendelson, N. & Kron, F.W. (2003). How teachers ın different educatio-nal contexts view their roles. Teaching and Teacher Education, 19, 277-90. Bogdan, C. R. & Biklen, K. S. (2007). Qualitative researchforeducation an introduction to theories and methods. USA: Personinternationaledition Carlisle, E., Stanley, L. Kemple, K. (2005). Opening doors: Understanding school family influences on family involvement. Early Childhood Education Journal, 33 (3), 155-162. Cemaloğlu, N., Sezgin, F., Şahin, F. & Söznmez, E. (2016). Okul müdürlerinin okul, öğ-retmen, öğrenci ve veli kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Milli Eğitim Dergisi, 216, 79-101. Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöne-ticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712. Clarken, R. H. (1997). Five metaphors for educators. Paper Prensented at the Annual Mee-ting of the American Educational Research Association (Chicago IL, March 24-28, 1997). 10 Ekim 2018 tarihinde http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/search/detailmini.jsp. adresinden alınmış-tır. Çağdaş, A., Özel, E. & Konca, S. A. (2016). İlkokul başlangıcında velilerin aile katılım dü-zeylerinin incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(4), 891-908. Çalışkan, N. & Ayık, A. (2015). Okul-aile birliği ve velilerle iletişim. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 69-82. Çelenk, S. (2003). Okul başarısının ön koşulu: Okul aile işbirliği dayanışması. İlköğretim-online, e-dergi, 2(2), 28-34. Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 269-283. Çınkır, Ş. & Nayır, F. (2017). Okul-aile işbirliği standartlarına ilişkin veli görüşlerinin ince-lenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 245-264. Engin-Demir, C. (2007). Metaphors as a reflection of middle school students’ perceptions of school: a cross-cultural analysis. Educational Research and Evaluation, 13 (2), 89-107. Epstein J. L. (2001). School, family and commuity partnerships. ABD: Westview Press. Erden, M. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Alkım Yayınları. Eryorulmaz, A. (1993). Kurumsal okul öncesi eğitiminde ailenin rolü. 9.Ya-pa Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri içinde (ss.90-95). Ankara: Ya-pa Yayınları. Fidan, N. & Baykul, Y. (1994). İlköğretimde temel öğrenme ihtiyaçlarının karşılanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 7-20. Forceville, C. (2002). The ıdentification of target and source ın pictorial metaphors. Jour-nal of Pragmatics, 34, 1-14. Genç, S. Z. (2016). Eğitim sürecinde aile okul ve toplum. (1. baskı). Ankara: Pegem Aka-demi. Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş.( A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, Çev.). İçinde A. Ersoy, Öykünüzü keşfetmek: veri analizi, (251-295), Ankara: Anı yayıncılık. Goldstein, L. S. (2005). Becoming a teacher as hero’s journey: using metaphor ın preser-vice teacher education. Teacher Education Quarterly, 7-24. Gökçe,B. (1996). Türkiye’nin yapısı ve toplumsal kurumlar. Ankara: Savaş Kitabevi ve Yayı-nevi. Gül, İ. & Aslan, D. (2016). Okul, aile ve toplum ilişkilerinin öğretmen görüşlerine göre de-ğerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 203-218. Gültekin, M. (2007). İlköğretim I: 1923-1972. M. Sağlam (Ed.). Türk Eğitim Tarihi içinde (ss.63-83). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Gültekin, M. (2008). Okul aile ve çevre işbirliği. A. Hakan (Ed.). Öğretmenlik Meslek Bilgi-si Alanındaki Gelişmeler içinde (ss.153-179). