Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI

Yıl 2020, Sayı: 13, 311 - 343, 28.01.2021

Öz

Ülkelerin kolluk kuvvetlerine kişilerin temel hak ve özgürlüklerine müdahale niteliği taşıyan birtakım özel yetkiler verilmiştir. Bununla birlikte söz konusu yetkilerin kanuna dayanması, temel hak ve özgürlüklerin özlerine dokunmaması, amaca uygun kullanılması ve ölçülü olması zorunludur. Kolluk kuvvetlerinin denetlenmesi noktasında birtakım kurum içi mekanizmalar bulunsa da etkili bir denetimin ancak bağımsız ve tarafsız birimlerce sağlanabileceği bir gerçektir. Bu sebeple kolluk kuvvetlerinin sivil makamlarca gözetimi ön plana çıkmaktadır.
Etkili ve verimli kolluk hizmetleri, özgür ve demokratik bir toplumun temel taşı niteliğindedir ve kolluk hizmetlerini en iyi denetleyecek olan birim bu hizmetten doğrudan yararlanan halktır. Kolluk personelinin hak ihlali doğuracak eylem ve işlemlerine yönelik şikâyetleri ele alacak bağımsız mekanizmaların bulunması vatandaş, toplum ve kolluk teşkilatı nezdinde önemli faydalar sağlamaktadır. Hak ihlaline uğrayanlar kolluk teşkilatları dışında şikâyetlerini iletebilecekleri bir merciye kavuşmakta, kolluk personelinin hesap verebilirliğinin sağlanmasına katkıda bulunulmaktadır. Kolluk teşkilatları şikâyetleri daha etkili bir şekilde ele almakta, şikâyet sürecinde şeffaflık artmaktadır. Kolluk teşkilatı ve toplum arasındaki artan iletişim toplumsal ilişkileri geliştirmektedir. Kolluk politikalarına yönelik öneriler sayesinde aksayan hususlar giderilmekte, yargının iş yükü azalmaktadır.
Araştırma kapsamında, yalnızca kolluk kuvvetlerine yönelik şikâyetleri araştırmakla görevli uzmanlaşmış kuruma sahip ülkeler temel alınarak; Avrupa Konseyi üyesi ülkelerden Belçika, Danimarka, İngiltere ve Galler, İrlanda, İskoçya, Kuzey İrlanda, Lüksemburg, Macaristan, Malta ve Norveç; ayrıca iyi uygulama örneği kapsamında değerlendirilebilecek Güney Afrika, Kanada, Kenya ve Yeni Zelanda’da bulunan kurumlar yetki, kaynak, bağımsızlık, şeffaflık ve raporlama ve sivil toplum katılımı gibi birtakım kriterler kapsamında incelenerek iyi uygulama örnekleri tespit edilmiş ve birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Kaynakça

