The Effect of Perceived Organizational Toxicity on Job Satisfaction: The Mediating Role of Affective Commitment

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 19, 1283 - 1309, 30.09.2019

Gamze Kasalak

https://doi.org/10.26466/opus.537424

Cited By: 2

Öz

The purpose of this study is to determine whether affective commitment
has a mediator role in the relationship between organizational toxicity
perceptions of the research assistants and job satisfaction. This study is a
correlational survey model. The sample of the study consists of 253 research
assistants, working at four state universities located in the Mediterranean
Region in Turkey, who were selected by stratified sampling method. The data
were collected through a questionnaire comprising four sections: demographic
questions, the perceived organizational toxicity scale, job satisfaction scale
and affective commitment scale. The relations between the perceived
organizational toxicity, the job satisfaction and affective commitment were
examined through Pearson correlation coefficient. That whether perceived
organizational toxicity was a significant predictor of job satisfaction and
affective commitment were examined using structural equation modeling. Findings
show that there is a negative, moderate level and significant correlation among
perceived organizational toxicity and job satisfaction, perceived
organizational toxicity and the affective commitment. The perceived
organizational toxicity is a significant predictor of job satisfaction and the
affective commitment. Path analysis results indicated that affective commitment
has a partial mediating role between that perceived organizational toxicity and
job satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Perceived organizational toxicity, Toxic behaviors, Job satisfaction, Affective commitment

Algılanan Örgütsel Toksisitenin İş Doyumu Üzerine Etkisi: Duygusal Bağlılığın Aracılık Rolü

Öz

Bu
araştırmanın amacı, araştırma görevlilerinin örgütsel toksisite algıları ile iş
doyumları arasındaki ilişkide duygusal bağlılığın aracı etkisini belirlemektir.
Korelasyonel tarama modelinde benimsenmiş olan araştırmanın çalışma grubunda,
basit tesadüfî örnekleme yöntemi ile seçilen ve Akdeniz Bölgesi’nde yer alan
dört devlet üniversitesinde çeşitli akademik birimlerde görev yapan 253
araştırma görevlisi yer almaktadır Araştırmada veriler, demografik bilgileri
içeren maddeler ile algılanan örgütsel toksisite ölçeği, duygusal bağlılık
ölçeği ve iş doyumu ölçeği’nin yer aldığı bir form aracılığıyla toplanmıştır.
Araştırma görevlilerinin örgütsel toksisite algıları, iş doyumları ve
kurumlarına ilişkin duygusal bağlılıkları arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon
katsayıları ile incelenmiştir.Araştırma görevlilerinin duygusal bağlılık ve iş
doyumları düzeylerinin algılanan örgütsel toksisite tarafından yordanma
durumlarını belirlemek için yapısal eşitlik modeli oluşturulmuştur. Bulgular,
algılanan örgütsel toksisite ile iş doyumu ve duygusal bağlılık arasında
negatif yönlü, orta düzeyde ve anlamlı korelâsyonlar olduğunu göstermiştir.
Bununla birlikte algılanan örgütsel toksisite iş doyumu ve duygusal bağlılık
değişkenlerini anlamlı bir şekilde yordamaktadır. Ayrıca, algılanan örgütsel
toksisite ile iş doyumu arasındaki ilişkide duygusal bağlılığın kısmi aracılık rolü
bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Algılanan örgütsel toksisite, toksik davranışlar, iş doyumu, duygusal bağlılık

