Kamu Hizmeti Anlayışındaki Değişimin Türk Yönetim Geleneği Çerçevesinde Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 3, 512 - 530, 15.07.2020

Şadiye Arslan

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.682644

Cited By: 2

Öz

Yirminci yüzyılın son çeyreğinde kamu hizmeti sunumunda meydana gelen değişimler birçok araştırmanın konusu olmuştur. Daha önce geçerli olan yönetim araçlarının kökten değişimine yol açan bu süreç, çok geçmeden tüm dünyayı etkisi altına almayı başarmıştır. Artık kamu hizmeti anlayışı da iki farklı perspektifte yorumlanmaktadır. Bunlardan ilki klasik bağlamda devlet iktidarı veya kamu yararı adına hareket etmeye dayalı kamu hizmeti anlayışı, diğeri bir işletme tekniği olarak kamu hizmeti anlayışıdır. Bu çalışmanın amacı kamu hizmeti anlayışında yaşanan değişimin genel aşamalarına değinerek Türkiye’deki yönetim geleneği çerçevesinde incelenmesidir. Kamu hizmeti anlayışında yaşanan değişimi teorik zeminde ele alan çalışma, konuya ilişkin literatür taranarak değerlendirilmiştir. Bu kapsamda kamu hizmeti anlayışındaki değişim Robert B. Denhardt ve Janet V. Denhardt’ın üç aşamada ele aldığı gibi Klasik Kamu Yönetimi, Yeni Kamu İşletmeciliği ve Yeni Kamu Hizmeti yaklaşımlarından yola çıkılarak incelenmiştir. Çalışmada söz konusu yaklaşımların Türk kamu hizmeti anlayışındaki değişimine olan katkısı yerleşik yönetim geleneği ve kültürü çerçevesinde ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kamu Hizmeti, Kamu Hizmeti Anlayışındaki Değişim, Türk Yönetim Geleneği

Evaluation of the Change in Public Service Approach in the Context of Turkish Management Tradition

Öz

Changes in public service provision in the last quarter of the twentieth century have been the subject of many studies. This process, which led to the radical change of the prevailing management tools, was soon able to influence the whole world. The concept of public service is now interpreted in two different perspectives. The first is the understanding of public service in the classical context based on state power or acting on behalf of the public interest, and the other is the concept of public service as a business technique. The aim of this study referring to the general stage of the shift in public service management approach is to examine the framework of tradition in Turkey. The study, which deals with the change in the understanding of public service on the theoretical ground, has been evaluated by reviewing the literature on the subject. In this context, the change in the understanding of public service was examined based on Classical Public Administration, New Public Management and New Public Service approaches as discussed by Robert B. Denhardt and Janet V. Denhardt in three stages. In this study, the contribution of these approaches to the change in the understanding of Turkish public service is discussed within the framework of the established management tradition and culture.

