TAKIM SPORLARI VE BİREYSEL SPORLAR YAPAN SPORCULARIN SALDIRGANLIK DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2010, Cilt: 1 Sayı: 1, 23 - 29, 14.07.2010

Erkut Tutkun , Buket Çobanoğlu Güner Seydi Ahmet Ağaoğlu Recep Soslu

Öz

Bu çalışmanın amacı takım ve bireysel spor yapan oyuncuların saldırganlık düzeylerinin, saldırganlığı etkileyen bazı faktörler açısından değerlendirilmesidir.
Bu araştırmada İpek İlter (Kiper ) tarafından geliştirilen, 30 maddeden ve üç alt testten (yıkıcı saldırganlık, atılganlık ve edilgen saldırganlık) oluşturulmuş saldırganlık envanteri kullanılmıştır. Araştırmaya 120 (%50.0)’si takım sporları 120 (%50.0)’si bireysel spor yapan öğrencilerden toplam 240 sporcu katılmıştır.
Çalışmada, bireysel spor yapan oyuncuların yıkıcı saldırganlık, edilgen saldırganlık ve genel saldırganlık ortalama puanları ile takım sporu yapan oyuncuların saldırganlık ortalama puanları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark tespit edilmiştir (p<0.05).
Spor, bireyleri ve grupları karşılıklı bir rekabet ve yarışma içine sokar. Rakiple doğrudan teması gerektiren sporların takım sporlarına göre saldırganlığa ve şiddete daha yatkın oldukları görülmektedir Sporda çoğu zaman başarma, galip gelmeye eşanlamlı olarak düşünüldüğünden fiziksel davranışlardaki kontrolsüzlük bir yerde galip gelme amacına hizmet etmektedir.

Anahtar Kelimeler

-

TAKIM SPORLARI VE BİREYSEL SPORLAR YAPAN SPORCULARIN SALDIRGANLIK DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı takım ve bireysel spor yapan oyuncuların saldırganlık düzeylerinin, saldırganlığı etkileyen
bazı faktörler açısından değerlendirilmesidir. Bu araştırmada İpek İlter (Kiper) tarafından geliştirilen, 30
maddeden ve üç alt testten (yıkıcı saldırganlık, atılganlık ve edilgen saldırganlık) oluşturulmuş saldırganlık
envanteri kullanılmıştır. Araştırmaya 120 (%50)’si takım sporları 120 (%50)’si bireysel spor yapan toplam 240
sporcu katılmıştır. Çalışmada, bireysel spor yapan oyuncuların yıkıcı saldırganlık, edilgen saldırganlık ve genel
saldırganlık ortalama puanları ile takım sporu yapan oyuncuların saldırganlık ortalama puanları arasında
istatistiksel açıdan anlamlı bir fark tespit edilmiştir (p < 0.05). Spor, bireyleri ve grupları karşılıklı bir rekabet
ve yarışma içine sokar. Rakiple doğrudan teması gerektiren sporların takım sporlarına göre saldırganlığa ve
şiddete daha yatkın oldukları görülmektedir. Sporda çoğu zaman başarma, galip gelmeye eşanlamlı olarak
düşünüldüğünden fiziksel davranışlardaki kontrolsüzlük bir yerde galip gelme amacına hizmet etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bireysel sporlar, takım sporları, saldırganlık

Kaynakça

• Türk Dil Kurumu.2010 [Erişim tarihi; 01 Şubat 2010]. http://www.tdkterim.gov.tr/bts
• Tiryaki Ş. Spor Psikolojisi. Kavramlar, Kurallar ve Uygulama, Eylül Kitap ve Yayınevi, Ankara. 2000.
• Çobanoğlu Ş. Mobbing, İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri. Timaş Yayınları, İstanbul, 2005.
• Güner ÇB. Takım Sporları ve Bireysel Sporlar Yapan Sporcuların Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• Gergen KJ. Gergen MN. Social Psychologie. 2nd Edition. N.Y: Springer-Verlag.1986.
• Erşan EE. Doğan O. Doğan S.Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin Sosyodemografik Açıdan Değerlendirilmesi, Cumhuriyet Tıp Dergisi. 2009;31: 231-238
• Kabak F. Ergenlerde Spora Katılımın Saldırgan Davranışlar Üzerine Etkilerinin İncelenmesi Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2009.
• Bostan G. Kılcıgil E. Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencisi Olan ve Olmayan Ankara Üniversitesi Öğrencilerinin Saldırganlık Boyutları, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2008; 6 (3):133-140.
• Dervent F. Arslanoğlu E. Şenel Ö. Lise Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeyleri ve Sportif Aktivitelere Katılımla İlişkisi (İstanbul İli Örneği), Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi.2010; 7 (1): 523-525.
• Russell GW. Sport Riots: Social- Psychological Review, Canada foundations of Sport Champaign, IL: Human Kinetics Publishers, 2003.
• Şahin HM. Sporda Şiddet ve Saldırganlık, Gaziantepspor Kulübü Spor Eğitim Yayınları Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2003.
• Kiper İ. Saldırganlık Türlerinin Çeşitli Ekonomik, Sosyal ve Akademik Değişkenlerle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1984.
• Baron RA. Richardson DR. Humanaggression (2nd Ed.), Plenium Pres, New York,1994.
• Ramazanoğlu F. Canikli A. Saygın Ö. Futbolcular ile Taekwondocuların Saldırganlık Düzeylerinin Karşılaştırılması, Atatürk Üniversitesi BESYO, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. Erzurum, 2002;4 (2) :37-39.
• Aktaş Z. Çobanoğlu G. Yazıcılar İ. Profesyonel Erkek Basketbolcuların Saldırganlık Düzeyleri İle Maç Başarıları Arasındaki İlişkinin Araştırılması, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2004; 2 (3): 127-134.
• Koruç Z. Bayar P. Sporun Kişilik Üzerine Etkileri Araştırma Raporu, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü. SESAM, Ankara, 1989.
• Afyon YA. Özkan H. Yıldız SM. Profesyonel Futbol Takımlarının Saldırganlık Düzeylerinin Karşılaştırılması, Doğu Anadolu Bölge Araştırmaları, 2005:163-167.
• Lancelotta GX. Vaughn S. Relation Between Types of Aggression Sociometric Peer and Teacher Perception. Journal of Educational Psychology, 1989; 81 (1) :890.
• Çobanoğlu MG. Sporda Saldırganlık Olgusu ve Bu Olgunun Sportif Performans Üzerine Etkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, 1993.
• Gill DL. Psychological Dynamics of Sport. Champaign. IL. Human Kinetics.1986.
• Rainey DW. A Gender Difference in Acceptance of Sport Aggression, Journal of Teaching of Psychology, 1984;13 (2) :138-140.