The Determinants of International Capital Movements and an Analysis in the Context of Foreign Direct Investments: A Case of Turkey

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 2, 17 - 41, 24.04.2015

Oğuzhan Aydemir , Erhan Genç

https://doi.org/10.17541/oeybd.54709

Cited By: 1

Öz

Foreign direct investments being an important part of the international capital movements are evaluated as the investments making in the form of reestablishing a factory in a foreign country, becoming a partner with an existing company or purchasing an established company. Foreign direct investments make a major contribution to economic development in connection with employment, technology, business information, integration with international markets and generating a sound competition environment. In view of the results which foreign direct investments give to national economy; determining the economic factors as to which national economy foreign direct investments would prefer is of great importance in terms of providing foreign capital inflows with continuity. In this regard; the factors determining foreign direct investments are estimated and the relationship between these factors and direct foreign capital inflows is analyzed in this study. As a result of the study; it is seen that gross domestic product (GDP), trade openness, unit labor cost and inflation are the economic determinants of foreign direct investments. Separately it is concluded that GDP, trade openness and unit labor cost have a positive effect on foreign direct investments and that there is negative relationship between inflation and foreign direct investments.

Anahtar Kelimeler

International Capital Inflows, Foreign Direct Investments, Kapetanios Multiple Structural Breaks Unit Root Test, Maki Multiple Structural Breaks Cointegration Test, Dynamic Least Squares Method

Uluslararası Sermaye Hareketlerinin Belirleyicileri, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kapsamında Bir Analiz, Türkiye Örneği

Öz

Uluslararası sermaye hareketlerinin en büyük ayağını oluşturan doğrudan yabancı yatırımlar; yabancı bir ülkede yeni baştan fabrika kurulması ya da mevcut bir şirkete ortak olunması veya kurulu şirketin satın alınması şeklinde gerçekleştirilen, yatırımcısına yönetime katılma hakkı sağlayan yatırımlar olarak değerlendirilmektedir. DYY’ler istihdam, teknoloji, işletme bilgisi, uluslararası piyasalara entegrasyon ve rekabet ortamının oluşturulması noktasında ekonomik gelişmeye büyük katkılar sağlamaktadır. DYY’lerin ülke ekonomilerine sağladığı faydalar ve bu yatırımların ülke ekonomileri açısından önemi göz önüne alındığında, DYY’lerin ülke ekonomilerini tercihindeki ekonomik faktörlerin saptanması DYY girişlerinin sürekliliğinin sağlanması açısından büyük önem arz etmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada doğrudan yabancı yatırımları belirleyen faktörler tahmin edilmiş ve bu faktörlerin doğrudan yabancı yatırım girişleri ile olan ilişkisi tespit edilmiştir. DYY’lerin ekonomik belirleyicileri GSYİH, ticari açıklık, birim işçilik maliyeti ve enflasyon olurken, DYY’lerin GSYİH, ticari açıklık ve birim işçi maliyetinden pozitif, enflasyondan negatif etkilendiği tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Sermaye Hareketleri, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Kapetanios Çoklu Yapısal Kırılmalı Birim Kök Testi, Maki Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Testi, Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi

