Bir İyi Yönetişim İlkesi Olarak Katılımcılık ve Türk Kamu Yönetiminde Katılımcılığın Konumu

Yıl 2018, Sayı: 1, 81 - 98, 31.12.2018

Hamza Ateş , Gökçe Ceren Buyruk

https://doi.org/10.32002/ombudsmanakademik.494014

Cited By: 2

Öz

20. yüzyılın son
çeyreğinden bugüne, kamu yönetiminde yaşanan paradigma değişimi beraberinde
‘’iyi yönetişim (good governance)’’ anlayışını getirmiştir. İyi yönetişim
anlayışı ile genel olarak yönetimde katılımcı, etkin, şeffaf, hesap verebilir
ve hukuku üstün tutan uygulamalar ön plana çıkmıştır. Söz konusu anlayış
katılımcılık ilkesiyle değerlendirildiğinde, kamusal alanda iyi yönetişimi
gerçekleştirmek için vatandaşın yalnızca oy kullanma biçiminde siyasi katılımı
değil, yönetimin her türlü sürecinde yer alması hedeflenmiştir. Böylece
vatandaş-devlet ilişkileri geliştirilmesi, 
güçlendirilmesi ve kamuda yönetimin daha etkin hale getirilmesi
açısından önemli araçlar oluşturulmuştur.

Türkiye
açısından; ‘’iyi yönetişim’’ anlayışının etkileri ve değişen toplumsal
ihtiyaçların getirdiği zorunluluklar sonucu kamu yönetiminde bir dizi reform yapılmıştır.
Bunlardan katılımcılık yönü ile ele alınabilecek olanlar, 4982 sayılı Bilgi
Edinme Hakkı Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 5393 sayılı
Belediye Kanunu, 6328 Sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu, 2006/3 sayılı
Başbakanlık Genelgesi ve 2006/10316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı olarak
sayılabilir. İlgili kanunlara dayanarak katılımcı bir toplum yapısı oluşturmak
ve demokrasi kültürünü geliştirmek adına uygulamada pek çok katılımcı mekanizma
hayata geçirilmiştir. Bu çalışmada; bir iyi yönetişim ilkesi olarak
katılımcılığın işlevi, türleri, araçları ve Türk Kamu Yönetimindeki yasal
çerçevesi üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yönetişim, iyi yönetişim, katılım, katılımcılık ilkesi, katılım araçları

Kaynakça

• 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, (23.10.2003 tarih ve 25269 sayılı Resmi gazete)
• 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, (24.12.2003 tarih ve 25326 sayılı Resmi Gazete)
• 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu, (23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazete)
• 5393 sayılı Belediye Kanunu, (13.07.2005 tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazete)
• 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu, ( 29.06.2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazete)
• AKBAŞ, İsmet (2015). Bölgesel Kalkınma’da Yönetişim Kavramı. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2), 333-354.
• ARIBAŞ, Nazlı Nalcı (2015). Kamuda Stratejik Planlamanın “Katılımcılık” Boyutu. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 4 (1), 80-100.
• AYDINLI, Halil İbrahim, MEMİŞ, Levent (2015). 1990’lardan Günümüze Türkiye’de Yönetişim (Governance): Literatüre Dayalı Bir İnceleme. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15 (29), 116-143.
• BAĞCE, Emre (2014). Halkla İlişkiler ve Vatandaş Odaklı Katılımcı Yerel Yönetim. İnsan ve İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi, 1 (1), 0-0.
• DOĞAN, Kadir Caner (2016). Postmodern Kamu Yönetimi, Yerel Yönetimler ve Katılım: Yerel Yönetişim Odaklı Bir Yaklaşım. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (2), 73-99.
• KOÇAK, Süleyman Yaman, EKŞİ, Ali (2014). Katılımcılık ve Demokrasi Perspektifinden Türkiye’de Yerel Yönetimler. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010 (21), 295-307.
• OECD (2005) . ‘‘Evaluating Public Participation in Policy Making’’ https://read.oecd-ilibrary.org/governance/evaluating-public-participation-in-policy-making_ 9789264008960-en#page2 (Erişim Tarihi: 09.10.2018)
• ŞAHİN, Savaş Zafer (2015). Kent Konseylerinin Katılımcılık Kapasitesinin Değerlendirilmesi: Ankara Örneğinden Bazı Çıkarımlar. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11 (Özel Sayı 2), 194-216.
• TEPAV, (2008). ‘‘Yönetişim ve Katılım Etkili Katılım İçin Araçlar, Yöntemler, Mekanizmalar’’. Stratejik Yerel Yönetişim Projesi, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Yönetişim ve Katılım Rehberi, Başak Matbaa, Ankara