Sosyal Medya Kullanma Tutumu ve Anne Baba Tutumunun Akademik Erteleme Davranışını Yordama Gücü

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 86 - 105, 30.12.2022

Rumeysa Hoşoğlu Kama

Öz

Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinin sosyal medya kullanma tutumlarının ve algıladıkları anne-baba tutumlarının, akademik erteleme davranışlarını ne ölçüde yordadığını belirlemektir. Araştırmaya Nevşehir’in Ürgüp ilçesinde çeşitli liselerde öğrenim gören 191 kız, 211 erkek toplam 402 öğrenci katılmıştır. Araştırmada Sosyal Medya Tutum Ölçeği, Anne-Baba Tutum Ölçeği, Akademik Erteleme Ölçeği ve Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde t-testi, tek yönlü ANOVA, Tamhane testi ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular erkek öğrencilerin akademik erteleme davranışlarının, kız öğrencilere göre manidar ölçüde daha yüksek olduğunu, 6 yıldan fazla süredir sosyal medya kullanan öğrencilerin, akademik erteleme davranışlarının, 1-3 yıl arasında sosyal medya kullanan öğrencilere göre manidar ölçüde daha yüksek olduğunu göstermiştir. Ayrıca anne-baba tutumlarından koruyucu-istekçi tutumun ve sosyal medya tutumlarından, paylaşım ihtiyacı ve sosyal izolasyonun akademik erteleme davranışını anlamlı olarak yordadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya, Anne-baba tutumu, Akademik erteleme, Lise öğrencileri

The Prediction Power of Attitude to Use Social Media and the Parental Attitudes for Academic Procrastination Behavior:

Öz

The purpose of this study was to examine how attitude to use social media and the perceived parental attitudes predict academic procrastination behavior of high students. The sample of the study consisted of 402 (191 female, 211 male) high students from various high schools in Urgup. Data collection instruments were Social Media Attitude Scale, Parental Attitudes Scale, Academic Procrastination Scale and Demographic Information Form. T-test, One Way ANOVA, Thame test and Standard multiple regression analysis technique were used in the analysis of the data. The findings showed that academic procrastination behaviors of male students were significantly higher than that of female students, and the academic procrastination behaviors of students who used social media for more than 6 years were significantly higher than students who used social media for 1-3 years. In addition, it was observed that the protective-demanding attitude from the parents' attitudes and the need for sharing and social isolation from the social media attitudes significantly predicted the academic procrastination behavior.