Kaynakça

• Açıkalın, S., Gül, E. ve Yaşar, E. (2006). Ücretler ve büyüme ile doğrudan yabancı yatırımlar arasındaki ilişkinin ekonometrik analizi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 16, ss. 271-282.
• Ahn, Y., S., Adji, S., S. ve Willet, T., D. (1998). The effects of inflation and exchange rate policies on direct investment to developing countries, International Economic Journal, 12:1, pp. 95-104.
• Ajami, R., A., Cool, K., Goddard, G., J., Khambata, D. (2006). International business theory and practice, 2nd Edition, M.E. Sharpe Press, United States of America.
• Akdiş, M. (2000). Global finansal sistem finansal krizler ve Türkiye, Beta Basım Yayın Dağıtım, İstanbul.
• Aksaraylı, M. ve Tuncay, Ö. (2009). Kısa vadeli sermaye girişi modellemesi: Türkiye örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 24, Sayı 1, ss. 105-122.
• Al-Eitan, G., N. (2013). A dynamic model for determining inward foreign direct investment in Jordan, 25th PhD Conference in Economics and Business, Discussion Paper, Universit of Western Australia
• Alfro, L. (2003). Foreign direct investment and growth: does the sector matter? Harvard Business School Note, http://www.people.hbs.edu/lalfaro/fdisectorial.pdf, Erişim: (11.07.2011)
• Amaya, A. ve A., Rowland, P. (2004). Determinants of investment flows into emerging markets, Econpapers, http://www.banrep.gov.co/docum/ftp/borra313.pdf, Erişim: 12.05.2014.
• Anyanwu, J., C., (2011), Determinants of foreign direct investment inflows to Africa 1980-2007, African Development Bank Group Working Paper Series, No: 136.
• Aytekin, G., K. (2011). Türkiye’de uluslararası doğrudan yatırımların belirleyicilerine yönelik bir model denemesi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 4, Sayı 2, ss. 1-16.
• Azam, M. (2009). Economic determinants of foreign direct investment in Armenia, Kyrgyz Republic and Turkmenistan: theory and evidence, Eurasian Journal of Business and Economics, 3(6), pp. 27-40.
• Azam, M. ve Lukman, L. (2010). Determinants of foreign direct investment in India, Indonesia and Pakistan: a quantitative approach, Journal of Managerial Science, Vol. 4, Issue 1, pp. 31-44.
• Batmaz, N. ve Tunca H. (2007). Türkiye’de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının bölgesel belirleyicileri üzerine eş bütünleşme analizi (1992-2003), Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1, ss. 199-224.
• Bildirici, Z. (2008). Kısa vadeli sermaye hareketleri portföy yatırımları ve sıcak para, http:// blog .bluzz.net /wp-content/uploads/2008/02/kisa-vadeli-sermaye-hareketleri.pdf, Erişim : 14.10.2014
• Blomström, M. ve Kokko, A. (2003). The economics of foreign direct investment incentives, Working Paper of Bundesbank-Conference, WP No: 168.
• Blonigen, B., A. (2005). A review of the emprical literature on fdı determinants, NBER Working Paper Series, WPN: 11299.
• Boubakri, N., Cosset, J., C., Debab, N. ve Valéry, P. (2011). Privatization and globalization: an emprical analysis, CIPRÉ Working Papers, 11-30.
• Brana, S. ve Lahet, D. (2010). Determinants of capital ınflows into Asia: the relevance of contagion effects as push factors, Emerging Market Review, Vol. 11, Issue: 3, pp. 273-284.
• Byrne, J., P. ve Fiess, N. (2011). International capital flows to emerging and developing countries: national and global determinants, Scottish Institute for Research in Economics, Discussion Papers 1.
• Candemir, A. (2009). Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını etkileyen faktörler, Ege Akademik Bakış, 9 (2), ss. 659-675.
• Çinko, L. ve Ak, R. (2009). Doğrudan yabancı sermaye hareketlerinin makroekonomik etkileri, Anadolu Uluslararası İktisat Kongresi EconAnadolu, 17-19 Haziran, Eskişehir.
• Çulha, A., A. (2006). A structural var analysis of the determinants of capital flows into Turkey, Central Bank Review, 2, pp. 11-35.
• Demir, Y. (2007). Yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik büyümeye olan etkisinin Türkiye bağlamında test edilmesi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 34, ss. 152-161.
• Demirhan, E. ve Masca, M. (2008). Determinants of foreign direct ınvestment flows to developing countries: a cross-sectional analysis, Pregue Economic Papers, 4, pp. 356-369.
• DPT. (2000). Doğrudan yabancı sermaye yatırımları, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınama Planı Özel İhtisas Raporu, DPT:2514-ÖİK:532, Ankara.
• Dunning, J., H. (1981). International production and the multinational enterprise, George Allen ve Unwin, London.
• Dunning, J., H. (1988). Trade, location of economic activity and the multinational enterprise: a search for an eclectic approach, http://amds.u-strasbg .fr/ depotcel/DepotCel/274/Noel%20Alain/2-Dunning%201988.pdf, Erişim: 25.03.2014.
