Economic factors affecting external debt in Türkiye: ARDL limit test approach (1994-2020)

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 3, 786 - 799, 31.07.2023

Ahmet Kadiroğlu

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1250733

Öz

The main purpose of this study is to identify the main variables affecting Turkiye’s external debt. The stationarity levels of the variables were tested using Augmented Dick Fuller (ADF) and Phillips Perron (PP) unit root tests. On the other hand, the long-term relationship between exchange rate, domestic savings, trade openness rate and national income earnings and external debt stock variables was examined by Autoregressive Distributed Lag Model (ARDL) and Error Correction Model (ECM) tests. According to the findings of the study, the coefficient of domestic savings and national income earnings is positive and significant at the 5% level of significance. Other factors being constant, the 1% increase in domestic savings will increase the external pipe in Turkiye by 0.113% in the long run. On the other hand, a 1% increase in national income earnings will cause an increase of 0.772% on foreign debt in Turkiye in the long run. In addition, the coefficient of the exchange rate is negative and significant at the 5% level of significance. Other factors being constant, the 1% increase in the exchange rate will reduce the foreign debt in Turkiye by 0.422% in the long run. However, according to the estimation results, there was no statistically significant result of the change in the trade openness ratio on foreign borrowing. The sign of the coefficient of the predicted trade openness variable is negative. As a result, it has been determined that external debt is mostly triggered by the level of domestic savings.

Anahtar Kelimeler

External Debt Stock, Domestic Savings, National Income Gains, Exchange Rate, Trade Openness Rate, Turkiye.

Türkiye'de dış borcu etkileyen ekonomik faktörler: ARDL sınır testi yaklaşımı (1994-2020)

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye’nin dış borcunu etkileyen temel değişkenleri belirlemektir. Oluşturulan modelde, 1994-2020 dönemi için yıllık zaman serileri kullanılmıştır. Değişkenlerin durağanlık düzeyleri Augmented Dick Fuller (ADF) ve Phillips Perron (PP) birim kök testleri kullanılarak sınanmıştır. Diğer taraftan, döviz kuru, yurtiçi tasarruflar, ticari açıklık oranı ve milli gelir ile dış borç stoku değişkenleri arasındaki uzun dönemli ilişki Autoregressive Distributed Lag Model (ARDL) ve Error Correction Model (ECM) testi ile incelenmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, yurtiçi tasarruflar ve milli gelir katsayısı pozitif ve %5 önem düzeyinde anlamlıdır. Diğer faktörler sabitken yurtiçi tasarruflarda meydana gelen %1’lik artış uzun dönemde Türkiye’de dış borcu %0.113 artıracaktır. Diğer taraftan, milli gelirde meydana gelen %1’lik artış uzun dönemde Türkiye’de dış borç üzerinde %0.772’lik bir artışa neden olacaktır. Ayrıca, döviz kurunun katsayısı negatif ve %5 önem düzeyinde anlamlıdır. Diğer faktörler sabitken döviz kurunda meydana gelen %1’lik artış uzun dönemde Türkiye’de dış borcu %0.422 azaltacaktır. Ancak, yapılan tahmin sonuçlarına göre ticari açıklık oranındaki değişimin dış borçlanma üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir sonuç bulunamamıştır. Tahmin edilen ticari açıklık değişkenine ait katsayının işareti negatif yönlüdür. Sonuç olarak dış borç, en çok yurtiçi tasarruf düzeyi tarafından tetiklendiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Dış Borç Stoku, Yurtiçi Tasarruflar, Milli Gelir Kazançları, Döviz Kuru, Ticari Açıklık Oranı, Türkiye

Kaynakça

• Abdullahi, M. M., Bakar, N. A. B. A., & Hassan, S. B. (2015). Determining the macroeconomic factors of external debt accumulation in Nigeria: An ARDL bound test approach. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 211, 745-752.
• Ajayi, S. (2000). Macroeconomic approach to external debt: The case of Nigeria. External debt and capital flight in sub-Saharan Africa, 11-56.
• Ajayi, L. B., & Oke, M. O. (2012). Effect of external debt on economic growth and development of Nigeria. International Journal of Business and Social Science, 3(12), 297-304.
• Akduğan, U. (2017). Türkiye’de dış borç stokunun belirleyicileri. Business and Economics Research Journal, 8(2), 183-202.
• Akduğan, U. (2020). Türkiye’de Döviz Kuru Hareketleri ve Kamu Borcu İlişkisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(22), 75-97.
• Al-Fawwaz, T. M. (2016). Determinants of external debt in Jordan: An empirical study (1990–2014). International Business Research, 9(7), 116-123.
• Awan, R. U., Anjum, A., & Rahim, S. (2014). An econometric analysis of determinants of external debt in Pakistan. British Journal of Economics, Management & Trade, 5(4), 382-391.
• Bittencourt, M. (2015). Determinants of goverment and external debt: Evidence from the young democracies of South America. Emerging Markets Finance and Trade, 51(3), 463-472.
• Chiminya, A., Dunne, J. P., & Nikolaidou, E. (2018). The determinants of external debt in sub Saharan Africa (No. 2018-02). School of Economics, University of Cape Town.
• Dirir, S. A. (2022). Macroeconomic Determinants of the National Debt in Djibouti: An ARDL Approach. International Journal of Economics Finance and Management Sciences, 10(5), 250-257.
• Erkan, Ç., Tutar, E., Tutar, F., & Eren, M. V. (2012). Türkiye'nin Dış Borçlarının Analizi (1980-2012). In International Conference on Eurasian Economie, 312, 318.
• Esener, S. Ç. (2013). Gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye’de dış borçlanmanın belirleyicilerinin incelenmesi: 1980–2010. T.C. Maliye ve Strateji Geliştirme Başkanlığı, No: 2013/424, Ankara.
• Gill, A., Mand, H. S., Obradovich, J. D., & Mathur, N. (2015). Factors affecting ethical sources of external debt financing for Indian agribusiness firms. Corp Ownersh Control, 13(1CONT4), 435-445.
• Globan, T., ve Matosec, M. (2016), “Public Debt-to-GDP Ratio in New EU Member States: Cut the Numerator or Increase the Denominator?”, Romanian Journal of Economic Forecasting, 19(3), 57-72.
• Gokmenoglu, K., & Rafik, R. A. M. (2018). Determinants of external debt: The case of Malaysia. In Emerging Trends in Banking and Finance (16-33). Springer, Cham.
• İpek, E., & Esener, S. Ç. (2014). Borçlanmayı savunmak: dış borcun bir belirleyicisi olarak savunma harcamaları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İibf Dergisi, 9(3), 69-94.
• Jimale, H. I. (2022). The Macroeconomıc Factors Effectıng External Debt In Somalıa. International Research Journal of Modernization in Engineering Technology and Science. 4(5), 4814-4828.
• Karaş, G. (2022). Türkiye’de kamu dış borç yüküne etki eden faktörlerin belirlenmesi (1974-2020). Gümrük ve Ticaret Dergisi, 9(29), 42-57.
• Lau, E., & Lee, A. S. Y. (2016). Determinants of external debt in Thailand and the Philippines. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(4), 1973-1980.
• Manalo, J. L., Villamiel, M., & Cruz, E. D. (2022). Macroeconomic determinants of public debt in the Philippines. Journal of Economics, Finance and Accounting Studies, 4(1), 530-551.