An Application on Testing the Cost Stickness of Manufacturing Companies in BIST Chemistry and Metal Main Industry Sectors

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 2, 331 - 342, 25.04.2020

Prof. Dr. Haluk Bengü , Can Fidancan

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.685931

Cited By: 5

Öz

Theoretical approaches regarding cost behavior assume that costs react in an equally symmetrical manner to both increase and decrease of activity within the framework of traditional cost behavior. Nevertheless, empirical studies reveal an asymmetric cost behavior which can be defined as increase and the decrease of activities do not occur at the same percentage, and that these are realized asymmetrically. In this study, BIST chemical industry and metal industry of BIST manufacturing sector are examined separately and comparatively with the aim of testing the validity of cost stickiness. Since the panel data analysis, with which time-series and cross-sectional data are dealt, could provide more information than other econometric methods, the panel data analysis method is employed in this study with analysis period spanning from 2009 to 2018 utilizing a dataset on a quarterly basis. Whereas data set of the study collected from Public Disclosure Platform (PDP). The analyses are conducted on a framework of three different models, which include sales and cost of sales; sales and sales and marketing, sales, and distribution expenses; sales and general administrative expenses, respectively. The results of the study reveals that, the cost of sales linearly affected by the increase and decrease of sales. However no asymmetry is found within the sample sectors.

Anahtar Kelimeler

Cost, Cost Stickness

BIST Kimya Ve Metal Ana Sanayi Sektörlerindeki İmalat İşletmelerinde Maliyet Yapışkanlığının Test Edilmesine İlişkin Bir Uygulama

Öz

Maliyet davranışı ile ilgili teorik yaklaşımlar, geleneksel maliyet davranışı çerçevesinde, maliyetlerin faaliyet artış ve azalışına aynı derecede simetrik bir şekilde tepki verdiği yönündedir. Buna karşılık olarak ampirik çalışmalarda, maliyetlerde faaliyet hacmine bağlı olarak meydana gelen artışlar ile azalışın aynı oranda gerçekleşmediğini ve bunların asimetrik bir şekilde gerçekleştiğini gösteren bulgulara rastlanmaktadır. Bu çalışmada maliyet yapışkanlığını test etmek amacıyla BIST imalat sektöründe yer alan kimya ve metal ana sanayi sektörleri ayrı ayrı ve karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Zaman serisi ve yatay kesit verilerinin bir arada ele alındığı panel veri analizinin diğer ekonometrik yöntemlere göre daha fazla bilgi sağlayabilmesi sebebiyle panel veri analiz yönteminden yararlanılan bu çalışmada analiz dönemi 2009 – 2018 olarak belirlenmiş ve çeyrek frekanstaki verilerden yararlanılmıştır. Çalışmaya konu veriler Kamuyu Aydınlatma Platformundan (KAP) elde edilmiştir. Çalışma satışlar ile satışların maliyeti, satışlar ile pazarlama satış ve dağıtım giderleri ve satışlar ile genel yönetim giderlerinin dahil edildiği üç farklı model çerçevesinde incelenmiştir. Çalışmada yapılan testler neticesinde ele alınan sektörlerdeki işletmelerin satışlardaki yükselme ve düşüşlerin olduğu dönemlerde satışların maliyetinin doğrusal olarak etkilendiği ve asimetrinin olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Maliyet, Maliyet Yapışkanlığı

