Genelleştirilmiş Problemli İnternet Kullanım Ölçeği 2’nin Türkçe’ye Uyarlama Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 18, 1540 - 1565, 30.06.2019

Özge Canoğulları Ayazseven , Fulya Cenkseven Önder

https://doi.org/10.26466/opus.529016

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada lise öğrencileri üzerinde uygulanan Genelleştirilmiş
Problemli İnternet Kullanım Ölçeği 2’nin (Caplan, 2010) Türkçe uyarlama
çalışmasını yaparak geçerli ve güvenilir bir ölçek olup olmadığını sınamak
amaçlanmıştır. GPİKÖ 2’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması için araştırmanın
çalışma evreni 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı
Adana ili Yüreğir ve Sarıçam ilçesi sınırları içinde birer lise ve Hatay ili
İskenderun ilçesinden bulunan bir lise toplam üç liseden 9, 10, 11 ve 12.
sınıfa devam eden kız ve erkek öğrencilerden oluşmuştur. 245 kız, 247 erkek
toplam 492 öğrenci çalışma grubuna alınmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği
doğrulayıcı faktör analiziyle (DFA) çözümlenmiştir. DFA sonucunda dört faktörlü
yapının iyi uyum değerleri ürettiği görülmüştür. Faktörler arasındaki
korelasyon değerleri .12 ile .59 arasında değişmektedir. Ölçeğin ölçüt
geçerliliğini sınamak için Kısa Semptom Envanteri Depresyon Alt Ölçeği ve Young
İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formu puanları ile ilişkisine bakılmıştır.
GPİKÖ 2 ile depresyon ve internet bağımlılığı arasında pozitif yönde anlamlı
ilişkiler belirlenmiştir. Alt ölçeklerin Cronbanch Alfa iç tutarlık katsayısı
.51  ile .83 arasında değişirken ölçeğin
tamamına ilişkin Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı .85 bulunmuştur. Sonuç
olarak, GPİKÖ 2’nin problemli internet kullanımına yönelik eğilimin
belirlenmesi amacıyla lise öğrencileri üzerinde kullanılabilecek geçerli ve
güvenilir bir ölçek olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Problemli internet kullanımı, İnternet bağımlılığı, Ölçek uyarlama, Geçerlilik, Güvenirlik

Turkish Adaptation Study of The Generalized Problematic Internet Use Scale 2

Öz

In this study, it was aimed to test the validation of a valid and
reliable scale by making the Turkish adaptation study of Generalized
Problematic Internet Use Scale 2 (Caplan, 2010) applied on high school
students. The study included a simple random sample of 492 adolescent
students-245 girls and  247 boys -
attending ninth, tenth, eleventh and twefth grades, to three different high
schools that are obligated to ministry of national education in Hatay and Adana
between 2017 and 2018 education years. The construct validity of the scale was
analyzed by confirmatory factor analysis (CFA). As a result of CFA, it was
observed that the four-factor structure produced good fit values. Correlation
values between the factors ranged from .12 to .59. In order to test the
criterion validity of the scale, the relationship between the Brief Symptom
Inventory Depression Sub-dimension and Young Internet Addiction Test Short Form
was examined. A significant positive correlation was found between GPIUS 2 and
internet addiction and depression. The Cronbanch Alpha internal consistency
coefficient of the subscales ranged from .51 to .83, while the Cronbach Alpha
internal consistency coefficient for the whole scale was .85. As a result, it
is seen that GPIUS 2 is a valid and reliable scale that can be used on high
school students in order to determine the trend towards problematic internet
use.

