Kolektif Öğretmen Yeterliğinin Öğretmen İş Doyumundaki Rolü Üzerine Yapısal Eşitlik Modellemesi

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 17, 444 - 463, 31.03.2019

Selçuk Demir

https://doi.org/10.26466/opus.496333

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmada kolektif
öğretmen yeterliği ile öğretmen iş doyumu arasındaki ilişkinin tespit edilmesi
amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın
örneklemi, Hatay’ın Samandağ ilçesinde bulunan okullarda 2018–2019
eğitim-öğretim yılında görev yapmakta olan öğretmenler arasından küme örnekleme
yöntemiyle yansız olarak seçilmiş 26 okulda çalışan 235 öğretmen
oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında “Öğretmen Kolektif
Yeterlik Ölçeği” ve “İş Doyumu Ölçeği” kullanılmıştır. Öğretmenlerin kolektif
yeterliklerine, kollektif yeterliğin öğretim stratejileri ve öğrenci
disiplinine ve iş doyumuna ilişkin algıları kısmen yüksek düzeydedir. Yapısal
eşitlik modellemesi sonuçlarına göre; kolektif öğretmen yeterliği, iş doyumunu
pozitif yönde etkilemektedir. Ayrıca kolektif öğretmen yeterliğinin öğretim
stratejileri ve öğrenci disiplini alt boyutları, iş doyumunu pozitif olarak
etkilemektedir. Araştırma sonuçlarına bağlı kalınarak, öğretmenlerin iş
memnuniyetlerinin arttırılmasında kolektif yeterlik algılarının pekiştirilmesi
gerekmektedir. Kolektif yeterliğe ilişkin kavramsal çerçevesinin genişletilmesi
amacıyla örgütsel ve bireysel çıktılarla bir arada incelendiği çalışmalar
tasarlanabilir. Böylelikle kolektif yeterlik kavramı daha iyi anlaşılır ve
okullarda bu birleşik güç algısından daha fazla yararlanılabilir.

Anahtar Kelimeler

Kolektif öğretmen yeterliği, İş doyumu, Öğretmen

Structural Equation Modeling on the Role of Teacher’s Collective Efficacy in Teacher Job Satisfaction

Öz

The study has aimed to
reveal the relationship between collective teacher efficacy and teacher job
satisfaction. In this study relational screening model has been used. The
sample of this study consists of 235 teachers in 26 schools that were selected
randomly with cluster sampling method from the schools at Hatay’s Samandağ
district in the 2018-2019 academic year. “Collective Teacher Efficacy Scale”
and “Job Satisfaction Scale” were used to collect the data of this study.
Teachers’ perceptions on collective efficacy, instructional strategies and
student discipline facets of collective efficacy, and job satisfaction are
moderately high. According to structural equation modeling, collective teacher
efficacy positively affects teacher job satisfaction. Also the instructional
strategies and student discipline facets of collective teacher efficacy affect
job satisfaction. Based on the study results, the collective efficacy
perceptions of teachers have to be reinforced in order to promote their job
satisfaction. Future studies can be designed to investigate the relationships
between collective efficacy, and individual and organizational outputs to
extend the conceptual framework regarding to collective efficacy. So collective
efficacy concept can be understood better and the perception of combined power
are more utilized in schools