Kaynakça

• Akdoğan, N. (2004). Maliyet Muhasebesi Uygulamaları. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Anderson, M. C., Banker, R. D., ve Janakiraman, S. N. (2003). Are Selling, General And Administrative Costs "Sticky"? Journal of Accounting Research.
• Atamanalp, C., Karcıoğlu, R., ve Orhan, S. (2001). Maliyet Muhasebesi. Erzurum: Aktif Yayınevi.
• Balakrishnan, R., ve Gruca, T. S. (2008). Cost stickiness and core competency: a note. (25 (4)). Contemporary Accounting Research.
• Baumgarten, D. (2012). The Cost Stickiness Phenomenon: Causes, Characteristics, and Implications for Fundamental Analysis and Financial Analysts‘ Forecasts. Köln: Springer Gabler.
• Calleja, K., Steliaros, M., ve Thomas, D. (2006). A note on cost stickiness: some international comparisons. (17). Management Accounting Research,.
• Can, A. V., ve Öztürk, E. (2014). Maliyet Yönetiminde Etkinliğin Arttırılmasına İlişkin Bir Yöntem Önerisi: Maliyet-Hacim-Risk Analizi (MHRA). Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 161-174.
• Çelik, M., ve Kök, D. (2013). Türkiye'de Maliyet Yapışkanlığının Geçerliliği: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (IMKB) Örneğinde Panel Veri Analizi. Business and Economics Researh Journal, 37-48.
• Eşmen, S. (2007). Tekstil Sektöründe Maliyet Verilerinin Yönetim Konularında Kullanılması ve Bir Uygulama. Denizli: Pamukkale Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Gücenme, Ü. (2005). Genel Muhasebe. Bursa: Alfa Akademik Basım Yayın.
• Gürsoy, C. T. (1999). Yönetim ve Maliyet Muhasebesi. İstanbul: Beta Yayın Dağıtım.
• Hacıhasanoğlu, T., ve Dalkılıç, E. (2018). Maliyet Yapışkanlığı Hipoteinin BİST İmalat Sektörü Kapsamında Test Edilmesi. (3). Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Haftacı, V. (2008). Yönetim Muhasebesi. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Karabayır, M. E. (2019). Maliyet Yapışkanlığının Yeniden Gözden Geçirilmesi: Borsa İstanbul İmalat Sanayi Örneği. Ankara: Ankara SMMMO.
• Karadeniz, E., Günay, F., ve Koşan, L. (2019). Halka Açık Konaklama İşletmelerinde Maliyet Yapışkanlığının Analizi. Journal of Tourism Theory and Research.
• Kartal, A., Sevim, A., ve Gündüz, E. (2004). Maliyet Muhasebesi. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi.
• Kaya, Ö. (2019). Asimetrik Maliyet Davranışı Teorisi Açısından Şirketlerin Maliyet Davranışının İncelenmesi: THY, Turkcell ve Tüpraş Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Karabük: T.C. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Kokotakis, V., Mantalis, G., Garefalakis, A., Zanidakis, N., ve Galifianakis, G. (tarih yok). The Sticky Cost on Greek Food, Beverages and Tobacco. (1(2)). International Journal of Economics ve Business Administration.
• Lazol, İ. (2002). Maliyet Muhasebesi. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Noreen, E., ve Sodestrom, N. (1997). The accuracy of proportional cost models: evidence from hospital service departments. (2). Review of Accounting Studies.
• Öztürk, E., ve Zeren, F. (2016). Maliyet Yapışkanlığının Geçerliliğinin Test Edilmesi: Borsa İstanbul Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Pamplona, E., Fiirst, C., Silva, T. B., ve Zonatto, V. C. (2016). Sticky costs in cost behavior of the largest companiesin Brazil, Chile and Mexico. (61). Contaduría y Administración,.
• Pervan, M., ve Pervan, I. (2012). Analysis of Sticky Costs: Croatian Evidence. Recent Researches in Business and Economics, http://www.wseas.us/e-library/conferences/2012/Porto/AEBD/AEBD-23.pdf.
• Sevgener, S., ve Hacırüstemoğlu, R. (2000). Yönetim Muhasebesi. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Subramaniam, C., ve Weidenmier, M. L. (2003). Additional evidence on the sticky behavior of costs. SSRN Electronic Journal.
• Uluyol, O., ve Türk, V. E. (2013). Finansal Rasyoların Firma Değerine Etkisi: Borsa İstanbul (BİST)'da Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi(15), 365-384.
• Uslu, S. (1991). Planlama ve Kontrol Açısından Maliyet Muhasebesi. Ankara: Gazi Yayınevi.
• Uy, A. O. (2011). Modeling Cost Behavior: Linear Models For Cost Stickiness. Academy of Accounting and Financial Studies Journal.
• Yazarkan, H., ve Yiğit, A. (2017). Asimetrik Maliyet Davranışı Teorisi. İstanbul: Detay Yayınevi.