Kaynakça

• Akagündüz, Ü. Ö. (2012). Akademik köleler. Aksiyon, 891, 34-39. http://www.aksiyon.com.tr/kapak/akademik-koleler_531397 adresinden erişildi.
• Appelbaum, S. H.ve Roy-Girard, D. (2007). Toxins in the workplace: affect on organizations and employees. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society, 7(1), 17-28.
• Aubrey, D. W. (2013). Operationalizing the construct of toxic leadership in the United States Army. Yayınlanmamış doktora tezi, University of Phoenix, Arizona, USA.
• Bilgin, N. (1995). Sosyal psikolojide yöntem ve pratik çalışmalar, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Black, J. A. (2015). The lived experiences of the army officer's wife to an army commander's toxic leadership: A phenomenological study. Yayınlanmamış doktora tezi, Capella University, Minneapolis, USA.
• Bolton, S.C. (2005). Emotion management in the workplace (Management, work and organisations). New York: Palgrave Macmillan.
• Boylu, Y. ve Güçer, E.(2007). Akademisyenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 44 (511), 55-74.
• Buehler, J. L. (2009). Words matter: The role of discourse in creating, sustaining and changing school culture. Yayınlanmamış doktora tezi, The University of Michigan, Michigan, USA.
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 3(2), 133-148.
• Carlock, D.H. (2013). Beyond bullying: A holistic exploration of the organizational toxicity phenomenon. Yayınlanmamış doktora tezi, Pepperdine University, California, USA.
• Çelebi, N., Yıldız, V. ve Güner, H. (07-09 Kasım 2013). İlköğretim birinci ve ikinci kademe öğretmenlerinin toksik liderlik algıları. VIII. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi’nde sunulan bildiri. İstanbul. http://eyk8.marmara.edu.tr/bildiri_ozetleri_kitabi.pdf adresinden erişildi.
• Dağdeviren, N., Musaoğlu, Z., Kurt Ömürlü, İ. ve Öztora, S. (2011). Akademisyenlerde iş doyumunu etkileyen faktörler. Balkan Medical Journal, 28, 69-74
• Dotan, H. (2009). Workplace Friendships: Origins and Consequences for Managerial Effectiveness. The Annual Meeting of the Academy of Management. Chicago, Illinois: Academy of Management.
• Friedman, T. L. (2005). The world is flat. New York: Picador.
• Frost, P. J. (2003). Toxic emotions at work: How compassionate managers handle pain and conflict. Boston: Harvard Business School Press.
• Frost, P. J. (2004). Handling toxic emotions: New challenges for leaders and their organization, Organizational Dynamics, 33(2), 111-127.
• Gangel, K.O. (2007). Surviving toxic leaders: How to work for flawed people in churches, schools, and Christian organization. USA: Wipf & Stock Publishers.
• Goldman, A. (2009). Transforming toxic leaders. California: Stanford University Press.
• Gülnar, B. (2007). Araştırma görevlilerinin iş tatminini sağlama aracı olarak örgütsel iletişim ve iletişim doyumu: Kamu ve özel üniversite karşılaştırması (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, Türkiye.
• Hançerlioğlu, O. (2000). Felsefe ansiklopedisi: Kavramlar ve akımlar cilt 1 (A-D). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Holloway, E. L. ve Kusy, M. E. (2010). Disruptive and toxic behaviors in healthcare: zero tolerance, the bottom line, and what to do about it. The Journal of Medical Practice Management: MPM, 25(6), 335-340.
• Holmbeck, G. N. (1997). Toward terminological, conceptual, and statistical clarity in the study of mediators and moderators: Examples from the child-clinical and pediatric psychology literatures. Journal of Counting and Clinical Psychology, 65(4), 599-610
• İlhan, M. N., Özkan, S., Kurtcebe, Z. Ö. ve Aksakal, F. N. (2009). Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışan araştırma görevlileri ve intörn doktorlarda şiddete maruziyet ve şiddetle ilişkili etmenler. Toplum Hekimliği Bülteni, 28 (3), 15-23.
• Turhan, M. ve Erol, Y.C. (2017). Araştırma görevlilerinin eylem kimlikleme biçimleri, Turkish Journal of Educational Studies, 4 (3), 105-121.