Anahtar Kelimeler

Public Service, Change in Public Service, Turkish Management Tradition

Kaynakça

• AFS Intercultural Programs (2012). Hofstede’nin Kültürel Boyutları. https://woca.afs.org/education/m/icl-for-afs--friends/7664/download (Erişim Tarihi: 14.09.2019).
• Aktel, M. & Memişoğlu, D. (2005). Yerel Yönetim Reformlarının Başarısızlık Nedenleri. Hüseyin Özgür,
• Muhammet Kösecik (Ed.). Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar içinde (s. 21-39). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Altın, A. (2013). Kamu Hizmeti Anlayışında Değişim. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (2), 101-118.
• Ateş, H. (2001). İşletmeci, Girişimci ve Verimli Yeni Bir Kamu Yönetimi ve Devlet Anlayışına Doğru. İstanbul Üniversitesi SBF Dergisi, 25, 45-59.
• Avcı, M. (2014). İdarenin Kamu Hizmeti Faaliyetlerinde Daralma ve Dönüşüm: Özelleştirme ve Regülasyon. TAAD, 5 (16), 105-139.
• Aydilek, E. & Kazkondu, B. Ş. (2016). Türkiye’de 1980 Sonrası Dönemde Devlet Aygıtının Dönüşümü. Akademik Bakış Dergisi, 55, 173-194.
• Ayhan, E. & Önder, M. (2017). Yeni Kamu Hizmeti Yaklaşımı: Yönetişime Açılan Bir Kapı. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 3 (2), 19-48.
• Coşkun, B. (2005). Türkiye’de Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma Tarihsel Geçmiş ve Genel Bir Değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 448, 13-47.
• Çapar, S., Demir, R. & Yıldırım, Ş. (2015). Kamu Hizmet Sunumunda İdarecilerin İşlevi. Türk İdare Dergisi, 481, 361-399.
• Denhardt, B. R. & Denhardt, V. J. (2000). The New Public Service: Serving Rather Than Steering. Public Administration Review, 60 (6), 549-559.
• Eryılmaz, B. (2008). Kamu Yönetimi. Ankara: Okutman Yayıncılık.
• Fukuyama, F. (2012). Devlet İnşası: Yirmi Birinci Yüzyılda Yönetişim ve Dünya Düzeni. İstanbul: Profil Yayıncılık.
• Genç, N. (2010). Yeni Kamu Hizmeti Yaklaşımı. Türk İdare Dergisi, 145 (466), 145-159.
• Genç, N. (2015). Yeni Kamu Hizmeti: Vatandaş ve Kamu Yararı Temelinde Kamu Hizmetini Yeniden Düşünmek. Özer Köseoğlu, Mehmet Z. Sobacı (Ed.). Kamu Yönetiminde Paradigma Arayışları: Yeni Kamu İşletmeciliği ve Ötesi içinde (s. 129-149). Bursa: Dora Yayınevi.
• Gökçe, G. (2006). Devlet Sınıflandırmaları ve Zayıf Devletlerin Karakteristik Özellikleri. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11 (6), 343-359.
• Gözler, K. (2003). İdare Hukuku. Bursa: Ekin Yayıncılık.
• Güler, A. B. (2004). Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı Üzerine. Hukuk ve Adalet-Eleştirel Hukuk Dergisi, 1 (2). birgulaymanguler.net/files/pdf/Hukuk1.pdf ( Erişim Tarihi: 18.09.2019)
• Güler, A. B. (2011). Türkiye’nin Yönetimi: Yapı. Ankara: İmge Yayıncılık.
• Günday, M. (2011). İdare Hukuku. Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Güzelsarı, S. (2004). Kamu Yönetimi Disiplininde Yeni Kamu İşletmeciliği ve Yönetişim Yaklaşımları. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Gelişme ve Toplum Araştırmaları Merkezi, 66, 1-29.
• Heper, M. (2018). Türkiye’de Devlet Geleneği. Ankara: Doğu Batı Yayıncılık.
• Karahanoğulları, O. (2004). Kamu Hizmeti (Kavramlar ve Hukuksal Rejim). Ankara: Turhan Yayıncılık.
• Karcı, M. Ş. (2008). Yeni Kamu İşletmeciliği Yaklaşımının Temel Değerleri Üzerine Bir İnceleme. Akdeniz İİBF Dergisi, 16, 40-64.
• Kartal, A. (2006). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışının Türkiye’ye Yansıması Olarak Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı. (Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Kaya, F. (2017). Kamu Yönetimi Yaklaşımlarının Karşılaştırmalı Analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (53), 747-755.
• Korkut, G., Acar, K. O. & Tetik, A. (2015) . Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı İle Değişen Kamu Hizmeti ve Türkiye İş Kurumu. İş ve Hayat, 1, 107-135.
• Manning, N. (2001). The Legacy of the New Public Management in Developing Countries. International Review of Administrative Science, 67 (2), 297-312.
• Nohutçu, A. (2005). Türk Yönetim Geleneğinde Değişim: “Siyaset Odaklı” Bürokrasiden “Kamu Politikası Odaklı” Bürokrasiye”. Muhafazakâr Düşünce, 1 (4), 123-144.
• Nohutçu, A. & Coşkun, B. (2005). Türkiye’de Kamu Yönetimi’nde Yeniden Yapılanma: Kurumsal- Tarihsel Perspektif, Genel Değerlendirme ve Saptamalar. Ahmet Nohutçu, Bayram Coşkun (Ed.). Bilgi Çağında Türk Kamu Yönetimi’nin Yeniden Yapılandırılması içinde (s. 1-36). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Onar, S. S. (1996). İdare Hukukunun Umumi Esasları. İstanbul: İsmail Akgün.
• Ömürgönülşen, U. (2003). Kamu Sektörünün Yönetimi Sorununa Yeni Bir Yaklaşım: Yeni Kamu İşletmeciliği.
• Muhittin Acar, Hüseyin Özgür (Ed.). Çağdaş Kamu Yönetimi I içinde (s. 3-43). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Özkazanç, A. (1998). Türkiye’de Siyasi İktidar Tarzının Dönüşümü. Mürekkep Dergisi, 10-11, 14-48.
• Pollitt, C. & Bouckaert, A. G. (2011). Public Management Reform: A Comparative Analysis-New Public Management, Govarnance and the Neo-Weberyen State. United States: Oxford University.
• Sözen, S. (2005). Teori ve Uygulamada Yeni Kamu Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şaylan, G. (1974). Türkiye’de Kapitalizm Bürokrasi ve Siyasal İdeoloji. Ankara: Todaie.
• Şaylan, G. (2003). Kamu Yönetimi Disiplininde Bunalım ve Yeni Açılımlar Üzerine Düşünceler. Burhan Aykaç,
• Şenol Durgun, Hüseyin Yayman (Ed.). Türkiye’de Kamu Yönetimi içinde (s. 573-593). Ankara: Yargı Yayıncılık.
• Şimşek, M. Ş. (2002). Yönetim ve Organizasyon. Konya: Günay Ofset.
• Tarhan, B. A. (2010). Türkiye’de Postmodernizmle Değişen Siyasetin Siyasal İktidara Yansıması. (Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Ulusoy, A. (2004). Kamu Hizmeti İncelemeleri. İstanbul: Ülke.
• Yalçın, Ü. R. (2011). Türk Kamu Yönetimi Reform Sürecinde Kamu Hizmet Sunumu: Değişim ve Etkinlik Bağlamında Kamu Hizmet Standartları ve Uygulamaları. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yıkılmaz, N. (2003). Kamu Yönetimi Reformu ve Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı. TMMOB-Metalurji Mühendisleri Odası Metalurji Dergisi. https://www.metalurji.org.tr/dergi/dergi136/d136_1215.pdf (Erişim Tarihi: 02.08.2019)
• http://www.sukrukayali.com/?Bid=2124646 (Erişim Tarihi: 20.08.2019)
• https://www.temelaksoy.com/turkiyenin-kulturu/ (Erişim Tarihi: 21.08.2019)