• Dunning, J., H. (1993). Multinational enterprises and the global economy, Harlow, Essex: Addison Wesley Publishing Co.
• Düzgün, R. (2008). Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve yurtiçi yatırımlar arasındaki eşbütünleşme ilişkisi: Türkiye örneği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), ss. 187-204.
• Edwards, S. (1990). Capital flows, foreign direct investment and debt-equity swaps in developing countries, NBER Working Paper Series, WPN. 3497.
• Erdal, F. ve Tatoğlu, E. (2002). Locational determinants of inflows of foreign direct ınvestment in Turkey: a time series approach, Multinational Review, 10 (1), pp. 21-27.
• Esteve, V. ve Martinez-Zahonero, J., L. (2007). Testing the long run relationship between health expenditures and GDP in the presence of structural change: the case of Spain, Applied Economic Letters, 14, pp. 271-276.
• Gerlach, S. ve Tillman, P. (Eds.). (2012). Capital flows: where do we stand ?. Victor Pontines, Reza Siregar. Exchange rate appreciation, capital flows and excess liquidity: adjustment and effectiveness of policy responses. SEACEN Press.
• Goldberg, L., S. (2009). Exchange rates and foreign direct investments, Encyclopedia of World Economy, Princeton University Press.
• Gumus, G., K. Ve Duru, A., Gungor, B. (2013). The Relationship between foreign portfolio investment and macroeconomic variables, European Scientific Journal, Vol. 9, No. 34, pp. 209-226.
• Güven, S. 2001. Sermaye hareketlerinin nedenleri, etkileri ve Türkiye örneği, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, Yıl 16, Sayı 185, ss. 79-99.
• Hara, M. ve Razafimahefa, I., F. (2005). The determinants of foreign direct investments into Japan, Kobe University Economic Review, 51, pp. 21-34.
• Hasen, B.,T. ve Gianluigi, G. (2009). The determinants of foreign direct investment: a panel data study on AMU countries, Centre for International Banking Economics and Finance, Working Paper, November.
• İpek, E. ve Biniş, M. (2010). Küresel krizin doğrudan yabancı sermaye yatırımları üzerindeki etkisi, Akademik Fener Dergisi, Sayı 14, ss. 15-26.
• Jafarnejad, A., Golnam, A. ve Ebrahim, N., A. (2009). Determinants of foreign direct investment in Iran: an emprical study using structural equation model, Middle East Forum, Issue: 9, pp. 71-85.
• Janicki, H., P. ve Wunnava, P., V. (2004). Determinants of foreign direct investment: emprical evidence from EU accession candidates, Applied Economics, 36, pp. 505-509.
• Kapetanios, G. (2005). Unit-root testing against the alternative hypothesis of up to m structural breaks. Journal of Time Series Analysis. Vol: 26. No: 1. 123-133
• Kar, M. ve Tatlısöz, F. (2008). Türkiye’de doğrudan yabancı sermaye hareketlerini belirleyen faktörlerin ekonometrik analizi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, İİBF Dergisi, Yıl 10, Sayı 14, ss. 436-459.
• Karagöz, K. (2007. Türkiye’de doğrudan yabancı yatırım girişlerini belirleyen faktörler: 1970-2005, Journal of Yasar University, 2(8), ss. 927-948.
• Karagül, M. (2010). Tehdit ve fırsatlarıyla dünya ekonomisi, Nobel Yayın Dağıtım, Nobel Yayın No: 1562, Ankara.
• Karluk, S., R. (2003). Uluslararası ekonomi teori ve politika, 7. Bası, Beta Basım Yayım, İstanbul.
• Kaya, V. ve Yılmaz, Ö. (2003). Türkiye’de doğrudan yatırımların belirleyicileri, Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 3-4, ss. 39-56.
• Khan, R., E., A. ve Nawaz, M., A. (2010). Economic determinants of foreign direct investment in Pakistan, Kamla-Raj Enterprises Journal of Economics, 1(2), pp. 99-104.
• Khrawish, H., A. ve Siam, W., Z. (2010). Determinants of direct foreign investment: evidence from Jordan, Peer-Reviewed & Open Access Journal, Vol. 1, Issue: 1, pp. 67-75.
• Koyuncu, F., T. (2010) Türkiye’de Seçilmiş makroekonomik değişkenlerin doğrudan yabancı sermaye yatırımları üzerindeki etkisinin yapısal var analizi: 1990-2009, Ekonomik Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, ss. 55-62.
• Kurtaran, A. (2007). Doğrudan yabancı yatırım kararları ve belirleyicileri, Atatürk Üniversitesi SBE Dergisi, 10(2), ss. 367-382.
• Li, X. (2004). Trade liberalization and real exchange rate movement, IMF Staff Papers, Vol. 51, No. 3, pp. 553-584.
• Lo, C., C., Lin, Y., Chi, T., L. ve Joseph, D., J. (2013). Foreign direct ınvestment inflows in Haiti: it’s determinants and impact on economic growth, Business Management Dynamics, Vol. 2, No. 9, pp. 36-50.
• Lucas, R., E. (1990). Why doesn’t capital flows from rich to poor ?, The American Economic Review, Vol. 80, No. 2, pp. 92-96.
• Maki, D. (2012). Tests for cointegration allowing for an unknown number of breaks, Economic Modelling, 29, pp. 2011-2015.
