Orta Öğretim Öğrencilerin Psikolojik Belirtilere Göre Sanal Zorba ve Sanal Mağdur Düzeylerinin Yordanması

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 2, 21 - 36, 22.12.2014

Mehmet Barış Horzum , Tuncay Ayas

Öz

Bilişim teknojilerinin hızla gelişmesi ve bu teknolojik gelişmeleri yakinen takip eden gençler bazan bu teknolojileri amaçlarının dışında diğer kişilere zarar vermek amacıyla kullanabilmektedirler. Başkalarına zarar vermek amacıyla yaptıkları olumsuz davranışlardan biride sanal zorbalıktır. Sanal zorbalık, internet ve diğer dijital teknolojiler kullanılarak diğerlerine bilinçli ve kasıtlı olarak zarar vermek olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada orta öğretim öğrencilerinin psikolojik belirtilere göre sanal zorbalık ve sanal mağduriyet düzeyinin yordanması amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Ordu ili fatsa ilçesinde 2013 -2014 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde orta öğretime devam eden 156 si kız 129’u erkek olmak üzere toplam 285 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Sanal Zorba/Kurban Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri kullanılmıştır. Sanal zorbalık ve sanal mağdur düzeyinin psikolojik belirtiler arasındaki korelasyon incelendiğinde, sanal zorbalık düzeyi ile somatizasyon psikolojik belirtisi ve sanal mağduriyette de somatizasyon arasında pozitif ve anlamlı bir korelasyon olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sanal Zorba, Sanal Mağdur, Psikolojik Belirtiler

