Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Beceri Kavramına Yönelik Algıları: Bir Olgubilim Çalışması

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 1, 53 - 71, 01.06.2017

Ersin Karademir , Emine Sarıkahya Kübra Altunsoy

https://doi.org/10.17494/ogusbd.330740

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri dersini yürütmekte olan öğret-menlerin beceri kavramı hakkındaki algılarının ortaya çıkarılması-dır. Bu amaç doğrultusunda fen bilimleri öğretmenlerinin beceri hakkındaki kavramsal bilgileri, becerileri sınıflandırmaları, mesleki anlamda kullanım durumları, öğretim programındaki yeri hakkın-daki görüşleri, yetenek-zekâ ilişkisi ve ölçülebilirliği hakkındaki gö-rüşlerinin ortaya çıkarılmasına çalışılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olan olgubilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Bu çalışmada, fen bilimleri dersini yürütmekte olan öğretmenlerin “beceriye yönelik algı” olgusu detaylı bir şekilde in-celenmeye çalışılmıştır. Çalışma grubu ölçüt örnekleme yoluyla belirlenmiş, çalışma grubunda yer alacak, beceri kavramı hakkın-daki görüşlerine göre 15 öğretmen çalışmaya dahil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak görüşme tekniği kullanıl-mıştır. Öğretmenlere yöneltilen beceriler hakkındaki sorulardan elde edilen verilerin analizi sonucunda öğretmen görüşleri bağla-mında altı farklı kategori altında toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Beceri, Fen Bilimleri Öğretmeni, Olgubilim, Öğretmen Görüşleri

