Ortaokul Öğrencilerinin Matematik Problemi Çözmeye İlişkin İnançlarının İncelenmesi

Yıl 2015, Cilt: 34 Sayı: 1, 75 - 98, 18.05.2015

Dilek Sezgin Memnun

Öz

Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin problem çözmenin önemi ile matematiksel problem çözmeye ilişkin bilgi ve becerileri hakkındaki inançları ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, 2012-2013 eğitim-öğretim yılı Bahar döneminde Bursa ilinde bulunan 5 farklı ortaokulun beşinci, altıncı ve yedinci sınıflarında öğrenim görmekte olan toplam 443 öğrenciye 3 farklı açık uçlu soru yazılı olarak yöneltilmiştir. Öğrencilere bu soruları cevaplamaları yaklaşık 20 dakika sürmüş ve elde edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi yöntemleri ile çözümlenmiştir. Çalışmanın sonunda, araştırmaya katılan ortaokul öğrencilerinin birçoğunun problem çözmenin matematik derslerinde neden önemli olduğu konusunda fikir sahibi olmadıkları anlaşılmıştır. Bu öğrencilerin problemin anlaşılması, problemin çözümü için plan yapma, problemin çözümü, problem türleri/konu bilgisi ve çözümün değerlendirilmesine ilişkin yeterlilik ya da zorluklarını ifade ettikleri görülmüştür. Ortaokul öğrencilerinin birçoğunun problem çözme aşamaları ile problem çözme stratejileri konusundaki bilgi ve becerilerinin geliştirilmesine ihtiyaç olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Matematik, Matematiğe Yönelik İnanç, Problem Çözme, Problem Çözme