  • ACT XXXIV OF 1994 ON THE POLICE. (1994). https://net.jogtar.hu/jogszabaly?dbnum=1&docid=99400034.TV&mahu=1 (Erişim Tarihi: 02.04.2020) AJILORE, Olugbenga (2018). “Are Civilian Oversight Agencies Actually Holding Police Accountable?”, https://www.urban.org/urban-wire/are-civilian-oversight-agencies-actually-holding-police-accountable (Erişim Tarihi: 03.03.2020) ALTUNTOP, Serkan (2015b). “Kamu Güvenliğini Sağlamada Kolluğun Aşırı Güç Kullanma Sorunsalı”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:14, Sayı:4, ss. 873-904. AMNESTY INTERNATIONAL (2015). “Police Oversight Short Paper Series No. 2”, Amnesty International Dutch section Police and Human Rights Programme, Holland. ANGELIS, Joseph De, Rosenthal, Richard & Buchner, Brian (2016). “Civilian Oversight of Law Enforcement: A Review of the Strengths and Weaknesses of Various Models.”, National Association for Civilian Oversight of Law Enforcement, https://d3n8a8pro7vhmx.cloudfront.net/nacole/pages/161/attachments/original/1481727977/NACOLE_short_doc_FINAL.pdf?1481727977 (Erişim Tarihi: 09.02.2020) ATTARD, Barbara & Olson, Kathryn (2013). “Overview of Civilian Oversight of Law Enforcement in the United States”, Accountability Associates, http://accountabilityassociates.org/wp-content/uploads/Oversight-in-the-US-%E2%80%A6FINAL.pdf (Erişim Tarihi: 14.03.2020) BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İŞKENCEYE KARŞI SÖZLEŞME (1984). “Birleşmiş Milletler İşkence ve Diğer Zalimane, Gayri İnsani veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşme”, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 39/46. BOER, Monica den (2008). “Police Oversight Mechanisms in Europe: Towards a Comparative Overview of Ombudsmen and Their Competencies”, Asia-Europe Democratisation and Justice Series, 23-63. COMMITTEE P (2019). “About Complaint Handling”, https://comitep.be/faq.html#complaint (Erişim Tarihi: 07.03.2020) COMMITTEE P MISSIONS (2019). “Our Missions”, https://comitep.be/missions.html (Erişim Tarihi: 25.02.2020) COMMITTEE P MONITOR (2019). “Who Is Monitored?”, https://comitep.be/who-is-monitored.html (Erişim Tarihi: 21.02.2020) CPT REPORT, (2014), “Report to the Danish Government on the visit to Denmark carried out by the CPT”, https://rm.coe.int/168069570e (Erişim Tarihi: 19.03.2020) CRCC (2019). “Complaint and Review Process”, https://www.crcc-ccetp.gc.ca/en/complaint-and-review-process (Erişim Tarihi: 21.04.2020) EPAC (2011). “Police Oversight Principles”, European Partners Against Corruption. GARDA OMBUDSMAN (2019). “How Is Informal Resolution Done?”, https://www.gardaombudsman.ie/about-gsoc/faqs/engage-informal-resolution/ (Erişim Tarihi: 24.02.2020) GARDA SIOCHÁNA ACT (2005). http://www.irishstatutebook.ie/eli/2005/act/20/enacted/en/html (Erişim Tarihi: 22.04.2020) GENERAL INSPECTORATE OF THE POLICE ACT (2018). http://legilux.public.lu/eli/etat/leg/loi/2018/07/18/a623/jo (Erişim Tarihi: 29.03.2020) GOLDSMITH, Andrew J. (1988). “New Directions in Police Complaints Procedures: Some Conceptual and Comparative Departures”, Police Studies, 11(1), 60-71’den aktaran Smith, Graham (2004). “Rethinking Police Complaints”, The British Journal of Criminology, 44, 15-33. GOLDSTEIN, Herman (1977). “Policing a Free Society”, Cambridge, Mass: Ballinger Pub. Co. Univ. of Wisconsin Legal Studies Research Paper No. 1349’den aktaran Altuntop, Serkan (2015a). “Hesapverebilirlik Bağlamında Kolluğun Sivil Denetimi: Sivil Gözetim Kurulları”, İnsan Hakları Yıllığı, Cilt 33, 35-65. GOVERNMENT OF CANADA (2018). “Opportunities-Selection Processes”, https://appointments.gc.ca/slctnPrcs.asp?menu=1&lang=eng&SelectionProcessId=E283BFAC-0072-4655-A779-749CD51A597A (Erişim Tarihi: 06.04.2020) GSOC (2019). “GSOC’s Functions”, https://www.gardaombudsman.ie/about-gsoc/gsocs-functions/ (Erişim Tarihi: 08.04.2020) HOME OFFICE - IOPC FRAMEWORK AGREEMENT. (2019). https://policeconduct.gov.uk/sites/default/files/Documents/Who-we-are/Our-Policies/IOPC_HomeOffice_Framework_Agreement.pdf (Erişim Tarihi: 10.04.2020) HOUSE OF COMMONS NORTHERN IRELAND AFFAIRS COMMITTEE (2005). “The Functions of the Office of the PONI”, https://publications.parliament.uk/pa/cm200405/cmselect/cmniaf/344/344.pdf (Erişim Tarihi: 10.02.2020) IGP (2018). “General Organisation Chart”, https://igp.gouvernement.lu/en/service/organigramme/organigramme-general.html (Erişim Tarihi: 18.04.2020) IGP LEGALITY CONTROL. (2018). https://igp.gouvernement.lu/en/service/attributions/controle-legalite.html (Erişim Tarihi: 18.04.2020) INDEPENDENT POLICE COMPLAINTS AUTHORITY (2012). “Organisational Structure”, http://www.politiklagemyndigheden.dk/english/organisational-structure (Erişim Tarihi: 19.03.2020) INDEPENDENT POLICE COMPLAINTS BOARD (2019). https://ipcan.org/members/independent-police-complaints-board (Erişim Tarihi: 05.02.2020) IOPC (2018). “A Guide to IOPC Independent Investigations”, https://www.policeconduct.gov.uk/sites/default/files/Documents/Investigations/our-investigations-a-guide-to-IOPC-independent-investigations.pdf (Erişim Tarihi: 15.04.2020) IOPC (2019a). “Investigation Summaries And Learning Recommendations”, https://www.policeconduct.gov.uk/investigations/investigation-summaries-and-learning-recommendations (Erişim Tarihi: 24.04.2020) IOPC (2019b). “Who We Are”, https://www.policeconduct.gov.uk/who-we-are (Erişim Tarihi: 04.04.2020) IOPC COMPLAINTS (2019). “Make a Complaint”, https://policeconduct.gov.uk/complaints-and-appeals/make-complaint (Erişim Tarihi: 19.04.2020) IOPC INVESTIGATIONS (2019). “Our