MUHASEBE VE FİNANSMAN ÖĞRETİM ÜYELERİNİN TÜKENMİŞLİK SEVİYELERİNİN KOPENHAG TÜKENMİŞLİK ENVANTERİ İLE BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 4, 229 - 250, 31.10.2016

Özlem Nilüfer Karataş Aracı , Ali Apalı İsmail Bekçi

Öz

Çalışmanın amacı Türkiye'deki devlet üniversitelerinin ilgili fakültelerinde, muhasebe/finansman bilim dallarında görev yapan akademisyenlerin tükenmişlik düzeyini ölçmek ve bazı sosyo-demografik faktörlerle tükenmişlik düzeyi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Verilerin analizinde güvenilirlik analizi, frekans analizi, tanımlayıcı istatistik, korelasyon analizi, bağımsız örneklemler T testi ve anova testi kullanılarak elde edilen sonuçlara göre, Kopenhag Tükenmişlik Envanterinin ve tüm alt boyutlarının güvenilirlik seviyeleri değerlendirilerek, sosyo-demografik faktörlerle tükenmişlik düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi için hipotez testleriyapılmışve yaş, medeni durum, çocuk sayısı, unvan, temel bilim dalı deneyim süreleri ve idari görevile ekonomik tatmin düzeyi, haftalık ders saati, ikinci öğretimde görev alma, kurumdaki akademisyen sayılarının yetersizliği ve sosyal hayat değişkenleri için %95 güven aralığında anlamlı bir ilişki tespit edilemeye çalışılmıştır.

