A Structural and Semantic Analysis on the Metaphor Phenomenon

Yıl 2021, Sayı: 51, 123 - 148, 27.12.2021

Mehmet Köklüdağ

https://doi.org/10.17120/omuifd.1010447

Öz

The phenomenon of metaphor is connected with the human experience of the world and the language perception of consciousness, whether rational-irrational or physical-metaphysical. This connection is due to the uninterrupted role of metaphor in constructing knowledge and reality as a phenomenon that shapes language, culture, and thought. In our study, this role has been analyzed in terms of structure and semantics. In this context, firstly, the traditional metaphor theory was discussed on the axis of the substitution theory, based on the views of Abdulkahir al-Curcânî. The structure of substitution theory, its effect, and its figurative language model tried to be determined in the light of various propositions. According to this theory, it has been seen that metaphor is the element that plays the role of naming in the language game as one of the figures in the naming process in traditional language use, and the substitution structure theory is related to the literary manifestation of human's ability to make comparisons. Secondly, the problem of metaphor is analyzed in terms of sentence semantics in light of the concepts of nazm, interaction, tension, and deviation. In this context, it has been determined that metaphor has the potential of a semantic event/discourse that occurs at the intersection of some semantic fields and a new contextual action/meaning that has the status of real action in its context. We concluded that this potential would explain the epistemic or cognitive function of metaphorical expressions to shape language and redesign our concepts, and this also will open the door to new perspectives when looking at religious, political, social, and literary phenomena.

Anahtar Kelimeler

Metaphor, structural analysis, semantic analysis

Mecaz Fenomeni Üzerine Yapısal ve Semantik Bir Analiz

Öz

İnsanın dünya tecrübesi ve bilincin dil algısı içindeki bütün rasyonel-irrasyonel veya fiziksel-metafiziksel ilişkiler, mecaz fenomeniyle bağlantılıdır. Bu bağlantı mecazın dili, kültürü ve düşünceyi şekillendiren bir fenomen olarak bilginin ve gerçekliğin inşasındaki kesintisiz rolü dolayısıyladır. Çalışmamızda mecazın bu rolü yapısal ve semantik açıdan analiz edilmiştir. Bu bağlamda ilk olarak geleneksel mecaz teorisi, Abdülkâhir el-Curcânî’nin görüşlerinden hareketle ikame nazariyesi ekseninde tartışılmış ve bu nazariyenin kurgusu, etkisi ve sahip olduğu figüratif dil modeli çeşitli önermeler ışığında tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu nazariyeye göre mecazın geleneksel dil kullanımında adlandırma sürecindeki figürlerden birisi olarak dil oyununda isimlendirme rolünü üstelenen unsur olduğu ve ikame yapı teorisinin insanın kıyas yapma becerisinin edebi biçimde tezahür etmesiyle ilişkili olduğu görülmüştür. İkinci olarak mecaz sorunu nazım, etkileşim, gerilim ve sapma kavramları ışığında cümle semantiği açısından tahlil edilmiştir. Bu bağlamda mecazın bazı semantik alanların kesiştiği noktada meydana gelen bir semantik olay/söylem ve kendi bağlamı içinde gerçek bir eylem statüsüne haiz yeni bir bağlamsal eylem / anlam potansiyeline sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu potansiyelin mecazi ifadelerin epistemik veya bilişsel yani mecazın dili şekillendirme ve kavramlarımızı yeniden tasarımlama işlevinin izah edilmesine imkan tanıyacağı bunun da dini, siyasi, sosyal ve edebi olgulara bakışta bize yeni perspektiflerin kapısını aralayacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mecaz, yapısal analiz, semantik analiz