Anahtar Kelimeler

Collective Teacher efficacy, Job satisfaction, Teacher

Kaynakça

• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. V. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA.
• Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS. New York: Routledge.
• Demir, S. (2018a). Okul yöneticilerinin motivasyonel dili ile öğretmen öz yeterliği arasındaki ilişki üzerine bir çalışma. Anemon Muş Alparslan Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 177-183. DOI: 10.18506/anemon.384848
• Demir, S. (2018b, Mayıs). Öz yeterliğin iş doyumu, örgütsel bağlılık, motivasyon ve işe sargınlıktaki rolü, 6. Uluslarası Eğitim Araştırmaları Kongresi, 02-05 Mayıs 2018, Antalya.
• Demir, S. (2018c). Structural capital’s contribution to teacher’s job satisfaction: The mediating role of organizational commitment. International Journal of Educational Methodology, 4(4), 195-203. doi: 10.12973/ijem.4.4.195
• Duman, B., Göçen, G. ve Duran, V. (2013). İlköğretim Öğretmenlerinin Kolektif Yeterlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel sayı (1), 144-155.
• Durham, C. C., Knight, D. ve Locke, E. A. (1997). Effects of leader role, teamset goal difficulty, efficacy, and tactics on team effectiveness. Organizational Behavior and Human Performance, 72(2), 203-231.
• Erdoğan, U. ve Dönmez, B. (2015). Kolektif öğretmen yeterliği ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 21 (3), 345-366. doi: 10.14527/kuey.2015.013.
• Eren, E. (2015). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. Ankara: Beta Yayıncılık.
• Field, A. (2009). Discovering Statistics using SPSS. Dubai: Oriental Press.
• Goddard, R. D., Hoy, W. K. ve Woolfolk Hoy, A. (2000). Collective teacher efficacy: Its meaning, measure, and impact on student achievement. American Educational Research Journal, 37 (2), 479-507.
• Goddard, R. D., Hoy, W. K. ve Woolfolk Hoy, A. (2004). Collective efficacy: Theoretical development, empirical evidence, and future directions. Educational Researcher, 33(3) 3–13.
• Griffin, M.L., Hogan, N.L., Lambert, E.G., Tucker-Gail, K.A. ve Baker, D.N. (2010). Job involvement, job stress, job satisfaction, and organizational commitment and the burnout of correctional staff. Criminal Justice and Behavior, 37, 239-255.
• Hefferon, K. ve Boniwell, I. (2011). Positive Psychology: Theory, Research and Applications. New York: Mc Graw-Hill Open International Publishing Ltd.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
• Kreitner, R. ve Kinichi, A. (2009). Organizational behaviour (9th ed.). New York: Mc Graw-Hill International Edition.
• Kurt, T. (2012). Öğretmenlerin öz yeterlik ve kolektif yeterlik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 195-227.
• Kurt, T. (2009). Okul müdürlerinin dönüşümcü ve eylemci liderlik stilleri ile öğretmenlerin kolektif yeterliği ve öz yeterliği arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Lee, C. ve Fahr, J. (2004). Joint effects of group efficacy and gender diversity on group cohesion and performance. Applied Psychology: An International Review, 53(1), 136-154.
• Lunenburg, F.C. ve Ornstein, A.C. (2012). Educational administration: concepts and practices. Boston: Wadsworth Cengage Learning Publishing, Sixth Edition.
• Luszczynska, A., Scholz, U. ve Schwarzer, R. (2005). The general self-efficacy scale: Multicultural validation studies. The journal of Psychology, 139(5), 439-457.
• Maddux, J. (2002). Self-efficacy: The power of believing you can. In C.R. Synder and S.J. Lopez (eds), Handbook of positive psychology (pp. 277-287). New York: Oxford University Press.
• Meydan, C.H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi, Amos uygulamalari. Ankara: Detay Yayincilik.
• Myers, N. D., Feltz, D. L. ve Short, S. E. (2004). Collective efficacy and team performance: A longitudinal study of collegiate football teams. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 8(2), 126-138.
• Myers, N. D., Paiement, C. A. ve Feltz, D. L. (2007). Regressing team performance on collective efficacy: Considerations of temporal proximity and concordance. Measurement in Physical Education and Exercise Science, 11(1), 1-24.
• Skaalvik, E. M. ve Skaalvik, S. (2007). Dimensions of teacher self-efficacy and relations with strain factors, perceived collective teacher efficacy, and teacher burnout. Journal of Educational Psychology, 99 (3), 611-625.
• Skaalvik, E.M. ve Skaalvik, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education, 26, 1059-1069.
• Tschannen-Moran, M. ve Barr, M. (2004). Fostering student learning: The relationship of collective teacher efficacy and student achievement. Leadership and Policy in Schools, 3 (3), 189-209.
• Yeni, Z. ve Özler, N.D.E. (2015). Duygusal emek. N.D.E. Özler (Ed.)., Örgütsel davranışta güncel konular içinde (ss. 329-362). Bursa: Ekin Yayınevi.