VIX korku endeksi ile seçilmiş varlık getirileri arasındaki ilişkilerin araştırılması

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 2, 297 - 308, 30.04.2023

Ecem Özhan , Fela Özbey , Serkan Kandır

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1148874

Öz

Bu çalışmanın amacı aylık veriler kullanılarak Ocak 2002 –Aralık 2021 döneminde BİST 100 endeksi, ham petrol, dolar kuru ve Cumhuriyrt altını getirileri ile VIX endeksi (Volatility Index, VIX) arasındaki ilişkilerin vektör otoregresif (vector autoregressive, VAR) modeli yardımı ile analiz edilmesidir. Katsayı tahminler, istatistiksel olarak BİST 100 endeksi ve dolar kuru getirilerindeki hareketlerin sistemde yer alan değişkenlerin hareketleri ile açıklanamadığına işaret etmektedir. Granger Nedensellik testsonuçları; dolar getirileri Cumhuriyet altını getirilerinin Granger nedenseli, BİST 100 endeks getirileri ve VIX endeksi ise petrol getirilerinin Granger nedenseli olduğu yönündedir. Dolayısıyla yatırımcıların dolar getirilerini kullanarak Cumhuriyet altını getirilerini, BİST 100 endeksi getirilerini ve VIX endeksini kullanarak petrol getirilerini daha iyi öngörebilme olasılığı mevcuttur. Etki-tepki fonksiyonları, şoklara en uzun süre tepki veren değişkenin VIX endeksi olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

VIX Korku Endeksi, BİST 100 Endeksi, VAR Modeli, Granger Nedensellik, Etki-Tepki Fonksiyonu

Teşekkür

Sayın Hakem ve Editörlere teşekkürlerimi sunarım.

Investigating the relationships between VIX fear index and selected asset returns

Öz

The aimof this study is to analyze the relationships among the Volatility Index (VIX) and returns of the BIST 100 index, crude oil, USD exchange rate, and Turkish Republic gold coin with the help of vector autoregressive (VAR) model for the period between January 2002:01 and December 2021 using monthly data. The coefficient estimates indicate that the movements of the BIST 100 index returns and USD exchange returns cannot be explained significantly by the movements of the variables in the system. Granger Causality test results indicate that dollar returns are Granger causal of Turkish Republic gold coin returns, while BIST 100 index returns and VIX index are Granger causal to oil returns. Therefore, investors can better forecast Turkish Republic gold coin returnsby using dollar returns and oil returns by using BIST 100 index returns and the VIX index. Impulse-response functions reveal that the variable that responds to shocks for the longest duration is VIX index.

Anahtar Kelimeler

VIX FearIndex, BIST 100 Index, Impulse-Response Function, VAR Model, Granger Causality

Kaynakça

• Akdağ, S. (2019). VIX korku endeksinin finansal göstergeler üzerindeki etkisi: Türkiye örneği. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 235-256.
• Basher, S. A., & Sadorsky, P. (2016). Hedging emerging market stock prices with oil, gold, Vix, and bonds: a comparison between dcc, adcc and go-garch. Energy Economics, 54, 235-247.
• Başarır, Ç. (2018). Korku endeksi (Vix) ile Bist 100 arasindaki ilişki: Frekans alanı nedensellik analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 19(2), 177-191.
• Bektaş, N. Ç., & Babuşcu, Ş. (2019). Vix korku endeksi ve Cds primlerinin büyüme ve döviz kuruna etkisi, Türkiye örneği. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 97-111.
• Chang, C., Tai-Lin, H., & M., McAleer (2016). How are Vix and stock index etf related?. No. 16-010/III. Tinbergen Institute Discussion Paper, 2016.
• Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American statistical association, 74(366a), 427-431.
• Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica: journal of the Econometric Society, 1057-1072.
• Dolado, J. J., Jenkinson, T., & Sosvilla‐Rivero, S. (1990). Cointegration and unit roots. Journal of Economic Surveys, 4(3), 249-273.
• Granger, C. W. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica: journal of the Econometric Society, 424-438.
• Gülhan, Ü. (2020). Altın fiyatları ile Vix endeksi, Bist 100 endeksi, döviz kuru ve petrol fiyatları ilişkisi: ekonometrik bir analiz. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 11(2), 576-591.
• Huang, T. C., & Wang, K. Y. (2017). Investors fear and hearding behavior: Evidence from the Taiwan stock market. Emarging Markets Finance and Trade, 53(10), 2259-2278.
• Investing Resmi Adresi (2022, 5 Şubat) Erişim Adresi: https://tr.investing.com
• İltaş, Y., & Güzel, F. (2021). Borsa endeksi ve belirsizlik göstergeleri arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 39(3), 411-424.
• Jiang, G. J., & Tian, Y. S. (2007). Extracting model-free volatility from option prices: an examination of the Vix index. The Journal of Derivatives, 14(3), 35-60.
• Jubinski, D., & Lipton, A. F. (2013). VIX, gold, silver, and oil: how do commodities react to financial market volatility?. Journal of Accounting and Finance, 13(1), 70-88.
• Kuzu, S. (2019). Volatilite endeksi (Vix) ile Bist 100 arasındaki Johansen eş-bütünleşme ve frekans alanı nedensellik analizi. Electronic Turkish Studies, 14(1).
• Markowitz, H. (1952). Portfolio selection. The Journal of Finance, 7(1), 77-91.
• Münyas, T., & Bektur, Ç. (2021). Korku endeksi (Vix) ile kredi temerrüt swap (Cds), dolar kuru, euro kuru, Bist 100 ve altın arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi: Türkiye örneği. TESAM Akademi Dergisi, 8(2), 555-571.
• Ozair, M. (2014). What does the VIX actually measure? An analysis of the causation of Spx and Vix. ACRN Journal of Finance and Risk Perspectives, 3(2), 83-132.
• Öner, H. (2018). Altın, petrol, döviz kuru, faiz ve korku endeksi arasındaki ilişki üzerine bir çalışma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10(19), 396-404.
• Özer, A., & Çömlekçi, İ. (2020). Odaklanma stratejisi ve çeşitlendirme stratejisi izleyen fonların performanslarının karşılaştırılması. Electronic Journal of Social Sciences, 19(76), 2012-2023.
• Peng, W., Hu, S., Chen, W., Zeng, Y. F., & Yang, L. (2019). Modeling the joint dynamic value at risk of the volatility index, oil price, and exchange rate. International Review of Economics & Finance, 59, 137-149.
• Sakarya, Ş., & Akkuş, H. T. (2018). Bist100 ve Bist sektör endeksleri ile Vix endeksi arasındaki ilişkisinin analizi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(40), 351-374.
• Sarıtaş, H., & Nazlıoğlu, E. H. (2019). Korku endeksi, hisse senedi piyasası ve döviz kuru ilişkisi: Türkiye için ampirik bir analiz. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(4), 542-551.
• Sims, C. A. (1980). Macroeconomics and reality. Econometrica, 48, 1-48.
• Tekin, B., & Hatipoğlu, M. (2017). The effects of Vix index, exchange rate & oil prices on the Bist 100 index: A quantile regression approach. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(3), 627-634.
• Yağlı, İ. (2016). Uluslararası portföy çeşitlendirmesi kapsamında ABD ile BRICS ve Türkiye hisse senedi piyasaları arasındaki eşbütünleşme ilişkisinin analizi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 1(1-2), 13-22.