TRACING THE OMBUDSMAN HISTORICAL ROOTS IN THE CONTEXT OF POLICY TRANSFER

Yıl 2024, Sayı: 21, 131 - 151, 16.01.2025

Cuma Ali Özbek , Ahmet Keser

https://doi.org/10.32002/ombudsmanakademik.1489265

Öz

The ongoing debate regarding the historical origins of the ombudsman remains a topic of contemporary discourse. This study delves into both the inception and progression of the ombudsman, analyzing its historical trajectory and transformations within the context of policy transfer. The focus lies in understanding how policies or public administrations behave and evolve over time. Specifically, the study seeks to elucidate the emergence of a policy within the framework of policy transfer, using the roots of the ombudsman and administrative mechanisms in Ottoman and Sweden as illustrative examples. Through this exploration, it becomes evident that every policy leaves an indelible mark at its origin and often circles back to its point of origin. Policy diffusion, as evidenced by path-dependent development in policy transfer, preserves its essence and manifests a discernible correlation throughout the historical process.

Anahtar Kelimeler

Ombudsman, Policy Transfer, Ottoman History, Sweden History, Path dependency

Politika Transferi Bağlamında Ombudsmanın Tarihsel Köklerinin İzlenmesi

Öz

Ombudsmanın tarihsel kökenlerine ilişkin süregelen tartışma, güncel bir söylem konusu olmaya devam etmektedir. Bu çalışma, ombudsmanın hem başlangıcını hem de gelişimini inceleyerek, tarihsel yörüngesini ve dönüşümlerini politika transferi bağlamında analiz etmektedir. Odak noktası, politikaların veya kamu idarelerinin zaman içinde nasıl davrandığını ve geliştiğini anlamaktır. Çalışma, özellikle, Osmanlı ve İsveç'teki ombudsman ve idari mekanizmaların köklerini açıklayıcı örnekler olarak kullanarakpolitika transferi çerçevesinde bir politikanın ortaya çıkışını aydınlatmayı amaçlamaktadır. Bu inceleme sayesinde, her politikanın kökeninde bir iz bıraktığı ve genellikle çıkış noktasına geri döndüğü ortaya çıkmaktadır. Politika transferindeki patikaya bağlı gelişimin kanıtladığı gibi, politika yayılımı özünü korur ve tarihsel süreç boyunca fark edilebilir bir korelasyon göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Ombudsman, Politika Transferi, Osmanlı Tarihi, İsveç Tarihi, İzlek Bağımlılık

Destekleyen Kurum

This study was prepared from doctoral thesis titled "Policy transfer from the Ottoman Empire to Sweden the case of public inspection (Ombudsman).