Kaynakça

• Aktuğ, İ. Y., Susur, A., Keskin, S., Balcı, Y. ve Seber, G. 2006.“Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesinde Çalışan Hekimlerde Tükenmişlik Düzeyleri”, Osmangazi Tıp Dergisi, C.28, S.2, ss.91-101.
• Anbar, A. ve Eker, M. 2008. “An examination of relationship between burnout and job satisfaction among Turkish accounting and finance academicians”, European Journal of Economic and Political Studies, 1(1), 39-57.
• Ardıç, K. ve Polatcı, S. 2008. “Tükenmişlik sendromu akademisyenler üzerinde bir uygulama (GOÜ Örneği)”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 1-28.
• Avşaroğlu, S., Deniz, M. E. ve Kahraman, A. 2005. “Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 14, ss.115-129.
• Aytaç, M., Aytaç, S., Firat, Z., Bayram, D. ve Keser, A. (2001), “Akademisyenlerin Çalışma Yaşamı ve Kariyer Sorunları”, Uludağ Üniversitesi Araştırma Fonu İşletme Müdürlüğü, Proje No.99/9.
• Bakoğlu, R., Yiğit, İ., Yıldız, S. ve Taştan Boz, İ. 2008. “Tükenmişliği Ölçmede Alternatif Bir Araç: Kopenhag Tükenmişlik Envanterinin Türkçe’de Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması”, 16. Ulusal Yönetim Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Antalya, 460-468.
• Bartlett, J, E., Kotrlik, J, W., Higgins, C. C. 2001. “Organizational Research: Determining Appropriate Sample Size in Survey Rearch.” Information Technology, Learning and Performance Journal 19(1), 43-50.
• Basım, N. ve Şeşen, H. 2006. “Mesleki Tükenmişlikte Bazı Demografik Değişkenlerin Etkisi: Kamu’da Bir Araştırma”, Ege Üniversitesi Ege Akademik Bakış Dergisi, 6(2), ss.15-23.
• Borritz, M. ve Kristensen, T. S. 1999. “Copenhagen burnout inventory”. Copenhagen Denmark: National Institute of Occupational Health.
• Börü, D. ve A. Çiper. 2007. “Tükenmişlik Sendromunun Çalışanın Performansına Etkisi”, 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 25-27 Mayıs 2007, ss.552-558.
• Budak, G. ve Sürgevil, O. 2005. “Tükenmişlik ve tükenmişliği etkileyen örgütsel faktörlerin analizine ilişkin akademik personel üzerinde bir uygulama”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 95-108.
• Çavuş, M. F., Gök, T. ve Kurtay, F. 2007. “Tükenmişlik Meslek Yüksekokulu Akademik Personeli Üzerine Bir Araştırma”, Ç.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.16, S.2, ss. 97-108.
• Çetin, C. 2015. “Zabıta Çalışanlarında İş Güvencesizliği ile Tükenmişlik İlişkisine Yönelik Bir Araştırma”. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2).
• Deliorman B. R., Yıldız, S., Boz, T, İ., ve Yiğit İ., 2008. "Akademik Personelin Tükenmişlik Düzeyi: Marmara Üniversitesi Örneği." Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi 25(2), 465-497.
• Deliorman, R. B., Boz, İ., Yiğit, İ. ve Yıldız, S. 2009. “Tükenmişliği ölçmede alternatif bir araç: Kopenhag tükenmişlik envanterinin Marmara Üniversitesi akademik personeli üzerine uyarlaması”. Yönetim Dergisi, 63, 77-98.
• Demerouti, E., Bakker, A. B., De Jonge, J., Janssen, P. P. ve Schaufeli, W. B. 2001. “Burnout and engagement at work as a function of demands and control”, Scandinavian journal of work, environment & health, 279-286.
• Demerouti, E., Mostert, K. ve Bakker, A. B. 2010. “Burnout and work engagement: a thorough investigation of the independency of both constructs”, Journal of occupational health psychology, 15(3), 209.
• Demerouti, E., Verbeke, W. J. ve Bakker, A. B. 2005. “Exploring the
• relationship between a multidimensional and multifaceted burnout concept and self-rated performance”, Journal of management, 31(2), 186-209.
• Dibekoğlu, Z. 2006. “Okul Yöneticilerinin Denetim Odaklarına Göre Tükenmişlik Düzeyleri (Sakarya İli Örneği)”, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
• Eker, M. ve Anbar, A., 2008. “Work related factors that affect burnout among accounting and finance academicians.” The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 10(4), 110-137.
• Eker, M., Anbar, A., & Karabıyık, L. 2007. “The relationship between demographic characteristics and burnout among academicians in Turkey.” Akademik Araştırmalar Dergisi, 34, 14-35.
• Eren, V. ve Durna, U. 2006. “Üç Boyutlu Bir Yaklaşım Olarak Örgütsel Tükenme”, Selçuk Üniversitesi Karaman İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, S.10, Y.9, ss.40-51.
• Fadlelmula, F. K. 2014. “Akademisyenlerin Tükenmişlik Düzeyleri”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 424-438.
• Freudenberg N.J. 1974. “Staff Burnout”, Journal of Social Issues, Vol.30, pp.59-165.
• Güllüce, A. Ç. ve Kaygın, E. 2013. “Çalışanların Demografik Değişkenleri Açısından Tükenmişlik Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.27, S.2, ss.235-252.
• Gürel E. B. B. ve E. Gürel. 2015. “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişlik Düzeyinin Yaşam Doyumu Üzerine Etkisi”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Ocak Sayısı, ss.37-48.
• Halbesleben, J. R. ve Demerouti, E. 2005. “The construct validity of an alternative measure of burnout: Investigating the English translation of the Oldenburg Burnout Inventory”, Work & Stress, 19(3), 208-220.
• Izgar, H. 2001. Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• İraz, R. ve Ganiyusufoğlu, A. 2011. “Örgütlerde Mesleki Tükenmişlik ve Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama”, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, S.21, ss.451-472.
• Karapınar, M. ve Gürbüz, H. 2015. “Bankacılık Sektöründe Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerinin Maslach ve Kopenhag Kriterlerine Göre Ölçülmesi ve Karşılaştırılması”.
• Kristensen, T. S., Borritz, M., Villadsen, E. ve Christensen, K. B. 2005. “The Copenhagen Burnout Inventory: A new tool for the assessment of burnout”, Work & Stress, 19(3), 192-207.
• Kutanis, R. Ö. ve Karakiraz, A. 2013. “Akademisyenlerde Tükenmişliğin Kopenhag Tükenmişlik Envanteri (CBI) ile Ölçülmesi: Bir Devlet Üniversitesi Örneği”, İşletme Bilimi Dergisi, 1(2), 13-30.
• Malik, M. I., Zaheer, A., Khan, M. A. ve Ahmed, M. 2010. “Developing and testing a model of burnout at work and turnover intensions among doctors in Pakistan”, International Journal of Business and Management, 5(10), p234.
• Maslach, C. ve S.E. Jacson, 1981. “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupational Behaviour, Vol.2, pp.99-113.
• Maslach, C., W.B. Schaufeli ve M.P.Liter. 2001. “Job Burnout”, Annual Rewiew of Psychology, Vol.52, pp.397-422.
• Melendez, W. A. ve de Guzman, R. M. 1983. “Burnout: The New Academic Disease”, ASHE-ERIC Higher Education Research Report No. 9, 1983.
• Naktiyok, A. ve Karabey, C. N. 2005. “İşkoliklik ve tükenmişlik sendromu”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2).
• Özer R. 1998. “Rehber Öğretmenlerde Tükenmişlik Düzeyi, Nedenleri ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon
• Pedrabissi L. ve P. J. Rolland. 1997. “Stress and Burnout Among Teachers in Italy and France”, Journal of Pyscholohy, 127/5, pp.529-535.
• Schaufeli, W. B. ve Greenglass, E. R. 2001. “Introduction to special issue on burnout and health”, Psychology & Health, 16(5), 501-510.
• Shirom, A. 2005. “Reflections on the study of burnout”, Work & Stress, 19(3), 263-270.
• Şahin F.S. 2005. “KKTC’de Görev Yapan Öğretim Elemanlarının Tükenmişlik Düzeyinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Ydü Örneği)”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C.5, S.1, ss.145-159.
• Toker, B. 2011. “Demografik değişkenlerin iş tatminine etkileri: İzmir'deki beş ve dört yıldızlı otellere yönelik bir uygulama”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 92-107.
• Yıldırım M. H. ve İçerli, L. 2010. “Tükenmişlik Sendromu: Maslach ve Kopenhag Tükenmişlik Ölçeklerinin Karşılaştırmalı Analizi”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, C.2, S.1, ss.123-131.
• Yıldırım O., E. ve Balaban Ö. 2007. “Akademik Personelin Tükenmişlik Düzeyini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: SAÜ. İİBF Örneği”, VI. Anadolu İşletmecilik Kongresi Bildiriler Kitabı, 31 Mayıs-2 Haziran 2007, Kırıkkale, s. 455-463.