Early control of yellow rust (causal agent; Puccinia striiformis f. sp. tritici) is critically important in minimising the losses that may occur. In this study, spectral reflectance values were calculated in some bread and durum varieties inoculated and not inoculated with disease and the obtained graphs were interpreted and the development of disease stress in different band ranges in different phenological periods were evaluated. The research was conducted in 2018-2019 growing season using Bayraktar 2000, Demir 2000, Eser and Kenanbey bread varieties and Variety-1252, Eminbey, Kızıltan 91 and Mirzabey 2000 durum varieties. The material was sown by hand in 33-35 cm row spacing, 1 m long row in 3 replications in October. Fresh spores of the disease were homogenised in essential mineral oil and applied to the test material at 0%, 25%, 50%, 100% application doses. The reaction evaluations of the disease were made on 25 May and 06, 15 June and the infection coefficients were calculated. As a result of the study, spectral reflectance values increased in the visible region and decreased in the Near Infrared region during the same growth period when the non-inoculated group and the groups inoculated with different application doses were compared. In the early middle period (10.5.1), which is the beginning of flowering (25 May 2019) in bread and durum wheat varieties that were not inoculated with the disease, low reflection values were detected in the visible region bands, and an increase in reflection values was observed from the red region. A decrease in reflectance values was determined in the Near Infrared region in the middle-late period (10.5.3), which is the grain setting period (06 June 2019), and in the late period (10.5.4), which is the milking period. As a result of the study, when the reflectance values determined in different phenological periods in wheat were examined, it was seen that visible region bands were more determinative in the early-mid development period and Near Infra Red region bands were more determinative in the middle-late period in the diagnosis of yellow rust disease. It would be useful to repeat the study at different locations with different disease doses at more frequent time intervals and to verify it with hyperspectral cameras mounted on unmanned aerial vehicles.
Wheat, Yellow rust (Puccinia striiformis f. Sp. tritici), Hyperspectral Data, Remote Sensing
Sarı pas (Etmen; Puccinia striiformis f. sp. tritici) hastalığının erken dönemde kontrolü yaşanabilecek kayıpların en alt düzeye indirilmesinde krtik derecede önemlidir. Araştırmada hastalık inokule edilen ve inokule edilmeyen bazı ekmeklik ve makarnalık çeşitlerinde spektral yansıma değerleri hesaplanmış, elde edilen grafikler yorumlanarak hastalık stresinin değişen fenolojik dönemlerdeki farklı bant aralıklarındaki gelişimleri değerlendirilmiştir. Araştırma 2018-2019 yetiştirme sezonunda Bayraktar 2000, Demir 2000, Eser ve Kenanbey ekmeklik çeşitleri ile Çeşit-1252, Eminbey, Kızıltan 91 ve Mirzabey 2000 makarnalık çeşitleri kullanılarak yürütülmüştür. Materyal 33-35 cm sıra arası,1 m uzunluğundaki sıraya 3 tekerrürlü olarak Ekim ayı içinde elle ekilmiştir. Hastalığın taze sporları uçucu mineral yağ içinde homojenize edilerek %0, %25, %50, %100 uygulama dozlarında test materyaline uygulanmıştır. Hastalığın reaksiyon değerlendirmeleri 25 Mayıs ile 06, 15 Haziran tarihlerinde yapılmış olup, enfeksiyon katsayıları hesaplanmıştır. Çalışma sonucu inokule edilmeyen grupla farklı uygulama dozu inokule edilen gruplar karşılaştırıldığında, spektral yansıma değerleri, aynı gelişme dönemi boyunca görünür bölgede artarken, Yakın Kızıl Ötesi bölgede azalma tespit edilmiştir. Hastalık inokule edilmeyen Ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinde çiçeklenmenin başlangıcı olan (25 Mayıs 2019) erken orta dönemde (10.5.1), görünür bölge bantlarında düşük yansıma değerleri tespit edilmiş olup, kırmızı (red) bölgeden itibaren yansıma değerlerinde bir artış gözlemlenmiştir. Dane bağlama dönemi olan (06 Haziran 2019) orta-geç dönemde (10.5.3), süt olum dönemi olan geç dönemde (10.5.4) Yakın Kızıl Ötesi bölgede ise yansıma değerlerinde bir azalma belirlenmiştir. Çalışma sonucunda buğdayda farklı fenolojik dönemlerde belirlenen yansıma değerleri incelendiğinde, sarı pas hastalığının teşhisinde erken-orta gelişme döneminde, görünür bölge bantlarının, orta-geç dönemde ise Yakın Kızıl Ötesi bölge bantlarının daha belirleyici olduğu görülmüştür.Çalışmanın farklı lokasyonlarda farklı hastalık dozlarında daha sık zaman aralıklarında tekrarlanması ve insanız hava araçlarına takılmış hyperspektral kameralarla doğrulanması faydalı olacaktır.
Buğday, Sarı Pas (Puccinia striiformis f. Sp. tritici), Çok Bantlı (Hiperspektral) Veri, Uzaktan algılama
Bu çalışma Metin AYDOĞDU tarafından Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Biyoteknoloji Anabilim Dalında yürütülen “Kışlık buğdayda farklı demir ve çinko uygulamalarının sarı pas (Puccinia striiformis f. sp. tritici) hastalığı üzerine olan mevsimsel etkilerinin çok bantlı veriler kullanılarak belirlenmesi” isimli yüksek lisans tezinin (YÖK Tez No: 671046/Tarih: 25.05.2021) bir kısmını kapsamaktadır. Tez jürisinde bulunan sayın Prof. Dr. Hikmet GÜNAL ve sayın Dr. Öğr. Üyesi Nurullah ACİR’e katkılarından dolayı teşekkür ederiz.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Tarımsal Biyoteknoloji (Diğer) |
Bölüm | Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 25 Ekim 2024 |
Yayımlanma Tarihi | 30 Ekim 2024 |
Kabul Tarihi | 17 Mayıs 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 39 Sayı: 3 |