Yumuşak Güç Göstergesi: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Okuma Metinleri

Yıl 2021, Cilt: 40 Sayı: 1, 423 - 440, 30.06.2021

Ramazan Şimşek

Öz

Eğitim bilgi, beceri ve fikir kazandırma faaliyeti olarak değerlendirilebilir. Bilgi ve beceri özelinde fikir kavramının içeriğini resmi otoriteler, kural koyucular ya da “devlet” olarak ifade edebileceğimiz organize mekanizmalar şekillendirmektedir. Bu şekillendirme sürecinde mensup olunan anlam değer dünyasını daha geniş kitlelere aktarabilme ve anlatabilme; olası olumsuz durumları için önlemler ihdas etme; sistemi yeniden üreterek kitleleri şekillendirme gibi gayeler öne çıkmaktadır. Yabancı dil eğitimi de bu çok faktörlü sürecin en önemli öğeleri arasında yer almaktadır. Batı özelinde köklü devletler kendi ana dillerini teolojik, pedagojik ve emperyalist gerekçelerle farklı coğrafyalarda asırlardır öğretme faaliyeti içindedir. Bu faaliyetler uluslararası literatürde “güç” türevlerinden, bir grup ya da bireyi herhangi bir zorlama ve dayatma olmadan bir çıkarım ya da fikre ikna etme çabası olarak değerlendirilen “yumuşak güç” faaliyeti şeklinde değerlendirilmektedir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi de binlerce yıllık geçmişe sahip olmasına rağmen bütçe, insan kaynağı gibi faktörler neticesinde ancak 2000’li yıllardan sonra ivme kazanmıştır. Bu durumda 2000’li yıllardan sonra Orta Asya ve Ortadoğu coğrafyasında demografik ve politik aksiyonların kitleleri farklı coğrafyalara yönlendirmesi de etkili olmuştur. Bu çerçevede Türkiye son 20 yılda eğitim, kültür faaliyetlerini dolayısıyla yumuşak gücüne yönelik faaliyetleri artırmış; uluslararası anlamda en fazla dış temsilcilik açan 5. ülke konumuna gelmiştir. Ayrıca köklü bir tarihsel hafızaya sahip olan Türkiye Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Vakfı ve Türkoloji kürsüleri aracılığı ve uluslararası rekabetin de etkisiyle eğitim faaliyetleri yürütmüş; Türkçenin öğretimini öncelemiştir. Ülke içinde de üniversiteler bünyesinde yer alan TÖMER kurumları aracılığı ile süreç perçinlenmiştir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi kazandığı bu ivme ile yurt içi ve yurtdışında Türkçeye olan ilgi artmış; aynı grafikle bu alanda kullanılan materyallerin de sayısı artmıştır. Araştırma kapsamında incelenen ders materyallerinde Batı odaklı değer, etkinlik ve fikirler açık ve örtük olarak eleştirilmiş; hedef dili öğrenen bireylerde Türkiye ve Türkiye’nin sahip olduğu değerler açısından olumlu şemalar oluşturulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okuma Metinleri,, Yabancı dil eğitimi,, Yumuşak güç,, ders kitabı,, Türkçe öğretimi

Kaynakça

• Banguoğlu, T., (2015). Türkçenin Grameri. 10. Baskı. TDK Yayınları, (528).
• Bloor, M., & Wood, F. (2006). Keywords in qualitative methods: A vocabulary of research concepts. Sage.
• Barın, Erol (1992). Yabancılara Türkçenin Öğretiminde Bir Metod Denemesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi,
• Durmuş, Mustafa (2013). İkinci/Yabancı Dil Öğretiminde Sadeleştirilmiş Metin Sorunları Üzerine. Bilig, 65, 135-150
• Erdem, İ. (2009). Yabancılara Türkçe Öğretimiyle İlgili Bir Kaynakça Denemesi [A bibliography essay on the teaching Turkish to the foreigners]. Turkish Studies: International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 4 (3), 888-937.
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. Mc Grawall Hill.
• Kalın, İ., (2012). Türk Dış Politikası ve Kamu Diplomasisi. Kamu Diplomasisi, 44-56.
• Korkmaz, Z., (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Morgenthau, H. J., (1985). Politics Among Nations, rev. Kenneth W. Thompson.
• Nye, J., (2008). Public Diplomacy and Soft Power. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 616(1), 94-109.
• Nye, J. (2017). Yumuşak Güç (Çev. R. İnan Aydın). Ankara: BB101 Yayınları
• Nye, J., (2005). Soft Power and Higher Education. Forum for the Future of Higher Education,
• Özdemir, E. (1983). Ana Dili Öğretimi. Türk Dili (Dil Öğretim Özel Sayısı). Ankara: Türk Dil Kurumu
• Stake, R. E. (1995). The art of case study research. Sage.
• Şimşek, R. (2019). Subliminal Bir Güç Göstergesi: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Ders Kitapları. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tanrıkulu, L., & Çelik, S. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Broşürlerin Kültür Aktarımında Kullanımı. Alman Dili ve Kültürü Araştırmaları Dergisi, 1(2), 62-73.
• Tavşancıl, E., & Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon.
• Ungan, S. (2013). Dinleme. İçinde: A. Kırkkılıç, H. Akyol (Ed.), İlköğretimde Türkçe öğretimi (ss. 135- 161) Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yılmaz, S. (2011). Yumuşak Güç ve Evrimi, Turan Stratejik Araştırmalar, 3(12), 31-36