TURKIYE'S MANEUVER ON INTERNATIONAL LAW: THE ISTANBUL CONVENTION

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 211 - 232, 27.12.2023

Sezai Çağlayan

Öz

International treaties are significant instruments in building inter-state relations. They may maximise states' interest when used correctly or may jeopardise their images in the eyes of the national and international community. The Istanbul Convention has been a test for Turkiye in this context. Turkiye, the host of the meeting of the Committee of Ministers of the Council of Europe in 2011, made an achievement in human rights since she launched the first independent initiative to prevent violence against women under the umbrella of the Council of Europe. Contrary to this progress, the withdrawal from the Convention as one of the early actions of the presidential government system passed in 2018 negated Turkiye's human rights image. This study deals with Turkiye's adventure of the Istanbul Convention and the present and prospective effects of withdrawal from the Convention. Bringing the Convention and the gains achieved based on this Convention into question negatively affected both Turkiye and Turkish society. Some developments based on quantitative data support this argument. After the May 2023 elections, in which the stability environment was confirmed, it is needed to exercise due care not to make national regulations based on the Istanbul Convention and the international agreements to which Turkey is a party, mainly those concluded in the field of human rights, be agenda items in politics in a way that will adversely affect the rights and interests of Turkey and Turkish citizens. An attitude to be taken in this direction will be beneficial for the country's image in the international community as well as the interest of Turkish society.

Anahtar Kelimeler

Istanbul Convention, Turkiye, Council of Europe, international law

TÜRKİYE’NİN ULUSLARARASI HUKUK MANEVRASI: İSTANBUL SÖZLEŞMESİ

Öz

Uluslararası andlaşmalar devletlerarası ilişkilerin geliştirilmesinde önemli enstrümanlardır. Doğru kullanıldığında devlet çıkarlarını maksimize edebilen andlaşmalar, aksi bir durumda ulusal ve uluslararası toplumda ilgili devletin imajını olumsuz etkileyebilir. İstanbul Sözleşmesi bu bağlamda Türkiye Cumhuriyeti için bir sınav mahiyetinde olmuştur. 2011’de Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi toplantısına ev sahipliği yapan Türkiye, Avrupa Konseyi çatısı altında kadına yönelik şiddetin engellenmesine yönelik ilk müstakil girişimi başlatmasından dolayı insan hakları alanında bir başarıya imza atmıştır. 2018’de geçilen Başkanlık hükümet sistemindeki ilk icraatlardan birinin Sözleşme’den çekilmek olması da aynı oranda Türkiye’nin insan hakları görüntüsünü etkilemiştir. Bu çalışma, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi serüvenini, Sözleşme’den çekilmenin mevcut ve prospektif etkilerini konu edinmektedir. İstanbul Sözleşmesi’nin ve buna dayalı olarak elde edilen iç hukuk kazanımlarının tartışmaya açılması, devletin ve milletin çıkarlarını olumsuz etkileyebilir. Nicel verilere dayalı bazı gelişmeler bu savı destekler mahiyettedir. İstikrar ortamının teyit edildiği Mayıs 2023 seçimleri sonrasında, İstanbul Sözleşmesi’ne dayalı olarak elde edilen iç hukuk kazanımları ile insan hakları alanındakiler başta olmak üzere Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası andlaşmaların, Türkiye’nin ve Türk vatandaşlarının hak ve menfaatlerini olumsuz etkileyecek şekilde politikada gündem maddesi yapılmamasına özen gösterilmesi gerekir. Bu yönde sergilenecek tavır, Türkiye’nin uluslararası toplumdaki imajı açısından önem arz etmekte olup, Türk toplumunun da çıkarına olacaktır.

Anahtar Kelimeler

İstanbul Sözleşmesi, Türkiye, Avrupa Konseyi, uluslararası hukuk, uluslararası andlaşmalar., uluslararası andlaşmalar.

Kaynakça

• AİHM. (2023). HUDOC - European Court of Human Rights. Geliş tarihi 14 Haziran 2023, gönderen https://hudoc. echr.coe.int/eng#%20
• Akar, E., Bayar, Ö., & Koçtürk, N. (2021). İstanbul Sözleşmesi: Twitter Üzerinden Sözleşmeye Karşı Çıkanların Görüşlerine Yönelik Bir Söylem Analizi. Uluslararası İnsan Çalışmaları Dergisi, 4(7), 88-106. https://doi. org/10.35235/uicd.893945
• Aksar, Y. (2021). Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk I (6. bs). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Aksoy, H. A. (2021, Mart 29). What Lies behind Turkey’s Withdrawal from the Istanbul Convention? Geliş tarihi 13 Haziran 2023, gönderen Stiftung Wissenschaft und Politik (SWP) website: https://www.swp-berlin.org/ publikation/what-lies-behind-turkeys-withdrawal-from-the-istanbul-convention.
• Amnesty International. (2021, Temmuz 1). Turkey: Withdrawal from Istanbul Convention “Sets Clock Back Ten Years” on Women’s Rights. Geliş tarihi 13 Haziran 2023, gönderen https://www.amnesty.org.uk/press-releases/turkey-withdrawal-istanbul-convention-sets-clock-back-ten-years-womens-rights.
• Arslan, V. (2021, Mart 29). İstanbul Sözleşmesi’nin Türkiye Cumhuriyeti Bakımından Feshedilmesi Hakkında Kararın 1982 Anayasası Bakımından Değerlendirilmesi. Geliş tarihi 14 Haziran 2023, gönderen Lexpera Blog website: https://blog.lexpera.com.tr:443/istanbul-sozlesmesinin-turkiye-cumhuriyeti-bakimindan-feshedilmesi-hakkinda-kararin-1982-anayasasi-bakimindan-degerlendirilmesi/