Kaynakça

• Akman, M. (2004). Criminal Judgment in the Ottoman Empire. İstanbul, Eren Yayıncılık, p.126.
• Akyuz, Vecdi (2015). “The Institution of "Divan'i Mezalim" in the Turkish Islam States). TÜRK Tarihi ve Kültür Araştırmaları, p. 9.
• Beach, Derek(2017). "Process-Tracing Methods in Social Science. Oxford Research Encyclopedia of Politics". Oxford University Press doi: https://doi.org/10.1093/acrefore/9780190228637.013.176.
• Bittick, R (2008). The Democratic Peace Phenomenon, Institutional Credibility, and Path Dependecy. Public Administration Quarterly, pp. 367-392.
• Cevdet Pasa (1884). A. Mecelle-i ahkâm-i adliye, İstanbul, Matbaa-yi Osmaniye.
• Demir, Galip(2002). Ombudsman Aranıyor. İstanbul, Ahilik Araştırmaları Yayınları.
• Dolowitz, David P. and Marsh, David (1996). “Who learns what from whom; a Review of the policy transfer literature,” Political Studies 343-357.
• Furat, Ahmet. H. (2008). “Kâdılkudâtlık Müessesesinin Oluşumu ve İlk Kâdılkudâtlar (The Formation of the Kadilkudatlik Organization and the First Kadilkudats)”. İs-tanbul Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi (18), 105.
• Günaydın, Hamza and Coşkun, Burak (2018). “İsveç Kralı XII. Charles’ın (Demirbaş Şarl) Osmanlı Devleti’ne İlticası (1709-1714), Ombudsman Akademik.
• Hansen, Gammelto (1996). Ombudsman Kavramı. Amme İdaresi Dergisi, 195-202.
• Hurriyet Daily News (2013). “Swedish Embassy honors Ottoman idea of Ombudsman on 300th anniversary”. www.hurriyetdailynews.com: https://www.hurriyetdailynews.com/swedish-embassy-honors-ottoman-idea-of-ombudsman-on-300th-anniversary-56869 .
• Ilkhan, Mehmet F. (2013). “Kadılık Müessesesi ve Osmanlı’da Kadılık Sistemi (The Institution of Kadı and the Kadı System in the Ottoman Empire), Trh1016 Tarih Semineri “, Bursa: Uludağ Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, 1-20.
• İnalcık, Halil (1988a). “Şikâyet Hakkı: Arz-ı Hâl ve Arz-ı Mahzarlar,” Osmanlı Araştırmaları Dergisi,7(8), 33-54.
• Keser, Ahmet (2012). “Policy Transfer and Ethics in Turkish Public Administration,” TODAİE’s Review of Public Administration, 35-68.
• Keck, Margaret E., and Kathryn Sikkink(1998). Activists Beyond Borders: Advocacy Networks in International Politic. New York, Cornell University Press.
• Kurat, Akdes Nimet(1943). İsveç Kralı XII Karl’ın Türkiye’de Kalışı ve Bu Sıralarda Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul: Rıza Koşkun Matbaası 93-94.
• Kutlu, Önder (2003). İdari Reform Transferi: Ülkelerin Birbirinden Kamu Politikaları Transfer Etmeleri ve Öğrenmeleri, Ankara: Seçkin Yayınevi, p.98.
• Kurban, Yasin (2012). “Divân-i mezalim’den ombudsmanliğa: kamu denetçiliğinin tarihî arka plani” EKEV Akademi Dergisi.
• Mumcu, Ahmet (1994). “Osmanlı devlet yönetiminde XV. yüzyıl ortasından XVII. yüzyılın ilk yarısına kadar en önemli karar organı (Dîvân-I Hümâyun),” TDV İslâm Ansiklopedisi. 430-432.
• National Library of Sweden (1947). Förslag Tıll Omorganısatıon Av Justıtıekanslersäm-betet Och Inrättande Av Ett Rıksåklagarämbetet. Stokholm: Statens Offentlıga Utrednıngar, Justıtıedepartementet (İsveç Adalet Bakanlığı ve Devlet Kamu Araştırmaları.
• Ombudsman Forum in Pakistan (2014). Conference on Networking of Ombudsmen in the OIC Member States. OIC Ombudsmen Association, İslamabad: http://www.oicoa.org/.
• Pickl, Victor (1997). “Ombudsman Sisteminin İslami Temelleri (Islamic Roots of Om-budsman Syatems),” Düz.T. Ataman, Yeni Türkiye Dergisi, 800-805.
• Rose, Richard (1991). “What is Lesson Drawing”, Journal of Publicy,3-30.
• Rose, Richard (1993). Lesson-drawing in Public Policy: A Guide to Learning Across Time and Space, New Jersey: Chatham House Publishers, 132-134.
• Schacht, Joseph(1966). An Introduction to Islamic Law, İngiltere, Oxford Clarendon Press, 50-51.
• Swedish National Archive, “Högste ombudsmannen (1713 – 1718)”, archive number: SE/RA/134.
• Taneri Aydın(1974). Osmanlı İmparatorluğu'nun Kuruluş Döneminde Vezir-i A'zamlık (1299-1453). Ankara: Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Yayını.
• T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü (2012). TBMM - Kamu Denetçiliği Kurumu Kanun Tasarısı,” Türkiye Büyük Millet Meclisi.
• Temizel, Zekeriya (1997). “Yurttaşın Yönetime Karşı Korunmasında Bir Başka Denetim Organı: Ombudsman,” Yeni Türkiye Dergisi.764-778.
• Tevkī'î Abdurrahman Paşa (2011). Tevkī'î Abdurrahman Paşa Kānûn-nâmes : Kanun-ı Vüzeray-ı Azam. (S. M. Bilge, Dü.) İstanbul, Kitabevi.
• Tevkiî Abdurrahman Paşa , (1331). Tevkiî Abdurrahman Paşa Kanunnâmesi. İstanbul, Millî Tetebbualar Mecmuası.