Anahtar Kelimeler

Problematic internet usage, Internet addiction, Scale adaptation, Validity, Reliability

Kaynakça

• Anderson, K.J. (2001). Internet use among college students: An exploratory study, Journal of American College Health, 50, 21-26.
• Ang, R. P., Chong, W. H., Chye, S. ve Huan, V. S. (2012). Loneliness and generalized problematic internet use: Parents’ perceived knowledge of adolescents’ online activities as a moderator. Computers in Human Behavior, 28, 1342-1347.
• Akın, A. ve İskender, M. (2011). Internet addiction and depression, anxiety and stress. International Online Journal of Educational Sciences, 3 (1), 138-148.
• Ayas, T., Çakır, Ö. ve Horzum, M. B. (2011). Ergenler için Bilgisayar Bağımlılığı Ölçeği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 339-448.
• Aytaç, M. ve Öngen, B. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi, 5, 14-22.
• Bayraktar, F. (2001). İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Beard, K. ve Wolf, E.M. (2001). Modification in the proposed diagnostic criteria for internet addiction. CyberPsychology & Behavior, 4(3), 377-383.
• Black D.W., Belsare G. ve Schlosser S. (1999). Clinical features, psychiatric comorbidity, and health related quality of life in persons reporting compulsive computer use behavior. J Clin Psychiatry, 60, 839–844.
• Bozkurt, H., Şahin, S. ve Zoroğlu S. (2016). İnternet bağımlılığı: Güncel bir gözden geçirme. Journal of Contemporary Medicine, 6(3), 235-247.
• Brenner, V. (1997). Psychology of computer use: XLVII. Parameters of ınternet use, abuse and addiction: The first 90 days of the ınternet usage survey. Psychology Report, 80 (3), 879-882.
• Caplan, S.E. (2002). Problematic internet use and psychosocial well-being: Development of a theory-based cognitive-behavioral measurement instrument. Computer in Human Behavior, 18, 553-575.
• Caplan, S., Williams D. ve Yee, N. (2009). Problematic Internet use and psychosocial well-being among MMO players. Computers in Human Behavior, 25, 1312-1319.
• Caplan, S.E. (2010). Theory and measurement of generalized problematic Internet use: A two-step approach. Computers in Human Behavior, 26, 1089-1097.
• Casale, S. ,Scott E. C. ve Fioravanti, G. (2016). Positive metacognitions about Internet use: The mediating role in the relationship between emotional dysregulation and problematic use. Addictive Behaviors, 59, 84-88.
• Cao, F. ve Su, L. (2007). Internet addiction among Chinese adolescents: Prevalence and psychological features. Child Care Health Development, 33(3), 275-281.
• Cengizhan, C.(2005). Öğrencilerin bilgisayar ve internet kullanımında yeni bir boyut: Bağımlılık. VIII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi’nde sunulan bildiri. 21-23 Eylül 2005, Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• Ceyhan, A.A. ve Ceyhan, E. (2014). Problemli internet kullanım ölçeği’ nin ergenlerde geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Bağımlılık Dergisi, 15 (2), 56-64.
• Ceyhan, E., Ceyhan, A. A. ve Gürcan, A. (2007). Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği’ nin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 387- 416.
• Chong, W.H., Chye, S., Huan, V.S. ve Ang R. P. (2014). Generalized problematic Internet use and regulation of social emotional competence: The mediating role of maladaptive cognitions arising from academic expectation stress on adolescents. Computers in Human Behavior, 38, 151-158.
• Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model for pathological internet use (PIU). Computers in Human Behavior, 17(2), 187-195.
• Deniz, L. ve Tutgun Ünal, A. (2016). Genelleştirilmiş problemli internet kullanımı ölçeği 2 (GPİKÖ2)’nin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (23), 7-20.
• Durkee, T., Kaess, M , Carli, V., Parzer, P., Wasserman, C., Floderus, B.,…, (2012). Prevalence of pathological internet use among adolescents in Europe: Demographic and social factors. Addiction, 107, 2210-2222.