• Jonason, P. K., Slomski, S. ve Partyka, J. (2012). The Dark Triad at work: How toxic employees get their way. Personality and Individual Differences, 52(3), 449-453.
• Kanten, P. (2014). İşyeri nezaketsizliğinin sosyal kaytarma davranışı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde duygusal tükenmenin aracılık rolü. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 11-26.
• Kasalak, G. (2015). Yükseköğretimde örgütsel toksisite: Kaynakları, etkileri ve başa çıkma stratejileri. Yayınlanmamış doktora tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Kets De Vries, M.F.R. (2007). Liderliğin gizemi: İşletmelerde liderlik dav-ranışı (Zülfü Dicleli, çev.). İstanbul: Mess Yayınları.
• Kırbaç, M. (2013). Eğitim örgütlerinde toksik liderlik. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Kısa, N. (2013). Araştırma görevlilerinin metaforik algıları: Kim onlar? Kim olmalılar?.Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 47-66
• Kline, R. B. (2005). Principle and practice of structural equation modeling. New York, NY: Guilford.
• Korkut, H., Muştan, T., ve Yalçınkaya, M. (1999). Araştırma görevlilerinin sorunları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 17, 19-36.
• Kusy, M. ve Holloway, E. (2009).Toxic workplace! Managing toxic personalities and their systems of power. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Leet, E. (2011). The impact toxic or Severe dysfunctional leadership has on the effectiveness of an organization. Yayınlanmamış doktora tezi, Murdoch University, Australia.
• Lipman-Blumen, J. (2005). The allure of toxic leaders: Why followers rarely escape their clutches. Ivey Business Journal, 69(3), 1-40.
• Lubit, R. H. (2003). Coping with toxic managers, subordinates... and other difficult people: Using emotional intelligence to survive and prosper. NJ: Financial Times Prentice Hall.
• Mackie D (2008). Leadership derailment and psychological harm, InPsych 30(2): 12-13.
• Maitlis, S. (2008). Organizational toxicity. In S. Clegg ve J. Bailey (Eds). International encyclopedia of organization studies. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Mathieu, C., Neumann, C. S., Hare, R. D., ve Babiak, P. (2014). A dark side of leadership: Corporate psychopathy and its influence on employee well-being and job satisfaction. Personality and Individual Differences, 59, 83-88. http://dx.doi.org/10.1016-/j.paid.2013.11.010
• Mehta, S. ve Maheshwari, G. C. (2013). Consequence of toxic leadership on employee job satisfaction and organizational commitment. Journal of Contemporary Management Research, 8(2), 1-23.
• Meyer, J. P.; ve Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Relations, 1, 61-89
• Mueller, R. A. (2012). Leadership in the US Army: A qualitative exploratory case study of the effects toxic leadership has on the morale and welfare of soldiers. Yayınlanmamış doktora tezi, Capella University, Minnesota, USA.
• Musacco, S. D. (2009). Beyond going postal: Shifting from workplace tragedies and toxic work environments to a safe and healthy organization. Charleston, SC: BookSurge Publishing.
• O'Boyle, E.H., Forsyth, D.R., Banks, G.C., ve McDaniel, M.A.(2012). A meta-analysis of the Dark Triad and work behavior: a social exchange perspective. The journal of applied Psychology, 97(3):557-79. doi: 10.1037/a0025679.
• O'Leary-Kelly, A. M., Griffin, R. W., ve Glew, D. J. (1996). Organization-motivated aggression: A research framework. Academy of Management Review, 21(1), 225-253.
• Online Etymology Dictionary (2014). Toxicity. http://www.etymonline.-com/index.php?allowed_in_frame=0&search=toxicity&searchmode=none adresinden erişildi.
• Öztürk, M. ve Şahbudak, E. (2017). İşyerinde psikolojik taciz (mobbing) ve iş doyumu: Cumhuriyet üniversitesindeki araştırma görevlileri üzerine bir çalışma, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 20(2), 200-228.