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Gümüşeli, A. İ. (2004). Ailenin katılım ve desteğinin öğrenci başarısına etkisi. Özel Okullar Birliği Bülteni, 2(6), 14-17. www.agumuseli.com/dokumanlar/.../ailekatilimiogrencibasarisi.pdf adresinden 15 Kasım 2018 tarihinde edinilmiştir. Hardcastle, B., Yamamoto, K., Parkay, F.W. & Chan, J. (1985). Metaphorical views of school: a cross-cultural comparison of college students. Teaching and Teacher Edu-cation, 1(4), 309–315. Harrison, S. (2003). Mutlu çocuk. (Murat Sağlam, Çeviren). İstanbul: Dharma Yayınları. Kolay, Y. (2004). Okul-aile-çevre işbirliğinin eğitim sitemindeki yeri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, 164, 46-50. Lakoff, G. & Johnson, M. (2010). Metaphors we live by. Chicago and London: The Univer-sity of Chicago Press. Lasley, T. J. (1994). Teacher technicians: a ‘‘new’’ metaphor for teachers. Action in Teac-her Education, 16 (1), 11-19. Liamputtong, P. (2009). Qualitative data analysis: conceptualandpracticalconsiderations. HealthPromotionJournal of Australia, 20(2), 133-139. Mahlios, M. & Maxson, M. (1998). Metaphors as structures for elementary an secondary preservice teachers’thinking. International Journal of Education Research, 29, 227-240. Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev. Ed.). İçinde S. Turan, Nitel araştırma nedir? (1-55). [Orijinal baskı 2009]. Ankara: Nobel. Michael, K. (2009). Exploring Greek teachers’ beliefs using metaphors. Australian Journal of Teacher Education, 34 (2), 64-83. Nalçacı, A. & Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları. Ahi Evran Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 239-258. NCCA (National Council for Curriculum and Assessment ). Curaclam Na Bunscoile (1999). Primary school curriculum introduction. 10 Kasım 2018 tarihinde http://www.ncca.ie/uploadedfiles/Curriculum/Intro_Eng.pdf adresinden alınmıştır. Oxford, R.L., Tomlinson, S., Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R.Z., Saleh, A., et al. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: toward a systematic typo-logy for the language teaching field. System, 26 (1), 3–50. Özdemir, Y. (2018). Okul-aile işbirliğinin geliştirilmesine yönelik yönetici görüşleri. Yayım-lanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Palmquist, R. A. (2001). Cognitive style and use users’ metaphors fort he web: an -exploratory study. The Journal of Academic Librarianship, 27 (1), 24-32. Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evulation methods. (3rd Edition). Califor-nia: Sage Publications, Inc. Pektaş, M. & Kılan, O. (2009). Farklı branşlardaki öğretmen adaylarının “öğretmen” kav-ramı ile ilgili geliştirdikleri metaforların karşılaştırılması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 271-287. Rosenblatt, Z. & Peled, D. (2002). School ethical climate and parental involvement. Jour-nal of Educational Administration, 40(4), 349-367. Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155. Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496. Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326. Shuell, J. T. (2001). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29(2), 102-108. Taşdemir, A. & Taşdemir, M. (2011). Metaphors on teaching process and teachers; pro-duced by the teachers., 2nd International Conference On New Trends In Education And Their Implications 27-29 April, Antalya. Üstün, Y. E. (2013). Etkili aile-okul-toplum ilişkileri. (Z. Fulya Temel, Editör). İçinde (ss.230-245) Aile Eğitimi ve Erken Çocukluk Eğitiminde Aile Katılımı Çalışmalar. Ankara: Anı Yayınları. Yaşar, Ş. & Girmen, P. (2012). İlköğretim öğrencilerinin Türkçe dersi konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakül-tesi Dergisi, 8(3), 13-23. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayın-ları. Young, J. J. (2001). Risking metaphors. Critical Perspectives On Accounting, 12, 607-625. Zembat, R.,Oktay, A., Gürkan, T. & Unutkan, Ö. P. (2006). Okul öncesi eğitim programı uygulama rehberi ne yapıyorum? Neden yapıyorum? Nasıl yapmalıyım?. İstanbul: Ya-pa Yayınları.