• Gámez-Guadix, M., Villa-George, F. I. ve Calvete, E. (2012). Measurement and analysis of the cognitive-behavioral model of generalized problematic Internet use among Mexican adolescents. Journal of Adolescence, 35, 1581-1591.
• Griffiths, M. D. (1999). Internet addiction: Fact or fiction? The Psychologist, 12(5), 246- 250.
• Gordon, J.A. (2016). Internet addiction and depression. Master thesis, Kaplan University, America.
• Günüç, S. ve Kayri, M. (2010). Türkiye’de internet bağımlılık profili ve İnternet Bağımlılık Ölçeği’ nin geliştirilmesi: Geçerlik-güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 220-232.
• Hooi, P. S. C. (2010). Influence of parents and peers on internet usage and addiction amongst school-going youths in Malaysia. Doctoral dissertation, Malaysian University, Malaysia.
• Jang, K.S., Hwang, S.Y.ve Choi, J.Y. (2008). Internet addiction and psychiatric symptoms among Korean adolescents. J Sch Health, 78 (3), 165-171.
• Kandell, J. J. (1998). Internet addiction on campus: The vulnerability of college students. Cyberpsychology and Behavior, 1, 11–17.
• Kaplan, E. (2014). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği öğrencilerinde öz-düzenleme: Ölçek uyarlama çalışması. Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Kayri, M. ve Günüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeği’ nin Türkçe’ ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42 (1), 157-175.
• Kuss, D. J., Griffiths, M. D., Karila, L. ve Billieux, J. (2013). Internet addiction: A systematic review of epidemiological research for the last decade. Current Pharmaceutical Design, 20(25), 4026-4052.
• Morahan-Martin, J. ve Schumacher, P. (2000). Incidence and correlates of pathological internet use among college students. Computers in Human Behavior, 16, 13-29.
• Mossbarger, B. (2008). Is internet addiction addressed in the classroom? A survey of psychology textbooks. Computers in Human Behavior, 24, 468–474.
• Nichols, L.A. ve Nicki, R. (2004). Development of a psychometrically sound internet addiction scale: A preliminary step. Psychology of Addictive Behaviors, 18(4), 381-384.
• Pontes, H. M., Caplan, S. E. ve Griffiths, M. D. (2016). Psychometric validation of the generalized problematic Internet use scale 2 in a Portuguese sample. Computers in Human Behavior, 63, 823-833.
• Shapira, N.A., Lessig, M.C., Goldsmith, T.D., Szabo, S.T., Lazoritz, M., Gold, M.S,…, (2003). Problematic internet use: Proposed classification and diagnostic criteria. Depress Anxiety, 17, 207-216.
• Şahin, C. ve Korkmaz, Ö. (2011). İnternet bağımlılık ölçeğinin Türkçe ’ye uyarlanması. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 32,101-115.
• Torres, E. (2010). Understanding ınternet addiction: Depression and social support. Doctoral dissertation, Alliant International University, San Francisco.
• TUİK (2013). 06-15 yaş grubu çocuklarda bilişim teknolojileri kullanımı ve medya, 20.09.2018 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/PreHaber-Bultenleri.do?id=15866. Adresinden erişilmiştir.
• Whang, L.S., Lee, S. ve Chang, G. (2003). Internet over-users' psychological profiles: a behavior sampling analysis on internet addiction. Cyberpsychology Behavior, 6(2),143-150.
• Yang, S., ve Tung, C. (2007). Comparison of Internet addicts and non-addicts in Taiwanese high school. Computers in Human Behavior, 23, 79–96.
• Young, K.S. (1996). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. CyberPsychology and Behavior, 1(3), 237-244.
• Young, K. S. ve Rogers, R. C. (1998). The relationship between depression and Internet addiction. CyberPsychology ve Behavior, 1(1), 25-28.
• Young, K. S. (1999). Internet addiction: Diagnosis and treatment consideration. J Contemp Psychother, 39, 241-246.
• Zorbaz, O. ve Tuzgöl Dost, M. (2014). Lise öğrencilerinin problemli internet kullanımının cinsiyet, sosyal kaygı ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (1), 298-310.