The Empirical Analyses of Relationship Between Consumer Price Index, Domestic Producer Price Index and Sub-Inflation Items Casuality Test

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 4, 129 - 142, 18.10.2018

Hakan Öner

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.432268

Cited By: 3

Öz

In this study, the effects of sub-inflation
items of Consumer Price Index (CPI) and Domestic Producer Price Index (D-PPI)
on CPI and D-PPI are examined by means of causality. For this purpose, 161
monthly observations between January 2005 and May 2018 are used in the study. According
to the study result which is used Augmented Dickey Fuller (ADF) unit root test
and Granger casualiyt test; CPI inflation rates have been found to be more
affected by sub-inflation items when compared to domestic PPI inflation rates. Altough,
CPI inflation rates are affected by 12 sub-inflation items, it has been
determined that domestic PPI inflation rates are affected by 4 sub-inflation
items.

Anahtar Kelimeler

Consumer Prıce Index, Domestic Producer Price Index, Augmented Dickey Fuller (ADF) Unit Root Test, Granger Casuality Test

TÜFE ve Yurt İçi ÜFE Enflasyon Oranları İle Alt Enflasyon Kalemleri Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi

Öz

Bu çalışmada, TÜFE ve Yurt içi ÜFE
enflasyon oranları alt kalemlerinin, TÜFE ile Yurt içi ÜFE enflasyon oranları
üzerindeki etkisi nedensellik yöntemiyle incelenmektedir. Bu amaçla, Ocak 2005-Mayıs 2018  tarihleri arasındaki aylık 161
adet gözlem veri seti olarak çalışmada kullanılmaktadır. Genişletilmiş Dickey
Fuller (ADF) birim kök testi ve Granger nedensellik testleri uygulan çalışma
sonucuna göre; TÜFE enflasyon oranları, Yurt içi ÜFE enflasyon oranları ile
kıyaslandığında alt enflasyon kalemlerinden daha fazla etkilendiği tespit
edilmiştir. TÜFE enflasyon oranları 12 adet alt enflasyon kaleminden
etkilenirken, Yurt içi ÜFE enflasyon oranları 4 adet alt enflasyon kaleminden
etkilendiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tüketici Fiyat Endeksi, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi, Genişletilmiş Dickey Fuller (ADF) Birim Kök Testi, Granger Nedensellik Testi

Kaynakça

• Abdioğlu, Z. (2013). Ücret-Fiyat Spirali: Türk İmalat Sanayi Örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 19, 45-58.
• Abdioğlu, Z. & Korkmaz, Ö. (2012). Tüketici ve Üretici Fiyat Endekslerinde Fiyat Geçişkenliği: Alt Sektörler. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 65-81.
• Akaike, H. (1974). A New Look at the Statistical Model Identification. IEEE Transactions on Automatic Control, 19(6), 716–723.
• Dickey, D. A. & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366a), 427-431.
• Dickey, D. A. & Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statistics For Autoregressive Time Series With A Unit Root. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Brooks, C. (2002). Introductory Econometrics for Finance. Cambridge: Cambridge University Press.
• Granger, W. C. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods. Econometrica, 37(3), 424–438.
• Gujarati, D. N. (2005). Temel Ekonometri, Çeviren: Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• MacKinnon, J. G. (1996). Numerical Distribution Functions For Unit Root And Cointegration Tests. Journal of Applied Econometrics, 11(6), 601-618.
• Newbold, P. & Granger C. W. (1974). Experience with Forecasting Univariate Time Series and the Combination of Forecasts. Journal of the Royal Statistical Society, 197(2), 131-165.
• Saatçioğlu, C. & Karaca, O. (2017). Türkiye’de Üretici Fiyatları İle Tüketici Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 2005-2016. Sakarya İktisat Dergisi, 6 (2), 1-16.
• Şahin, D. & Doğan, D. (2017). İstanbul Ticaret Odası Tefe Genel Endeksi Enflasyonu Ve Alt Bileşenleri Arası İlişki: Türkiye Üzerine Asimetrik Sabit Koşullu Korelasyon Analizi 1968-2015. Journal of Yaşar University, 12(47), 216-236.
• Taban, S. & Mehmet Ş. (2016). Türkiye’de Enflasyonun Kaynağının Belirlenmesine Yönelik Ekonometrik Bir Analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 47, 47-64.
• Tarı, R., Abasız, T. & Pehlivanoğlu, F. (2012). Tefe (Üfe)-Tüfe Fiyat Endeksleri Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Frekans Alanı Yaklaşımı. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(24), 1-15.
• Türkiye İstatistik Kurumu. Tüketici fiyat endeksi (2003=100) ana grup ve alt ana gruplara göre endeks rakamları, 2003-2018. Retrieved Mayıs 16, 2018 (de indirildi) from the World Wide Web: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1014.
• Türkiye İstatistik Kurumu. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi- Kısım, Bölüm ve Gruplar (2003=100). Retrieved Mayıs 16, 2018 (de indirildi) from the World Wide Web: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1076.
• Yamaçlı, D. S. & Saatçi, M. (2016). Türkiye'de Tüketici Enflasyonunun İktisadi. Belirleyicileri: ARDL Analizi. Business and Economics Research Journal, 7(3), 53-71.
• Yıldırım, Z. (2015). Enflasyon Rejimleri ve Üretici Enflasyonundan Tüketici Enflasyonuna Geçişkenlik. Central Bank Review, 15, 89-114.