Kaynakça

• ALCI, B. ve ALTUN, S. (2007). “Lise Öğrencilerinin Matematik Dersine Yönelik Özdüzenleme ve Bilişüstü Becerileri, Cinsiyete, Sınıfa ve Alanlara göre Farklılaşmakta mıdır?”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.16 S.1, ss. 33-41.
• ALTUN, M. (2005). Eğitim Fakülteleri ve İlköğretim Öğretmenleri için Matematik Öğretimi (Onbirinci basım). Bursa: Aktüel.
• ARSLAN, Ç. ve ALTUN, M. (2007). “Learning to Solve Non-Routine Mathematical Problems”, İlköğretim Online, C.6 S.1, ss. 50-61.
• ARTUT, P. D. ve TARIM, K. (2006). “İlköğretim Öğrencilerinin Rutin Olmayan Sözel Problemleri Çözme Düzeylerinin, Çözüm Stratejilerinin ve Hata Türlerinin İncelenmesi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 15 S.2, ss. 39-50.
• AYDOĞDU, T. ve OLKUN, S. (2004). “İlköğretim Öğrencilerinin Toplama-Çıkarma İçeren Standart Sözel Problemlerde İşlem Seçme Başarıları”, Eurasian Journal of Educational Research, C.16, ss. 27-38.
• BAKİ, A. (2008). Kuramdan Uygulamaya Matematik Eğitimi. Ankara: Harf yayıncılık.
• BLUM, W., & NISS, M. (1991). “Applied Mathematical Problem Solving, Modelling, Applications and Links To Other Subjects – State, Trends and Issues in Mathematics Instruction”, Educational Studies in Mathematics, C. 22, ss. 37-68.
• BRAHIER, D. J. (1995). “Mathematical Dispositions of Students Enrolled in First-Year Algebra”. Paper presented at the Annual Meeting of the North American Chapter of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, Columbus, 21-24 October, [ED389590].
• BYRON, M. K. (1995). “Confronting the Verbal/Visual Issue: The Mathematical Problem-Solving Processes of a Small Group of Female Junior Secondary Students” (Unpublished Doctoral Thesis), The Ohio State University.
• CAI, J. (2003). “Singaporean Students’ Mathematical Thinking in Problem Solving and Problem Posing: An Exploratory Study”. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, C.34 S.5, ss. 719-737.
• COHEN, L. ve MANION, L. (1994). Research Methods in Education (4th edition). London, UK: Routledge.
• DE BELLIS, V., & GOLDIN, G. A. (1997). “The Affective Domain in Mathematical Problem-Solving”, Proceedings of the 21th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, (Vol. 2). Gummerus, Finland.
• DE CORTE, E., OP’T EYNDE, P., & VERSCHAFFEL, L. (2002). “Knowing What to Believe: The Relevance of Students’ Mathematical Beliefs for Mathematics Education”. In B. K. Hofer & P. R. Pintrich (Eds.), Personal epistemology. The Psychology of Beliefs about Knowledge and Knowing (pp. 297-320). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• EKİZ, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metodlarına Giriş: Nitel, Nicel ve Eleştirel Kuram Metadolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• FITZPATRICK, C. (1994). “Adolescent Mathematical Problem Solving: The Role of Metacognition, Strategies and Beliefs”, Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, New Orleans, LA, April [ED374969].
• FOLLMER, R. (2000). “Reading, mathematics and problem solving: The effects of direct instruction in the development of fourth grade students’ strategic reading and problem solving approaches to textbased, nonroutine mathematical problems” (Unpublished Doctoral Thesis), University of Widener, Chester.
• GÜR, H. ve KORKMAZ, E. (2003). “İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Problem Ortaya Atma Becerilerinin Belirlenmesi”, Matematikçiler Derneği Bilim Köşesi.
• (http://www.matder.org.tr) (10.08.2007).
• HAKANSSON, S. W. (1990). “The effects of daily problem-solving on problem-solving performance, attitudes towards mathematics and mathematics achievement”. (Unpublished Doctoral Thesis), California, CA.
• HIGGINS, K. M. (1997). “The Effect of Year-Long Instruction in Mathematical Problem Solving on Middle School Students’Attitudes, Beliefs and Abilities”, Journal of Experimental Education, C. 66 S.5.
• IŞIK, C. ve KAR, T. (2011). “İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Sayı Algılama ve Rutin Olmayan Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi”, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 12 S.1, ss. 57-72.
• IŞIKOĞLU, N. (2005). “Eğitimde Nitel Araştırma”, Eğitim Araştırmaları, C. 20, ss. 158-165.
• KARATAŞ, İ. ve GÜVEN, B. (2004). “8. Sınıf Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin Belirlenmesi: Bir Özel Durum Çalışması”, Milli Eğitim Dergisi, C. 163.
• (http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/163/karatas.htm) (26.08.2007).
• KAYAASLAN, A. (2006). “İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Matematiğin Doğası ve Matematik Öğretimi Hakkındaki İnançları”, (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi), Gazi Üniversitesi.
• KLOOSTERMAN, P., & STAGE, F. K. (1992). “Measuring Beliefs about Mathematical Problem-Solving”, School Science and Mathematics, C. 92, ss. 109-115.
• LESTER, F. K. (1994). “Musings about mathematical problem-solving research: 1970-1994”. Journal for Research in Mathematics Education, C. 25 s. 6, ss. 660-675.
• MASON, L. (2003). “High School Students’ Beliefs About Maths, Mathematical Problem Solving and Their Achievement in Maths: A Cross Sectional Study”, Educational Psyhology, C.23 S.1, ss. 73-85.
• MASON, L., & Scrivani, L. (2004). “Enhancing Students’ Mathematical Beliefs: An Intervention Study”, Learning and Instruction, C.14, ss. 153-176.
• McLEOD, D. B. (1992). Research on affect in mathematics education: A reconceptualization. In D. A. Grouws (Ed.), Handbook of research on mathematics teaching and learning (pp.575-596). New York, NY: MacMillan.
• McLEOD, D. B., & McLEOD S. H. (2002). Synthesis – Beliefs and Mathematics Education: Implications for Learning, Teaching, and Research. In G. C. Leder, E. Pehkonen, & G. Törner (Eds.), Beliefs: A Hidden Variable in Mathematics Education? (pp. 115-127). Dordrecht: Kluwer Acedemic Publishers.
• MILLI EGITIM BAKANLIĞI (2008). İlköğretim Matematik Dersi 6–8. Sınıf¬lar Öğretim Programı Kitabı. Ankara, Turkey: MEB.
• NATIONAL COUNCIL OF TEACHERS OF MATHEMATICS (2000). Principles and Standards for School Mathematics. Reston, VA: NCTM.
• OLKUN, S. ve TOLUK, Z. (2003). İlköğretimde Etkinlik Temelli Matematik Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• ÖZSOY, G. (2005). “Problem Çözme Becerisi ile Matematik Başarısı Arasındaki İlişki”, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, C.25 S.3, ss. 179-190.
• POLYA, G. (1990). Nasıl çözmeli. (Çev. Feryal Halatçı). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• RAYMOND, A. M. (1997). “Inconsistency Between A Beginning Elementary School Teacher’s Mathematics Beliefs And Teaching Practices”, Journal for Research in Mathematics Education, C.28 S.6, ss. 552-575.
• REYS, R. E., SUYDAM, M. N., LINDQUIST, M. M., & SMITH, N. L. (1998). Helping Children Learn Mathematics. Boston: Allyn and Bacon.
• SCHOENFELD, A. H. (1985). Mathematical Problem Solving. San Diego: Academic Press.
• SCHOENFELD, A. H. (1989). “Exploration of Students’ Mathematical Beliefs and Behavior”, Journal of Research in Mathematics Education, C. 20, ss. 338-355.
• SCHOENFELD, A. H. (1992). “Learning to Think Mathematically: Problem Solving, Metacognition and Sense Making in Mathematics”. In D. Grouws (Ed.), Handbook of Research on Mathematics Teaching and Learning (pp. 334-370). New York, NY: Macmillan.
• SOYLU, Y. ve SOYLU, C. (2006). “Matematik Derslerinde Başarıya Giden Yolda Problem Çözmenin Rolü”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C.7 S.11, ss. 97-111.
• VAN DE WALLE, J. A. (1993). Elementary School Mathematics Teaching Developmentally. New York, NY: Longman.
• VURAL, R. A. ve Cenkseven, F. (2005). “Eğitim Araştırmalarında Örnek Olay (Vaka) Çalışmaları: Tanımı, Türleri, Aşamaları ve Raporlaştırılması”. Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, C.6 S.10, ss. 126-139.
• Yaman, S., & Dede, Y. (2005). “Problem posing practices in mathematics and science education”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 20, ss. 1-11.
• YAZGAN, Y. (2007). “Dördüncü ve Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Rutin Olmayan Problem Çözme Stratejileriyle İlgili Gözlemler”, İlköğretim Online, 6(2), 249-263.
• YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (Beşinci basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.