İlköğretim Öğretmenlerinin Bilgisayar Öz-Yeterlik İnançları ve Bilgisayar Destekli Öğretime Yönelik Tutumları

Yıl 2014, Cilt: 33 Sayı: 1, 55 - 77, 15.10.2014

Oğuz Çetin , Belemir Güngör

Öz

Bu çalışmanın amacı Niğde İlinde görev yapan ilköğretim öğretmenlerinin bilgisayar öz-yeterlik inançları ile BDÖ’ye yönelik tutumlarını çeşitli değişkenler (yaş, cinsiyet, çalıştıkları yerleşim birimi, kıdem, bilgisayar ve Internet bağlantısına sahip olup olmama, Internet kullanım sıklığı ve bilgisayarla ilgili eğitim alıp almama gibi) açısından incelemektir. Bununla birlikte öğretmenlerin bilgisayar öz-yeterlik inançları ile bilgisayara yönelik tutumları arasındaki ilişki de irdelenmiştir. Çalışmada genel tarama modeli kullanılmış, çalışmanın örneklemini Niğde ili ilköğretim okullarında 2011-2012 öğretim yılında görev yapan 480 ilköğretim öğretmeni oluşturmuştur. Veri toplama araçları olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Bilgisayar Öz-Yeterlik İnancı Ölçeği” ile “Bilgisayar Destekli Öğretime Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular ışığında, öğretmenlerin yüksek düzeyde bilgisayar öz-yeterlik inançlarına sahip oldukları ve bilgisayar destekli öğretime yönelik olumlu tutum içerisinde bulundukları saptanmıştır. Bununla birlikte bilgisayar öz-yeterlik inancı ve bilgisayar destekli öğretime yönelik tutumlara ilişkin ölçek verilerinden elde edilen ortalamalar çeşitli değişkenler açısından karşılaştırılmış ve değişkenler arasında anlamlı farklılıklar görülmüştür. Ayrıca öğretmenlerin öz-yeterlik inançları ve tutumları orta düzeyde, pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İlköğretim Öğretmenleri, Bilgisayar Öz-Yeterlik İnancı, Bilgisayar Destekli Öğretime Yönelik Tutum.