Kaynakça

• Aktamış, H. & Şahin-Pekmez, E. (2011). Fen ve teknoloji dersine yönelik bilimsel süreç becerileri ölçeği geliştirme çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 199-205.
• Bernstein, J. (2003). A recipe for inquiry. The Science Teacher, 9, 60-63.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları
• Bozkurt, O. (2005). İlköğretim 6. sınıf fen bilgisi dersinin Dunn ve Dunn öğrenme stili modeli kullanılarak öğretilmesinin öğrencilerin akademik başarı, tutum ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Burke, S. A. (1996). Teacher preferences for teaching problem solving and science process skills. Yüksek Lisans Tezi. Texas Woman's University, United States.
• Chin, C. (2003). Success with investigations. The Science Teacher, 2, 34-40.
• Coşgun-Bergen, E. (2012). İlköğretim II. kademe fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimsel süreç becerileri ile ilgili bilgi, farkındalık ve kullanma düzeylerinin araştırılması (Tokat örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design choosing among five approaches. Sage Publications. Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Akademi Kitabevi.
• Demirtaş, Z. (2006). Öğrencilerin bilişsel gelişim düzeyleri ve bilimsel gelişim yeteneklerin göre ÖSS başarılarının incelenmesi. XV. Ulusal Egitim Bilimleri Kongresi, 13–15 Eylül 2006, Muğla Üniversitesi: Muğla.
• Downing, J. E. & Filer J. D. (1999). Science process skills and attitudes of preservice elementary teachers. Journal of Elementary Science Education, 11(2), 57-64.
• Erdoğan, M. N. (2005). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin atomun yapısı konusundaki başarılarına, kavramsal değişimlerine, bilimsel süreç becerilerine ve fene karsı tutumlarına sorgulayıcı- araştırma (inqury) yönteminin etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Farsakoğlu, Ö. F. , Şahin. Ç. , Karslı, F. , Akpınar, M. & Ültay, N. (2008). A study on awareness levels on prospective science teachers on science process skills in science education. World Applied Sciences Journal, 4(2), 174-182.
• Finnish National Board of Education (2004). National core curriculum for basic education 2004. Vamlla: Vammalan Kirjapaino Oy.
• Harlen, W. (1999). Purposes and procedures for assessing science process skills. Assessment in Education, 6(1), 129-140.
• Joseph, C. (1998). A study of process outcomes in physics in relation to some select cognitive, affective, social and environmental variables (An Unpublished Ph.D. Thesis) Mahatma Gandhi University. In Sixth Survey of Research in Education.
• Jimarez, T. (2005). Does alignment of constructivist teaching, curriculum, and assessment strategies promote meaningful learning? Ph.D. dissertation, New Mexico State University, United States. ProQuest Digital Dissertations Database, (Publication No. AAT 3208658), 15.01.2008.
• Kanlı, U. (2007). 7E modeli merkezli laboratuvar yaklaşımı ile doğrulama laboratuvar yaklaşımlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve kavramsal başarılarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karslı, F., Şahin, Ç. & Ayas, A. (2009). Determining science teachers’ ideas about the science process skills: A case study. Procedia Social and Behavioral Sciences,8, 890-895.
• Korean Ministry of Education, Science and Technology (2008). The school curriculum of the republic of Korea.http://www.english.go.kr/ebs/DownloadFile.laf?file=/ebse/comnboard/data/938/National +School+Curriculum-English(2008).pdf adresinden erişilmiştir.
• Korucuoğlu, P. (2008). Fizik öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerini kullanım düzeylerinin fizik tutumu, cinsiyet, sınıf düzeni ve mezun oldukları lise türü ile ilişkilerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kurz, J. S. (2001). Open-ended inquiry. The Science Teacher, 68(1), 62-67.
• K.K.T.C. Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı (KKTC MEB). (2005). Kıbrıs Türk Eğitim Sistemi Yeni Program Yaklaşımları. Lefkoşa
• K.K.T.C. Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı (KKTC MEB). (2009). “İlkokul (temel eğitim ı. kademe) sosyal bilgiler dersi öğretim programı (4. 5. Sınıflar).
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage. M.E.B. (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. 11.08.2016 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr adresinden erişilmiştir.
• M.E.B.(2006). İlkoğretim fen ve teknoloji dersi (4. ve 5. sınıflar ) öğretim programı. 11.08.2016 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr adresinden erişilmiştir.
• Ministry of Education, Singapore (2007). Science syllabus primary. Singapore: Curriculum Planning & Development Division.
• Özet, İ. (2014). Kent araştırmaları ve nitel yöntem. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Öztuna-Kaplan, A. (2013). Durum çalışması. S. Baştürk (Ed.). Bilimsel araştırma yöntemleri İçinde (197- 217). Ankara: Vize Yayıncılık.
• Pardhan, H. (2000). Science activities and ideas: Experiencing science process skills. Imperial Oil National Centre for Math, Science and Technology Education, Alberta.
• Semerci, N. & Yanpar Yelken, T. (2010). İlköğretim programlarındaki ortak temel becerilere ilişkin öğretmen görüşleri (Elazığ ili örneği). Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 8(2), 47-54.
• Şimsek, L., C., (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji ders kitaplarındaki deneyleri bilimsel süreç becerileri acısından analiz edebilme yeterlilikleri. İlköğretim Online, 9(2), 433-445.
• Tatar, N. (2006). İlköğretim fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının bilimsel süreç becerilerine, akademik basarıya ve tutuma etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Timmons, M. (2003). Inquiring minds. The Science Teacher, 10.
• The Courses of Study in Japan (2004). Japanese Research Team for U.S.-Japan Comparative Research on Science Mathematics and Technology Education.
• Türkmen, H. & Kandemir, E. M. (2011). Öğretmenlerin bilimsel süreç becerileri öğrenme alanı algıları üzerine bir durum çalışması. Journal of European Education, 1(1), 15-24.
• Türkmen, L., Ercan, S. ve Süren, T. (2006) . Son sınıf düzeyinde ve farklı alanlarda öğrenim gören öğretmen adaylarının bilimsel işlem beceri düzeyleri. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 13–15 Eylül 2006, Muğla Üniversitesi: Muğla.
• Türkmen, L. (2006). Farklı alanlardaki öğretmen adayların bilimsel işlem beceri düzeyleri. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi, 7–9 Eylül 2006, Gazi Üniversitesi: Ankara.
• Yayla, G. & Hançer, H. (2011). Fen bilgisi öğretim programında yer alan bilimsel süreç becerileri (bsb) kazanımlarına yönelik öğretmenler tarafından yapılan çalışmaların incelenmesi. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications 27-29 April, 2011 Antalya-Turkey
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.