Anahtar Kelimeler

Social media, Parental attitude, Academic procrastination, High students

Kaynakça

• Akdemir, N. T. (2013). İlköğretim öğrencilerinin Facebook tutumları ile akademik erteleme davranışları ve akademik başarıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Albayrak, E., Hikmet, Y. ve Serpil, R. (2016). Personality, academic self-efficacy, academic locus of control and academic procrastination among university students. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(38), 90-102.
• BaÂnyai, F., Zsila, A. Â., KiraÂly, O., Maraz, A., Elekes, Z., Griffiths, M. D., Andreassen, C. S. ve Demetrovics, Z. (2017). Problematic social media use: Results from a large-scale nationally representative adolescent sample. Plos One, 12(1), 1-13.
• Berber-Çelik. Ç. ve Odacı, H. (2015). Akademik erteleme davranışının bazı kişisel ve psikolojik değişkenlere göre açıklanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 31-47.
• Bozkurt, N. (2004). Bir grup üniversite öğrencisinin depresyon ve kaygı düzeyleri ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler. Eğitim ve Bilim, 29(133), 52–59.
• Can, S. (2018). Ergenlerin akademik erteleme davranışları, internet bağımlılığı ve temel psikolojik ihtiyaçları: Bir model önerisi, Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Cohen, J. (1988). The Analysis of Variance. In Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (second ed.). Lawrence Erlbaum Associates Inc., 274-287.
• Çakıcı, D. Ç. (2003). Lise ve üniversite öğrencilerinde genel erteleme ve akademik erteleme davranışının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Çıkrıkçı, Ö. ve Evren, E. (2016). Cinsiyetin akademik erteleme üzerindeki etkisi: Meta Analiz. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(4), 750-761.
• Deniz, L. ve Gürültü, E. (2018). Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2), 355-367. Deschamps, R. ve Mcnutts, K. (2016). Cyberbullying: What’s the problem? Canadian Public Administration, 59(1), 45–71.
• Dewitte, S. ve Lens, W. (2000). Procrastinators lack a broad action perspective. European Journal of Personality, 14(2), 121– 140.
• Doğan, T., Kürüm, A. ve Kazak, M. (2014). Kişilik özelliklerinin erteleme davranışını yordayıcılığı. Başkent University Journal of Education, 1(1), 1-8.
• Ergenç, A. (2011). Web 2.0 ve sanal sosyalleşme: Facebook örneği, Yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Fernandes, B., Maia, B. R. ve Pontes, H. M. (2019). Internet addiction or problematic internet use? Which term should be used? Psicologia USP, 30, 1-8.
• Ferrari, J. R. ve Olivette, M. J. (1993). Perception of parental control and the development of indecision among late adolescent females. Adolescence, 28(112), 963-970.
• Ferrari, J. R. ve Olivette, M. J. (1994). Parental authority and the development of female dysfunctional procrastination. Journal of Research in Personality, 28, 87-100.
• Field, A. (2005). Discovering Statistics Using SPSS. London: Sage Publication.
• Güngör, A. B. ve Koçak, O. (2020). Üniversite öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılığı ve akademik erteleme davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 397-419.
• Gür, S. H., Bakırcı, Ö., Karakaş, B., Bayoğlu, F. ve Atli, A. (2018). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının akademik erteleme davranışları üzerindeki etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(10), 68-77.
• Gürültü, E. ve Deniz, L. (2017). Lise öğrencilerinin akademik erteleme davranışları ve sosyal medya kullanımları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(1), 772-788.
• Howell, A. J. ve Watson, D. C. (2007). Procrastination: Associations with achievement goal orientation and learning strategies. Personality and Individual Differences, 43, 167-178.
• Jackson, C. (2002). “Laddishness” as a self-worth protection strategy. Gender and Education, 14, 37-51.
• Junco, R. (2012). The relationship between frequency of Facebook use, participation in Facebook activities, and student engagement. Computers & Education, 58, 162- 171.
• Kuzgun, Y. ve Eldeleklioğlu, J. (2005). Anne-Baba Tutumları Ölçeği (Editör, Yıldız Kuzgun ve Feride Bacanlı, Pdr'de Kullanılan Ölçekler). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Lay, C. H. (1986). At last, my research article on procrastination. Journal of Research in Personality, 20(4), 474-495.
• McCown, W., Petzel, T. ve Rupert, P. (1987). An experimental study of some hypothesized behaviors and personality variables of college student procrastinators. Personality and Individual Differences, 8(6), 781-786.
• Michinov, N., Brunot, S., Le Bohec, O., Juhel, J. ve Delaval, M. (2011). Procrastination, participation, and performance in online learning environments. Computers & Education, 56(1), 243-252.