Kaynakça

• Ahmed, Halil b.. Kitabu’l-‘Ayn. Abdülhamid Hindâvî (ed.). 1 Cilt. Beyrut/Lübnan: Dâru’l- Kütübü’l-‘İlmiyye,1424 H.
• Akdemir, Hikmet. “Kur’an-ı Kerim’de Mecazın Varlığı Problemi”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi IV. (1998) 59-90.
• Arpa, Abdulmuttalip. “Zâhirilik ve Mecâz -İbn Hazm Örneği-”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 25, cilt XIV. (2012/1), 43-67.
• Arpa, Abdulmuttalip. “Kur’ân’da Mecâz Tartışmaları ve İbn Teymiyye (728/1323)’nin Mesele’ye Yaklaşımı”. Akademik Araştırmalar Dergisi. (2010), 181-202.
• Black, Max. “More about metaphor”, Metaphor and Thought, Andrew Ortony (ed.). Printed in the United States of America: Cambridge University Press, 1993.
• Black, Max. Models and Metaphors. Ithaca, New York: Cornell University Press, 1962.
• Bolelli, Nusrettin. Belâgat. İstanbul: İFAV, 2011.
• Brooks, Cleanth. The Well Wrought Urm. London: Dennis Debson, 1949.
• C. Beardsley, Monroe. “The Metaphorical Twist”. Philosophy and Phenomenological Research. (Mar., 1962), 293-307.
• Camus, Albert. The Myth of Sisyphus. England: Penguin Books, 1979.
• Cazeaux, Clive. “Metaphor and Heidegger's Kant”. The Review of Metaphysics. (Dec., 1995), 341-364.
• Cazeaux, Clive. “Living metaphor”. Studi Filosofici. (2011), 291-308.
• Cevizci, Ahmet. Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma, 1999.
• el-Curcânî, Abdulkahir. Kitabu delâilu’l-îcâz Mahmud Muhammed Şakir (thk.). Mektebetü’l-hancî matbaatü’l-medeni. Ts.
• Gadamer, Hans Georg. “Felsefe ve Edebiyat”, Edebiyat Nedir?. 13-38. İstanbul: Babil yayınları, 2002.
• Gemuhluoğlu, Zeynep. “İslam Düşüncesine Özgü Bir Poetikadan Söz Edilebilir mi?: İlk Dönem Kelam ve Dil Alimlerinde Din Dili-Mecaz/Şiir-Mecaz İlişkisi Üzerine Bir İnceleme”. M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 36. (2009/1) 109-134.
• Goldstein, Miriam. “Abu’l-Faraj Haru’n (Jerusalem, 11th c.) on majâz, between usul’al-nah·w, us·u ̄l al-fiqh and i’ja ̄z al-Qur’an”. Der Islam, 90(2). (2013), 376–411.
• Gündüzöz, Soner. “Klasik ve Modern Arap Literatürü Açısından İslam Düşüncesinde Hakikat ve Mecaz Tartışmaları”. İslami İlimler Dergisi, yıl 8, cilt 8, sayı 1. (Bahar 2013) 31-46.
• Hausman, Carl R.. A Discourse on Novelty and Creation. Nerherlands: Martinus Nijhoff, (1975).
• Heidegger, Martin. “Letter on Humanism”. Global Religious Vision, Vol I/I, (July 2000), 83-109.
• Heim, Erin M. Adoption in Galatians and Romans. Boston: Brill, 2017.
• Hofstadter, Albert. “Professor Ryle's Category-Mistake”. The Journal of Philosophy, Vol. 48, No. 9. (Apr. 26, 1951), 257-270.
• Houston, Fleur. “Can a Sermon be Boring? Metaphor and Meaning”. Reforming Worship: English Reformed Principles and Practice, Keith Riglin Julian Templeton (ed.), 84-94. U.S.A.: Wipf and Stock, 2012.
• İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem. Lisânü’l-ʿArab. nşr. Abdullah Ali el-Kebîr. 5 Cilt. Kahire: Dârü’l-Maârif, ts.
• Karadayı, Handan. “Magritte ve Wittgenstein Bağlamında Resim - Dil İlişkisi ve Gerçeklik Arayışı”. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar. (Ekim 2008), 1-18.
• Man, Paul de. Okuma Alegorileri. İstanbul: Paradigma Yay, 2008.
• Medina, Jose. Language Key Concepts in Philosophy. London and New York: Continuum, 2005.
• Philip Wheelwright. Metaphor and Reality. Bloomincton & London: Indiana University Press, Manufactured in the United States of America, 1973.
• Ricoeur, Paul. Metaphor and the Main Problem of Hermeneutics”. New Literary History, 6/1. (1974) 95-110.
• S.Y. Kao, Karl. “Comparative Literature and the Ideology of Metaphor, East and West”. CLCWeb: Comparative Literature and Culture, 4. (2000), 2-9.
• Searle, John R. “Metaphor”, Metaphor and Thought. Andrew Ortony (ed.). Printed in the United States of America: Cambridge University Press, 1993.
• Simawe, Saadi A.. “Modernism and Metaphor in Contemporary Arabic Poetry”. World Literature Today, Vol. 75, No. 2. (Spring, 2011) 275-284.
• Suzanna J. Ramos Igor N. Dubina, and Hector Ramos. “Culture as a Driving Force of Individual and Organizational Behavior”. Creativity, Innovation, and Entrepreneurship Across Cultures. Elias G. Carayannis Igor N. Dubina (ed.). New York: Springer, 2016.
• Talha Boyalık, Mehmet. Abdülkâhir Cürcânî’nin Sözdizimi Teorisi ve Tefsir Geleneğine Etkisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, S.B.E., Doktora Tezi, 2014.
• Матвеева, Н.А. Абикенова, А.Ж. “Using Metaphor For Constructing Social Reality In The Novels “1984” By George Orwell And “Brave New World” By Aldous Huxley”. УДК, 81-26, 2014-10, 24-28.