• Pelletier, K. L. (2009). The effects of favored status and identification with victim on perceptions of and reactions to leader toxicity. Yayınlan-mamış doktora tezi, Claremont Graduate University, California, USA.
• Pelletier, K. L. (2012). Perceptions of and reactions to leader toxicity: Do leader–follower relationships and identification with victim matter? The Leadership Quarterly, 23(3), 412-424.
• Peterson, K.D. ve Deal, T.E. (2009). The shaping school culture field-book. San Francisco, CA: Jossey-Bass
• Porter-O’Grady, T. ve Malloch, K. (2010). Quantum leadership: A resource for health care innovation. Sudbury, MA: Jones & Bartlett.
• Riley R., Hatfield, J., Nicely, K., Keller-Glaze, H. ve Steele J.P. (2011). 2010 Center for army leadership annual survey of army leadership (CASAL): Main findings.Volume 2, Main Findings (No. TR-2011-1-VOL-2). ICF INTERNATIONAL INC FAIRFAX VA.
• Roter, A. B. (2011). The lived experiences of registered nurses exposed to toxic leadership behaviors. Yayınlanmamış doktora tezi, Capella University, Minneapolis, USA.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. ve Müller, H. (2003). Evalua-ting the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psycholo-gical Research Online, 8(2), 23-74.
• Schmidt, A.A. (2008). Development and validation of the toxic leadership scale. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi,. University of Mary-land, College Park, USA.
• Steele, J.P. (2011). Antecedents and consequences of toxic Leadership in the U. S. Army: A two year review and recommended solutions (Technical Report). Fort Leavenworth, KS: Center for Army Leadership Annual Survey of Army Leadership (CASAL).
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 4-74.
• Şahal, E. (2005). Akademik örgütlerde örgüt kültürü ve iş tatmini arasındaki ilişki: Akdeniz Üniversitesi'nde doktora yapan araştırma görevlilerinin örgüt kültürüne ve iş tatminine yönelik algı ve kanaatleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya, Türkiye.
• Tekin, E. ve Birincioğlu, N. (2017). Araştırma görevlilerinin örgütsel bağlılık düzeylerinin kadro türü ve demografik özellikler açısından incelenmesi, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi. (19), 171-196
• Türk Dil Kurumu (TDK) (2015). Acı. http://www.tdk.gov.tr/index.php?-option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5624929c3bdb-23.1483721 adresinden erişildi.
• Twenge, J. M. ve Campbell, W., K. (2010). Asrın vebası: Narsisizm illeti (Özlem Korkmaz, çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Urlu, F. (2010). İş tatmini unsurları: Sakarya Üniversitesi araştırma görevlileri örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, Türkiye.
• Unur, K. ve Pekerşen, Y. (2017). İş Stresi İle Toksik Davranışlar Arasındaki İlişki: Aşçılar Üzerinde Bir Araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14 (1), 2017, 108-129
• Walton, M. (2007). Leadership toxicity—An inevitable affliction of organisations? Organisatıons & People, 14(1), 19-27.
• Wasti, S. A. (2000). Meyer ve Allen’in üç boyutlu örgütsel bağlılık ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik analizi. 8. Ulusal yönetim ve organizasyon kongresi, 25-27.
• Webster, V., Brough, P., ve Daly, K. (2016). Fight, flight or freeze: common responses for follower coping with toxic leadership. Stress and Health, 32(4), 346-354.
• Whicker, M.L. (1996). Toxic leaders: When organizations go bad. Westport, Conn: Quorum Books.
• Wiener, Y. (1982). Commitment and Organizations: A Normative View, Academy of Management Review, 7 (3), 418-428.
• Yılmaz, K. ve Şahin, T. (2016). Eğitim fakültelerindeki araştırma görevlilerinin mesleki deneyimlerinin incelenmesi: araştırma görevlisi olmanın anlamına ilişkin fenomenolojik bir çalışma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 44, 143-168, DOI: 10.15285/maruaebd.286491.