• Milgram, N. N. ve Marshevsky, S. (1995). Correlates of academic procrastination: discomfort, task aversiveness and task capability. Journal of Psychology, 129, 145-155.
• Nikolopoulou, K. (2018). Creativity and ICT: Theoretical approaches and perspectives in school education. In Research on e-Learning and ICT in Education, 87-100.
• Nixon, C. L. (2014). Current perspectives: the impact of cyberbullying on adolescent health. Adolescent Health, Medicine and Therapeutics, 5, 143-158.
• Nurbanu, S. ve Kumcağız, H. (2020). Ergenlerin akademik erteleme davranışları, akademik öz yeterlik inançları ve mükemmeliyetçilik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 375-386.
• Nwosu, K. C., Ikwuka, D. O., Onyinyechi, M. U. ve Unachukwu, G. C. (2020). Does the association of social media use with problematic internet behaviors predict undergraduate students' academic procrastination? Canadian Journal of Learning and Technology, 46(1), 1-22.
• O’Brien, J. T. (2011). Facebook and other internet use and the academic performance of college students. unpublished doctoral dissertation. The Temple University Graduate School.
• Odacı, H. ve Feridun, K. (2019). Mükemmeliyetçilik ve umutsuzluğun akademik erteleme davranışı üzerindeki rolü: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1, 43-51.
• Oskouei, R. J. ve Sharma, R. (2013). The relationship between Internet usage behavior and health problems. Amrita International Conference of Women in Computing.
• Otrar, M. ve Argın, S. (2015). Öğrencilerin sosyal medyaya ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Journal of Research in Education and Teaching, 4(1), 391-403.
• Pychyl, T. A., Coplan, R. J. ve Reid, P. A. (2002). Parenting and procrastination: Gender differences in the relations between procrastination parenting style and self-worth in early adolescence. Personality and Individual Differences, 33, 271-285.
• Savithri, J. J. (2014). Interactive effect of academic procrastination and academic performance on life satisfaction. International Journal of Science and Research, 3(3), 377-381.
• Setiyowati, A. J., Rachmawati, I. ve Multisari, W. (2020, December). Academic Procrastination among Adolescents and its Implication on Guidance and Counseling. In 1st International Conference on Information Technology and Education (ICITE 2020) (pp. 416-423). Atlantis Press.
• Spada, M. M. (2014). An overview of problematic Internet use. Addictive Behaviors, 39, 3–6.
• Steel, P. (2007). The nature of procrastination: a meta-analytic and theoretical review of quintessential self-regulatory failure. Psychological Bulletin, 133, 65.
• Şirin, E. F. ve Duman, S. (2018). Cinsiyete göre beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinde akademik erteleme davranışı: Genel erteleme ve akademik özyeterliğin rolü. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-10.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. ve Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics (Vol. 6). Boston, MA: Pearson.
• Toprakyaran, S. (2016). Lise son sınıf öğrencilerinin anne baba tutumları ile akademik erteleme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tutgun-Ünal. A. (2015). Sosyal medya bağımlılığı: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Vural, L. ve Gündüz, G. F. (2019). Öğretmen adaylarının akademik erteleme davranışları ile bilişsel farkındalık düzeyleri arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 18(1).
• Weiss, L. (1998). Çocuğumu nasıl anlarım? Sinan Köseoğlu (Çev.). İstanbul: Beyaz Yayınları.
• Yaakub, N. F. (2000). Procrastination Among Students in Institutes of Higher Learning: Challenges for K-Economy. The School of Languages and Scientific Thinking, University of Utara, Malaysia.
• You, J. W. (2012). The relationship among academic procrastination, self-regulated learning, fear, academic self-efficacy, and perceived academic control in e-learning. The Journal of Educational Information and Media, 18(3), 249-271.
• Yurtseven, N. ve Doğan, S. (2019). Üniversite hazırlık öğrencilerinin akademik erteleme, akademik motivasyon ve problem çözme becerileri arasındaki yapısal ilişkiler. Journal of Education and Instruction, 9(3), 849-876.
• Yushau, B., Mji, A., ve Wessels, D. C. J. (2005). The role of technology in fostering creativity in the teaching and learning of mathematics. Pythagoras, 62, 12-22.
• Zakeri, H., Esfahani, B. N. ve Razmjoee, M. (2013). Parenting styles and academic procrastination. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84, 57-60.
• Zamri, N. S., Zaihan, N. A. ve Samat, M. F. (2018). A review on social media usage among students. Konvensyen Kebangsaan Pemimpin Pelajar, 14, 15.