Investigations“, https://www.policeconduct.gov.uk/investigations/our-investigations (Erişim Tarihi: 24.04.2020) IPCA (2019). “Do You Want to Complain About the Police?”, http://www.politiklagemyndigheden.dk/media/6447/booklet_-_do_you_want_to_complain_about_the_police.pdf (Erişim Tarihi: 28.04.2020) IPCA ACT (1988). http://www.legislation.govt.nz/act/public/1988/0002/latest/DLM126222.html (Erişim Tarihi: 05.04.2020) IPCA LEGISLATION. (2017). ”Legislation and Accountability” https://www.ipca.govt.nz/Site/about-us/Legislation-and-Accountability.aspx (Erişim Tarihi: 22.04.2020) IPID ACT (2011). https://www.gov.za/sites/default/files/gcis_document/201409/a12011.pdf (Erişim Tarihi: 28.03.2020) IPOA ACT (2012). https://www.policinglaw.info/assets/downloads/2012_Independent_Policing_Oversight_Authority_Act.pdf (Erişim Tarihi: 28.03.2020) IPOA PROFILE (2019). https://www.ipoa.go.ke/ipoa-profile/ (Erişim Tarihi: 29.03.2020) KERSTETTER, Wayne (1985). “Who Disciplines the Police? Who Should?”, William A Geller, ed. Police Leadership in America:Crisis and Opportunity, American Bar Association, ss.149-182. MALTA POLICE ACT (2017). http://www.justiceservices.gov.mt/DownloadDocument.aspx?app=lom&itemid=8686 (Erişim Tarihi: 15.04.2020) MURPHY, Christopher & Mckenna, Paul. F. (2014). “Police Investigating Police: A Critical Analysis of the Literature”, https://www.crcc-ccetp.gc.ca/en/police-investigating-police-critical-analysis-literature#toc4 (Erişim Tarihi: 21.04.2020) NEW ZEALAND IPCA (2017). “What We Do”, https://www.ipca.govt.nz/Site/about-us/What-we-do.aspx (Erişim Tarihi: 17.03.2020) NORTHERN IRELAND ASSEMBLY (2016). “Issues Relating to Public Services Ombudsmen and the PONI”, http://www.niassembly.gov.uk/globalassets/documents/raise/publications/2016-2021/2016/executive_office/8716.pdf (Erişim Tarihi: 24.03.2020) PARC (Police Assessment Resource Center) (2005). “Review of National Police Oversight Models For The Eugene Police Commission”, https://www.eugene-or.gov/DocumentCenter/View/3802/Review-of-National-Police-Oversight-Models (Erişim Tarihi: 17.04.2020) PEREZ, Wayne (1994). Common Sense About Police Review, Temple University Press, Philadelphia. PIRC (2014). “A Guide for the Public on the Role of PIRC”, https://www.scotland.police.uk/assets/pdf/138327/147514/pirc-guide-for-the-public?view=Standard (Erişim Tarihi: 18.04.2020) PIRC (2019), “Who We Are: The Executive Team”, https://pirc.scot/about-us/who-we-are/ (Erişim Tarihi: 28.04.2020) PIRC GUIDE FOR POLICE AND STAFF (2019). “A Guide for Police and Staff on the Role of the PIRC”, https://pirc.scot/media/4907/pirc_guide_for_police_and_staff_web.pdf (Erişim Tarihi: 27.04.2020) POLICE COMPLAINTS SYSTEMS IN THE UK (2018). Briefıng Paper, Number 02056, House of Commons Library. POLICE OMBUDSMAN FOR NORTHERN IRELAND (2019). “Informal Resolution”, https://www.policeombudsman.org/Information-for-Police-Officers/Informal-Resolution (Erişim Tarihi: 27.04.2020) POLICE OVERSIGHT MECHANISMS NOTE (2018). The Danish Institute for Human Rights, Denmark’s National Human Rights Institution, Denmark. POLICE WATCHDOG, (2018), “Information Brochure, the Standing Police Monitoring Committee”, https://comitep.be/document/doc-download/brochure%20English.pdf (Erişim Tarihi: 21.04.2020) PONI (2017). “Annual Report & Accounts”, https://www.policeombudsman.org/PONI/files/59/59a07a61-6d31-4190-b639-6d4333ca7dd0.pdf (Erişim Tarihi: 19.04.2020) PRENZLER, Tim & Ronken, Carol (2001). “Models of Police Oversight: A Critique”, Policing and Society, 11(2), 151-180. RCMP ACT (1985). https://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/R-10/ (Erişim Tarihi: 04.04.2020) REPORTING OFFENCES (2019). “Reporting Offences to the Bureau”, http://www.spesialenheten.no/English/Information/Reportingoffences.aspx (Erişim Tarihi: 28.03.2020) ROACH, Kent (2014). “Models of Civilian Police Review: The Objectives and Mechanisms of Legal and Political Regulation of the Police”, Criminal Law Quarterly, 61, 29-73. SMITH, Graham (2010). “Every Complaint Matters: Human Rights Commissioner's Opinion Concerning Independent and Effective Determination of Complaints Against the Police”, International Journal of Law, Crime and Justice, 38(2), 59-74. SMITH, Graham (2014). “International Police Complaints Reform”, 2014, 1-9. THE COMPETENCE OF THE BOARD (2014). “The Competence and the Procedure of the Board”, https://www.repate.hu/index.php?option=com_content&view=article&id=84&Itemid=173&lang=en (Erişim Tarihi: 21.02.2020) THE NORWEGIAN BUREAU FOR THE INVESTIGATION OF POLICE AFFAIRS. (2019a). “Case processing at two levels”, http://www.spesialenheten.no/English/Caseprocessing.aspx (Erişim Tarihi: 14.04.2020) THE NORWEGIAN BUREAU FOR THE INVESTIGATION OF POLICE AFFAIRS (2019b). “Information”, http://www.spesialenheten.no/English/Information/Aboutus.aspx (Erişim Tarihi: 14.04.2020) THE POLICE COMPLAINTS SYSTEM, (2018), “Information for Police Officers”, https://policeconduct.gov.uk/sites/default/files/Documents/info-for-police/the-police-complaints-system-information-for-police-offcers_IOPC.pdf (Erişim Tarihi: 13.04.2020) THE POLICE OMBUDSMAN (2019). “Corporate Governance”, https://www.policeombudsman.org/About-Us/Corporate-Governance (Erişim Tarihi: 16.04.2020) UNHRC (2010). “Report of the Special Rapporteur on Extrajudicial, Summary or Arbitrary Executions”. UNODC (2011). “Handbook on Police Accountability, Oversight and Integrity”, Criminal Justice Handbook Series UN Publications, ABD.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Ombudsman Akademik 13. Sayı
Yazarlar