Kaynakça

• Agatson, P. W., Kowalski, R., & Limber, S. (2007). Students‟ perspectives on cyber bullying. Journal of Adolescent Health, 41, 59-60
• Arıcak, T. (2009). Psychiatric symptomatology as a predictor of cyberbullying among university students, Eurasian Journal of Educational Research, 34, 167-184. Retrieved from http://www.ejer.com.tr/pdfler/eng/1132989405.pdf
• Arıcak, T., Siyahhan, S., Uzunhasanoğlu, A., Sarıbeyoğlu, S., Çıplak, S., Yılmaz, N. ve Memmedov, C. (2008). Cyberbullying among Turkish adolescents. CyberPsychology & Behavior, 11, 253-261
• Ayas, T (2011). Lise öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma yaygınlığı. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi 3 –5 Ekim 2011 İzmir.
• Ayas, T. (2014). Prediction Cyber Bullying with Respect to Depression, Anxiety and Gender Variables. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 1(1), 1-17.
• Ayas, T. ve Horzum, M.B. (2010) Sanal zorba/kurban ölçek geliştirme çalışması. Akademik Bakış : Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi 19,1-17
• Ayas, T. ve Horzum, M.B. (2011). Öğretmenlerin Sanal Zorbalık Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. İnternational Online Journal of EducationalSciences, 2011, 3(2), 619 -640.
• Ayas T. ve Horzum, M.B. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Sanal Zorba ve Mağdur Olma Durumu. Elementary Education Online , 11(2), 369 -380, 2012.
• Bargh, J.A. ve McKenna, K.Y.A. (2004). The Internet andsocial life. Annual Review of Psychology , 55, 573 -590.
• Batmaz,M. Ayas, T (2013) İlköğretim ikinci kademedeki öğrencilerin psikolojik belirtilere göre sanal zorbalık düzeylerinin yordanması. Suje 3, 43-53
• Belsey, B. (2007). Cyberbullying: A real and growing threat. ATA Magazine, 88(1), 14- 21.
• Beran, T., and Li, Q. (2005). Cyber-harassment: A study of a new method for an old behavior. Journal of Educational Computing Research, 32, 265–277.
• Campbell, M. A. (2005). Cyber bullying: An old problem in a new guise? Australian Journal of Guidance and Counseling, 15, 68-76.
• Derogatis, L. R (1992) The Brief Symptom Invontory (BSI), Administratıon scoring and procedures Manual = II Clinical Psychometric Research Inc.
• Dilmaç, B. (2009) Cyberbullying : a Preliminary Report on College Students. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bili mleri / Educational Sciences: Theory&Practice 9 (3) 1307-1325.
• Erdur-Baker, Ö. ve Kavşut, F. (2007). A new face of peer bullying: Cyber bullying. Journal of Euroasian Educational Research, 27, 31-42.
• Erdur-Baker, Ö. ve Tanrıkulu, İ. (2010). Psychological consequences of cyber bullying experiences among Turkish secondary school children. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 2771-2776.
• Hazler, R.J., Carney, J.V., ve Granger, D.A. (2006). Integrating biological measures into the study of bullying. Journal of Counselingand Development, 84, 298 –307.
• Hawker, D. S. J. ve Boulton, M. J. (2000). Twenty years’ research on peer victimization and psycho social malad justment : A meta -analyticreview of crosssectional studies. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 41 , 441 –455.
• Horzum, M.B ve Ayas, T. (2011). Ortaöğretim Öğrencilerinin Sanal Zorba ve Mağdur Olma Düzeylerinin Okul Türü ve Cinsiyet Açısından İncelenmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 10 (20), 139-159
• Kirby, E. (2008). Eliminate bullying - A legal imperative. A Legal Memorandum, 8(2),1-6.51
• Li, Q. (2006). Cyberbullying in schools: A research of gender differences. School Psychology International, 27(2), 157-170
• Nishina, A.,Juvonen, J., ve Witkow, M.R. (2005). Sticks and stones may break my bones, but names will make me feel sick : The psychosocial, somatic, and scholastic consequences of peer harassment. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology , 34 (1), 37–48.
• Mason, L. K. (2008). Cyberbullying: A preliminary assessment for school personnel. Psychology in the Schools, 45(4), 323-348
• Palmer, E. veThakordas, V (2005). Relationship between bullying and scores on the Buss -Perry agression questionnaire among imprisoned male offenders [Electronic version]. Aggressive Behavior ,31, 56 - 66.
• Patchin, W. J. ve Hinduja, S. (2006). Bullies Move Beyond the Schoolyard : A Preliminary Look at Cyberbullying. Youth Violence and Juvenile Justice , 4(2), 148 -169.
• Peker, A. (2014). The Examination of coping with cyber bullying of adolescents according to grade level and gender. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 1(1), 1-15.
• Smith, P., Mandavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S. ve Tippett, N. (2008). Cyberbullying,: Its nature and impact in secondary school pupils. The Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49, 376-385
• Şahin Hisli N. Batıgün Durak A (2002) Kısa Semptom Envanteri (KSE) : Ergenler İçin Kullanımının Geçerlilik, Güvenirlilik ve Faktör Yapısı; Türk Psikiyatri Dergisi ; 13(2) : 125-135
• Şahin, M.,Aydın, B. ve Sarı, S. V.(2012) Cyberbullying, cyber victimization and psychological symptoms : A study in adolescent. C.U. Faculty of EducationJournal , 41/1, 53 -59
• Yaman, E., Eroğlu, Y., Peker, A. (2011). Başa çıkma stratejileriyle okul zorbalığı ve siber zorbalık. Kaknüs Yayınları İstanbul
• Ybarra, M.L ve Mitchell, K.J. (2004). Online aggressor/targets, aggressors, and targets : a comparison of associated youth characteristics. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45 , 1308 -1316.
• Ybarra, M L.,Espelage, D.L., ve Mitchell, K.J. (2007). Theco -occurence of Internet harassmentandun wanted sexual solicitation victimization and perpetration : Associations with psychosocial indicators. Journal of Adolescent Health, 41 , 31 -41.
• Ybarra, M. L., Diener-West, M. & Leaf, P. J. (2007). Examining the overlapin Internet harassment and school bullying: Implications for school intervention. Journal of Adolescent Health, 41, 42-50.