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. ve Orhan, F. (2003). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü (BÖTE) Bölümü Öğrencilerinin Bilgisayar Kullanma Öz-Yeterlik İnancı İle Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology- TOJET. 2(3), 86-93.
• Akpınar, Y. (2003). Öğretmenlerin Yeni Bilgi Teknolojileri Kullanımında Yükseköğretimin Etkisi: İstanbul Okulları Örneği. The Turkish Online Journal of Educational TechnologyTOJET. 2(2), 79-96.
• Aksoy, H. H. (2003). Uluslararası Karşılaştırma Ölçütlerinin Kullanımı ve Türkiye. Eğitim Bilim Toplum. 1(1), 51-60.
• Arslan, A. (2008). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitim Yapmaya Yönelik Tutumları ve Öz Yeterlik Algıları Arasındaki İlişki. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 7(24), 101Aşkar, P. ve Erden, M. (1986). Mikrobilgisayarların Okullarda Kullanımı. Eğitim ve Bilim. 61, 21Azizoğlu, N. ve Çetin, G. (2009). 6 ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Öğrenme Stilleri, Fen Dersine Yönelik Tutumları ve Motivasyonları Arasındaki İlişki. Kastamonu Eğitim Dergisi. 17(1), 171–182.
• Baran, A.G. ve Kuloğlu, C. (2001). İnternet Kafelerdeki İnternet Kullanımı ve Sanal-Sosyal İlişkiler: Ankara Örneği. Bilişim Toplumuna Giderken Psikoloji, Sosyoloji ve Hukukta Etkiler Sempozyumu. Ankara: Kültür Bakanlığı ve Türkiye Bilişim Derneği. 77-84.
• Birişci, S., Metin, M. ve Karakaş, M. (2009). Prospective Elementary Teachers‘ Attitudes toward Computer and Internet Use: A Sample from Turkey. World Applied Sciences Journal. 6(10), 1433-1440.
• Bütün Kuş, B. (2005). Öğretmenlerin Öz-Yeterlik İnançları ve Bilgisayar Destekli Eğitime Yönelik Tutumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik, H. C. ve Bindak, R. (2005). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 6(10), 27-38.
• Eliküçük, H. (2006). Öğretmenlerin Öğretme-Öğrenme Süreçlerinde Teknoloji Kullanma Yeterlilikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Gibbone, A., Rukavina, P. ve Silverman, S. (2010). Technology Integration in Secondary Physical Education: Teachers‘ Attitudes and Practice. Journal of Educational Technology Development and Exchange. 3(1), 27-42.
• Gong, M., Xu, Y. ve Yu, Y. (2004). An Enhanced Technology Acceptance Model for Web-Based Learning. Journal of Information Systems Education. 15(4), 365-374.
• Gören, D. (2003). Yeni İletişim Teknolojisi Olarak İnternet Kafeler ve İnternetin Kamuya Açık Alanlarda Kullanılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gümüş, Ç. (2003). İnternet Kafelerin (Dijital Kütüphaneler) Denetlenmesi ve Eğitim Amaçlı Kullanımının Teşviki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Haydn, T. ve Barton, R. (2007). Common Needs and Different Agendas: How Trainee Teachers Make Progress in their Ability to Use ICT in Subject Teaching. Some Lessons From The UK. Computers & Education. 49, 1018–1036.
• İpek, C., Tekbıyık, A. ve Ursavaş, Ö. F. (2010). Lisansüstü Öğrencilerinin Araştırma Öz-Yeterlik İnançları ve Bilgisayar Tutumları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(1),1271
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi (On Dokuzuncu Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C. ve Soran, H. (2007). Bilgisayar Kursunun Bilgisayara Yönelik Başarı, Tutum ve Öz-Yeterlik İnançları Üzerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 33, 203-209.
• MEB. (2012). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri. URL: http://otmg.meb.gov.tr/YetGenel.html (010.2012).
• Mehloff, C.E. (2001). Knowledge, Commitment and Attitudes of Home Economics Faculty towards Computer. Home Economic Research Journal. 17(4), 300-308.
• Namlu, A. G. ve Ceyhan, E. (2002). Bilgisayar Kaygısı (Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Çalışma). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları; No 1353.
• Oakes, J. ve Martin, L. (2002). Struggling for Educational Equity in Diverse Communities: School Reform as Social Movement. Journal of Educational Change. 3, 383-406.
• Ocak, M. A. ve Akdemir, O. (2008). An Investigation of Primary School Science Teachers‘ Use of Computer Applications. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET. 7(4), 54-60.
• Özden, M. Y., Çağıltay, K. ve Çağıltay, N. E. (2004). Teknoloji ve Eğitim: Ülke Deneyimleri ve Türkiye İçin Dersler. URL: http://members.tripod.com/unal_mat/ulder.htm (02012). Öztürk, T. (2006). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Eğitimde Teknoloji Kullanımına Yönelik Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi (Balıkesir Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ray, C. M., Sormunen, C. ve Harris, T. M. (1999). Men‘s and Women‘s Attitudes toward Computer Technology: A Comparison. Office Systems Research Journal. 17(1), 1-8.
• Reiner, M. (2009). Sensory Cues, Visualization and Physics Learning. International Journal of Science Education. 31(3), 343–364.
• Shapka, J. D. ve Ferrari, M. (2003). Computer-Related Attitudes and Actions of Teacher Candidates. Computers in Human Behavior. 19, 319-334.
• Sorgo, A., Verckovnik, T. ve Kocijancic, S. (2010). Information and Communication Technologies (ICT) in Biology Teaching in Slovenian Secondary Schools. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education. 6(1), 37-46.
• ġensoy, Ö. (2004). BDÖ Deneyimi Olan Öğretmenlerin Bilgisayar Öz-Yeterlik Algıları ve BDÖ Yönteminin Yararına İlişkin İnançları Üzerine Bir Çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tekinarslan, E. (2011). Faculty of Education Students‘ Self-Efficacy Perceptions toward Online Technologies. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 10(37), 120-134.
• Teo, T. (2008). Pre-service Teachers‘ Attitudes towards Computer Use: A Singapore Survey. Australasian Journal of Educational Technology, 24(4), 413-424.
• Tınmaz, H. (2004). An Assessment of Preservice Teachers‘ Technology Perception in Relation to Their Subject Area. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tsai, C.-C., Lin, S. S. J. ve Tsai, M.-J. (2001). Developing an Internet Attitude Scale for High School Students. Computers & Education. 37(1), 41-51.
• Tuncer, M. ve Tanaş, R. (2011). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Bilgisayar Öz-Yeterlik Algılarının Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 6, 222-2
• Uşun, S. (2000). Özel Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme (Birinci Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Varank, İ. (2009). Considering Material Development Dimension of Educational Technologies: Determining Competencies and Pre-Service Teachers‘Skills in Turkey. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education. 5(2), 119-125.
• Watson, G. (1997). Pre-service Teachers‘ Views on Their Information Technology Education. Journal of Information Technology for Teacher Education. 6(3), 255-270.
• Yenilmez, K., Turgut, M., Anapa, P. ve Ersoy, M. (2011). İlköğretim Matematik Öğretmeni Adaylarının Eğitsel İnternet Kullanımına Yönelik Öz-Yeterlik İnançları. e-Journal of New World Sciences Academy NWSA-Education Sciences. 7(1), 371-379.