Mustafa Güngör 0000-0002-6738-1704

Yusuf Karakılçık

Yayımlanma Tarihi 28 Ocak 2021
Kabul Tarihi 28 Ocak 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Sayı: 13

Kaynak Göster

APA Güngör, M., & Karakılçık, Y. (2021). BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI. Ombudsman Akademik, 7(13), 311-343.
AMA Güngör M, Karakılçık Y. BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI. OA. Ocak 2021;7(13):311-343.
Chicago Güngör, Mustafa, ve Yusuf Karakılçık. “BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI”. Ombudsman Akademik 7, sy. 13 (Ocak 2021): 311-43.
EndNote Güngör M, Karakılçık Y (01 Ocak 2021) BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI. Ombudsman Akademik 7 13 311–343.
IEEE M. Güngör ve Y. Karakılçık, “BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI”, OA, c. 7, sy. 13, ss. 311–343, 2021.
ISNAD Güngör, Mustafa - Karakılçık, Yusuf. “BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI”. Ombudsman Akademik 7/13 (Ocak 2021), 311-343.
JAMA Güngör M, Karakılçık Y. BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI. OA. 2021;7:311–343.
MLA Güngör, Mustafa ve Yusuf Karakılçık. “BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI”. Ombudsman Akademik, c. 7, sy. 13, 2021, ss. 311-43.
Vancouver Güngör M, Karakılçık Y. BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKÂYET SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖRNEK ÜLKE UYGULAMALARI. OA. 2021;7(13):311-43.