• Mangır, F., Ay, A.ve Saraç, T., B. (2012). Determinants of foreign direct investment: a comparative analysis of Turkey and Poland, Economic and Environmental Studies, Vol. 12, No. 1, pp. 65-85.
• Mohammadvandnahidi, M., R. ve Jaberikhosroshahi, N., Norouzi, D. (2012). The determinants of foreign direct investment in Iran: bounds testing approch, Ekonomska Istraživanja, Vol. 3, pp. 560-579.
• Mucuk, M. ve Demirsel, M., T. (2009). Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik performans, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, ss. 365-373.
• Murat, S.,Şener, S. ve Yılancı, V. (2013). İktisadi krizler, doğal afetler, terör faaliyetleri Türkiye’ye gelen turistler üzerinde etkili mi?, İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt:63, ss.1-15.
• Mutascu, M. ve Fleischer, A., M. (2010). A var analysis of FDI and wages: the Romania’s case, International Journal of Economic Sciences and Applied Research, Vol: 3, Issue: 2, pp-45-56.
• Neumann, R., M., Penl, R., Tanku, A. 2009. Volatility of capital flows and financial liberalization: do specific flows respond differently, International Review of Economics and Finance, 18, pp. 488-501.
• Nonnenberg, M., J., B. ve Mendonca, M., J., C. (2004). The determinants of direct foreign investment in developing countries, Working Paper, Institute of Applied Economic Research.
• Ocaya, B., Ruranga, C. ve Kaberuka, W. (2013). Foreign direct investment and economic growth in Rwanda: a time series analysis, Journal of Bussiness Management and Corporate Affairs, Volume 2, Issue 1, pp. 11-18.
• OECD. (2006). Trends and recent developments in foreign direct ınvestment, International Investmnet Perspectives.
• Örnek, İ. (2008). Yabancı sermaye akımlarının yurtiçi tasarruf ve ekonomik büyümeye etkisi: türkiye örneği, Ankara Üniversitesi Dergisi, Cilt 63, Sayı 2, ss. 199-217.
• Rogof, K. ve Reinhart, C. (2003). FDI to Africa: the role of price stability and currency instability, IMF Working Paper, WP/03/10.
• Root, F., R. (1990). International trade and investment, Sixth Edition, South Western Publishing, Cincinnati, Ohio.
• Seyidoğlu, H. (2003). Uluslararası iktisat teori ve politika, 15. Baskı, Kurtiş Matbaası, İstanbul.
• Shan, J. (2002). A var approach to the economics of FDI in China, Applied Economics, 34, pp. 885-893.
• Stock, J., H. ve Watson, M., W. (1993). A simple estimator of cointegrating vectors in higher order intedrated systems, Econometrica, Vol. 61, No: 4, pp.783-820.
• Şener, S. ve Kılıç, C. (2008). Osmanlı’dan günümüze Türkiye’de yabancı sermaye, Bilgi Dergisi, (16), ss. 22-49.
• Şit, M. ve Şit, A. (2013). Türkiye’de doğrudan yabancı sermayenin sektörel dağılımı: hizmetler sektörü üzerine bir değerlendirme, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 3, Sayı 5, ss. 36-54.
• Tsen, W., H. (2006). Foreign direct investment in manufacturing industry of Malasia: an emprical study, Unitar E-journal, Vol. 2, No. 2, PP. 20-29.
• UNCTAD. (1998). World investment report 1998 trends and determinants, United Nations Publication, New York and Geneva
• Vijayakumar, N, Sridharan, P. ve Rao, K., C., S. (2010). Determinants of FDI in BRICS countries: a panel analysis, Journal of Business Science and Applied Management, Volume 5, Issue 2, pp. 1-13.
• Wijeweera, A ve Mounter, S. (2008). A var analysis on the determinants of FDI inflows: the case of Sri Lanka, Econometrics and International Development, Vol. 8-1, pp. 189-198.
• World Bank. (1997). Private capital flows to developing countries, A World Bank Policy Research Report, 16675, Washington, D., C.
• Yalçıner, K. (2012). Uluslararası finansman, Detay Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara.
• Yapraklı, S. (2006). Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımların ekonomik belirleyicileri üzerine ekonometrik bir analiz, Dokuz Eylül Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 2, ss.23-48.
• Yeo, T., D., Yoon, Y., Lee, M., H. ve Lee, C., Y. (2008). An emprical study on the determinants of foreign direct investment into Korean service industry, Asia-Pasific Economic Association, Forth Annual Conference, December 13-14, Beijiing, China,
• Yılancı, V. (2013). Ekonometri semineri ders notları, Sakarya Üniversitesi, 1-104.
• Ying, Y.-H. ve Kim, Y. (2001). An emprical analysis on capital flows: the case of Korea and Mexico, Southern Economic Journal, 67(4), pp. 954-968.
• Yol, M., A. ve Teng, N., T. (2009). Estimating the domestic determinants of foreign direct ınvestment flows in Malaysia: evidence from cointegration and error-correction model, Journal Pengurusan, 28, pp. 3-22.
• Zekiwos, G., T. (2012). Determinants of foreign direct ınvestment inflows to Sub-Saharan Africa: a panel data analysis, master thesis, Södertörns University.