Okul Yöneticileri ve Öğretmenlerin Bilgi Yönetimi Tutumları ile Öğrenen Okul Algıları Arasındaki İlişki

Yıl 2014, Cilt: 33 Sayı: 1, 159 - 171, 27.11.2014

Soner Doğan , Yakup Yiğit

Öz

Bu çalışma, Öğrenen Okul ve Bilgi Yönetimi Yaklaşımları temel alınarak yürütülmüştür. Araştırmanın amacı, öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin Bilgi Yönetim Tutumları ile Öğrenen Okul algıları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma, tarama modelinde desenlenmiştir. Bulguların elde edilmesinde Demir (2003) tarafından geliştirilen Bilgi Yönetim Tutumu Ölçeği ve Uğurlu, Doğan ve Yiğit tarafından geliştirilen Öğrenen Okul Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi Sivas iline bağlı Zara, İmranlı, Hafik ilçelerindeki tüm okullarda çalışmakta olan 281’ i öğretmen ve 55’ i okul yöneticisi olmak üzere toplam 336 eğitim çalışanından oluşmaktadır. Bilgi Yönetimi ve Öğrenen Okul arasındaki ilişkinin belirlenmesinde basit ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda bilgi yönetimi ile öğrenen okul arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Buna göre Bilgi Yönetimi Tutumu “Kendini Geliştirme”, “İletişim” ve “Bağlılık” alt boyutları ile birlikte Öğrenen Okul alt boyutları olan  “Paylaşılan Vizyon” davranışının yaklaşık % 16’sını; Kişisel Hâkimiyet” davranışının yaklaşık % 32’sini; “Zihni Modeller” davranışının yaklaşık % 5’ini; “Takım Halinde Öğrenme” davranışının yaklaşık% 18’ini açıklamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Örgüt, Bilgi Yönetimi, Öğrenen Okul.

Kaynakça

• AĞIR Ahmet (2005). Bilgi Yönetim Sistemleri ve Eğitimde Bilgi Yönetim Sistemi Uygulaması, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, y.d.t., İstanbul.
• AKGÜN Ali Ekber, KESKİN Halit ve GÜNSEL Ayşe (2009). Bilgi Yönetimi ve Öğrenen Örgütler, Ankara: Eflatun Yayınevi.
• AKKOÇ Hasan (2008). Öğrenen Örgüt Oluşumunda Bilgi Yönetimi Uygulamalarının Rolü: Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Uygulaması, Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, y.yl.t., Afyon.
• AKHTAR Naveed ve KHAN Rashed Ahmed (2011). ―Exploring the Paradox of Organizational Learning and Learning Organization‖, Interdisciplinary Journal Of Contemporary ResearchIn Business, C:2,S: 9, s. 257-270.
• ALİPOUR Farhad ve KARİMİ Roohangiz (2011). ―Mediation Role of İnnovationand Knowledge Transfer in the Relationship Between Learning Organization and Organizational Performance‖, International Journal of Business and Social Science, C: 2, S:19, s. 144-147. BAKAN İsmail (2011). Çağdaş Yönetim Yaklaşımları İlkeler, Kavramlar ve Yaklaşımlar, İstanbul: Beta Yayın Dağıtım A.ġ.
• BAL Özgü (2011). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Okul Yöneticisi ve Öğretmenlerin Öğrenen Örgüt Olarak Okullarına İlişkin Algıları (Başakşehir Örneği), Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, y.yl.t., İstanbul.
• BEJİNARU Ruxandra ve LORDACHE Stefan (2011). ―Intellectual Capital Dynamics Within the Learning Organization‖, The 3rd European Conference On Intellectual Capital Held at University of Nicosia. April 2011, Cyprus.
• BÜYÜKÖZTÜRK ġener (2007). Sosyal Bilimler için Veri Analizi, Ankara: Pegem Yayıncılık. CALDWELL Raymond (2012). ―Leadership and Learning: A Critical Reexamination of Senge‘s Learning Organization‖, Systemic Practice and Action Research, C: 25, S: 1, s. 39–55.
• DEMİR Kamile (2003). ―Bilgi Yönetimi Tutum Ölçeği‖, Eğitim Araştırmaları Dergisi, S: 20, s. 113-1
• DEMİR Kamile (2005). ―İl Milli Eğitim Müdürlüğü Yönetim Bilgi Sistemlerinin İncelenmesi‖, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. S: 36, s. 558-581.
• DOWLİNG Beth vd. (2004). ―Knowledge Management: Enablers And Barriers To Knowledge Sharing İn Organizations‖, Management Review, C: 41, S: 2, s. 79-94.
• FOROZANDEH Lotfallah vd. (2011). ―Studying the Relationship Between Components of the Learning Organization and Organizational Commitment‖, Interdisciplinary Journal of Contemporary Research In Business, C:3, S: 6, s. 497-509.
• GÜÇLÜ Nezahat ve SOTIROFSKI Kseanela (2006). ―Bilgi Yönetimi‖, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, C: 4, S: 4, s. 351-371.
• HAWAMDEH Basem ve JARADAT Mohammed H. (2012). ―Basics of the Learning Organization at Jordanian Schools: A Case Study‖, Education, C: 132, S: 3, s. 689-696.
• KARASAR Niyazi (2003). Bilimsel Araştırma, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• KILIÇ Ferdi (2009). Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Öğrenen Örgüte İlişkin Algı Düzeyler (Bolu İli Örneği), Eskişehir Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, y.yl.t., Eskişehir.
• KİNG William R. CHUNG Rachel T. ve HANEY Mark H. (2008). "Knowledge Management and Organizationl Learning", Omega, C: 36, S: 2, s. 167-172.
• KOÇEL Tamer (2001). İşletme Yöneticiliği- Yönetim ve Organizasyon, İstanbul: Beta Basım. LYLES Marjorie ve EASTERBY-SMİTH Mark (2003). ―Organizational Learning and Knowledge Management: Agendas for Future Research", The Black well Handbook of Organizational Learning and Knowledge Management, s. 639-652.
• MEMDUHOĞLU Hasan Basri ve YILMAZ Kürşad (2010). Yönetimde Yeni Yaklaşımlar, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• MURATOĞLU Vecihe (2005). Eğitim Örgütlerinde Bilgi Yönetimi Stratejileri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, y.yl.t.,Elazığ.
• SPENDER J.-C. (2008). ―Organizational Learning and Knowledge Management: Whence and Whither?‖ Management Learning, C:39, S: 2, s. 159-176.
• TEE Ng Pak (2004). ―The Learning Organisation and the İnnovative Organisation‖, Human Systems Management, S: 23, s. 93-100.
• TİLTAY Mehmet Ali (2009). Anadolu Üniversitesi‘nin Öğrenen Örgüt Olma Özelliklerine İlişkin Öğretim Elemanlarının Görüşleri, Eskişehir Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, y.yl.t.,Eskişehir.
• ÜZÜM Sefa (2009). Resmi İlköğretim Okullarında Örgütsel Öğrenme Aracı Olarak Bilgi Yönetimi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, y.yl.t.,İstanbul.
• TURAN Selahattin ve KARADAĞ Engin (2011). ―Üniversite Yapısı İçerisinde Öğrenen Örgüt ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma‖, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, C: 17, S: 4, s. 627-638.